Στα 5,86 δισ. ευρώ το πρωτογενές έλλειμμα στο πρώτο εξάμηνο

Τα δόντια της δείχνει η πανδημική κρίση προκαλώντας αναταράξεις στην εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού. Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, στο διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου 2020 καταγράφηκε πρωτογενές έλλειμμα 5,86 δισ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 313 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 381 εκατ. ευρώ που είχε καταγραφεί στην αντίστοιχη περίοδο το 2019. Μεγάλη πτώση 16% καταγράφηκε στα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ενσωματώνοντας τις επιπτώσεις από την λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μειωμένα κατά 955 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου εμφανίζονται τα έσοδα τον Ιούνιο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Ιουνίου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 8,9 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,626 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 2,687 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 5,864 δισ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 313 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 381 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 19.232 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,666 δισ. ευρώ ή 16,0% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας  COVID-19. Επιπρόσθετα, εκκρεμεί η καταχώριση ποσού 79 εκατ. ευρώ περίπου (30 εκατ. ευρώ περίπου για το μήνα Απρίλιο 2020 και 49 εκατ. ευρώ περίπου για το μήνα Μάιο 2020) στους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων (ΑΛΕ) και συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φόροι».  Το ανωτέρω ποσό θα εμφανιστεί στους ορθούς ΑΛΕ μετά την επίλυση του υφιστάμενου τεχνικού προβλήματος.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 21.371 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 3.381 εκατ. ευρώ ή 13,7% έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 18.405 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 2.650 εκατ. ευρώ ή 12,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2020 που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου 2020 και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά 333 εκατ. ευρώ.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.139 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 286 εκατ. ευρώ από το στόχο (1.853 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.647 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 350 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ειδικότερα, τον Ιούνιο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3.204 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 955 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, γεγονός που οφείλεται στην μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, καθώς και στην επίπτωση στα έσοδα μηνός Ιουνίου του μέτρου των προηγούμενων μηνών για την παροχή κινήτρου έκπτωσης 25% στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία, εφόσον κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους (ΦΠΑ και βεβαιωμένοι φόροι).

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.568 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 878 εκατ. ευρώ.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 2.934 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 426 εκατ. ευρώ ή 12,7% έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα για το μήνα Ιούνιο 2020 κατά 102 εκατ. ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων του Ιουνίου 2020 ανήλθαν σε 364 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 76 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (288 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 353 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 467 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου -   Ιουνίου 2020 ανήλθαν στα 28.227 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 2.703 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (25.524 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:

• η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 998 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
• οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1.928 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για την σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
• οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 197 εκατ. ευρώ. 

Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου  - Ιουνίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 2.090 εκατ. ευρώ, λόγω του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 2.505 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιουνίου 2020 ανήλθαν στα 4.704 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 432 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.272 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της εφαρμογής των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID-19.