Αναδρομικά: Παράθυρο για Δώρα και Επικουρικές με νέα πιλοτική δίκη στο ΣτΕ - Ποιους αφορά

Σχέδιο για νέα πιλοτική δίκη στο Συμβούλιο της Επικρατείας ειδικά για τα αναδρομικά των δώρων και των επικουρικών συντάξεων, που εξαιρέθηκαν από το πακέτο των επιστροφών επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το αίτημα για τα αναδρομικά εξετάζεται να κατατεθεί στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας από τον e-ΕΦΚΑ ακόμη και εντός του Σεπτεμβρίου, με στόχο να ξεκαθαρίσει κάθε νομική αμφισβήτηση για το μείζον θέμα που κρατάει σε αναμμένα κάρβουνα 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους.

Η διαδικασία της δεύτερης πιλοτικής δίκης αναμένεται να ανοίξει εκ νέου παράθυρο για πιθανή επιστροφή αναδρομικών του κρίσιμου 11μηνου (Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016) και από τις περικοπές των δώρων και των επικουρικών συντάξεων, σε συνταξιούχους που δεν έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Συνεπώς το θέμα αυτό που φαινόταν να είχε κλείσει με την νομοθετική διάταξη του περασμένου Ιουλίου, δεν αποκλείεται να ανοίξει εκ νέου, παραπέμποντας σε κάθε περίπτωση την δημοσιονομική διαχείρισή του στο μέλλον και στη χρονική στιγμή μετά την ολοκλήρωση της νέας πιλοτικής δίκης.

Στη δεύτερη πιλοτική δίκη που έρχεται αναμένεται να κριθούν αναδρομικά που αθροίζουν συνολικώς ποσά 2,5 δις. ευρώ και αφορούν κατ αρχήν 1,5 εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχους που είχαν άθροισμα συντάξεων κάτω από 1.000 ευρώ το 2012 και έμειναν εκτός πακέτου επιστροφών. Πρόκειται για: 

• συνταξιούχους αγρότες από τον πρώην ΟΓΑ οι οποίοι έχασαν μόνο τα δώρα,
• συνταξιούχους χαμηλόμισθους του ιδιωτικού τομέα από το πρώην ΙΚΑ που είχαν μειώσεις στις επικουρικές και έχασαν τα δώρα και  
• συνταξιούχους ελεύθερους επαγγελματίες από τον πρώην ΟΑΕΕ που έχασαν τα δώρα.και
• συνταξιούχους από άλλα Ταμεία που έχασαν επικουρικές και δώρα

Οι περικοπές του κρίσιμου 11μηνου που παραπέμπονται σε δεύτερη πιλοτική δίκη είναι:

• τα καταργηµένα δώρα των κύριων συντάξεων που είχαν διαμορφωθεί από το 2010 σε σταθερό ποσό 800 ευρώ για όλους,
• τα δώρα των επικουρικών συντάξεων που ήταν δύο ολόκληρες επικουρικές συντάξεις το χρόνο και
• οι µειώσεις 10% - 20% στις επικουρικές.

Τα αναδρομικά αυτά τα διεκδικούν όχι μόνο οι χαμηλοσυνταξιούχοι που έμειναν εντελώς εκτός επιστροφών, αλλά και όσοι θα λάβουν τώρα «ψαλιδισμένα» αναδρομικά μόνο από τις κύριες συντάξεις. Υπενθυμίζεται πως με την φόρμουλα που νομοθετήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, οι συνταξιούχοι που θα λάβουν τώρα τα αναδρομικά από τις περικοπές των κύριων συντάξεων του 2012, καλούνται να παραιτηθούν από τις δυνητικές μελλοντικές διεκδικήσεις τους για καταργήσεις δώρων και μειώσεις επικουρικών. Με την καταβολή του ποσού που νομοθέτησε να δώσει η κυβέρνηση από τις περικοπές των κύριων συντάξεων, όλες οι άλλες αξιώσεις των συνταξιούχων σβήνονται. Αυτό δεν ισχύει για τους συνταξιούχους που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες, καθώς σε αυτές και μόνο τις περιπτώσεις οι αξιώσεις για δώρα και επικουρικές παραμένουν ζωντανές και μετά την είσπραξη των αναδρομικών για τις κύριες.

Για παράδειγμα:

• Συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια 1.100€ και επικουρική 150€. Λαμβάνει 605€ και χάνει προς το παρόν 1.100€ από δώρα και επικουρικές.  
• Συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια 1.600€ και επικουρική 100€. Λαμβάνει 1.845€ και χάνει προς το παρόν 1.000€ από δώρα και επικουρικές.  
• Συνταξιούχος ΟΑΕΕ με κύρια 1.841€. Λαμβάνει 2.286€ και χάνει προς το παρόν 800€ από δώρα και επικουρικές.  
• Συνταξιούχος τράπεζας με κύρια 2.500€ και επικουρική 150€. Λαμβάνει 3.168€ και χάνει προς το παρόν 1.100€ από δώρα και επικουρικές.

Με την ρύθμιση αυτή, εκτός επιστροφών έμειναν πάνω από ένα εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχοι που είχαν κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012. Επιστροφές αναδρομικών δικαιούνται από την ψηφισμένη διάταξη οι υπόλοιποι, δηλαδή όσοι είχαν το 2012 άθροισμα κύριων, επικουρικών και μερισμάτων πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά, είτε έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη είτε όχι. Τα ποσά, ωστόσο, που θα εισπράξουν θα είναι για όλους μειωμένα από 800 έως 2.000 ευρώ, καθώς τα χαμένα δώρα που αφορούν όλους και οι περικοπές των επικουρικών βγήκαν εκτός επιστροφών.

Μετά την προώθηση της λύσης αυτής για τα αναδρομικά των συνταξιούχων, νομικοί και ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης προεξόφλησαν ένα νέο μπαράζ προσφυγών από συνταξιούχους μέχρι το τέλος του έτους, όταν και τοποθετείται χρονικά η παραγραφή των αξιώσεων για τους μήνες του 2015 καθώς συμπληρώνεται η 5ετία. Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης, στο οποίο στήριξε την απόφασή της να προχωρήσει στην νομοθετική ρύθμιση για την επιστροφή των αναδρομικών ύψους 1,4 δισ. ευρώ μόνο από τις κύριες συντάξεις, ήταν ότι η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορούσε τις περικοπές στις επικουρικές, ούτε και την κατάργηση των δώρων. Συνέχεια του ίδιου επιχειρήματος είναι προφανώς και η απόφαση να τεθεί στο τραπέζι το σχέδιο για δεύτερη πιλοτική δίκη, αυτή την φορά για τα αναδρομικά των επικουρικών και των δώρων.

Αντίθετη άποψη έχουν ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης και νομικοί, οι οποίοι εκτιμούν πως η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ επί της πιλοτικής δίκης που προκάλεσε ο ΕΦΚΑ καλύπτει και τα αναδρομικά δώρων και επικουρικών. «Η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, που έκρινε το ζήτημα των αναδρομικών, δεν έκρινε μόνο για τις κύριες συντάξεις αλλά γενικά για τις διατάξεις που αφορούσαν στις περικοπές οι οποίες είχαν κριθεί αντισυνταγματικές το 2015. Σε αυτές δεν περιλαμβάνονταν μόνο οι κύριες συντάξεις, αλλά και οι επικουρικές και τα δώρα», σημειώνει ο Δημήτρης Μπούρλος, δικηγόρος, τ. εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία – ΙΚΑ».

Τα ποσά των επιστροφών από τις αντισυνταγματικές μειώσεις των κύριων συντάξεων υπολογίζεται πως θα κυμανθούν από 550 έως 7.200 ευρώ, ενώ το μεσοσταθμικό ποσό κυμαίνεται σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης σε 1.300 – 1.500 ευρώ. Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων:

• 1.000 – 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
• 1.100 – 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
• 1.500 – 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
• 2.000 – 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ

Τα μεγάλα ποσά που αγγίζουν και ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ αφορούν κυρίως συνταξιούχους με άθροισμα συντάξεων το 2012 άνω των 3.000 ευρώ. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για διπλοσυνταξιούχους που εισπράττουν δυο η περισσότερες κύριες συντάξεις (π.χ. χηρείας και γήρατος ή δυο γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος από δήμοσιο και ιδιωτικό τομέα κ.α.) και υψηλοσυνταξιουχους του ΙΚΑ, των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και του Δημοσίου που είχαν υψηλές και πολύ υψηλές συντάξεις το 2012.

Αναμένεται Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας για τον τρόπο, τη διαδικασία και τις λεπτομέρειες καταβολής των προς επιστροφή ποσών, όπως επίσης και νέα νομοθετική ρύθμιση που θα καταλαμβάνει και τους συνταξιούχους του Δημοσίου, καθώς έχει  νομοθετηθεί μόνο η πληρωμή των αναδρομικών στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.