Lockdown: Τι ισχύει με άδεια ειδικού σκοπού, τηλεργασία, «Συν-Εργασία», αναστολές - Δικαιούχοι

Στο προσκήνιο επανέρχεται το μέτρο της άδειας ειδικού σκοπού μετά το νέο lockdown στα σχολεία από αύριο, Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου και τουλάχιστον έως το τέλος Φεβρουαρίου. Το μέτρο που είχε τεθεί άτυπα στον «πάγο» μετά το άνοιγμα των Γυμνασίων, επανέρχεται δυναμικά στη δημόσια ζωή καθώς παιδικοί σταθμοί, Νηπιαγωγεία, Δημοτικά και Γυμνάσια κλείνουν για τουλάχιστον 2,5 εβδομάδες. 

Υπενθυμίζεται πως η άδεια ειδικού σκοπού αφορά σε εργαζόμενους γονείς παιδιών Νηπιαγωγείου, Δημοτικού, Γυμνασίου, όπως επίσης παιδιών που είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς. Η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται εναλλακτικά, εφόσον δεν είναι δυνατή η τηλεργασία, σε 4ήμερα που επαναλαμβάνονται, εκ των οποίων 1 μέρα προέρχεται από την ετήσια άδεια αναψυχής του εργαζόμενου. Πλέον μπορεί να γίνει χρήση της άδειας αναψυχής του 2021 και για αυτό δεν υπάρχει το πρόβλημα του Νοεμβρίου, όταν οι εργαζόμενοι γονείς που είχαν εξαντλήσει τις ημέρες της κανονικής τους άδειας κλήθηκαν να δηλώσουν οποιαδήποτε άλλη άδεια δικαιούνταν, όπως παρακολούθησης σχολικής επίδοσης, άδεια λόγω ασθένειας τέκνου, άδεια άνευ αποδοχών κλπ. 

Εάν και οι δυο γονείς είναι υπάλληλοι ιδιωτικού ή Δημόσιου τομέα λαμβάνει την ειδική άδεια είτε ο ένας αποκλειστικά είτε την μοιράζονται σε διαφορετικά διαστήματα, υποβάλλοντας υπεύθυνες δηλώσεις στον εργοδότη. Εάν ο ένας είναι μισθωτός και ο άλλος ελεύθερος επαγγελματίας, τότε την άδεια δικαιούται μόνο ο μισθωτός. Αν εργάζεται μόνο ο ένας γονέας, τότε δεν δικαιούται την άδεια, παρά μόνο αν ο άλλος νοσηλεύεται ή νοσεί από κορονοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία. Η άδεια μπορεί να χορηγηθεί και τμηματικά, ενώ δεν την δικαιούνται οι εργαζόμενοι γονείς σε επιχειρήσεις που μένουν κλειστές με κρατική εντολή.

Ολική επαναφορά των οριζόντιων μέτρων 

Το νέο σκληρό lockdown που αποφασίστηκε χθες για την Αττική οδηγεί σε ολική επαναφορά των οριζόντιων κορονο – μέτρων στην αγορά εργασίας. Η δυσμενής πορεία της υγειονομικής κρίσης αναβάλλει, προς το παρόν, την εφαρμογή των σχεδίων που είχαν πέσει στο τραπέζι όλο το προηγούμενο διάστημα για μετάλλαξη των μέτρων στήριξης της αγοράς σε πιο στοχευμένη κατεύθυνση κατά την σταδιακή αποσωλήνωση.

Στο νέο υγειονομικό πεδίο, όπως πλέον αυτό διαμορφώνεται, προς παράταση για τον Μάρτιο οδεύουν όλα τα μέτρα που εφαρμόστηκαν από την αρχή της πανδημικής κρίσης, όπως οι αναστολές συμβάσεων, ο μηχανισμός «Συν – Εργασία» και η υποχρεωτική τηλεργασία, ενώ στο προσκήνιο επανέρχεται ήδη από την ερχόμενη Πέμπτη και τουλάχιστον έως τα τέλη Φεβρουαρίου η άδεια ειδικού σκοπού μετά την απόφαση για κλείσιμο των Δημοτικών και των Γυμνασίων.  

Ειδικότερα, για τουλάχιστον άλλο ένα μήνα μετά τις 28 Φεβρουαρίου, δηλαδή έως 31 Μαρτίου παρατείνεται η ισχύς του μηχανισμού «Συν- Εργασία» που θεσμοθετήθηκε το περασμένο καλοκαίρι και αναμένεται να παραμείνει στην αγορά ως δίχτυ ασφαλείας και μετά την αποσωλήνωσή της όταν και όποτε αυτή καταστεί εφικτή.  Οι βασικές ρήτρες του προγράμματος δεν αναμένεται να αλλάξουν, δηλαδή ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να μειώνει έως και 50% το ωράριο εργασίας των μισθωτών του και το κράτος έρχεται να αναπληρώσει το 60% του μισθού που χάνεται. Οι ασφαλιστικές εισφορές (εργοδοτικές και εργατικές) καλύπτονται στο 100%, ενώ ως κριτήριο ένταξης παραμένει η μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 20%.

Στο μεταξύ, το υπουργείο Εργασίας δίνει από χθες 9 Φεβρουαρίου έως και τις 21 Φεβρουαρίου δεύτερη ευκαιρία για την υποβολή δηλώσεων Β φάσης ένταξης στον μηχανισμό «Συν – Εργασία» για τον Ιανουάριο. Εντός του ίδιου χρονικού διαστήματος δίνεται η δυνατότητα υποβολής των δηλώσεων Β φάσης για τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020 και μόνο για εργαζόμενους για τους οποίους δεν έχει υποβληθεί δήλωση Β΄Φάσης, καθώς και για τους εργαζόμενους οι οποίοι αποκλείστηκαν από τις πληρωμές της Β΄Φάσης. Πριν υποβληθούν οι διορθώσεις οι εργοδότες μπορούν να αναζητούν ηλεκτρονικά την τελευταία δήλωση, ώστε να ενημερώνονται για τους λόγους αποκλεισμού των εργαζομένων από τις πληρωμές.

Αναστολές και τον Μάρτιο 

Στο μεταξύ, το νέο lockdown και το προσωρινό υποχρεωτικό λουκέτο σε καταστήματα και σχολικές μονάδες, αυξάνει την λίστα των κλειστών ΚΑΔ για τον Φεβρουάριο και ειδικότερα για την περίοδο από τις 11 έως τις 28 Φεβρουαρίου. Το σύστημα της προαναγγελίας πάντως δεν αναμένεται να μεταβληθεί. Καθώς όμως η πανδημία επιβάλλει τους δικούς της κανόνες, αναμένεται παράταση και του μέτρου των αναστολών συμβάσεων εργασίας τον Μάρτιο, πιθανότατα με την ίδια μορφή με την οποία εφαρμόστηκε Ιανουάριο και Φεβρουάριο. Η επιθετική πορεία της υγειονομική κρίσης φαίνεται πως δεν επιτρέπει προς το παρόν αλλαγές στο μέτρο που έχει συγκρατήσει σε μεγάλο βαθμό την ανεργία. Γι αυτό και οι αναστολές αναμένεται πιθανότατα να προχωρήσουν και τον Μάρτιο με λίστες κλειστών και πληττόμενων ΚΑΔ, αφού το νέο lockdown δεν επιτρέπει προς το παρόν την έναρξη της σταδιακής αποσωλήνωσης. 

Τηλεργασία 

Για την υποχρεωτική τηλεργασία, υπήρξαν κατ αρχήν συζητήσεις για μια ενδεχόμενη αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που πρέπει υποχρεωτικά να δηλωθούν σε εξ αποστάσεως απασχόληση ανά επιχείρηση ιδιωτικού τομέα από το 50% που είναι σήμερα, στο 70%. Γύρω από το θέμα αυτό υπήρξε έντονος προβληματισμός, όμως φαίνεται πως επικράτησαν οι απόψεις που υποστηρίζουν την διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος κι έτσι το πιθανότερο είναι το μέτρο τελικά να μην αλλάξει και το ποσοστό να παραμείνει ίδιο, δηλαδή στο 50% στον ιδιωτικό τομέα. Αντίθετα θα αυξηθεί το ποσοστό της τηλεργασιας στο Δημόσιο. Σε κάθε περίπτωση, η υποχρεωτική τηλεργασία αφορά όλους όσοι μπορούν να δουλέψουν από απόσταση ανά επιχείρηση του ιδιωτικού τομέα. Σήμερα ισχύει έως 28 Φεβρουαρίου, ενώ οδεύει προς παράταση και για τον Μάρτιο. 

Νέες δηλώσεις από καλλιτέχνες

Στο μεταξύ, από χθες έως και τις 14 Φεβρουαρίου δίνεται δεύτερη ευκαιρία υποβολής μονομερών υπεύθυνων δηλώσεων για τους μήνες Νοέμβριο – Δεκέμβριο 2020 στους επαγγελματίες της τέχνης και του πολιτισμού οι οποίοι έχουν εγγραφεί στην ειδική πλατφόρμα artandcultureprofessionals.services.gov.gr του «Εργάνη» έως και τις 10 Ιανουαρίου και είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Παράλληλα, έως τις 14 Φεβρουαρίου θα μπορούν να υποβάλλονται μονομερείς υπεύθυνες δηλώσεις για τους μήνες Σεπτέμβριο - Οκτώβριο από επαγγελματίες της τέχνης και του πολιτισμού, εγγεγραμμένοι στην ειδική πλατφόρμα artandcultureprofessionals.services.gov.gr του συστήματος «έως και τις 20 Οκτωβρίου, καθώς και στους ξεναγούς και  τουριστικούς συνοδούς, οι οποίοι είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.