Συντάξεις: 6 βήματα για ταχύτερη απονομή - Κόστος και παραδείγματα

Υπάρχουν 6 μυστικά που ξεκλειδώνουν την ταχύτερη απονομή της σύνταξης, που για πολλούς καθυστερεί έως και πάνω από 3 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό πως παρά την διαρκή μείωση του στοκ των εκκρεμών συντάξεων τους τελευταίους μήνες, στα τέλη Απριλίου εκκρεμούσαν 132.605 αιτήματα κύριων συντάξεων (έναντι 137.915 τον Μάρτιο 2021 και 170.280 τον Απρίλιο του 2020).

Ιδίως σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, όταν δηλαδή συνυπάρχουν δύο ή περισσότερα Ταμεία (π.χ. ΙΚΑ - ΟΑΕΕ) ο ασφαλισμένος πρέπει να ακολουθήσει συγκεκριμένα βήματα, προκειμένου να είναι όλα έτοιμα όταν φτάσει στην στιγμή της θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και να αποφύγει έτσι την περαιτέρω καθυστέρηση.

Σύμφωνα με το imerisia.gr, στο νέο πλαίσιο, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά τις καινούριες ρυθμίσεις του υπουργείου Εργασίας, ο ασφαλισμένος θα έχει σύντομα την δυνατότητα να καταφύγει σε ιδιώτη δικηγόρο ή λογιστή, προκειμένου να αναθέσει την διαχείριση του συνταξιοδοτικού του φακέλου. Όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εργασίας, ο ΕΦΚΑ θα επιδοτεί τους ιδιώτες με ποσά που θα κυμαίνονται από 160 έως 295 ευρώ, ανάλογα τον φάκελο και τον ασφαλισμένο. Για την ταχύτερη εξυπηρέτηση και αποτελεσματικότητα του εν λόγω μέτρου στους κατά τόπους ΕΦΚΑ θα διατεθούν υπάλληλοι με αντικείμενο τη συνεργασία και την εξυπηρέτηση των πιστοποιημένων δικηγόρων / λογιστών.

Η προετοιμασία του φακέλου

1. Προσυνταξιοδοτική βεβαίωση / βεβαίωση χρόνου ασφάλισης

Δύο χρόνια πριν καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης, οι ασφαλισμένοι όλων των πρώην ταμείων - και όχι μόνο του τ. ΙΚΑ όπως ίσχυε μέχρι σήμερα - μπορούν να υποβάλουν αίτηση για προσυνταξιοδοτική βεβαίωση. Ο e-ΕΦΚΑ υποχρεούται να προβαίνει στον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισής του, πιο απλά στην καταμέτρηση των ενσήμων και να χορηγεί την αντίστοιχη προσυνταξιοδοτική βεβαίωση, αφού καλέσει τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά.

Η εν λόγω βεβαίωση ουσιαστικά είναι μια καταμέτρηση των ημερών ασφάλισης του ενδιαφερόμενου που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά στην έκδοση της συνταξιοδοτικής του απόφασης. Η εν λόγω βεβαίωση θα χρησιμεύσει ιδιαίτερα στους δημοσίους υπαλλήλους για τους οποίους η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης καθυστερεί λόγω διαδοχικής ασφάλισης με το ΙΚΑ ή άλλο οργανισμό.   

Η βεβαίωση εξομοιώνεται με απόφαση, αποτελεί εκτελεστή πράξη της Διοίκησης και υπόκειται στις διοικητικές προσφυγές που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Η προθεσμία για τη διαδικασία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 3 μήνες.

Μάλιστα στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης όπου η διαδικασία είναι χρονοβόρα η αίτηση για την καταμέτρηση των ενσήμων είναι υποχρεωτική, υποβάλλεται άπαξ, λογίζεται δε ότι συμπεριλαμβάνει όλους τους πρώην ασφαλιστικούς φορείς. Επίσης, η βεβαίωση έχει επεκταθεί και στον τ. ΟΓΑ. 

Η σχετική προσυνταξιοδοτική βεβαίωση συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης. Οι προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις μπορούν να εκδίδονται και από πιστοποιημένους επαγγελματίες, δικηγόρους ή λογιστές. 

Αποζημίωση ιδιώτη δικηγόρου / λογιστή από τον ΕΦΚΑ:

• Βεβαίωση χρόνου ασφάλισης: 40 ευρώ όταν η βεβαίωση αφορά έναν πρώην φορέα κοινωνικής ασφάλισης (π.χ. τ. ΙΚΑ),  80 ευρώ όταν αφορά περισσότερους του ενός φορείς.
• Προσυνταξιοδοτική βεβαίωση: 60 ευρώ. Αν η βεβαίωση αφορά χρόνο ασφάλισης που διανύθηκε σε περισσότερους πρώην φορείς κοινωνικής ασφάλισης, η αποζημίωση ανέρχεται σε 80 ευρώ.

2. Βεβαίωση ύπαρξης ή μη οφειλόμενων εισφορών

Επαγγελματίες - αυτοαπασχολούμενοι οι οποίοι έχουν αρρύθμιστες οφειλές στα Ταμεία τους πρέπει να προχωρούν έγκαιρα στον έλεγχο των οφειλών τους για την ταχύτερη επεξεργασία του φακέλου. Όπως λένε ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης, ασφαλισμένοι που έχουν ΤΕΒΕ ή ΤΑΕ ή ΤΣΑ αλλά και μηχανικοί και γιατροί θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να προχωρούν σε βεβαίωση ύπαρξης ή μη οφειλόμενων εισφορών καθώς η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης συχνά καθυστερεί λόγω ελέγχου οφειλών.

Η εν λόγω βεβαίωση δεν διευκρινίζεται αν θα αντικαταστήσει την ασφαλιστική ενημερότητα αλλά σίγουρα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταχεία ένταξη σε ρύθμιση και για την έκδοση άμεσα συνταξιοδοτικής απόφασης.

Ο ασφαλισμένος θα μπορεί να απευθύνεται σε πιστοποιημένο επαγγελματία ώστε να εκδίδεται σχέδιο διακανονισμού των οφειλών του και παρακράτησης από τη σύνταξη. Έτσι κατά την υποβολή της αίτησης θα πιστοποιείται τόσο το συνολικό ποσό της οφειλής όσο και το πώς αυτό θα διακανονίζεται με τη διαδικασία της εφαπαξ καταβολής ενός μέρους και παρακράτησης του υπολοίπου (ως τις 20.000 €). Έτσι θα αποφεύγεται η τεράστια αναμονή ως τον τελικό έλεγχο αλλά και η ασφυκτική προθεσμία των 2 μηνών για την εξόφληση του υπερβάλλοντος ποσού από τους ασφαλισμένους.

Αποζημίωση ιδιώτη δικηγόρου / λογιστή από τον ΕΦΚΑ:

• Βεβαίωση μη ύπαρξης οφειλόμενων εισφορών αυτοαπασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία ή για αίτηση ρύθμισης οφειλόμενων εισφορών: 30 ευρώ.

3. Βεβαίωση για αναγνώριση πλασματικού χρόνου και υπολογισμός σχετικού ποσού

Πρόκειται ουσιαστικά για τη διαδικασία αναγνώρισης πλασματικών ετών με την οποία δημιουργείται συχνά επιπλέον καθυστέρηση στην έκδοση συντάξεων καθώς εμπλέκονται οι υπηρεσίες αναγνώρισης. Πλέον ο πιστοποιημένος επαγγελματίας θα μπορεί να υπολογίζει το χρόνο που απαιτείται για την εξαγορά για θεμελίωση ή προσαύξηση της σύνταξης και θα εκδίδει σχετική βεβαίωση. Με την εν λόγω βεβαίωση ο ασφαλισμένος θα μπορεί να προσέρχεται και να καταβάλει το σχετικό ποσό στον e-ΕΦΚΑ. 

Οι κατηγορίες των πλασματικών ετών ασφάλισης 

Αποζημίωση ιδιώτη δικηγόρου / λογιστή από τον ΕΦΚΑ:

• Βεβαίωση οφειλόμενου ποσού για αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης: 30 ευρώ

4. Συγκέντρωση δικαιολογητικών 

Όταν πλησιάζει η στιγμή της υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης, ο ασφαλισμένος πρέπει να σπεύσει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά καθώς το πλαίσιο γίνεται πιο αυστηρό. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, κατά περίπτωση, για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του πρώτου μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

Σφίγγει δηλαδή η 6μηνη προθεσμία που υπήρχε για την συγκέντρωση των δικαιολογητικών στον 1 μήνα μόλις, με στόχο να επιταχυνθεί η διεκπεραίωση των αιτήσεων σε συνδυασμό με την προσυνταξιοδοτική βεβαίωση. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του ενός μηνός για την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου, η αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος απορρίπτεται και εκδίδεται σχετική απόφαση.

Εκδοση απόφασης 

5. Εκδοση σχεδίου συνταξιοδοτικής απόφασης 

Το δυσκολότερο εγχείρημα είναι η έκδοση σχεδίου απόφασης, καθώς ο ασφαλισμένος μετά την υποβολή της αίτησης για τη σύνταξη του θα απευθύνεται στον πιστοποιημένο επαγγελματία για την έκδοση σχεδίου απόφασης για κύρια ή επικουρική σύνταξη και υποβολή αυτού στο ΕΦΚΑ. Για το σκοπό αυτό ο επαγγελματίας θα κάνει ειδική υπαγωγή στις διατάξεις συνταξιοδότησης και επιβεβαίωση της ύπαρξης των σχετικών προϋποθέσεων. Μετά την υποβολή του σχεδίου ο ΕΦΚΑ θα επικυρώνει και θα υπολογίζει το ποσό της σύνταξης. 

Αν παρέλθουν 30 ημέρες από την υποβολή του σχεδίου και αυτό δεν έχει εγκριθεί θεωρείται ότι έχει γίνει αυτομάτως αποδεκτό και η απόφαση έχει εκδοθεί με αφετηρία το μήνα υποβολής πράγμα που σημαίνει ότι η σύνταξη θα ξεκινά από την πρώτη του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης ως ορίζουν σήμερα οι σχετικές διατάξεις.

Σημαντική όμως είναι και η ρύθμιση της ευθύνης για την έκδοση παροχών με βάση τις ως άνω βεβαιώσεις καθώς ο πιστοποιημένος επαγγελματίας θα είναι εις ολόκληρον υπεύθυνος για ποσά που καταβάλλονται σε παροχές, ενώ προβλέπεται πρόστιμο που μπορεί να φτάνει τα 10.000 ευρώ αλλά και στέρηση της πιστοποίησης για μια 5ετία.

Αποζημίωση ιδιώτη δικηγόρου / λογιστή από τον ΕΦΚΑ:

• Σύνταξη σχεδίου απόφασης προσωρινής ή οριστικής σύνταξης (κύριας ή επικουρικής): 60 ευρώ. Αν η σύνταξη απονέμεται με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ή παράλληλης ασφάλισης, στην αποζημίωση προστίθενται 15 ευρώ για κάθε πρώην φορέα κοινωνικής ασφάλισης πλέον του ενός.

6. Προσωρινή σύνταξη

Ο ασφαλισμένος δεν χρειάζεται να υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης, καθώς η απονομή της καθίσταται πλέον υποχρεωτική. Την προσωρινή σύνταξη δικαιούνται στο εξής περισσότεροι εν αναμονή συνταξιούχοι καθώς τροποποιήθηκαν τα όρια των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ που στερούσαν την παροχή σε χιλιάδες συνταξιούχους.

Ειδικότερα με τις νέες ρυθμίσεις αυξάνεται και ενοποιείται το όριο των οφειλών εντός του οποίου είναι δυνατή η χορήγηση σύνταξης στα 20.000 ευρώ για όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς και στα 6.000 ευρώ για τον τ. ΟΓΑ. Επίσης, στην περίπτωση που εκκρεμεί η αναγνώριση πλασματικών ετών ο εν αναμονή συνταξιούχος μπορεί να λάβει προσωρινή σύνταξη εφόσον εκδοθεί η απόφαση αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης, ακόμα και αν η εξαγορά του χρόνου αυτού γίνει τμηματικά με παρακράτηση του σχετικού ποσού από τη σύνταξη του δικαιούχου.

Παραδείγματα:

• Ασφαλισμένος δημόσιος υπάλληλος με χρόνο στο ΙΚΑ πρόκειται να παραιτηθεί από την υπηρεσία. Σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στην τροπολογία θα μπορεί να απευθυνθεί σε πιστοποιημένο επαγγελματία για την έκδοση βεβαίωσης χρόνου ασφάλισης για το ΙΚΑ. Με την εν λόγω βεβαίωση η σύνταξή του θα μπορεί να εκδοθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς αλληλογραφίες για συγκέντρωση χρόνου διαδοχικής ασφάλισης.
• Ασφαλισμένος σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί σε 1 χρόνο από σήμερα. Θα μπορεί να απευθυνθεί σε πιστοποιημένο επαγγελματία για την έκδοση προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης χρόνου ασφάλισης και οφειλών ώστε όταν θα έρθει ο μήνας υποβολής της αίτησης για σύνταξη αυτή να εκδοθεί άμεσα.
• Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ με οφειλές 25.000€ θα μπορεί να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης με βεβαίωση οφειλών που έχει εκδοθεί από πιστοποιημένο επαγγελματία ώστε να καταβάλλει το ποσό των 5.000€ και το υπόλοιπο να παρακρατηθεί από τη σύνταξη του. Η εν λόγω διαδικασία θα επισπεύσει κατά πολύ την έκδοση της σύνταξης.
• Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ που χρειάζεται πλασματικούς χρόνους για να συνταξιοδοτηθεί θα μπορεί να απευθυνθεί σε πιστοποιημένο επαγγελματία ο οποίος θα του υπολογίσει τους χρόνους και το κόστος και θα μπορεί να προχωρήσει σε άμεση έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης χωρίς αναμονή για αλληλογραφίες με άλλα τμήματα.

Ποιο το κόστος 

Όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εργασίας, ο ΕΦΚΑ θα επιδοτεί τους ιδιώτες με ποσά που θα κυμαίνονται από 160 έως 295 ευρώ, ανάλογα τον φάκελο και τον ασφαλισμένο. Εφόσον ο ιδιώτης ζητά ως αμοιβή περισσότερα, τα επιπλέον θα πρέπει να τα καταβάλλει ο ασφαλισμένος. Υπενθυμίζεται πως η διαδικασία μέσω των πιστοποιημένων δικηγόρων και λογιστών είναι προαιρετική.

Για παράδειγμα:

Μισθωτός με διαδοχική και πλασματικά έτη ασφάλισης:

• Ο ΕΦΚΑ δικαιολογεί 265€ για βεβαίωση χρόνου ασφάλισης, προσυνταξιοδοτική βεβαίωση και σύνταξη σχεδίου απόφασης
• Ο ιδιώτης ζητά αμοιβή 500€
• Ο ασφαλισμένος πληρώνει 235€

Μισθωτός χωρίς διαδοχική και χωρίς πλασματικά έτη ασφάλισης:

• Ο ΕΦΚΑ δικαιολογεί 160€ για βεβαίωση χρόνου ασφάλισης, προσυνταξιοδοτική βεβαίωση και σύνταξη σχεδίου απόφασης
• Ο ιδιώτης ζητά αμοιβή 160€
• Ο ασφαλισμένος δεν πληρώνει τίποτα

Ελεύθερος επαγγελματίας με οφειλές, διαδοχική ασφάλιση και πλασματικά έτη ασφάλισης:

• Ο ΕΦΚΑ δικαιολογεί 295€ για βεβαίωση χρόνου ασφάλισης, βεβαίωση οφειλόμενων εισφορών, βεβαίωση οφειλόμενου ποσού για αναγνώριση πλασματικών, προσυνταξιοδοτική βεβαίωση και σύνταξη σχεδίου απόφασης
• Ο ιδιώτης ζητά αμοιβή 600€
• Ο ασφαλισμένος πληρώνει 305€

Ελεύθερος επαγγελματίας χωρίς οφειλές, με ασφάλιση μόνο στον ΟΑΕΕ χωρίς πλασματικά έτη ασφάλισης:

• Ο ΕΦΚΑ δικαιολογεί 160€ για βεβαίωση χρόνου ασφάλισης, προσυνταξιοδοτική βεβαίωση και σύνταξη σχεδίου απόφασης
• Ο ιδιώτης ζητά αμοιβή 200€
• Ο ασφαλισμένος πληρώνει 40€

Για να ανατεθεί η έκδοση της σύνταξης πρέπει ο εξωτερικός συνεργάτης να έχει πιστοποιηθεί. Δηλαδή πρέπει να διαθέτει την προβλεπόμενη ελάχιστη επαγγελματική εμπειρία και να έχει επιτυχώς παρακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα κατάρτισης. 

Η πιστοποίηση

Η επιμόρφωση των πιστοποιούμενων επαγγελματιών θα παρέχεται από τον e-ΕΦΚΑ χωρίς αντάλλαγμα, ενώ επιτρέπεται η παροχή εκπαίδευσης και από ιδιωτικούς φορείς. Η επιμόρφωση θα καλύπτει τη σχετική νομοθεσία (θεμελίωση σύνταξης, νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης και χρήση του στην απονομή σύνταξης), τη διαπίστωση του χρόνου ασφάλισης, τη διαπίστωση των οφειλών και τον υπολογισμό της σύνταξης

Ως φορέας πιστοποίησης ορίζεται ο e-ΕΦΚΑ, που έχει και την ευθύνη διεξαγωγής των εξετάσεων, της έκδοσης των βαθμολογιών και τήρησης του σχετικού μητρώου. Πριν από κάθε κύκλο πιστοποίησης, προσδιορίζεται με απόφαση του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ ο ανώτατος αριθμός των επαγγελματιών που μπορούν να συμμετέχουν. Κάθε κύκλος ξεκινάει μετά από πρόσκληση του e-ΕΦΚΑ η οποία αναρτάται στην ιστοσελίδα του φορέα, καθώς και στις ιστοσελίδες olomeleia.gr (της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων)  και oe-e.gr (του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας).  Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλουν το αίτημά τους στην αντίστοιχη  πλατφόρμα, ενώ τηρείται σειρά χρονικής προτεραιότητας.

Μετά την ολοκλήρωση της επιμόρφωσης –που θα διενεργείται κυρίως με ασύγχρονη τηλεκπαίδευση-  οι επαγγελματίες θα μπορούν να συμμετέχουν στις εξετάσεις που θα διοργανώνει ο e-ΕΦΚΑ, που θα διενεργούνται εξ’ αποστάσεως και με το σύστημα των πολλαπλών επιλογών. Η βαθμολόγηση θα γίνεται αυτοματοποιημένα και ο βαθμός θα εξάγεται αμέσως μετά τη λήξη της εξέτασης. Με διαπιστωτική πράξη του διοικητή του e-ΕΦΚΑ που θα εκδίδεται 5 μέρες μετά τη διενέργεια κάθε εξέτασης, οι επιτυχόντες εγγράφονται στο μητρώο πιστοποιημένων επαγγελματιών που θα τηρείται και θα εποπτεύεται από τον e-ΕΦΚΑ.

Η ανάθεση στους πιστοποιημένους επαγγελματίες για τις βεβαιώσεις και τα σχέδια απόφασης συντάξεων που μπορούν να εκδίδουν σύμφωνα με τον ν. 4798/2021 (άρθρο 255) γίνεται με υπεύθυνη δήλωση που απευθύνεται στον e-ΕΦΚΑ, ή με καταχώρηση σε ειδική πλατφόρμα στο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ.

Ο ΕΦΚΑ διενεργεί δειγματοληπτικό έλεγχο στο 5% των περιπτώσεων και αν διαπιστώσει ελλείψεις και λάθη ακυρώνει τη συνεργασία με τον πιστοποιημένο ιδιώτη. Μάλιστα αν διαπιστωθεί βαριά αμέλεια που ζημιώνει τον ΕΦΚΑ, επιβάλλεται πρόστιμο στον πιστοποιημένο συνεργάτη. Εάν από μεταγενέστερο έλεγχο προκύψει ότι η σύνταξη χορηγήθηκε εσφαλμένα, η απόφαση απονομής σύνταξης ανακαλείται ή μεταρρυθμίζεται λόγω πλάνης το αργότερο εντός δεκαετίας, χρονικό διάστημα που θεωρούν μεγάλο οι ειδικοί στην ασφάλιση.

Όταν υποβάλλεται η βεβαίωση ή το σχέδιο που έχει συντάξει ο πιστοποιημένος επαγγελματίας, σε αυτό περιλαμβάνεται και ο αριθμός πρωτοκόλλου που αντιστοιχεί στην παραλαβή της ανάθεσης από τον e-ΕΦΚΑ. Ο e-ΕΦΚΑ ελέγχει την αντιστοιχία ανάμεσα στη βεβαίωση ή το σχέδιο που υποβλήθηκε και στο αντικείμενο της ανάθεσης και καταβάλλει την αντίστοιχη αποζημίωση με ισόποση πίστωση του λογαριασμού που έχει δηλώσει ο επαγγελματίας.

Όλες οι ειδήσεις

Κύπρος: Μεγάλη φωτιά στον Αρακαπά - Καίγονται σπίτια και εκκενώνονται χωριά

Διακοπές στα νησιά: Τι αλλάζει στις μετακινήσεις με πλοίο και αεροπλάνο

Κρήτη: Η τραγική ειρωνεία για τη Γαλλίδα τουρίστρια– Τα δέκα λεπτά που θα της έσωζαν τη ζωή

Αλόννησος: Διάσωση φώκιας στο λιμάνι από Σουηδούς ιστιοπλόους - Συγκλονιστικό βίντεο

Νέα Ζηλανδία: Πονούσε η μύτη της για 37 χρόνια και μια εξέταση για κορονοϊό αποκάλυψε την αιτία