Επιστροφές εισφορών: Τέλος χρόνου για την δήλωση ΙΒΑΝ - Ποιοι δικαιούνται το «μίνι εφάπαξ»

Τέσσερα 24ωρα έχουν απομείνει για να δηλώσουν ηλεκτρονικά στο διαδικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ τον ΙΒΑΝ τους 56.987 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες που έχουν πιστωτικό υπόλοιπο από την εκκαθάριση του 2019. Η καταχώριση του ΙΒΑΝ στην ηλεκτρονική καρτέλα του ασφαλισμένου στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να εισπράξει ο δικαιούχος μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου την επιστροφή που δικαιούται. Συνολικά, οι εν λόγω επαγγελματίες δικαιούνται επιστροφές εισφορών 37,32 εκ. ευρώ.  

Υπενθυμίζεται πως μετά την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών του 2019 - τελευταία χρονιά κατά την οποία οι μη μισθωτοί πλήρωσαν εισφορές με βάση το εισόδημά τους – εντοπίστηκαν 343.669 ασφαλισμένοι με μέσο πιστωτικό υπόλοιπο 606,17 ευρώ. Αυτό συνέβη διότι το 2018 δήλωσαν μικρότερο φορολογητέο εισόδημα από το 2017 και έπρεπε να πληρώσουν εξαρχής λιγότερες εισφορές. 

Οι εν λόγω ασφαλισμένοι είχαν χρονικό περιθώριο έως 30 Νοεμβρίου να δηλώσουν στο δικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ αν επιθυμούν τον συμψηφισμό του πιστωτικού τους υπολοίπου με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Οι 185.069 που δήλωσαν επιθυμία συμψηφισμού, δεν δικαιούνται να λάβουν εφάπαξ το ποσό της επιστροφής, αλλά αυτό θα παραμείνει στον ασφαλιστικό τους λογαριασμό και θα συμψηφίζεται με μελλοντικές τους υποχρεώσεις προς τον ΕΦΚΑ. Για τους υπόλοιπους 158.600 ενεργούς ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, προέκυψαν συνολικά προς επιστροφή 135.346.225,11 ευρώ.

Εξ αυτών, οι 101.613 επαγγελματίες έλαβαν ήδη πριν την Πρωτοχρονιά τα ποσά που δικαιούνται (συνολικά 98 εκ. ευρώ). Οι υπόλοιποι 56.987 επαγγελματίες δεν είχαν δηλώσει εγκαίρως ΙΒΑΝ και καλούνται να το πράξουν έως τις 14 Ιανουαρίου στην ψηφιακή διαδρομή www.efka.gov.gr -> ηλεκτρονικές υπηρεσίες -> Aτομικά Στοιχεία «Στοιχεία Επικοινωνίας». Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, το πιστωτικό υπόλοιπο αναμένεται να επιστραφεί στο τέλος Ιανουάριου ή να συμψηφιστεί με τις εισφορές των επόμενων μηνών. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται η καταχώριση του σωστού ΙΒΑΝ στο δικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ.

Επιλογή ασφαλιστική κατηγορίας

Στο μεταξύ, συνεχίζονται έως τις 31 Ιανουαρίου οι δηλώσεις στον διαδικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) από 1,5 εκατομμύριο επαγγελματίες και αγρότες για την επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας του 2021. Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το 2021.

Η κατάταξη κάθε επαγγελματία σε ασφαλιστική κατηγορία είναι υποχρεωτική και γίνεται με ελεύθερη επιλογή μετά από υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης. Η επιλογή θα ενεργοποιηθεί κατά την έκδοση των εισφορών Ιανουαρίου 2021. Για τη χρήση της υπηρεσίας απαιτείται η ταυτοποίηση με τους κωδικούς Taxis και του ΑΜΚΑ.

Η διαδικασία θέλει προσοχή, καθώς οι ασφαλισμένοι που δε θα υποβάλλουν αίτηση – δήλωση θα παραμείνουν, για το έτος 2021, στην κατηγορία που είχαν καταταχθεί το 2020. Για παράδειγμα, αν κάποιος επαγγελματίας είχε επιλέξει την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία για το 2020 και δεν υποβάλλει τώρα νέα ηλεκτρονική δήλωση έως τις 31/1, θα παραμείνει για όλο το 2021 στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία.  Συνεπώς, ασφαλισμένοι που επιθυμούν να πληρώσουν χαμηλότερα ασφάλιστρα το 2021 λόγω και της πανδημίας, πρέπει να υποβάλλουν την σχετική δήλωση έως 31/1.

Η δυνατότητα επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας ανανεώνεται ετησίως. Συνεπώς, το ασφάλιστρο που θα επιλέξει τώρα ο ασφαλισμένος θα τον ακολουθεί για όλο το 2021. Βάσει της ίδιας κατηγορίας που έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος θα προκύπτουν και οι τυχόν οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, σε περίπτωση ανεξόφλητων εισφορών.   

Για τη χρήση της υπηρεσίας απαιτείται ταυτοποίηση με τους κωδικούς Taxis και του ΑΜΚΑ. Ειδικότερα κατά την είσοδο στην υπηρεσία:

• Ανακαλούνται τα ταυτοτικά στοιχεία των ασφαλισμένων
• Παρέχονται οδηγίες και μηνύματα για την υποβολή της αίτησης
• Απεικονίζονται οι ασφαλιστικές κατηγορίες που αντιστοιχούν στην ιδιότητα ασφάλισης - Παρέχεται πεδίο για δήλωση παράλληλης μισθωτής απασχόλησης
• Καταχωρείται και αποθηκεύεται η υποβολή / οριστικοποίηση της αίτησης-δήλωσης
• Χορηγείται αριθμός συστήματος και αποδεικτικό καταχώρησης.

Με παράλληλη απασχόληση ως μισθωτοί

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που παράλληλα απασχολούνται ως μισθωτοί επιλέγουν επίσης μια κατηγορία μεταξύ των 6 ασφαλιστικών κατηγοριών. Για όσο διάστημα ο ασφαλισμένος απασχολείται παράλληλα ως μισθωτός, οι εισφορές που καταβάλλονται από την μισθωτή απασχόληση αφαιρούνται από  τις εισφορές της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει επιλέξει. Για το χρονικό διάστημα αυτό οι ελάχιστες εισφορές δεν μπορούν να υπολείπονται του ποσού της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας.

Υπενθυμίζεται πως ο πήχης της ελάχιστης συνολικής ασφαλιστικής υποχρέωσης για τους παραλλήλως απασχολούμενους από μισθό και μπλοκάκι έχει τεθεί από τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο στα 252 ευρώ εισφορά κλάδου σύνταξης και υγείας εφόσον ασκείται ελεύθερο επάγγελμα και στα 143 ευρώ εφόσον ασκείται αγροτικό επάγγελμα. Όσοι καλύπτουν από τον μισθό τους πλήρως την εισφορά αυτή, απαλλάσσονται πλήρως από τις εισφορές στο μπλοκάκι. Διαφορετικά πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο. Στο πλαίσιο αυτό, ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης υπολογίζουν πως η πλήρης απαλλαγή από την ασφαλιστική επιβάρυνση στο μπλοκάκι έρχεται για μεικτούς μισθούς της τάξης των 930 ευρώ και πάνω, εφόσον πρόκειται για ελεύθερο επάγγελμα.

Για τους ασφαλισμένους με δικαίωμα υπαγωγής στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ  των τριών προβλεπόμενων ασφαλιστικών κατηγοριών. Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, καταβάλλεται μια μόνο ασφαλιστική εισφορά, κατόπιν επιλογής από τις 6 ασφαλιστικές κατηγορίες σταθερού ποσού. Το ίδιο ισχύει και για τους κλάδους επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών. Εξαιρούνται αγρότες που ασκούν πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον π. ΟΓΑ , σύμφωνα με τις διατάξεις περί προαιρετικής ασφάλισης λόγω πληθυσμιακών κριτηρίων, και οι οποίοι επιλέγουν από τις ασφαλιστικές κατηγορίες αγροτών.

Ελεύθεροι Επαγγελματίες – Αυτοαπασχολούμενοι

Για τους αυτοαπασχολούμενους (π.χ. μηχανικούς, δικηγόρους)  που έχουν υποχρέωση ασφάλισης σε κλάδους επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής, τα ασφάλιστρα διαμορφώνονται ως εξής :

Επικουρική ασφάλιση

Εφάπαξ βοήθημα

Αγρότες