Φόβοι για «τσουνάμι» ανεργίας: «Ψαλίδι» στους μισθούς - Το σχέδιο της κυβέρνησης

Μια δύσκολη πραγματικότητα αποκαλύπτεται στην αγορά εργασίας μετά την κρίση του κορονοϊού. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Σπύρου Δημητρέλη για το Open, η κυβέρνηση φοβάται ότι θα υπάρξουν εικόνες «Αποκάλυψης» στην αγορά εργασίας, γι' αυτό τον λόγο στήνει αναχώματα σε μαζικές απολύσεις και μειώσεις των αποδοχών των εργαζομένων. 

Σύμφωνα με τις δυσοίωνες προβλέψεις του ΣΕΒ θα αυξηθεί το ποσοστό ανεργίας κοντά στο 20%, από 17,2% το 2019, με εντονότερες ωστόσο τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας κατά το πεντάμηνο Μαρτίου - Ιουλίου λόγω των μέτρων περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας εξαιτίας της πανδημίας στην τουριστική αγορά. Η αύξηση του ποσοστού ανεργίας μεταφράζεται για την τρέχουσα χρονιά σε μείωση της απασχόλησης κατά 155.000 άτομα: 54.000 αυτοαπασχολούμενοι και 101.000 μισθωτοί, από τους οποίους οι 13.000 θα είναι στον τουριστικό κλάδο. 

Αν ληφθούν υπόψη οι εποχιακές διακυμάνσεις (πολύ μεγαλύτερη απασχόληση τους μήνες Μάρτιο έως Ιούλιο, ιδίως στον τουρισμό) προκύπτει ότι οι καθαρές προσλήψεις στον τουρισμό θα είναι μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 224.000 άτομα, και στους λοιπούς κλάδους κατά 141.000 άτομα, δηλαδή συνολικά περίπου 365.000 άτομα. Αν σε αυτούς προστεθούν οι αναλογούντες αυτοαπασχολούμενοι, το σύνολο των πληττόμενων από τη νέα ανεργία θα ανέλθει σε περίπου 580.000 άτομα για πέντε μήνες.

Ένα δεύτερο ανησυχητικό στοιχείο είναι οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στον ΟΑΕΔ, οι οποίοι αυξήθηκαν κατά 22% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2019. Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, η ανεργία θα φτάσει φέτος στο 20% και θα χαθούν 160.000 θέσεις εργασίας συνολικά.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, 70.000 έχουν κάνει χρήση του έκτακτου μέτρου της αναστολής συμβάσεων και συγκεκριμένα ανεστάλησαν περίπου 300.000 συμβάσεις εργαζομένων, το ερώτημα όμως παραμένει, καθώς με τη λήξη αυτού του καθεστώτος υπάρχει ένα «παράθυρο» 45 ημερών, κατά τη διάρκεια των οποίων η επιχείρηση δεν μπορεί να απολύσει τον εργαζόμενο, αλλά την 46η ημέρεα μπορεί να κοινοποιήσει την απόλυσή του.

Το τοπίο που διαμορφώνεται  στην αγορά εργασίας περιλαμβάνει σε πρώτη φάση σημαντική μείωση εισοδήματος για πολλούς και σε δέυτερη, απολύσεις. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Θοδωρή Βγενή για το Open, το υπουργείο Εργασίας έρχεται να αναπληρώσει μερικώς το χαμένο εισόδημα μισθωτών, που θα βρεθούν ξαφνικά να δουλεύουν εκ περιτροπής και για λίγες ώρες.

«Ψαλίδι» στους μισθούς των εργαζομένων

Μεγάλο «ψαλίδι» στις πραγματικές τους αποδοχές θα δουν από τον επόμενο κιόλας μήνα χιλιάδες εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα. Και αυτό γιατί με τον νέο μηχανισμό ενίσχυσης της απασχόλησης που εξήγγειλε χθες η κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις μπορούν μονομερών να εφαρμόζουν σύστημα εργασίας δύο εβδομάδων τον μήνα με μισό μισθό. Με το νέο πλαίσιο, το κράτος θα επιδοτεί κατά το 60% την απώλεια του εισοδήματος που θα έχει ο εργαζόμενος, όταν θα μειώνεται ο χρόνος εργασίας του κατά 50%, ενώ σε περίπτωση που η τελική αμοιβή υπολείπεται του κατώτατου μισθού των 650 ευρώ, η διαφορά θα καλύπτεται επίσης από το κράτος.

Ο νέος μηχανισμός ενίσχυσης της απασχόλησης θα ισχύει από 1η Ιουνίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου και θα αφορά:

• επιχειρήσεις οι οποίες είχαν μείωση του τζίρου τουλάχιστον κατά 20%
• νέες επιχειρήσεις που δεν είχαν έσοδα αλλά και
• εποχικές επιχειρήσεις

Ο μηχανισμός θα καλύπτει όλους τους υφιστάμενους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης.

Παραδείγματα

• Στην περίπτωση μισθού των 1.000 ευρώ με μείωση του χρόνου εργασίας κατά 50%, ο εργοδότης θα πληρώσει 500 ευρώ στον εργαζόμενο και το κράτος θα καταβάλει τα υπόλοιπα 300 ευρώ. Ο εργαζόμενος θα λαμβάνει έτσι μισθό 800 ευρώ.
• Εργαζόμενος με μισθό 800 ευρώ μπαίνει σε καθεστώς μειωμένου χρόνου εργασίας κατά 40%. Ο μισθός του μειώνεται έτσι στα 480 ευρώ, το κράτος θα καταβάλει το 60% της μηνιαίας του απώλειας, δηλαδή 288 ευρώ. Ο νέος μισθός του εργαζομένου θα πέσει στα 768 ευρώ.

Ο 24χρονος Μιχάλης Φραγκιαδάκης είναι εργαζόμενος και βρίσκεται ήδη σε καθεστώς μερικής απασχόλησης. Για τον ίδιο η κρατική ενίσχυση είναι μονόδρομος. «Να στηριχθούν οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης γιατί είναι οι άνθρωποι που έχουν τα λιγότερα ένσημα και τα λιγότερα χρήματα» λέει στην κάμερα του Open.

Tην ίδια στιγμή επιχειρήσεις στους κλάδους τουρισμού, εστίασης, μεταφορών, πολιτισμού, εκπαίδευσης και αθλητισμού μπορούν συνδυαστικά με τον παραπάνω μηχανισμό για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο να κάνουν χρήση και του μέτρου της αναστολής συμβάσεων. Σε αυτή την περίπτωση, το κράτος θα χορηγήσει εκ νέου τα 534 ευρώ της ειδικής αποζημίωσης στους εργαζομένους.

Στα γκρίζα σημεία των εξαγγελιών είναι κατά πόσο προστατεύονται οι εργαζόμενοι από απολύσεις ή από εκ περιτροπής εργασία αμέσως μετά τη λήξη της αναστολής της σύμβασης.

Σύμφωνα με τον εργατολόγο, Γιάννη Καρούζο, από την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας προκύπτει ότι ο εργοδότης μπορεί στον εργαζόμενο που επιστρέφει μετά τις 45 ημέρες στην εργασία του από την αναστολή της σύμβασης εργασίας, να μπαίνει σε σύστημα ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης, δηλαδή σε ένα σύστημα σκληρό που είναι αυτό της εκ περιτροπής απασχόλησης.

Δείτε αναλυτικά το ρεπορτάζ του Open: