Κορονοϊός: Βροχή οι καταγγελίες για εργοδοτικές αυθαιρεσίες - Οι κλάδοι που πλήττονται

Οι πρώτες εργοδοτικές αυθαιρεσίες και παραβιάσεις της νομοθεσίας περί αναστολής σύμβασης έκαναν ήδη την εμφάνισή τους, πριν καλά - καλά ξεκινήσει το δεύτερο lockdown. Ακριβώς όπως και στην πρώτη καραντίνα, δεν λείπουν οι περιπτώσεις εργοδοτών που βγάζουν μισθωτούς σε αναστολή εργασίας και ακολούθως τους αναγκάζουν να εργαστούν κανονικά. Είναι η νέα μορφή «μαύρης» εργασίας που εκμεταλλεύεται την πανδημία του κορονοϊού. Ευδοκίμησε στην ανοιξιάτικη καραντίνα του Απριλίου – Μαΐου, συνέχισε με περιορισμένη εμβέλεια το καλοκαίρι, κυρίως σε τουριστικούς προορισμούς όπως τα Χανιά, ενώ τώρα επανακάμπτει εκ νέου μαζί με το νέο πανελλαδικό lockdown.

«Στην ομάδα πληροφόρησης και υποστήριξης εργαζομένων ANTI-COVID-19 της ΓΣΕΕ έχουμε ήδη δεχτεί, μόνο μέσα στο περασμένο Σαββατοκύριακο 7 και 8 Νοεμβρίου, πάνω από 40 καταγγελίες εργαζόμενων, που μας καταγγέλλουν πως εργοδότες τους απασχολούν, εκδίδοντας ψευδείς βεβαιώσεις μετακίνησης, ενώ οι ίδιοι βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης εργασίας ή είναι εντελώς ανασφάλιστοι», τονίζει ο Γραμματέας Τύπου και Δημόσιων Σχέσεων της ΓΣΕΕ, Δημήτρης Καραγεωργόπουλος. Σύμφωνα με τον κ. Καραγεωργόπουλο, οι πρώτες καταγγελίες της δεύτερης καραντίνας αφορούν κυρίως μισθωτούς από 4 κλάδους:

1. Επιχειρήσεις εστίασης για εργαζόμενους που απασχολούνται σε take away και delivery
2. Call Center
3. Ταχυμεταφορές
4. Εταιρείες σεκιούριτι

Σε ανακοίνωσή της η ΓΣΕΕ, επισημαίνει πως είναι προβληματική η ισχύς της χειρόγραφης Βεβαίωσης τύπου Α' από το https://forma.gov.gr για την μετακίνηση των εργαζομένων στην περίοδο της καραντίνας ταυτόχρονα με την Βεβαίωση Αδείας Κυκλοφορίας για τους Εργαζόμενους από το Π.Σ. «Εργάνη» στο eservices.yeka.gr. Υπενθυμίζεται πως οι εργοδότες, προκειμένου για την μετακίνηση των εργαζομένων τους έχουν δύο εναλλακτικές επιλογές ως προς την έκδοση της σχετικής βεβαίωσης άδειας κυκλοφορίας με την οποία εφοδιάζουν τον εργαζόμενο:

• Χειρόγραφη Βεβαίωση τύπου Α' (εκτύπωση από το https://forma.gov.gr), συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη από τον εργοδότη, με φυσική σφραγίδα αυτού και παρέχεται, με προσωπική ευθύνη του υπογράφοντος.
• Βεβαίωση Αδείας Κυκλοφορίας για τους Εργαζόμενους - Πρακτικά Ασκούμενους σπουδαστές/φοιτητές - Μαθητευόμενους από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ

"Πολλοί εργαζόμενοι υφίστανται πιέσεις να μετακινηθούν με χειρόγραφες βεβαιώσεις για την παροχή εργασίας σε περιπτώσεις που για παράδειγμα έχει ανασταλεί η λειτουργία της επιχείρησης ή δεν έχει αναγγελθεί νόμιμα η εργασία τους», αναφέρει η Συνομοσπονδία και καλεί το υπουργείο Εργασίας να εκδώσει σαφείς οδηγίες για τις κατ’εξαίρεση περιπτώσεις χρήσης χειρόγραφης βεβαίωσης, τονίζοντας την υποχρεωτική έκδοση των βεβαιώσεων κίνησης των εργαζομένων μόνο μέσω του ΠΣ «Εργάνη».

«Λόγω της υποχρέωσης αναγγελίας κατ’εξοχήν των συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας στο ΕΡΓΑΝΗ και της υποχρεωτικής τήρησης των όρων τους, οι εργοδότες οφείλουν να χορηγήσουν χωρίς εμπόδια τη βεβαίωση κίνησης τύπου Α των εργαζομένων από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και όχι τη χειρόγραφη βεβαίωση, που βρίσκεται αναρτημένη στο  από το forma.gov.gr, η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που δεν υπάρχει (εάν και θα έπρεπε) δήλωση της εργασίας (πχ απασχόληση με εργόσημο ή απασχόληση κατόχων Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού, λόγω μη ύπαρξης ειδικής καταχώρισης στο ΕΡΓΑΝΗ)», εξηγεί η ΓΣΕΕ.

Όπως καταγγέλλουν συνδικαλιστικά στελέχη, η χειρόγραφη βεβαίωση, αν και πρέπει να είναι συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη από τον εργοδότη, με φυσική σφραγίδα του, καθώς παρέχεται με προσωπική του ευθύνη, χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις εργαζομένων που είναι σε αναστολή ή παντελώς ανασφάλιστοι, αλλά καλούνται από τον εργοδότη να εργαστούν.

Ίδιες παραβάσεις και στην πρώτη καραντίνα

Όπως είχε αποκαλύψει το Έθνος, η νέα μορφή «μαύρης» εργασίας είχε ανθίσει στην πρώτη καραντίνα. Δεν είναι τυχαίο πως ένας στους τρεις εργαζόμενους, που είχε απευθυνθεί τότε μέσα σε 2 μήνες – από τις 19 Μαρτίου μέχρι τις 19 Μαΐου – στην ANTI-COVID-19 Ομάδα Πληροφόρησης και Υποστήριξης Εργαζομένων της ΓΣΕΕ  ανέφερε πως εξαναγκάστηκε να δουλεύει κατά την διάρκεια της αναστολής ή ότι δεν έλαβε εγκαίρως την αποζημίωση ειδικού σκοπού που δικαιούνταν.

Ειδικότερα, πάνω από 10.000 μισθωτοί είχαν απευθυνθεί τότε στην Συνομοσπονδία και οι περισσότεροι, δηλαδή το 32,5% – περίπου 3.250 μισθωτοί – ανέφεραν πως εξαναγκάστηκαν να δουλεύουν κατά την διάρκεια της αναστολής. Οι καταγγελίες αφορούσαν επιχειρήσεις που ενώ έθεταν σε αναστολή τους εργαζόμενους, τους καλούσαν να απασχοληθούν κανονικά.

Το ίδιο πρόβλημα επέμεινε – ασθενέστερο μεν –και την επόμενη περίοδο, κατά την οποία άνοιξε ο «τουρισμός». Δεν είναι τυχαίο πως για το διάστημα από 20.5.2020 έως και τον Σεπτέμβριο η ομάδα ANTI-COVID-19 της ΓΣΕΕ χειρίστηκε 11.535 υποθέσεις που αφορούσαν σε ερωτήματα και καταγγελίες εργαζομένων, εκ των οποίων το 13%, δηλαδή 1.500 καταγγελίες, αφορούσαν περιπτώσεις αναστολής συμβάσεων εργασίας μισθωτών που αναγκάζονταν να εργάζονται υπό καθεστώς τηλεργασίας όχι μόνο για έκτακτα θέματα, αλλά και κανονικά στην έδρα της εταιρείας.

Τα στοιχεία του ΣΕΠΕ

Οι κυρώσεις, άλλωστε, για παραβιάσεις του μέτρου της αναστολής σύμβασης εργασίας μισθωτού είναι η συντριπτική πλειοψηφία των παραβάσεων που έχουν διαπιστώσει οι επιθεωρητές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, στους 11.692 ελέγχους που έχουν πραγματοποιήσει από 15 Μαρτίου έως 30 Σεπτεμβρίου αποκλειστικά για παραβάσεις που σχετίζονται με τον κορωνοιό.

Για παραβάσεις της νομοθεσίας περί αναστολών έχουν βεβαιωθεί 84 κυρώσεις και πρόστιμα πάνω από 120.000 ευρώ, σε 7.607 ελέγχους και μετά από 463 καταγγελίες.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει παρουσιάσει το ethnos.gr, από τον περασμένο Μάρτιο έως και τον Σεπτέμβριο έχουν πραγματοποιηθεί 11.692 έλεγχοι αποκλειστικά για Covid-19 από τους επιθεωρητές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας μετά από 463 καταγγελίες. Οι 7.607 έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από  την Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων και τις Περιφερειακές της Διευθύνσεις ανά την Ελλάδα, ενώ οι υπόλοιπες 4.085 από την Επιθεώρηση Ασφάλειας και Υγείας.

Όσον αφορά στους ελέγχους για τις εργασιακές σχέσεις: 

• από την Περιφερειακή Διεύθυνση Δυτικής Ελλάδας πραγματοποιήθηκαν την περίοδο Μαρτίου – Σεπτεμβρίου 1.177 έλεγχοι,
• από την Περιφερειακή Διεύθυνση Πελοποννήσου 1.097 έλεγχοι για την ίδια περίοδο, ενώ
• από την Περιφερειακή Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας 1.171 έλεγχοι.

Στην Αττική οι έλεγχοι έφτασαν τους 1.385, με τους περισσότερους (507) να λαμβάνουν χώρα από την Περιφερειακή Διεύθυνση Αθήνας.

Από τους ελέγχους βεβαιώθηκαν 84 παραβάσεις που αφορούσαν σε αναστολή σύμβασης εργαζόμενου. Προφανώς πρόκειται για περιπτώσεις εργαζομένων, οι οποίοι ενώ είχαν δηλωθεί σε αναστολή, αναγκάζονταν να εργαστούν κανονικά από τον εργοδότη.

Όπως είναι αναμενόμενο, πρωταθλήτριες στις παραβάσεις των αναστολών είναι η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όπου εντοπίστηκαν στην «τσιμπίδα» των ελέγχων 23 και 25 αντίστοιχα, εργαζόμενοι σε αναστολή να δουλεύουν κανονικά… Άλλες 13 τέτοιες περιπτώσεις εντοπίστηκαν στην Κεντρική Ελλάδα. Επίσης βεβαιώθηκαν 2 παραβάσεις για επιχειρήσεις που ενώ έπρεπε να είναι σε αναστολή, λειτουργούσαν κανονικά. Συνολικά επιβλήθηκαν πρόστιμα 125.000 ευρώ.

Από την Επιθεώρηση Ασφάλειας και Υγείας βεβαιώθηκαν αντίστοιχα 19 παραβάσεις σε 4.085 ελέγχους, οι 17 εκ των οποίων αφορούσαν σε μη χρήση μάσκας και οι 2 σε μη τήρηση αποστάσεων και της μέγιστης αναλογίας ατόμων ανά τ.μ. σε εσωτερικό χώρο επιχείρησης. Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν για θέματα ασφάλειας και υγείας φτάνουν συνολικά στις 12.850 ευρώ.