Δέκα εμβληματικά έργα προτείνει το ΙΝΣΕΤΕ για την ανάκαμψη του τουρισμού

Μία δεκάδα εμβληματικών έργων ξεχωρίζει η νέα μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) προκειμένου να ανακάμψει με αξιώσεις ο ελληνικός τουρισμός μετά την ισοπέδωσή του από την πανδημία.

Η μελέτη κάνει και μία καταγραφή δημόσιων έργων σε όλους τους τομείς, που οι άμεσα ενδιαφερόμενοι του τουριστικού τομέα θεωρούν κρίσιμα για την αναβάθμιση της λειτουργίας των τουριστικών προορισμών και συνεπώς απαραίτητα για τη διατήρηση και βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς τους.

Τα προτεινόμενα έργα καλύπτουν το σύνολο των περιφερειών της χώρας, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε μιας. Στον κατάλογο έργων περιλαμβάνονται δημόσιες επενδύσεις σχετικές με αεροδρόμια. λιμάνια και μαρίνες, στοχευμένες παρεμβάσεις / επεκτάσεις του οδικού δικτύου και έργα οδικής σήμανσης και ασφάλειας, έργα διασύνδεσης μεταφορικών μέσων, όπως η διασύνδεση του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης με το μετρό Θεσσαλονίκης και του αεροδρομίου της Αθήνας με το λιμάνι του Λαυρίου.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στα έργα κοινής ωφέλειας όπως επάρκεια ύδρευσης, διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, αναμόρφωση και προστασία παραλιακών μετώπων, προστασία ακτών από την διάβρωση, αντιπλημμυρικά έργα, υπογειοποίηση καλωδίων, κατ’ αρχάς στους παραδοσιακούς οικισμούς, αλλά και στη δημιουργία δικτύου μονοπατιών, περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών, καθώς και βελτιώσεις σε αρχαιολογικούς χώρους και πολιτιστικά αξιοθέατα.

Η υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων εκτιμάται ότι είναι απαραίτητη προκειμένου να κερδίσει ο ελληνικός τουρισμός τη θέση που του αξίζει δεδομένου ότι φέτος έχασε σχεδόν το 80% των εσόδων που είχε το 2019 και υπολογίζεται πως η ανάκαμψή του μετά την πανδημία στα επίπεδα του 2019 δε θα γίνει πριν από 3 - 4 χρόνια και μάλιστα σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Κατά συνέπεια μεσοπρόθεσμα τόσο ο ελληνικός τουρισμός, όσο και οι κύριοι ανταγωνιστές του θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν το μερίδιο τους σε μια συρρικνωμένη αγορά, σύμφωνα με το Ινστιτούτο.

Κι αυτό την ώρα που όπως προκύπτει από τρεις πρόσφατες μελέτες του ΙΝΣΕΤΕ, η Ελλάδα ανταγωνίζεται κατά κύριο λόγο ώριμους τουριστικούς προορισμούς σε ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου και δευτερευόντως σε χώρες όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την κατάταξη του World Economic Forum το 2019 ως προς την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, σχετικά με τη διάσταση των υποδομών η Ελλάδα κατέχει την 37η θέση και υπολείπεται σημαντικά έναντι ανταγωνιστικών χωρών στον τουρισμό (ενδεικτικά Ισπανία 7η, Ιταλία 18η, Πορτογαλία 21η). Ο τουρισμός, επίσης, είναι από τους ελάχιστους κλάδους που η Ελλάδα πρωταγωνιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο - το τουριστικό brand της Ελλάδας είναι το 5ο σημαντικότερο παγκοσμίως - και η διεθνής ανταγωνιστικότητα της χώρας μας στον τομέα του τουρισμού (25η) και υπερτερεί σαφώς της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της ως προς το σύνολο της οικονομίας της (59η), ενώ αποτέλεσε το ανάχωμα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.

Τα εμβληματικά έργα που προτείνει το ΙΝΣΕΤΕ

- Μητροπολιτικό συνεδριακό κέντρο στην Αθήνα για την ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού μεγάλων συνεδρίων και την καθιέρωση της Ελλάδας ως σημαντικού διεθνούς συνεδριακού προορισμού. Το κέντρο πρέπει να μπορεί να φιλοξενήσει συνέδρια άνω των 5.000 ατόμων καθώς η Αθήνα – όπως επισημαίνεται στη μελέτη - σημειώνει πολύ μεγάλη έλλειψη σε συνεδριακές υποδομές, αφού τα μεγάλα συνέδρια εξυπηρετούνται μόνο από 2 - 3 συνεδριακά ξενοδοχεία και το Μέγαρο Μουσικής. «Απαιτείται άμεσα συνεδριακό κέντρο που θα διαθέτει αίθουσα/αίθουσες 5.000 ατόμων, μεγάλο αριθμό (πχ 30+) παράλληλων αιθουσών και κατάλληλο εκθεσιακό χώρο. Η Αθήνα είναι από τις λίγες ευρωπαϊκές πόλεις πλέον που δεν διαθέτει αυτές τις υποδομές» υπογραμμίζεται.

- Παράκτιο μέτωπο της Αθήνας: αναμόρφωση του παραλιακού μετώπου της Αττικής, ώστε να βελτιωθεί η εικόνα του προορισμού και να εμπλουτισθεί το τουριστικό προϊόν της Αθήνας, επιτρέποντας την αύξηση της διάρκειας παραμονής των τουριστών και της δαπάνης τους. Στο παράκτιο μέτωπο της Αθήνας, παρά τις επενδύσεις που έγιναν ή προγραμματίζεται να γίνουν «απουσιάζει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το σύνολο των 70 χλμ του μετώπου από τη Δραπετσώνα μέχρι το Σούνιο, η συνδεσιμότητα μεταξύ παραλιακών πόλων αναψυχής, όπως και μεταξύ της ενδοχώρας και του παράκτιου μετώπου, δημιουργώντας προβλήματα κυκλοφορίας, κινητικότητας και προσβασιμότητας αλλά και υποσκάπτοντας την προοπτική ανάπτυξης χωρικών και λειτουργικών συνεργειών». Το ΙΝΣΕΤΕ παρατηρεί επίσης ότι «παραμένουν αναξιοποίητες πολύ αξιόλογες δημόσιες - με την ευρεία έννοια εκτάσεις κατά μήκος του παράκτιου μετώπου, ενώ ο παράκτιος δημόσιος χώρος παρουσιάζει στοιχεία σημαντικής περιβαλλοντικής υποβάθμισης και λειτουργικής αποδιοργάνωσης».

• Αναβάθμιση τελωνειακών σταθμών στα σύνορα με Βαλκανικές χώρες για διευκόλυνση της εισόδου των τουριστών και τη βελτίωση της εικόνας της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του τελωνείου των Κήπων, του οποίου οι δομές χρονολογούνται από το 1964, δέχεται περίπου 2,5 εκατομμύρια διερχόμενους τον χρόνο, όταν πριν από 6-7 χρόνια, ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε το 1 εκατομμύριο.
• Μετατροπή της Ρόδου, η οποία υποδέχεται το 10% των τουριστών, σε αειφόρο προορισμό, σε συνδυασμό με την βελτίωση του οδικού δικτύου, ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς και να αποτελέσει πρότυπο για την υπόλοιπη Ελλάδα. Το έργο αυτό έχει μακροπρόθεσμο ορίζοντα και απαιτεί τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός απαιτητικού επιχειρησιακού προγράμματος και περιλαμβάνει ενδεικτικά ενέργειες διαχείρισης απορριμμάτων, μείωσης ενεργειακού αποτυπώματος, ηλεκτροκίνησης των ΜΜΜ, εξοικονόμησης ενέργειας κ.α. Συγκεκριμένα η υλοποίηση κομποστοποίησης για όλο το νησί, η ηλεκτροκίνηση με αντικατάσταση όλων των ΜΜΜ που είναι οι αστικές συγκοινωνίες (Δήμος και ΚΤΕΛ) και τα τουριστικά λεωφορεία, η εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου εξοικονόμησης ενέργειας για όλο το νησί τόσο από τον ευρύτερο δημόσιο, όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Ειδικά για τις τουριστικές επιχειρήσεις η υλοποίηση μπορεί να γίνει σε συνδυασμό με τα πολεοδομικά κίνητρα και ένταξη των επενδύσεων στο ΕΣΠΑ. Το ΙΝΣΕΤΕ υπολογίζει τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό σε 700 εκατ. ευρώ προσθέτοντας ότι μπορεί να καλυφθεί κατά 80% από κοινοτικά κονδύλια αποτελώντας έργο – πιλότο για όλους τους τουριστικούς προορισμούς της χώρας.
• Βελτίωση της οδικής σήμανσης ώστε να διευκολυνθούν οι ταξιδιώτες - περιηγητές με απώτερο στόχο την μείωση της εποχικότητας και την αύξηση των τουριστικών ρευμάτων προς λιγότερο πολυσύχναστες περιοχές. Στόχος είναι να υπάρξει ενιαία και ομοιόμορφη οδική σήμανση που θα καταστήσει τους δρόμους ασφαλέστερους και θα κάνει πιο ευχάριστη και ξεκούραστη την οδήγηση στον κάθε επισκέπτη. Παράλληλα προτείνεται η βελτίωση της σήμανσης αρχαιολογικών – πολιτιστικών χώρων και τουριστικών αξιοθέατων, ιδιαίτερα στα σημεία εκτός του αυτοκινητόδρομου.
• Σύμφωνα με την Phocuswright, η αγορά περιηγήσεων και δραστηριοτήτων έχει μερίδιο αγοράς 10% στην παγκόσμια ταξιδιωτική αγορά και αντιπροσωπεύει το τρίτο μεγαλύτερο ταξιδιωτικό τμήμα. Η Ελλάδα διαθέτει 673 μουσεία, περισσότερους από 100 αρχαιολογικούς χώρους, 18 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και 822 ιαματικές πηγές.
• Χώρος στάθμευσης τουριστικών λεωφορείων στο κέντρο της Αθήνας ώστε να αποσυμφορηθεί η κυκλοφορία κατά τις περιόδους αιχμής. Ο χώρος προτείνεται να είναι υπόγειος και χωρητικότητας 100 - 150 λεωφορείων. Στόχος είναι η προσωρινή στάθμευση των τουριστικών λεωφορείων κατά τη διενέργεια περιηγήσεων στο κέντρο της πόλης και ιδιαίτερα στην Ακρόπολη, για την εξυπηρέτηση των επιβατών κρουαζιέρας και όχι μόνο.
• Ανάπλαση ΔΕΘ για την προώθηση του MICE στην πόλη της Θεσσαλονίκης και τον εμπλουτισμό των δραστηριοτήτων city break που προσφέρει η πόλη.
• Ολοκληρωτική ανακαίνιση του υφιστάμενου αεροδρόμιο Ηρακλείου μέχρι την ολοκλήρωση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι.
• Προστασία ακτών από τη διάβρωση
• Κατασκευή νέου λιμανιού στη Σαντορίνη

Σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ, «τα περισσότερα από τα προτεινόμενα έργα αφενός συνάδουν σε πολύ μεγάλο βαθμό με τις προτάσεις της Έκθεσης Πισσαρίδη και αφετέρου ικανοποιούν τα κριτήρια της αειφορίας - συχνά σε συνδυασμό με ενέργειες για ψηφιοποίηση- και συμβάλλουν στη δημιουργία ενός αναβαθμισμένου, εξωστρεφούς, ανταγωνιστικού και βιώσιμου πλαισίου ανάπτυξης, ειδικά για την ενίσχυση του τουρισμού και γενικότερα του συνόλου της οικονομίας. Για τον λόγο αυτό εκτιμάται ότι πληρούν τα κριτήρια για να ενταχθούν στα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης των αμέσως επόμενων ετών, όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ».