Τρεις ανατροπές για τα πλασµατικά έτη ασφάλισης

Το νέο έτος φέρνει τρεις ανατροπές στο κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών ασφάλισης. Από το 2019 αλλάζουν οι συντελεστές βάσει των οποίων υπολογίζεται το αντίτιµο αναγνώρισης για πλασµατικά έτη δηµοσίων υπαλλήλων, ελεύθερων επαγγελµατιών, αυτοαπασχολούµενων και αγροτών. Στην πρώτη γραµµή των αλλαγών βρίσκονται περίπου 50.000 ασφαλισµένοι, που µπορούν να κερδίσουν χρόνια και να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη εντός του 2019.

Για κάποιους το κόστος αυξάνεται και για άλλους µειώνεται, ενώ µε πρόσφατη νοµοθετική διάταξη ρυθµίζεται το κόστος και για όσους είχαν ήδη εξαγοράσει πριν από τον νόµο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016) αλλά δεν έχουν ακόµη συνταξιοδοτηθεί. Το συνολικό ποσό της εξαγοράς καταβάλλεται σε τόσες µηνιαίες δόσεις όσοι είναι και οι µήνες που αναγνωρίζονται.

Εναλλακτικά καταβάλλεται εφάπαξ µέσα σε τρεις µήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης, οπότε παρέχεται έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς.

Αναλυτικά οι ανατροπές που έρχονται από το 2019 είναι:

1. Μειώνεται έως 33,3% το κόστος των πλασµατικών για επαγγελµατίες (πρ. ΟΑΕΕ), αυτοαπασχολούµενους-επιστήµονες (πρ. ΕΤΑΑ) και αγρότες (πρ. ΟΓΑ) λόγω των νέων εισφορών. Η µείωση του βασικού ασφαλίστρου για σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ από το 20% στο 13,33% παρασύρει και το κόστος των πλασµατικών ετών ασφάλισης που µπορούν να εξαγοράσουν οι επιτηδευµατίες προκειµένου να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη. Εντός της 5ετίας 2019-2023, τουλάχιστον 100.000 µη µισθωτοί µπορούν να συνταξιοδοτηθούν έως και επτά χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο ηλικίας, κερδίζοντας από 360 ευρώ έως και 4.691 ευρώ για κάθε πλήρες πλασµατικό έτος (12 µήνες) που αναγνωρίζουν. H µείωση κατά 6,67% που έρχεται από 1/1/2019 στο ασφάλιστρο του 20%, όπως επίσης και η αποµείωση του ασφαλίστρου των αγροτών από το 18% στο 12%, ακουµπά και το κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών. Σύµφωνα µε τον νόµο Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016), για κάθε πλασµατικό µήνα που αναγνωρίζει ο ασφαλισµένος το κόστος υπολογίζεται επί του µηνιαίου εισοδήµατος κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Οσοι έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους και δεν έχουν φορολογητέο εισόδηµα ή ήταν µισθωτοί το προηγούµενο έτος θα εξαγοράσουν χρόνο µε βάση υπολογισµού τον κατώτατο µισθό (586 ευρώ ή το 70% αυτού, δηλαδή 410 ευρώ, ειδικά για τους αγρότες). Οσο αυξάνει το ασφαλιστέο εισόδηµα τόσο διογκώνεται και το όφελος για τους επιτηδευµατίες που θα αναγνωρίσουν πλασµατικά έτη. Αντίθετα, όσοι καταβάλλουν το ελάχιστο ασφάλιστρο, δηλαδή εµπίπτουν στο κατώτατο πλαφόν των 117,2 ευρώ εισφορά για κύρια σύνταξη (εισόδηµα έως 586 ευρώ το µήνα), δεν επηρεάζονται από την εν λόγω µείωση ως προς το κόστος εξαγοράς.
2. Αυξάνεται κατά 3,33 ποσοστιαίες µονάδες, δηλαδή κατά 25%, το κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών για τους δηµοσίους υπαλλήλους από 1/1/2019, στο πλαίσιο της µεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε από το 2017. Συνεπώς, οι δηµόσιοι υπάλληλοι που είναι ένα βήµα πριν από τη σύνταξη και επιθυµούν να κάνουν χρήση πλασµατικών χρόνων ασφάλισης έχουν περιθώριο τις τελευταίες τρεις εργάσιµες ηµέρες που αποµένουν για να υποβάλουν αίτηση µε το κόστος του 2018. Από 1/1/2019 συνεχίζεται η µεταβατική περίοδος αύξησης των ασφαλίστρων που πληρώνει το ∆ηµόσιο στον ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους. Στο πλαίσιο αυτό διαµορφώνεται το 2019 στο 10% η «εργοδοτική εισφορά» του ∆ηµοσίου για τους υπαλλήλους του, ενώ η εργατική είναι στο 6,67% παγίως. Αυτό σηµαίνει πως από 1/1/2019 το συνολικό ασφάλιστρο επί του οποίου υπολογίζεται και η εξαγορά πλασµατικών διαµορφώνεται στο 16,67% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου ανά µήνα εξαγοράς. Το 2018 το κόστος είχε διαµορφωθεί στο 13,34% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου τον µήνα υποβολής της εξαγοράς. Προσοχή, η εν λόγω αλλαγή στο κόστος δεν αφορά υπαλλήλους που ήδη έχουν υποβάλει σχετική αίτηση εξαγοράς.
   ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
   Δηµόσιος υπάλληλος µε αποδοχές 1.400 ευρώ, εφόσον υποβάλει αίτηση για εξαγορά πλασµατικών ετών µέχρι 31/12/2018, θα κληθεί να καταβάλει για την εξαγορά ποσό που θα αναλογεί σε 186,62 ευρώ ανά µήνα. Από 1/1/2019 το εν λόγω κόστος θα διαµορφωθεί σε 233,24 ευρώ ανά µήνα.
3. Ανοίγει παράθυρο «επανυπολογισµού» του κόστους εξαγορασµένων πλασµατικών ετών για όσους αναγνώρισαν πλασµατικό χρόνο πριν από τον νόµο Κατρούγκαλου, αλλά ακόµη δεν έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης. Στόχος της πρόσφατης διάταξης είναι να δοθεί το περιθώριο στον ασφαλισµένο να βελτιώσει το ύψος της προσδοκώµενης σύνταξής του, καταβάλλοντας έξτρα κόστος εξαγοράς σύµφωνα µε τον τρόπο υπολογισµού του νόµου Κατρούγκαλου. Υπενθυµίζεται πως πριν από το 2017 οι ασφαλισµένοι εξαγόραζαν πλασµατικά έτη µε εισφορά υπολογιζόµενη επί της κατώτατης βάσης, χωρίς αυτό να επηρεάζει το ποσό της σύνταξης. Σύµφωνα µε το νέο πλαίσιο, ο πλασµατικός χρόνος εξαγοράζεται µε εισφορά υπολογιζόµενη επί του τελευταίου µηνιαίου εισοδήµατος, ενώ οι χρόνοι που εξαγοράζονται έχουν αντίκτυπο στο τελικό ποσό της σύνταξης. Συνεπώς, όσοι εξαγόρασαν µε το παλιό καθεστώς και δεν έχουν ακόµη συνταξιοδοτηθεί, αλλά κινδυνεύουν να χάσουν τµήµα από τη σύνταξή τους λόγω µειωµένου κόστους εξαγοράς, έχουν τώρα το δικαίωµα να «επανυπολογίσουν» το κόστος εξαγοράς και να καταβάλουν τη διαφορά, µε στόχο να βελτιώσουν το ποσό της σύνταξής τους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Πότε συμφέρει η εξαγορά με τις αλλαγές των ορίων ηλικίας

Διπλό ρόλο παίζουν τα πλασµατικά που εξαγοράζονται: φέρνουν νωρίτερα τη συνταξιοδότηση και επηρεάζουν το ποσό της σύνταξης (ποσοστά αναπλήρωσης, συντάξιµες αποδοχές και εθνική σύνταξη).

Αλλάζει το κόστος για 50.000 ασφαλισµένους, που µπορούν να κερδίσουν χρόνια και να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη εντός του νέου έτους

Την επιλογή εξαγοράς πλασµατικών µπορούν να κάνουν ασφαλισµένοι είτε για να θεµελιώσουν αναδροµικά µε διατάξεις του 2010, του 2011 και του 2012, ώστε συµπληρώνοντας τα αντίστοιχα όρια ηλικίας να αποχωρήσουν, είτε για να συµπληρώσουν την πλήρη 40ετία και µε ταυτόχρονη συµπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας να προχωρήσουν σε συνταξιοδότηση. Η εξαγορά πλασµατικών ετών συµφέρει για:

Γονείς ανηλίκων στο ∆ηµόσιο που µε τη χρήση αυτών θεµελιώνουν αναδροµικά το 2010, το 2011 ή το 2012. Τους συµφέρει να αναγνωρίσουν 3-5 χρόνια.

• Ανδρες δηµοσίους υπαλλήλους για τη συµπλήρωση 35ετίας. Τους συµφέρει να αναγνωρίσουν 4-5 χρόνια ώστε να κατοχυρώσουν 25ετία µέχρι το 2012 και να συνταξιοδοτηθούν µε 35ετία.
• Ασφαλισµένους σε ΕΤΑΑ ή ΟΑΕΕ για συµπλήρωση 35ετίας αναδροµικά το 2011 ή το 2012. Τους συµφέρει να αναγνωρίσουν 4-5 χρόνια.
• Ασφαλισµένους όλων των Ταµείων και του ΟΓΑ που συµπληρώνουν 40ετία µε την εξαγορά. Τους συµφέρει να αναγνωρίσουν µέχρι και 7 χρόνια στον ιδιωτικό τοµέα.
• Υπενθυµίζεται πως από 1/1/2019 αυξάνονται τα όρια ηλικίας χιλιάδων ασφαλισµένων σε όλους τους φορείς κύριας ασφάλισης και το ∆ηµόσιο, στο πλαίσιο της µεγάλης µεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε το 2015 και ολοκληρώνεται το 2022.

Ανεπηρέαστοι από τη νέα αύξηση των ορίων ηλικίας µένουν όσοι είχαν συµπληρώσει στις 19 Αυγούστου 2015 και τις δύο αθροιστικά προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δηλαδή όριο ηλικίας και απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, η νέα αύξηση ορίων που έρχεται από 1/1/2019 αφορά κυρίως συνταξιοδοτούµενους µε 35ετία και 37ετία, γονείς στο ∆ηµόσιο ή το ΙΚΑ, υπαλλήλους µε 33 έτη κ.λπ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1

Δηµόσιος υπάλληλος συµπληρώνει εντός του 2019 τα 35 χρόνια ασφάλισης και έχει γεννηθεί τον Φεβρουάριο του 1958. Καθώς συµπληρώνει το 2019 τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, το όριο ηλικίας για την περίπτωσή του είναι το 60ό και 6 µήνες και µπορεί να αποχωρήσει µέσα στο 2019.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2

Εµπορος κλείνει την επιχείρησή του τον Φεβρουάριο του 2019 και µε εξαγορά πλασµατικών ετών συµπλήρωσε 35ετία το 2012, ενώ έχει γεννηθεί τον Φεβρουάριο του 1957. Με συµπλήρωση των προϋποθέσεων, εποµένως, το 2019 θα µπορεί να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών και 3 µηνών, την οποία έχει ήδη συµπληρώσει.