Πρώτη φορά στο φως αναλυτικά στοιχεία για τις εκκρεμείς συντάξεις - Αύξηση στις νέες αιτήσεις

Τις 163.224 έφταναν οι εκκρεμείς αιτήσεις κύριων συντάξεων τον περασμένο Σεπτέμβριο με συνολικό κόστος 619,82 εκ. ευρώ. Οι 133.354 εξ αυτών ήταν ληξιπρόθεσμες, δηλαδή εκκρεμούσαν για περισσότερο από 90 ημέρες (κόστος 608,16 εκατ. ευρώ).

Το υπουργείο Εργασίας έδωσε στη δημοσιότητα για πρώτη φορά την έκθεση του πληροφοριακού συστήματος «Άτλας» με τα μηνιαία στοιχεία για τις νέες αιτήσεις, τις εκκρεμότητες, τα ληξιπρόθεσμα και τον αριθμό των απονεμηθεισών αιτήσεων. Σύμφωνα με διάταξη που ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο με τις μειώσεις των εισφορών που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή, προβλέπεται πως η έκθεση των εκκρεμών συντάξεων θα δημοσιεύεται πλέον κάθε μήνα.

«Η έκθεση του ΑΤΛΑΣ θα εκδίδεται και θα δημοσιεύεται υποχρεωτικά σε μηνιαία βάση παρουσιάζοντας κρίσιμα και σημαντικά στοιχεία του ασφαλιστικού συστήματος και του e-ΕΦΚΑ που μέχρι τώρα αποτελούσαν μόνιμο πεδίο αμφισβητήσεων, πολιτικών διενέξεων και κοινοβουλευτικού ελέγχου και δεν γνωρίζαμε κανένα από αυτά. Η μηνιαία έκθεση ΑΤΛΑΣ έρχεται συμπληρωματικά της έκθεσης ΗΛΙΟΣ, για να φωτίσει και την τελευταία περιοχή του ασφαλιστικού, που μέχρι τώρα δεν ήταν γνωστή», παρατηρεί ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης στο μήνυμά που υπογράφει στην πρώτη κατά σειρά έκθεση. Όπως ο ίδιος εξηγεί, η μηνιαία έκθεση θα περιλαμβάνει

• τον αριθμό των νέων αιτήσεων για απονομή κύριας σύνταξης, 
• τον αριθμό των απονεμηθεισών κύριων συντάξεων,
• τον αριθμό των εκκρεμών κύριων συντάξεων και την εκτίμηση του κόστους τους ,
• την πορεία και τη δυναμική της ψηφιακής απονομής συντάξεων –«ΑΤΛΑΣ».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει ο υπουργός Εργασίας, το πρώτο 9μηνο του 2020 ολοκληρώθηκε η επεξεργασία 109.552 εκκρεμών συνταξιοδοτικών αιτημάτων, δηλαδή 21.461 περισσότερα από το αντίστοιχο 9μηνο του 2019, όταν είχε ολοκληρωθεί η επεξεργασία 88.091 αιτημάτων συνταξιοδότησης. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το πλήθος των συνταξιοδοτικών αιτημάτων που ολοκληρώνονται μηνιαίως αυξήθηκε από 9.756 αιτήσεις τον Σεπτέμβριο του 2019 σε 13.506 το Φεβρουάριο του 2020 (αύξηση 38,44%) πριν την έναρξη της πανδημίας του COVID19. Τους μήνες της πρώτης καραντίνας, δηλαδή το 3μηνο Μάρτιος – Μάιος η επεξεργασία νέων αιτήσεων μειώθηκε σημαντικά ενώ αυξήθηκε εκ νέου από τον Ιούνιο, για να φτάσει τον Σεπτέμβριο του 2020 σε υπερδιπλασιασμό, καθώς ολοκληρώθηκε η επεξεργασία 19.632 φακέλων, με την συμβολή και των ψηφιακών απονομών του συστήματος «ΑΤΛΑΣ». Συνολικά, στο πρώτο εννεάμηνο η αύξηση της ολοκλήρωσης των αιτημάτων ανέρχεται σε 24,36%. 

Πίνακας 1: Κατανομή ολοκλήρωσης συνταξιοδοτικών αιτημάτων (εγκριτικών, απορριπτικών) ανά μήνα             

Αυξάνονται οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης

Ωστόσο την ίδια στιγμή, οι νέες αιτήσεις για συνταξιοδότηση που υποβάλλουν οι ασφαλισμένοι παρουσιάζουν  αυξητικές τάσεις από το 2017 που ιδρύθηκε ο e-ΕΦΚΑ, με το φαινόμενο να εμφανίζεται πιο έντονο το τετράμηνο Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος του 2019 (αύξηση 18% - 9.174 περισσότερες νέες αιτήσεις σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018).

Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου έχουν υποβληθεί 116.508 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης για κύρια σύνταξη, έναντι 119.826 πέρσι, 116.107 το 2018 και 109.025 το 2017.  Οι αιτήσεις καταγράφονται με βάση την ημερομηνία υποβολής αντί της ημερομηνίας καταχώρησης στο πληροφοριακό σύστημα στο παρελθόν, καθώς στα τέλη του 2019 διαπιστώθηκε ότι υπήρχε μεγάλος αριθμός αιτημάτων τα οποία δεν είχαν καταχωρηθεί.

Για το 2020 γίνεται εκτίμηση με βάση τα δεδομένα του πρώτου εννεαμήνου του έτους και εκτιμάται  ότι  το πλήθος των νέων αιτήσεων κύριας σύνταξης θα ανέλθει περίπου στις 160.000 συνολικά.

Πίνακας 2: Κατανομή πλήθους νέων αιτήσεων οριστικής κύριας σύνταξης

Η πορεία των εκκρεμών αιτήσεων 

Όσον αφορά στις εκκρεμείς αιτήσεις, αυτές εμφανίζουν διαρκή και αμείωτη αύξηση από τον Ιανουάριο του 2019 και έως τον Ιούλιο του 2020. Ενδεικτικά αναφέρεται πως τον Ιανουάριο του 2019 οι εκκρεμείς αιτήσεις ήταν 114.571, τον Δεκέμβριο του 2019 είχαν φτάσει στις 157.175 και τον Ιούλιο του 2020 στις 165.939. Έκτοτε εμφανίζονται σημάδια αποκλιμάκωσης και μείωσης των εκκρεμοτήτων, καθώς τον Αύγουστο οι εκκρεμότητες έφταναν τις 164.269 και τον Σεπτέμβριο 163.224. Η αύξηση που παρατηρείται μεταξύ Σεπτεμβρίου 2019 και Σεπτεμβρίου 2020 στις εκκρεμείς αιτήσεις, η οποία κυμαίνεται στο 10%, αποδίδεται στο lockdown και τις δυσκολίες που επέφερε στην αποτελεσματική λειτουργία των αρμόδιων υπηρεσιών του ΕΦΚΑ.

Πίνακας 3: Εξέλιξη πλήθους και ποσού εκκρεμών αιτήσεων οριστικής   κύριας σύνταξης (εκτός διεθνών συντάξεων)

Μάλιστα στελέχη των Ταμείων λένε πως η αύξηση της απονομής των εκκρεμών αιτήσεων δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί πλήρως στα στοιχεία των εκκρεμών αιτήσεων, εξαιτίας της αύξησης  κατά 17% των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης το τελευταίο τετράμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2018 αλλά και της πανδημίας που οδήγησε στην εκ περιτροπής λειτουργία του δημόσιου τομέα το τρίμηνο Μάρτιος-Μάιος 2020, με αποτέλεσμα να ολοκληρωθούν περίπου 15.600 λιγότερες αιτήσεις. 

Διάγραμμα 3 : Μηνιαία Αύξηση εκκρεμών συντάξεων

Στο σύνολο των εκκρεμών αιτήσεων περιλαμβάνονται οι αιτήσεις συνταξιοδότησης, όπως ορίζονται σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, ενώ δεν περιλαμβάνονται οι αιτήσεις που είναι χαρακτηρισμένες ως διεθνείς και για τις οποίες απαιτείται αλληλογραφία με το εξωτερικό.