13 μεγάλες αλλαγές για 3.000.000 ασφαλισμένους

Το 2019 φέρνει 13 µεγάλες αλλαγές σε µισθούς, όρια ηλικίας, συντάξεις και εισφορές, αγγίζοντας πάνω από τρία εκατοµµύρια ασφαλισµένους και συνταξιούχους. Το νέο πλαίσιο που διαµορφώνεται µε βάση ισχύουσες και αναµενόµενες διατάξεις, επηρεάζει όσους θέλουν να εξαγοράσουν πλασµατικά έτη, όσους υπολογίζουν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, όλους τους συνταξιούχους πλην ΟΓΑ, πάνω από 650.000 εργαζόµενους, µισθωτούς και µη µισθωτούς, όσους αµείβονται µε τίτλους κτήσης κ.ά. Εµβληµατική φυσικά ρύθµιση είναι η αύξηση του κατώτατου µισθού και η κατάργηση του υποκατώτατου. Η «Ηµερησία» ετοίµασε έναν αναλυτικό οδηγό για όλες τις αλλαγές που βρίσκονται επί θύραις.

1) Πρεµιέρα του επανυπολογισµού των παλαιών συντάξεων χωρίς περικοπές

Η εφαρµογή του επανυπολογισµού από το 2019 για δύο εκατοµµύρια συνταξιούχους δηµιουργεί στα χαρτιά νέο ποσό σύνταξης, το οποίο για τη µεγάλη πλειονότητα συµπληρώνεται µε «επιπλέον ποσό». Η κατάργηση των περικοπών διασώζει τις αποδοχές για 1,4 εκατ. συνταξιούχους και προστατεύει τα ποσά που εισπράττουν σήµερα οι εν λόγω δικαιούχοι από κύριες συντάξεις, επικουρικές και συγκαταβαλλόµενα οικογενειακά επιδόµατα. Ολοι κινδύνευαν µε µειώσεις έως και 18% επειδή η σύνταξή τους βγαίνει µε τον νέο τρόπο υπολογισµού µικρότερη από αυτή που εισπράττουν σήµερα. Η σύνταξή τους θα αλλάξει στα χαρτιά από τον Ιανουάριο, ενώ θα διατηρήσουν στην τσέπη ολόκληρο το ποσό που λαµβάνουν. Το επιπλέον ποσό θα είναι το συµπλήρωµα της νέας τους σύνταξης. Από την άλλη, 620.000 συνταξιούχοι θα δουν σταδιακές αυξήσεις στις αποδοχές τους από το 2019, επειδή η νέα τους σύνταξη βγαίνει υψηλότερη από αυτή που εισπράττουν σήµερα. Αυτοί θα λάβουν την αύξηση που δικαιούνται σε 5 ετήσιες δόσεις, δηλαδή από το 2019 µέχρι και το 2023. Εκτός αναπροσαρµογής βρίσκονται εξαρχής οι 600.000 συνταξιούχοι του πρ. ΟΓΑ

2) Τίτλοι τέλους στην τριετή µεταβατική περίοδο του νόµου Κατρούγκαλου και στην «προσωπική διαφορά» για τους νέους συνταξιούχους

Οι νέοι συνταξιούχοι που αποχώρησαν από τις 13 Μαΐου 2016 έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2018 δικαιούνται τµήµα προσωπικής διαφοράς, το οποίο και διατηρούν. Αναλυτικά, όσοι έφυγαν εντός της τριετούς µεταβατικής περιόδου του νόµου Κατρούγκαλου και έχουν απώλειες άνω του 20% στην προσδοκώµενη σύνταξή τους δικαιούνται τµήµα προσωπικής διαφοράς. Οσοι αποχώρησαν το 2016 δικαιούνται το 50% της διαφοράς. Οσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2017 παίρνουν το 33,3% και όσοι έφυγαν το 2018 το 25%. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 η µεταβατική περίοδος ολοκληρώνεται. Ετσι, όσοι συνταξιοδοτούνται από εδώ και πέρα δεν δικαιούνται πλέον προσωπική διαφορά, αλλά µόνο τη σύνταξή τους, όπως αυτή υπολογίζεται µε τον ν. Κατρούγκαλου.

Παράδειγµα

Δηµόσιος υπάλληλος συµπλήρωσε το 2018 τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και αποχώρησε τον περασµένο Φεβρουάριο. Με τον παλαιό τρόπο υπολογισµού θα έπαιρνε κύρια σύνταξη µαζί µε εισφορά αλληλεγγύης και υγειονοµική περίθαλψη 1.142 ευρώ. Με τον νέο τρόπο υπολογισµού το ποσό της σύνταξης που προκύπτει είναι 896 ευρώ. Καθώς η διαφορά νέου και παλιού τρόπου υπολογισµού ξεπερνά το 20%, ο εν λόγω ασφαλισµένος, επειδή αποχώρησε το 2018, δικαιούται προσωπική διαφορά 61,5 ευρώ, δηλαδή σύνταξη 957,5 ευρώ. Αυτό το «µπόνους» των 61,5 ευρώ το διατηρεί για πάντα και µέχρι αυτό να εξαλειφθεί από τις αυξήσεις των νέων συντάξεων. Αντίθετα, εφόσον ο ίδιος υπάλληλος αποχωρήσει το 2019, χάνει τα 61,5 ευρώ και θα λάβει σύνταξη 896 ευρώ.

3) Μείωση έως 33,3% των εισφορών κύριας σύνταξης για 250.000 ελευθέρους επαγγελµατίες, αυτοαπασχολούµενους και αγρότες

Καινούργιος είναι και ο χάρτης των εισφορών από το 2019 µε βάση τις νέες διατάξεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα. Οι νέες εισφορές κάνουν πρεµιέρα µε τα ειδοποιητήρια Ιανουαρίου που αναρτώνται εντός του Φεβρουαρίου. Οι αλλαγές που έρχονται είναι: • Από την 1η Ιανουαρίου 2019 βάση υπολογισµού για όλους τους µη µισθωτούς είναι το 100% του καθαρού φορολογητέου εισοδήµατος, συν τις καταβλητέες εισφορές του προηγούµενου έτους. Καταργείται, δηλαδή, η έκπτωση 15% που ίσχυε το 2018 στη βάση υπολογισµού. • Ελεύθεροι επαγγελµατίες και αυτοαπασχολούµενοι θα καταβάλλουν για κύρια σύνταξη το 13,33%, έναντι του 20% του εισοδήµατός τους.

Αυτό σηµαίνει πως το ετήσιο όφελος κυµαίνεται από 200 έως 4.690 ευρώ για όσους δηλώνουν εισόδηµα από 7.500 ευρώ και πάνω. Αν συµπεριληφθεί η εισφορά υγείας, που παραµένει αµετάβλητη, τότε η ωφέλεια πέφτει ποσοστιαία στο 25% για τους προερχόµενους από τον πρώην ΟΑΕΕ. • ∆ιατηρείται η γενική ελάχιστη εισφορά υπέρ ΕΦΚΑ στο σηµερινό ύψος, δηλαδή στο 20% του κατώτατου µισθού για ελεύθερους επαγγελµατίες-αυτοαπασχολούµενους άνω 5ετίας και 20% επί του 70% του κατώτατου µισθού για αγρότες.

• Νέοι επιστήµονες που έχουν έως πέντε έτη δραστηριότητας θα έχουν ασφάλιστρο 13,33%, αλλά διατηρούν την «υποκατώτατη» βάση υπολογισµού, δηλαδή το ελάχιστο τεκµαρτό εισόδηµα στο 70% του κατώτατου µισθού.

• Για τους αγρότες το ποσοστό υπολογισµού της εισφοράς για κύρια σύνταξη ορίζεται το 2019 στο 12%, έναντι 18% που θα ίσχυε µε το προηγούµενο καθεστώς, και διαµορφώνεται µεταβατική περίοδος ως εξής: το 2020 στο 12,66%, το 2021 στο 13% και το 2022 στο 13,3%. Το ετήσιο όφελος ξεκινά από τα 195,96 ευρώ και φτάνει έως και τα 4.200 ευρώ.

• Το ποσοστό υπολογισµού της εισφοράς για υγεία παραµένει στο 6,95% όπως ισχύει για όλους.

• Οι εκπτώσεις 5%-50% συνεχίζουν να εφαρµόζονται για τους ασφαλισµένους του πρώην ΕΤΑΑ έως το 2021, αλλά στο άθροισµα εισφοράς κύριας σύνταξης και υγείας (εξαιρούνται οι εισφορές επικούρησης και εφάπαξ που δεν υπολογίζονται πλέον µε βάση το εισόδηµα).

4) Αναδροµικά νέες µειωµένες εισφορές επικούρησης και εφάπαξ για 200.000 αυτοαπασχολούµενους-επιστήµονες

Η εισφορά για επικουρική σύνταξη για όσους αυτοαπασχολούµενους και ελεύθερους επαγγελµατίες έχουν ασφάλιση σε επικουρικό τοµέα του ΕΤΕΑΕΠ ορίζεται σταθερή στο κατώτατο πλαφόν για όλους, ανεξαρτήτως εισοδήµατος. ∆ηλαδή θα υπολογίζεται στο 7% του νέου βασικού µισθού για όλους. Σύµφωνα µε το σηµερινό κατώτατο, η εισφορά διαµορφώνεται στα 41,02 ευρώ.

Αντίστοιχα, η εισφορά για πρόνοια (εφάπαξ) για όσους αυτοαπασχολούµενους έχουν ασφάλιση σε τοµέα πρόνοιας του ΕΤΕΑΕΠ ορίζεται σταθερή στο κατώτατο πλαφόν για όλους, ανεξαρτήτως εισοδήµατος. ∆ηλαδή θα υπολογίζεται στο 4% του νέου βασικού µισθού για όλους. Με βάση το σηµερινό κατώτατο, η εισφορά εφάπαξ διαµορφώνεται στα 23,44 ευρώ.

Οι 200.000 αυτοαπασχολούµενοι θα χρεωθούν αναδροµικά από την 1η Ιανουαρίου 2017 µε τις νέες εισφορές, καθώς δεν έχουν λάβει ποτέ ειδοποιητήρια για τις εν λόγω ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις και «οφείλουν» χωρίς δική τους υπαιτιότητα αναδροµικά 24 µηνών. Η εξόφληση θα γίνει σε 36 µηνιαίες δόσεις. Οπότε, οι υπόχρεοι ασφαλισµένοι θα εξοφλούν από το 2019 µια τρέχουσα εισφορά και µια δόση από τα οφειλόµενα του 2017 και του 2018. Συνεπώς, για επικουρική θα καταβάλλουν περί τα 68 ευρώ, ενώ όσοι έχουν και εφάπαξ θα καταβάλλουν για πρόνοια περί τα 39 ευρώ.

Αυτό σηµαίνει πως δικηγόροι, µηχανικοί, συµβολαιογράφοι και λοιποί ασφαλισµένοι στα πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕ∆Ε και ΕΤΑΑ-ΤΑΝ που ασφαλίζονται υποχρεωτικά και για επικουρική και για πρόνοια (41 ευρώ για επικουρική και 23,4 ευρώ για πρόνοια) συσσωρεύουν αναδροµικά 1.548 ευρώ. Ως εκ τούτου θα επιβαρυνθούν µε επιπλέον εισφορές περίπου 100 ευρώ τον µήνα από το 2019.

Αντίστοιχα, οι γιατροί που ασφαλίζονταν στο πρώην ΕΤΑΑ- ΤΣΑΥ µόνο για πρόνοια (23,4 ευρώ τον µήνα για εφάπαξ) οφείλουν 561,6 ευρώ και θα καταβάλλουν από το 2019 επιπλέον µηνιαία εισφορά περίπου 40 ευρώ. Ειδικά για τους αρτοποιούς και τους πρατηριούχους υγρών καυσίµων, οι οποίοι ασφαλίζονται µόνο για επικουρική, ο αναδροµικός υπολογισµός ανατρέχει στον Ιανουάριο του 2015 και στον ∆εκέµβριο του 2012, αντίστοιχα.

5) Νέο ασφαλιστικό καθεστώς για τους τίτλους κτήσης

Εισφορά 13,33% υπέρ ΕΦΚΑ, αντί του 20%, αναµένεται να «κλειδώσει» και για τους τίτλους κτήσης. Η πολυαναµενόµενη υπουργική απόφαση, που θα δώσει και το εναρκτήριο λάκτισµα για την εισφοροδότηση των πρώην αποδείξεων επαγγελµατικής δαπάνης, αναµένεται να δηµοσιευτεί εντός του 2019, ώστε να κλείσει κάθε «τρύπα» εισφοροαποφυγής. Σύµφωνα µε στελέχη του υπουργείου Εργασίας, στους τίτλους κτήσης θα επιβάλλονται εισφορές 13,33% υπέρ ΕΦΚΑ και 6,95% υπέρ ΕΟΠΥΥ. Υπενθυµίζεται πως µέχρι σήµερα οι τίτλοι κτήσης δεν εισφοροδοτούνται µε το νέο σύστηµα, καθώς για να ισχύσει η νοµοθετική διάταξη που ψηφίστηκε τον ∆εκέµβριο του 2017 πρέπει να εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση.

6) Αλλαγές στο κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών σε Δηµόσιο και ιδιωτικό τοµέα

Ανατροπές στο κόστος των πλασµατικών ετών ασφάλισης φέρνει το 2019. Ειδικότερα, το κόστος αυξάνεται για τους δηµοσίους υπαλλήλους, ενώ µειώνεται για ελεύθερους επαγγελµατίες, αγρότες και αυτοαπασχολούµενους. 

Αναλυτικά, από την 1 Ιανουαρίου 2019 συνεχίζεται η µεταβατική περίοδος αύξησης των ασφαλίστρων που πληρώνει το ∆ηµόσιο στον ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους. Στο πλαίσιο αυτό διαµορφώνεται το 2019 στο 10% η εργοδοτική εισφορά, ενώ η εργατική είναι στο 6,67%. Αυτό σηµαίνει πως από την 1η Ιανουαρίου 2019 το κόστος εξαγοράς επιβαρύνεται, µε συνέπεια να απαιτείται η καταβολή του 16,67% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου ανά µήνα εξαγοράς. Το 2018 το κόστος είχε διαµορφωθεί στο 13,33% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου τον µήνα υποβολής της εξαγοράς.

Η επιβάρυνση, δηλαδή, φτάνει στις 3,34 ποσοστιαίες µονάδες. Προσοχή, η εν λόγω αλλαγή στο κόστος δεν αφορά υπαλλήλους που ήδη έχουν υποβάλει σχετική αίτηση εξαγοράς. Νέο τοπίο διαµορφώνεται και στην εξαγορά πλασµατικών ετών ασφάλισης για 1,5 εκατοµµύριο µη µισθωτούς, δηλαδή ελεύθερους επαγγελµατίες (πρ. ΟΑΕΕ), αυτοαπασχολούµενους-επιστήµονες (πρ. ΕΤΑΑ) και αγρότες (πρ. ΟΓΑ). Η µείωση του βασικού ασφαλίστρου για σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ από το 20% στο 13,33% παρασύρει το κόστος των πλασµατικών ετών ασφάλισης που µπορούν να εξαγοράσουν οι επιτηδευµατίες προκειµένου να βγουν νωρίτερα στην σύνταξη. Αυτό σηµαίνει πως εντός της 5ετίας 2019 - 2023 τουλάχιστον 100.000 µη µισθωτοί µπορούν να συνταξιοδοτηθούν έως και επτά χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο ηλικίας, κερδίζοντας από 360 ευρώ έως και 4.691 ευρώ για κάθε πλήρες πλασµατικό έτος (12 µήνες) που αναγνωρίζουν

H µείωση κατά 6,67% που έρχεται από την 1η Ιανουαρίου 2019 στο ασφάλιστρο του 20%, όπως επίσης και η αποµείωση του ασφαλίστρου των αγροτών από το 18% στο 12%, ακουµπά και το κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών γι’ αυτές τις κατηγορίες των ασφαλισµένων. Οσο αυξάνει το ασφαλιστέο εισόδηµα τόσο διογκώνεται το όφελος για τους επιτηδευµατίες που θα σπεύσουν να αναγνωρίσουν πλασµατικά έτη ασφάλισης. Αντίθετα, όσοι καταβάλλουν το ελάχιστο ασφάλιστρο, δηλαδή εµπίπτουν στο κατώτατο πλαφόν των 117,2 ευρώ εισφορά για κύρια σύνταξη (εισόδηµα έως 586 ευρώ το µήνα), δεν επηρεάζονται από την εν λόγω µείωση ως προς το κόστος εξαγοράς, αφού η κατώτατη βάση υπολογισµού θα µείνει ανέπαφη.

Παραδείγματα

1. ∆ηµόσιος υπάλληλος µε αποδοχές 1.400 ευρώ, εφόσον υποβάλει αίτηση για εξαγορά πλασµατικών ετών µέχρι τις 31 ∆εκεµβρίου 2018, θα κληθεί να καταβάλει για την εξαγορά ποσό που θα αναλογεί σε 186,62 ευρώ / µήνα. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 το εν λόγω κόστος θα διαµορφωθεί σε 233,24 ευρώ / µήνα.

2. Ελεύθερος επαγγελµατίας του πρ. ΟΑΕΕ µε µηνιαίο καθαρό φορολογητέο εισόδηµα 1.800 ευρώ θα πλήρωνε για κάθε µήνα αναγνώρισης 360 ευρώ έως το 2018, ενώ από το 2019 θα καταβάλει 240 ευρώ για κάθε µήνα αναγνώρισης. Το όφελος φτάνει στα 120 ευρώ για κάθε µήνα αναγνώρισης.

8) Συντάξεις χηρείας

Διορθώσεις στις ρυθµίσεις του νόµου Κατρούγκαλου για τις συντάξεις χηρείας έχουν προαναγγείλει για το 2019 αξιωµατούχοι του υπουργείου Εργασίας. Υπενθυµίζεται πως το νέο καθεστώς προβλέπει όριο ηλικίας 55 ετών για τη δικαίωση συντάξεων χηρείας διά βίου. Οσες χήρες είναι µικρότερες από 55 ετών και δεν έχουν ανήλικα παιδιά λαµβάνουν την σύνταξη χηρείας για µια 3ετία και µετά θα πρέπει να τη χάσουν.

Οσες είναι 52-55 ετών τη στιγµή του θανάτου δικαιούνται να λάβουν ξανά τη σύνταξη όταν γίνουν 67. ∆εδοµένου ότι η ρύθµιση τέθηκε σε εφαρµογή για πρώτη φορά τον Μάιο του 2016, το πρώτο «ψαλίδι» για δικαιούχους που είναι µικρότεροι από 55 και χωρίς ανήλικα παιδιά πρέπει να µπει σε εφαρµογή τον Μάιο του 2019. Μπροστά σε αυτό το ενδεχόµενο στο τραπέζι βρίσκεται η επανεξέταση του ισχύοντος καθεστώτος. Το βασικό σενάριο προβλέπει αναστολή της περικοπής των συντάξεων χηρείας µε «ρήτρα» ανεργίας.

Αυτό σηµαίνει πως θα µπορούσε, για παράδειγµα, να υπάρξει ρύθµιση η οποία θα αναστέλλει υπό προϋποθέσεις το µέτρο της περικοπής της σύνταξης λόγω ηλικιακού ορίου, έως ότου το ποσοστό της ανεργίας διαµορφωθεί κάτω από ένα συγκεκριµένο όριο. Στο επίκεντρο της νέας ρύθµισης βρίσκονται χιλιάδες δικαιούχοι που ήταν 52-55 ετών τη στιγµή του θανάτου και δεν έχουν ανήλικα παιδιά ή παιδιά σπουδαστές.

9) Περικοπή και κατάργηση ΕΚΑΣ

Το 2019 είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία χορηγείται ΕΚΑΣ στο ύψος των 12 ευρώ τον µήνα. Οι προϋποθέσεις είναι ίδιες µε το 2018. Υπενθυµίζεται πως: α) Σε περιπτώσεις συνταξιούχων µε ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω που στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, χορηγείται έκτακτη µηνιαία οικονοµική ενίσχυση ισόποση µε την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απολεσθεί. β) Σε περιπτώσεις συζύγων-συνταξιούχων που και οι δύο στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, χορηγείται έκτακτη µηνιαία οικονοµική ενίσχυση στον σύζυγο µε το µικρότερο ατοµικό εισόδηµα, ισόποση µε την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απολεσθεί. γ) Απαλλάσσονται από τη συµµετοχή στη φαρµακευτική δαπάνη όλοι όσοι στερούνται την παροχή ΕΚΑΣ µέχρι την τελική κατάργησή του. Το δικαιούµενο ποσό ΕΚΑΣ ισούται µε τα 2/3 του πλήρους ποσού για τους συνταξιούχους:

10) Επιδότηση των εισφορών των νέων έως 24 ετών

Πρόγραµµα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για τους νέους µισθωτούς έως 25 ετών έρχεται από την 1η/1/2019. Η επιδότηση θα φτάνει στο 6,66% επί των µεικτών αποδοχών του εργαζοµένου και θα καλύπτει το 50% της εργοδοτικής εισφοράς για κύρια σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ, η οποία στο σύνολό της είναι 13,33%. Η επιδότηση αφορά τους µισθωτούς που εισπράττουν τον υποκατώτατο µισθό των 510 ευρώ και από τον Ιανουάριο αναµένεται να µεταβούν απευθείας στον νέο αυξηµένο κατώτατο. Συνεπώς, η εν λόγω επιδότηση θα απορροφήσει µέρος του µη µισθολογικού κόστους για µια οµάδα µισθωτών του ιδιωτικού τοµέα που θα έχουν την µεγαλύτερη αύξηση, άνω του 15%. Η επιδότηση δεν επεκτείνεται στις συνεισπρατόµενες εισφορές (δηλαδή στο 7% για επικουρική, στο 7,10% για υγεία – ΕΟΠΥΥ και στο 6,96% για ΟΑΕ∆-ΟΕΕ-ΟΕΚ). Το πρόγραµµα κοστολογείται για το 2019 στα 51 εκατ. ευρώ.

11) Αύξηση στον κατώτατο μισθό

Το δεύτερο 15νθήµερο του Ιανουαρίου περνά από το Υπουργικό Συµβούλιο η αύξηση του κατώτατου µισθού, η οποία θα οδηγήσει στην κατάργηση του υποκατώτατου, ενώ θα συµπαρασύρει µια σειρά από επιδόµατα και αµοιβές, διαµορφώνοντας νέο τοπίο στις αποδοχές του ιδιωτικού τοµέα. Η αύξηση του κατώτατου µισθού, που σήµερα είναι 586,08 ευρώ µεικτά για άγαµο, νεοπροσλαµβανόµενο χωρίς προϋπηρεσία και χωρίς ειδικότητα, αναµένεται να κλειδώσει κοντά στην περιοχή των 50 ευρώ, γεγονός που σηµαίνει ποσοστιαία αύξηση κοντά στο 8%-10%.

Οι νέοι έως 25 ετών θα έχουν τη µεγαλύτερη αύξηση, καθώς θα οδηγηθούν κατευθείαν στον νέο αυξηµένο κατώτατο µισθό, καταγράφοντας βελτίωση των εισοδηµάτων τους άνω του 15%-20%. Η αύξηση θα συµπαρασύρει και τις αποδοχές όσων λαµβάνουν τα «παγωµένα» επιδόµατα προϋπηρεσίας, όπως επίσης και το επίδοµα γάµου 10% λόγω υπαγωγής στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύµβασης Εργασίας.

Από την αύξηση θα επηρεαστούν σε σηµαντικό βαθµό και οι αποδοχές όσων εργάζονται µε µερική απασχόληση, εκτός κι αν εµπίπτουν σε κλαδική σύµβαση που ορίζει υψηλότερους µισθούς. Η αύξηση θα αγγίξει το επίδοµα ανεργίας του ΟΑΕ∆, καθώς και µια σειρά από άλλα επιδόµατα και βοηθήµατα του Οργανισµού, ενώ αναµένεται να συµπαρασύρει και τον µέσο µισθό, µε θετικό αντίκτυπο στη µείωση της µισθολογικής ανισότητας και στα ποσοστά φτώχειας.

12) Επίδομα στέγασης

Το νέο προνοιακό πρόγραµµα που τίθεται σε εφαρµογή το 2019 απευθύνεται σε νοικοκυριά που διαµένουν σε ενοικιαζόµενη κατοικία ή επιβαρύνονται µε δάνειο πρώτης κατοικίας. Προβλέπεται να καλύψει πάνω από 300.000 νοικοκυριά. Τα εισοδηµατικά κριτήρια ένταξης αναµένεται να εκκινούν από την περιοχή των 7.000 ευρώ για µονοπρόσωπο νοικοκυριό και να κλιµακώνονται έως τα 21.000 ευρώ. Θα ισχύουν επίσης περιουσιακά κριτήρια, κριτήρια διαµονής στην επικράτεια, πολυτελούς διαβίωσης, ασφαλιστικής κάλυψης και οικογενειακής κατάστασης. Το πρόγραµµα έχει προϋπολογισµό 400 εκατ. ευρώ. Το επίδοµα θα χορηγείται έπειτα από αίτηση του δανειολήπτη ή ενοικιαστή σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρµα που αναπτύσσεται γι’ αυτό τον σκοπό. Στην περίπτωση του δανειολήπτη το ποσό του επιδόµατος θα πιστώνεται στον λογαριασµό που συνδέεται µε το δάνειο πρώτης κατοικίας. Μέσω της ίδιας πλατφόρµας θα διεξάγονται οι απαραίτητες διασταυρώσεις για τα µισθωτήρια συµβόλαια µε χρήση στοιχείων του Taxisnet. Οι κλειδάριθµοι θα είναι το βασικό στοιχείο για την είσοδο στην αίτηση, η οποία θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά, όπως συµβαίνει µε το ΚΕΑ. Υπενθυµίζεται πως το επίδοµα, που είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο, είναι ένα από τα «αντίµετρα» του 2017, το οποίο θα υλοποιηθεί –όπως συµβαίνει και µε το επίδοµα παιδιού ήδη από το 2018, παρά την κατάργηση του µέτρου περικοπής των συντάξεων.

Τα ποσά του επιδόµατος θα κυµαίνονται από 70 -210 ευρώ. Η κλιµάκωση που επιλέχθηκε δίνει έµφαση στο παιδί, το οποίο αντιµετωπίζεται ως ενήλικας:

• Για το µονοπρόσωπο νοικοκυριό: 70 ευρώ τον µήνα.

• Για κάθε επιπλέον µέλος του νοικοκυριού, ενήλικο ή ανήλικο προσαύξηση κατά 1/2, δηλαδή κατά 35 ευρώ τον µήνα. Ειδική µέριµνα υπάρχει για τις µονογονεϊκές οικογένειες και τα νοικοκυριά µε απροστάτευτα τέκνα, αφού για το πρώτο ανήλικο µέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ τον µήνα.

13) Ρύθμιση οφειλών

Νέο σχήμα ρύθµισης οφειλών προς τα Ταµεία έχουν προαναγγείλει οι αξιωµατούχοι του υπουργείου Εργασίας, οριοθετώντας τη θεσµοθέτησή του στο πρώτο τρίµηνο του 2019. Η νέα ρύθµιση στοχεύει σε χιλιάδες ελευθέρους επαγγελµατίες και αυτοπασχολούµενους που αποκλείονται από τον εξωδικαστικό µηχανισµό αλλά έχουν ληξιπρόθεσµες οφειλές σε Εφορία και Ταµεία. Στο τραπέζι βρίσκεται σχέδιο για έναν «λάιτ» εξωδικαστικό. Υπό επεξεργασία είναι απλοί κανόνες για όλους όσοι έχουν το εισόδηµα και την περιουσία που απαιτείται ώστε να καλύψουν το χρέος τους.

Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται το σενάριο να ελέγχεται η βιωσιµότητα του οφειλέτη και η δυνατότητα αποπληρωµής από οποιαδήποτε φορολογητέα πηγή. Ο αριθµός των δόσεων δεν αποκλείεται να συνδέεται µε το ύψος της οφειλής, τα εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια, βάσει των οποίων θα ελέγχεται η ένταξη. Κάτι ανάλογο συµβαίνει στον εξωδικαστικό, ο οποίος δίνει έως 120 δόσεις για χρέη από 3.000 έως 125.000 ευρώ και 36 δόσεις για χρέη έως 3.000 ευρώ, µε «κούρεµα» προσαυξήσεων έως 85%.

Εξετάζεται, επίσης, να τεθεί πλαφόν ελάχιστης δόσης στα 50 ευρώ, ενώ προαπαιτούµενο θα είναι η εξόφληση τρεχουσών οφειλών. Στο τραπέζι, άλλωστε, βρίσκεται το σενάριο του επανυπολογισµού παλαιών οφειλών προς τα Ταµεία µε βάση τον νόµο Κατρούγκαλου, µια λύση που εξετάζεται για οφειλέτες οι οποίοι βρίσκονται κοντά στην συνταξιοδότηση -π.χ. είναι 62 ετών και άνω- αλλά είναι εγκλωβισµένοι λόγω υψηλών χρεών.

Η λύση που βρίσκεται στο µικροσκόπιο αφορά σε έναν όγκο οφειλών που δηµιουργήθηκαν µε βάση τεκµαρτά εισοδήµατα κυρίως την περίοδο της κρίσης. Ο επανυπολογισµός τους µε βάση τα πραγµατικά εισοδήµατα της περιόδου αναφοράς εκτιµάται πως οδηγεί την πλειοψηφία σε σηµαντικό όφελος έως και 54%. Στόχος είναι να δοθεί βιώσιµη λύση σε ληξιπρόθεσµες οφειλές-προίκα της κρίσης, που αποδεικνύεται εξαιρετικά δυσχερές να εισπραχθούν, αλλά και να απεγκλωβιστούν χιλιάδες ασφαλισµένοι των πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ, που δεν µπορούν να λάβουν σύνταξη λόγω των οφειλών τους.