Αναδρομικά: Τι θα πάρουν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου - Η διαφορά με τον ιδιωτικό τομέα

Αναδρομικά δυο ταχυτήτων συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ έρχονται τον Οκτώβριο για ένα εκατομμύριο συνταξιούχους. Τα ποσά των αναδρομικών θα καταβληθούν ταυτόχρονα εντός του Οκτωβρίου σε συνταξιούχους του ιδιωτικού και του Δημόσιου τομέα, ενώ θα αφορούν για όλους επιστροφές από τις αντισυνταγματικές μειώσεις στις κύριες συντάξεις. Οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα θα λάβουν 892 εκατ. ευρώ και οι συνταξιούχοι του Δημοσίου 496 εκατ. ευρώ.

Επειδή όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο, που είναι το αρμόδιο δικαστήριο για το Δημόσιο, έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, κρίνει στο παρελθόν διαφορετικά από το Συμβούλιο της Επικρατείας για το «ψαλίδι» του νόμου 4051 του 2012, στο τραπέζι είναι το σενάριο τα αναδρομικά του Δημοσίου να αφορούν στην επιστροφή μιας μείωσης του 2012 και όχι δυο μειώσεων, όπως συμβαίνει για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.

Σε αυτή την περίπτωση, αναμένεται να επιστραφούν στους συνταξιούχους του Δημοσίου τα ποσά από την μείωση του νόμου 4093/2012, που επέβαλλε κλιμακωτό «ψαλίδι» 5% - 20% σε συνταξιοδοτικό εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ. Αντίθετα στα αναδρομικά του Δημοσίου δεν αναμένεται να συμπεριληφθούν τα ποσά από τις μειώσεις του νόμου 4051 του 2012, που αφορούσαν περικοπή 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ.

Τα επόμενα 24ωρα έρχεται η ρύθμιση για τα αναδρομικά των συνταξιούχων του Δημοσίου. Σύμφωνα με πληροφορίες η διάταξη θα πρέπει να αναμένεται στη Βουλή στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, αν όχι εντός της τρέχουσας. Η φόρμουλα των επιστροφών στους συνταξιούχους του Δημοσίου αναμένεται να είναι ίδιας αρχιτεκτονικής με την ρύθμιση που ψηφίστηκε τον Ιούλιο για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα :

• Επιστροφή των μειώσεων που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές στις κύριες συντάξεις
• Με την καταβολή των αναδρομικών από τις κύριες συντάξεις σβήνεται κάθε μελλοντική διεκδίκηση για αναδρομικά από Δώρα και Επικουρικές συντάξεις.

Το πιθανότερο είναι πως τα αναδρομικά θα δοθούν και στους συνταξιούχους του Δημοσίου με βάση το 11μηνο Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016, για να υπάρξει ισονομία με τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Επειδή όμως η προ 5ετίας απόφαση του ΣτΕ, που έβαλε φραγμό στα αναδρομικά πριν τον Ιούλιο του 2015, δεν αφορά τους συνταξιούχους του Δημοσίου, αναμένεται να υπάρξει παράθυρο για ποσά επιπλέον του 11μηνου σε όσους έχουν ή θα έχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Εκτός επιστροφών το "ψαλίδι" 12% σε ποσά πάνω από τα 1.300 ευρώ

Η ρύθμιση για τα αναδρομικά των συνταξιούχων του Δημοσίου αναμένεται να ευθυγραμμιστεί όμως και με την σχετική νομολογία. Όπως επισημαίνουν ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης και νομικοί, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχει κρίνει πως είναι συνταγματικό το «ψαλίδι» του νόμου 4051 του 2012, δηλαδή η μείωση 12% στο ποσό της κύριας σύνταξης Δημοσίου που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ.

Πληροφορίες από νομικούς κύκλους αναφέρουν πως η επίμαχη κρίση διατυπώθηκε από την πλειοψηφία της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο σκεπτικό της συνεδρίασης της 29ης Μαρτίου 2017, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε για ένσταση την οποία είχε ασκήσει αναπληρωτής καθηγητής ΑΕΙ και αφορούσε στην περικοπή της σύνταξής του με το άρθρο 1 παρ.1 του ν.4051/2012.

Στην επίμαχη συνεδρίαση της Ολομέλειας του ΕλΣΥΝ διατυπώθηκε η σκέψη πως "η ρύθμιση αυτή (σ.σ. η μείωση του νόμου 4051 του 2012) δεν αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ.1, 4 παρ.5, 25 παρ.1 και 4 του Συντάγματος''. Στο ίδιο σκεπτικό αναφέρεται ότι η αναδρομική επιβολή της μείωσης (δηλαδή από 01.01.2012) δεν είναι αντίθετη στο άρθρο 1 της Ευρωπαικής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο Εσωτερικό Ελληνικό Δίκαιο αφού δεν συνιστά υπέρμετρη επιβάρυνση της περιουσίας του συνταξιούχου''.

Η ίδια μείωση που επιβλήθηκε με τον νόμο 4051 του 2012 έχει κριθεί από το ΣτΕ αντισυνταγματική για τον ιδιωτικό τομέα. Γι αυτό και οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα θα λάβουν πίσω εφάπαξ:

• τη μείωση 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ (νόμος 4051/2012)
• τη μείωση της κύριας σύνταξης με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 2.000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων  και επικουρικών αντίστοιχα (νόμος 4093/2012).

Αντίθετα, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου αναμένεται να λάβουν πίσω τη μείωση της κύριας σύνταξης με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 2.000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων  και επικουρικών αντίστοιχα. Άλλωστε, με την απόφαση 1277/2018 της Ολομέλειας  Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε αντισυνταγματική η διάταξη του ν.4093/2012, που αφορούσε στις περικοπές των συντάξεων Δημοσίου πάνω από τα 1.000 ευρώ.

«Αρρύθμιστο παραμένει μέχρι και σήμερα το ζήτημα της καταβολής των αναδρομικών στους συνταξιούχους του Δημοσίου, που λαμβάνουν σύνταξη από το πρώην Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Με βάση τις μέχρι τώρα αποφάσεις που έχει εκδώσει το Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο είναι αρμόδιο για τις κύριες συντάξεις του Δημοσίου, έχει κριθεί συνταγματική η περικοπή του νόμου 4051 του 2012, ενώ έχει κριθεί πως αντίκειται στο Σύνταγμα η περικοπή του νόμου 4093 του 2012», εξηγεί ο κ. Βασίλης Βασιλόπουλος, δικηγόρος Αθηνών και συνεργάτης του κ. Λουκά Αποστολίδη, που χειρίστηκε την αγωγή της πιλοτικής δίκης του ΣτΕ. «Με τα μέχρι τώρα δεδομένα που έχουμε από το Ελεγκτικό Συνέδριο, το τοπίο που έχει διαμορφωθεί για τους συνταξιούχους του Δημοσίου, είναι πως δικαιούνται να λάβουν την περικοπή του νόμου 4093 του 2012», θα προσθέσει ο ίδιος.

Τα ποσά των επιστροφών

Συνταξιούχοι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα ασφαλισμένοι στο πρ. ΙΚΑ και ναυτικοί αναμένεται να λάβουν από 550 έως 4.500 ευρώ.

Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ – τραπεζών από τα πρώην ευγενή Ταμεία θα λάβουν από 1.300 έως 7.800 ευρώ

Συνταξιούχοι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες (πρ. ΟΑΕΕ) πρέπει να περιμένουν ποσά από 1.400 - 3.400 ευρώ

Συνταξιούχοι αυτοαπασχολούμενοι ασφαλισμένοι στο πρ. ΕΤΑΑ αναμένεται να λάβουν ποσά από 1.400 έως 6.000 ευρώ.

Συνταξιούχοι Δημοσίου με κύρια σύνταξη 1.600 ευρώ θα λάβουν 1.600 ευρώ, με κύρια σύνταξη 2.000 ευρώ θα λάβουν περί τα 1.860 ευρώ, ενώ με κύρια σύνταξη 2.500 ευρώ πρέπει να περιμένουν 3.300 ευρώ.

Το μεσοσταθμικό ποσό κυμαίνεται σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης σε 1.300 – 1.500 ευρώ.

Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων :

• 1.000 – 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
• 1.100 – 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
• 1.500 – 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
• 2.000 – 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ