Οικονομία | 12.11.2020 12:38

Δώρο Χριστουγέννων: Πότε και πώς θα καταβληθεί - Όλα τα σενάρια

Γιάννης Φώσκολος

Τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων των εργαζομένων που έχουν μπει ή θα μπουν σε αναστολή εργασίας, επί του ονομαστικού τους μισθού και όχι επί του ποσού της ειδικής αποζημίωσης των 534 ευρώ εξετάζει η κυβέρνηση, ενώ ταυτόχρονα αναζητείται η κατάλληλη φόρμουλα καταβολής του, μέσω των εργοδοτών ή απευθείας στους εργαζόμενους. Η τελική λύση θα εξαρτηθεί από την δημοσιονομική άσκηση που βρίσκεται σε εξέλιξη και από το αν και κατά πόσο θα καταστεί εφικτό οι καταβολές των εργοδοτών να συγχρονιστούν με τις καταβολές του κράτους. 

Στο τραπέζι βρίσκεται εισήγηση για υπολογισμό του τμήματος του Δώρου που αφορά στη χρονική διάρκεια αναστολής της σύμβασης εργασίας – το οποίο θα βαρύνει σε κάθε περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό – επί του ονομαστικού μισθού του εργαζόμενου όπως ακριβώς συνέβη και με το Δώρο Πάσχα και όχι επί του ποσού της ειδικής αποζημίωσης, όπως έχει νομοθετηθεί από τον Σεπτέμβριο, με στόχο να μην λάβουν μειωμένο Δώρο Χριστουγέννων χιλιάδες εργαζόμενοι. Όπως επισημαίνουν όλοι οι αρμόδιοι κρατικοί αξιωματούχοι, αυτό είναι κάτι που θα αποφασιστεί μετά την αναλυτική κοστολόγηση του μέτρου και την διερεύνηση των δημοσιονομικών δυνατοτήτων και των αντοχών του κρατικού προυπολογισμού. Σημαντικός παράγοντας στη δημοσιονομική εξίσωση είναι και το πλήθος των εργαζομένων που θα τεθεί τον Νοέμβριο, ενδεχομένως και τον Δεκέμβριο, σε αναστολή.

Στο θέμα, αναφέρθηκε χθες ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην κρατική τηλεόραση, λέγοντας πως : «Το δώρο των Χριστουγέννων είναι ένα μέρος του ετήσιου εισοδήματος των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα. Βάση υπολογισμού είναι το εισόδημα, ο μισθός. Αν για κάποιο μήνα ο μισθός είναι η ειδική αποζημίωση, το Δώρο υπολογίζεται επί των 534 ευρώ. Το ερώτημα είναι τώρα, εάν πρέπει να αλλάξει η βάση υπολογισμού και να υπολογιστεί το δώρο επί του ονομαστικού μισθού. Του μισθού δηλαδή που θα έπαιρνε κάποιος αν εργαζόταν τον Νοέμβριο. Αυτή τη στιγμή η τοποθέτηση που έχουμε είναι ότι το δώρο των Χριστουγέννων θα υπολογιστεί αναλογικά επί των 534 ευρώ, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εργασίας. Αλλά είναι κάτι το οποίο θα εξεταστεί πριν πάρουμε τις οριστικές μας αποφάσεις και πριν τις τελικές ανακοινώσεις. Είναι άλλο πράγμα να υπολογιστεί το δώρο των Χριστουγέννων στη βάση του εισοδήματος που πραγματικά εισπράττουμε και άλλο πράγμα στη βάση ενός ονομαστικού μισθού που θα καταβαλλόταν αν δεν υπήρχε το lockdown». Από την πλευρά της η Γ.Γ. του υπουργείου Εργασίας, Άννα Στρατινάκη, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο το τμήμα του κράτους να καταβληθεί είτε στους εργοδότες είτε απευθείας στους εργαζόμενους.

Χρόνος καταβολής

Το Δώρο Χριστουγέννων θα πρέπει να καταβληθεί από τους εργοδότες στους εργαζόμενους, όπως παγίως προβλέπεται, στις 21 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με την νομοθετική διάταξη που ψήφισε η κυβέρνηση τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι επιχειρήσεις των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα έχει ανασταλεί με εντολή δημόσιας αρχής, καθώς και οι επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού, καταβάλλουν το επίδομα εορτών Χριστουγέννων κατά τον χρόνο που ορίζεται στην σχετική ΚΥΑ του 1981. Υπενθυμίζεται πως η σχετική ΚΥΑ του 1981 προβλέπει πως το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλεται την 21η Δεκεμβρίου, ενώ «ο εργοδότης μπορεί να παρακρατήσει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου το ποσό που αναλογεί στο επίδομα, χωρίς να μπορεί να το καταβάλει αργότερα».

Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως ο εργοδότης θα κληθεί να καταβάλλει είτε ολόκληρο το ποσό του Δώρου είτε το ποσό που αναλογεί στο χρονικό διάστημα κατά το οποίο η σύμβαση ήταν ενεργή (χωρίς δηλαδή την περίοδο των αναστολών) στις 21 Δεκεμβρίου.

  • Το ένα σενάριο προβλέπει οι εργοδότες να καταβάλλουν, κατ αρχήν στους εργαζόμενους το συνολικό ποσό του Δώρου, στον προβλεπόμενο από την σχετική νομοθεσία του 1981 χρόνο και ακολούθως σε δεύτερο χρόνο οι εργοδότες να λάβουν από το κράτος το τμήμα του Δώρου που αναλογεί στην χρονική διάρκεια των αναστολών συμβάσεων εργασίας.
  • Σύμφωνα ωστόσο με εναλλακτικό σενάριο που υπάρχει στο τραπέζι και στο οποίο αναφέρθηκε η κ. Στρατινάκη, εξετάζεται οι εργοδότες να καταβάλλουν στους εργαζόμενους το τμήμα του Δώρου που αντιστοιχεί στον χρόνο πραγματικής εργασίας, στον χρόνο δηλαδή κατά τον οποίο η σύμβασή τους ήταν ενεργή, και ακολούθως το κράτος να καταβάλλει απεύθείας στον εργαζόμενο το τμήμα του Δώρου που αντιστοιχεί στον χρόνο των αναστολών συβάσεων.

Σε κάθε περίπτωση, όλα θα εξαρτηθούν από το αν και κατά πόσο η άσκηση που είναι σε εξέλιξη θα δίξει πως μπορεί να καταστεί εφικτό να συγχρονιστούν οι πληρωμές εργοδοτών και κράτους.

Ποσό Δώρου

Βασικό ζήτημα που μένει να κλειδώσει είναι αν το τμήμα του Δώρου που θα πληρώσει το κράτος θα υπολογιστεί εν τέλει επί της ειδικής αποζημίωσης ή επί του ονομαστικού μισθού, καθώς στην πρώτη περίπτωση, χιλιάδες μισθωτοί που τέθηκαν ή θα τεθούν σε αναστολή θα χάσουν τμήμα του δώρου Χριστουγέννων. Η διάταξη που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο ανέφερε πως το τμήμα του Δώρου που βαρύνει τον κρατικό προυπολογισμό υπολογίζεται επί του ποσού της ειδικής αποζημίωσης, δηλαδή επί των 534 ευρώ.

Ειδικότερα: «στην περίπτωση κατά την οποία η εργασιακή σύμβαση των απασχολουμένων τίθεται σε αναστολή και η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, εξαιρουμένων των διαστημάτων αναστολής, δεν καλύπτει ολόκληρη τη χρονική περίοδο από την 1η Μαΐου έως την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, το επίδομα εορτών Χριστουγέννων καταβάλλεται μειωμένο, λαμβάνοντας υπόψη για τον υπολογισμό του τον χρόνο διάρκειας της εργασιακής σύμβασης έως την αναστολή της”. Επίσης “το ποσό εκ του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα αναστολής της εργασιακής σύμβασης καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το επίδομα εορτών Χριστουγέννων 2020 υπολογίζεται επί του ποσού της αποζημίωσης ειδικού σκοπού».   

Υπενθυμίζεται πως το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται ανάλογα με τις ημέρες εργασίας από τον 1η Μαίου έως και 31 Δεκεμβρίου. Όσοι έχουν εργαστεί για ολόκληρο αυτό το διάστημα, λαμβάνουν ολόκληρο τον 13ο μισθό. Συνεπώς η γενική καραντίνα του Απριλίου είναι εκτός του χρόνου υπολογισμού. Όπως είπε η κ. Στρατινάκη, τον Μάιο δηλώθηκαν σε αναστολή περίπου 540.000 εργαζόμενοι και 194.000 το καλοκαίρι από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο. Από την εξίσωση λείπει ο πληθυσμών των αναστολών του Νοεμβρίου και ενδεχομένως του Δεκεμβρίου.

Όσοι έχουν τεθεί σε αναστολή για αρκετούς μήνες εντός του 8μήνου Μάιος – Δεκέμβριος θα έχουν την μεγαλύτερη επίπτωση στο ποσό του Δώρου Χριστουγέννων, εφόσον η επιμέτρηση γίνει τελικά επί της ειδικής αποζημίωσης και όχι επί του ονομαστικού μισθού.

Σύμφωνα με τα παραδείγματα που επιμελήθηκε για το ethnos.gr ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος:

  • Επίδομα Χριστουγέννων 2020 εργαζόμενου, ο οποίος δεν τέθηκε σε αναστολή εργασίας και αμείβεται με 800 ευρώ/μήνα: Λόγω παροχής εργασίας, καθ’ όλο το χρονικό διάστημα αναφοράς του επιδόματος (1/5 – 31/12), ο εργαζόμενος δικαιούται το επίδομα ολόκληρο, ήτοι δικαιούται έναν πλήρη μισθό, άρα 800 ευρώ.
  •  Επίδομα Χριστουγέννων 2020 εργαζόμενου, ο οποίος τέθηκε σε αναστολή εργασίας για 3 μήνες (1/5 – 31/7) και πριν την αναστολή αμειβόταν με 800 ευρώ/μήνα: Για το χρονικό διάστημα αναστολής, το επίδομα θα καλυφθεί από το κράτος και εφόσον υπολογιστεί τελικά επί ποσού αποδοχών 534 ευρώ, ήτοι σε 92 ημέρες σύμβασης εργασίας (οι οποίες αντιστοιχούν στους ανωτέρω μήνες) αναλογούν 9,68 ημερομίσθια επιδόματος, άρα 534 ευρώ/μήνα : 25 ημέρες = 21,36 ευρώ ημερομίσθιο x 9,68 = 206,76 ευρώ. Για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα (1/8 – 31/12), το επίδομα θα καλυφθεί από τον εργοδότη, κατ’ αναλογία, ήτοι σε 153 ημέρες σύμβασης εργασίας (οι οποίες αντιστοιχούν στους ανωτέρω μήνες) αναλογούν 16,10 ημερομίσθια επιδόματος, άρα 800 ευρώ/μήνα : 25 ημέρες = 32 ευρώ ημερομίσθιο x 16,10 = 515,20 ευρώ – Συνολικά καταβαλλόμενο ποσό επιδόματος 721,96 ευρώ. Αν το Δώρο υπολογιστεί τελικά επί του ονομαστικού μισθού, ο εργαζόμενος θα λάβει 800 ευρώ.
Κορονοϊόςαναστολή συμβάσεωνδικαιούχοιαναστολή εργασίαςδώρο Χριστουγέννωνεπίδομα 534 ευρώεπίδομα 800 ευρώ