Ο κορονοϊός έφερε στο επίκεντρο τις ορυκτές πρώτες ύλες της Ευρώπης

Η πανδημία του κορονοϊού και η κρίση που προκάλεσε επέφερε πολλαπλές επιπτώσεις σε ποικίλους τομείς και ανέδειξε την προβληματική εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τρίτες χώρες σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες για φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό. Η σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού και η αξία της αυτονομίας και της αυτάρκειας της Ευρώπης σε κρίσιμα αγαθά, όπως τα ιατρικά προϊόντα επανήλθε έτσι στο επίκεντρο. Από τα αναλώσιμα υγειονομικά υλικά και τα χειρουργικά εργαλεία μέχρι τα αντικείμενα προηγμένης τεχνολογίας, τα ιατρικά μηχανήματα και τα διαγνωστικά τεστ,  όλα έχουν ως βάση τις ορυκτές πρώτες ύλες.

Συνεπώς, η επάρκεια της Ευρώπης σε ορυκτές πρώτες ύλες διασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό την κατασκευή των παραπάνω αγαθών εντός Ε.Ε. και την έγκαιρη προμήθειά τους σε όλες τις χώρες-μέλη, ώστε να μπορεί να ικανοποιηθεί η αυξανόμενη ζήτηση αλλά και η ανάγκη μετάβασης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας στην επόμενη μέρα, βάσει όσων ορίζει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία για να επιτευχθεί η βιωσιμότητα της οικονομίας της Ε.Ε. Για αυτό και θα πρέπει να μας ανησυχεί το γεγονός ότι οι πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την Πράσινη Συμφωνία και την ψηφιακή μετάβαση προέρχονται κυρίως από άλλες περιοχές. Ο άνθρακας δεν αποτελεί πλέον μέρος του οικονομικού μέλλοντος της Ευρώπης, αλλά ο χρυσός, ο χαλκός, ο χάλυβας και άλλα βασικά μέταλλα είναι πιο αναγκαία από ποτέ.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στον εφοδιασμό αυτής της κρίσιμης αλυσίδας, αφού όχι μόνο έχει στη διάθεσή της ένα πλούσιο μεταλλευτικό υπέδαφος που περιλαμβάνει πολλά είδη ορυκτών υψηλής ποιότητας, αλλά διαθέτει και εκείνες τις βιομηχανίες που υπεύθυνα και βιώσιμα αναλαμβάνουν να πραγματοποιήσουν το δύσκολο έργο της εξόρυξης και διάθεσης των ορυκτών στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά.

Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα παγκοσμίου κλάσης κοιτασμάτων που διαθέτει η χώρα μας, σε χρυσό, άργυρο, μόλυβδο, χαλκό και ψευδάργυρο, είναι τα «Μεταλλεία Κασσάνδρας» στην Χαλκιδική, τα οποία λειτουργούν από την «Ελληνικός Χρυσός». Εκεί βρίσκονται τα μεταλλεία της Ολυμπιάδας και των Μαύρων Πετρών στο Στρατώνι, που βρίσκονται σε φάση παραγωγής και εξαγωγών, καθώς και εκείνο των Σκουριών, που τελεί υπό καθεστώς ανάπτυξης και κατασκευαστικών εργασιών.

Μία τέτοια επένδυση θα μπορούσε να εξασφαλίσει τεράστια οφέλη για την ελληνική οικονομία και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, αλλά και για την Ευρώπη ως ισχυρού μεταλλευτικού κέντρου. Για χρόνια υπήρξαν αντιδράσεις αναφορικά με υποτιθέμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μεταλλείων, ωστόσο η εταιρεία αποδεικνύει με τις τεχνολογίες και τα συστήματα που εφαρμόζει ότι το ζήτημα κάθε άλλο παρά περιβαλλοντικό είναι. Ενδεικτικά, η Ελληνικός Χρυσός έχει εγκαταστήσει περισσότερους από 400 σταθμούς οι οποίοι ελέγχουν το περιβάλλον, από τον αέρα μέχρι τον θόρυβο και τα υπόγεια νερά, ενώ έχει αποκαταστήσει πλήρως μια περιοχή 300.000 τμ. από εκατομμύρια τόνους καταλοίπων από παλαιότερες μεταλλευτικές δραστηριότητες πολλών δεκαετιών πίσω.

«Ορίζοντας 2020» - Η πράσινη μετάβαση

Υπάρχουν ορυκτές πρώτες ύλες στο ευρωπαϊκό έδαφος που παραμένουν ανεκμετάλλευτες και θα μπορούσαν να παράγονται και να ανακυκλώνονται εντός της Γηραιάς Ηπείρου, συμβάλλοντας έτσι στην ενεργειακή μετάβασή της.

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας «Ορίζοντας 2020» έχουν προκύψει νέες τεχνολογίες κοιτασματολογικής έρευνας και μεταλλευτικής παραγωγής, καινοτόμα προϊόντα για εξοπλισμό μεταλλείων, εμπλουτισμού και μεταλλουργίας, βέλτιστες πρακτικές κυκλικής οικονομίας για την βιώσιμη εφαρμογή της αλυσίδας αξίας κάθε ορυκτής πρώτης ύλης και βιομηχανικής χρήσης ξεχωριστά, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής αποκατάστασης.

Για να υπάρξει η «πράσινη ανάπτυξη» στην Ευρώπη και να υλοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, είναι απαραίτητο να αυξηθεί η εξόρυξη και η επεξεργασία του ορυκτού πλούτου.  Για αυτό και η Ελλάδα δεν θα πρέπει να χάσει την ευκαιρία να αναδειχθεί σε αναδειχθεί σε σημαντικό φορέα ανάπτυξης μέσα από την προσέλκυση επενδύσεων και την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων.