Δευτερο σενάριο προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού

Από το πρω της ην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων της Βουλής το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2021. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεοδωρος Σκυλακακης εξήγησε ότι η πανδημία διαμορφώνει καθεστώς αβεβαιότητας για τις οικονομικές εκτιμήσεις, αλλά - οπως είπε- το προσχέδιο του προϋπολογισμού περιλαμβάνει και το απαισιόδοξο σενάριο κατά το οποίο οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της πανδημίας θα συνεχιστούν εως και τον Απρίλιο 2021 συμπαρασύροντας και την τουριστική κίνηση της επόμενης χρονιάς.

«Η βασική αβεβαιότητα είναι η αβεβαιότητα της πανδημίας. Αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα. Εκεί ο προϋπολογισμός κάνει την εκτίμηση ότι θα έχουμε σοβαρές  επιπτώσεις από την πανδημία μέχρι και τον Απρίλιο 2021 και θα έχουμε σοβαρή επίπτωση στον τουρισμό – δεν θα ανακάμψει με ταχύτητα στα επίπεδα του 2019 και θα πάει σε ποσοστό 60% του 2019. Είναι πολλές οι συζητήσεις για το αν αυτό θα συμβεί ή όχι. Το ΔΝΤ κάνει υπόθεση ότι θα σέρνεται η πανδημία για τα επόμενα 2 χρόνια – όχι με ένταση αλλά θα υπάρχει σοβαρή επίπτωση. Το τι θα συμβεί δεν το γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή. Μπορούμε να κάνουμε υποθέσεις για τα εμβόλια αλλά δεν έχουμε πλήρη γνώση γι αυτό και ο προϋπολογισμός έχει 2ο σενάριο με βαρύτερες επιπτώσεις  και προβλέπει επεκτατικά μέτρα και το 2ο τρίμηνο του 2021»εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης.

Κατα την τοποθέτηση του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι η χώρα πρέπει να βαδίσει προσεκτικά το επόμενο διάστημα, λέγοντας: «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και τα 2 σενάρια. Το 2021 έχουμε την δημοσιονομική δυνατότητα λόγω της ισχύος της ρήτρας γενικής διαφυγής και τη στήριξη της ΕΚΤ και εταίρων. Από το 2022 και μετά μεσομακροπρόθεσμα θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για να διατηρήσουμε δημοσιονομική ευστάθεια».

Αξίζει να σημειωθεί πάντως, ότι κατά τον κ. Σκυλακάκη «υπάρχει κουλτούρα πληρωμών στη χώρα», καθώς -όπως εξήγησε- «παρακολουθώντας τα έσοδα οι άνθρωποι συνεχίζουν και είναι όσο μπορούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους».

Το ζήτημα των αβεβαιοτήτων έθεσε και ο επικεφαλής του Γραφείου της Βουλής για την παρακολούθηση του κρατικού προϋπολογισμού Φραγκίσκος Κουτεντάκης: «Υπάρχουν μακροοικονομικές και δημοσιονομικές αβεβαιότητες. Το να μιλά κανείς σε αυτές τις συνθήκες για αβεβαιότητες είναι αυτονόητο παγκοσμίως. Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη. Συνοψίζοντας τον σχεδιασμό προσχεδίου περιλαμβάνει μεγάλη δημοσιονομική επιδείνωση το 2020 της τάξης 10 μονάδων ΑΕΠ και κάπως πιο συγκρατημένη επιδείνωση 5% ΑΕΠ το 2021».

Εξηγώντας στη συνέχεια τους παράγοντες που πρέπει να υπολογισθούν γιατί αυξάνουν το ρίσκο στις οικονομικές προβλέψεις, ο κ. Κουτεντάκης είπε: 

• Ο προϋπολογισμός προβλέπει 8,2% ύφεση το 2020 και 7,5% ανάκαμψη το 2021. Για το 2021 η πρόβλεψη είναι αρκετά υψηλότερη σε σχέσης με τις προβλέψεις διεθνών οργανισμών. Αυτό δείχνει μεγάλη αισιοδοξία. Βέβαια κάθε πρόβλεψη δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο ασφαλής από την άλλη. Η αίσθηση που έχουμε από τα δεδομένα είναι πως πιθανότατα η ύφεση να είναι μεγαλύτερη από αυτή που εκτιμούμε. Τα στοιχεία είναι τρία. Στην αρχική μας πρόβλεψη δεν ενσωματώσαμε ύφεση για το πρώτο 3μηνο. Τελικά η ύφεση πρώτου τριμήνου ήταν 0,5% του ΑΕΠ. Αρα έχουμε πρώτο τρίμηνο χειρότερο. Στο 2ο τρίμηνο προβλέπαμε 12,7% ύφεση και τελικά πήγε 15,2%. Το τρίτο στοιχείο είναι η σύνθεση της ύφεσης. Ο εξωτερικός τομέας (εισαγωγές – εξαγωγές) κινήθηκε πολύ χειρότερα από ότι είχαμε προβλέψει. Αν αυτό επαναληφθεί και το 3ο τρίμηνο ανησυχούμε μήπως και οι εξελίξεις είναι χειρότερες. Αυτά τα 3 στοιχεία μας δημιουργούν αίσθηση για χειρότερη πορεία. Είναι αίσθηση γι αυτό και δεν προχωρούμε σε αναθεώρηση εκτιμήσεων και βέβαια ευχόμαστε να πέσουμε έξω.
• Πρέπει να δει κανείς μεταβολές εσόδων – δαπανών από το 2019 στο 2020 και από το 2020 στο 2021 και επιλέγοντας συγκεκριμένους κωδικούς – εμείς κοιτάμε καθαρούς φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που είναι βασικές πηγές εσόδων – Αυτά έχουν μεταβολές. Το θέμα εσόδων έχει  το πρόβλημα του μη ελέγχου σε αντίθεση με τις δαπάνες. Από τα 8 δις μείωση εσόδων από το 2019 στο 2020 τα 4,3 δις ευρώ είναι παρεμβάσεις. Αυτά  τα 4,3 δις ευρώ  που αφορούν τα επεκτατικά μέτρα μπορούμε να θεωρήσουμε ότι θα εισπράττονταν ; Είναι μη ασφαλής αυτή η εκτίμηση. Το στοιχείο δηλαδή αβεβαιότητας είναι η εκτίμηση ότι τα 4,3 δις ευρώ που δεν εισπράχθηκαν το 2020 θα εισπραχθούν το 2021. Αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να το παρακολουθεί.
• Επίσης η αναστολή υποχρεώσεων ή η καταβολή επιδομάτων δεν συνιστά ΑΕΠ. Αυτό που θα μπορούσε να επηρεάσει το ΑΕΠ είναι οι κανονικές δημόσιες δαπάνες όπως αγορά προϊόντων ή υπηρεσιών».