Δημόσιο: Πώς κλειδώνουν αναδρομικά, 13ος και 14ος μισθός - Οδηγίες

Με έξι «κλειδιά» ξεκλειδώνουν τα αναδροµικά από τα κοµµένα δώρα των εν ενεργεία υπαλλήλων στο ∆ηµόσιο.

Το επόµενο δίµηνο αναµένεται... βροχή αγωγών -οµαδικών ή ατοµικών- από χιλιάδες δηµοσίους υπαλλήλους, µετά τις αποφάσεις του ΣΤ’ Τµήµατος του ΣτΕ, το οποίο έκρινε αντισυνταγµατική την ολοκληρωτική κατάργηση των δώρων το 2012 και εν όψει της τελικής απόφασης της Ολοµέλειας, η οποία συνεδριάζει την Παρασκευή 1η Φεβρουαρίου.

Η Α∆Ε∆Υ απέστειλε ήδη στις 42 Οµοσπονδίεςµέλη της τη γνωµοδότηση της νοµικής της συµβούλου, η οποία συνιστά σε όλους να ασκήσουν αγωγές µέχρι τα τέλη Μαρτίου. Στόχος είναι οι δηµόσιοι υπάλληλοι να κατοχυρωθούν απέναντι σε ενδεχόµενη κρίση της Ολοµέλειας που θα αποκλείει από τα αναδροµικά όσους δεν έχουν ασκήσει ένδικα µέσα µέχρι την ηµεροµηνία δηµοσίευσης της απόφασης.

Προσφυγές

Η πρακτική αυτή είχε υιοθετηθεί το 2015 από την Ολοµέλεια και για τους συνταξιούχους για λόγους δηµοσίου συµφέροντος. Συνδικαλιστικοί κύκλοι θεωρούν σχεδόν βέβαιο πως η πλειονότητα των  κλαδικών Οµοσπονδιών και των πρωτοβάθµιων Σωµατείων θα προσφύγει -αν δεν το έχει ήδη κάνει- στα δικαστήρια µε βάση τον «οδικό χάρτη» και τις γενικές κατευθύνσεις της Α∆Ε∆Υ.

Σύµφωνα µε τη νοµική σύµβουλο του τριτοβάθµιου συνδικάτου, Μαργαρίτα Παναγοπούλου, η αντισυνταγµατικότητα της κατάργησης των δώρων αφορά το σύνολο των υπηρετούντων στο ∆ηµόσιο, στους ΟΤΑ, στα ΝΠ∆∆ και στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα (εκτός από ∆ΕΗ, ΕΥ∆ΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ, όπου εµµέσως ισχύει καθεστώς εισηγµένης και οι υπάλληλοι λαµβάνουν ακόµη δώρα). Συνολικά αφορά πάνω από 535.000 υπαλλήλους οι οποίοι υπηρετούν στον δηµόσιο τοµέα. «Ευελπιστούµε στην οριστική δικαίωση από την Ολοµέλεια του ΣτΕ.

Η αντισυνταγµατικότητα της κατάργησης των δώρων αφορά πάνω από 535.000 άτοµα που υπηρετούν στον δηµόσιο τοµέα

Παράλληλα, και κατόπιν οδηγιών από το νοµικό µας τµήµα, ετοιµαζόµαστε για να διεκδικήσουµε τα αναδροµικά της τελευταίας 6ετίας» δηλώνει ο Γιάννης Πάιδας, πρόεδρος της Α∆Ε∆Υ, η οποία έχει ζητήσει συνάντησηµε τον υπουργό Οικονοµικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο.

«Με αγωγή που ασκείται εντός του 2019 µπορούν να διεκδικηθούν δώρα και επιδόµατα για το 2017, το 2018 και το 2019. ∆εν µπορούν να διεκδικηθούν αναδροµικά από παρελθόντα έτη αυτών, καθώς υπάρχει ειδική διάταξη νόµου που ορίζει ότι διεκδικήσεις αποδοχών από δηµοσίους υπαλλήλους ανατρέχουν σε διετία» δηλώνει ο δικηγόρος-εργατολόγος ∆ιονύσης Ρίζος. Από την άλλη, η γνωµοδότηση της Α∆Ε∆Υ αναφέρει πως τα δώρα πρέπει να διεκδικηθούν από το 2013, ανεξαρτήτως διετούς παραγραφής. Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητη προϋπόθεση για να δικαιωθούν αναδρομικά ποσά οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι η Ολομέλεια του ΣτΕ να υιοθετήσει και να επικυρώσει την απόφαση του ΣΤ’ Τμήματος που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές του 2012 (Ν. 4093/2012). Αυτό βέβαια θα γεννήσει και υποχρέωση για το μέλλον επαναφοράς των δώρων στο Δημόσιο. Εφόσον αυτό συμβεί, τα επίμαχα «κλειδιά» είναι:

1. Αναδρομικά από τα κομμένα δώρα μπορούν να διεκδικήσουν, σύμφωνα με τον κ. Ρίζο: •Εν ενεργεία δημόσιοι υπάλληλοι •Εν ενεργεία υπάλληλοι ΟΤΑ •Εν ενεργεία υπάλληλοι ΝΠΔΔ •Ενστολοι •Αορίστου χρόνου δημόσιοι υπάλληλοι, υπάλληλοι ΟΤΑ και υπάλληλοι ΝΠΔΔ •Συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι που αποχώρησαν το 2017 ή και το 2018 (διεκδικούν για την περίοδο ενέργειας). 
2. Το κόστος των δικαστικών εξόδων είναι μικρότερο με το σχήμα της ομαδικής αγωγής. Στην ομαδική αγωγή εντάσσονται συνήθως υπάλληλοι που υπηρετούν στον ίδιο κλάδο ή αντικείμενο.
3. Στην προσφυγή πρέπει να ορίζονται το χρονικό διάστημα της διεκδίκησης και τα ακριβή ποσά που διεκδικεί κάθε υπάλληλος. Προσοχή, ακόμη και σε περιπτώσεις ομαδικής αγωγής κάθε υπάλληλος πρέπει να έχει εξατομικευμένη αντιμετώπιση και ανάλυση ποσών ανάλογα με τον χρόνο υπηρεσίας κ.λπ. Στις αγωγές πρέπει να περιγράφονται αναλυτικά οι περικοπές που έχουν γίνει. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο θέμα της παραγραφής που ορίζει και το χρονικό πλαίσιο των διεκδικήσεων. Η παραγραφή διεκδικήσεων με έγερση αγωγής στο Δημόσιο είναι διετής. Οσοι δεν έχουν ήδη προσφύγει στη Δικαιοσύνη, αλλά υπέβαλαν στην υπηρεσία τους την αίτηση διακοπής παραγραφής έως 31 Δεκεμβρίου του 2018, μπορούν τώρα να διεκδικήσουν δικαστικά τα δώρα του 2017 και του 2018 (και δώρο Χριστουγέννων 2016). Η διετής διορία για την άσκηση της αγωγής επανεκκινεί ένα εξάμηνο μετά την υποβολή της αίτησης. Αντίθετα, οι αξιώσεις για τα δώρα της περιόδου 2013-2015 έχουν παραγραφεί. Ωστόσο, η νομική σύμβουλος της ΑΔΕΔΥ προτείνει να διεκδικηθεί το σύνολο των ποσών από το 2013, καθώς, όπως λέει, η υπάρχουσα νομολογία για τη διετή παραγραφή στηρίχθηκε στην οξεία δημοσιονομική κρίση του 2012 και μπορεί να ανατραπεί.
4. Σε άλλες υποθέσεις με έντονο δημοσιονομικό ενδιαφέρον το ΣτΕ στο παρελθόν όρισε πως αναδρομικά δικαιούνται λόγω της αντισυνταγματικότητας μόνο όσοι είχαν ήδη προσφύγει στη Δικαιοσύνη τη στιγμή δημοσίευσης της απόφασής του. Εφόσον η Ολομέλεια υιοθετήσει το σκεπτικό του ΣΤ’ Τμήματος στην απόφασή της (η δημοσίευση της οποίας πρέπει να αναμένεται μετά τα τέλη Μαρτίου), δεν αποκλείεται να θέσει την ίδια δημοσιονομική ρήτρα και για τα αναδρομικά των εν ενεργεία δημοσίων υπαλλήλων. Γι’ αυτό και οι ειδικοί συμβουλεύουν τους υπαλλήλους να ασκήσουν αγωγές μέχρι τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ.
5. Τα όποια αναδρομικά αφορούν τα κομμένα δώρα που δίδονταν έως το 2012, δηλαδή 500 ευρώ τα Χριστούγεννα, 250 το Πάσχα και 250 ευρώ το καλοκαίρι για όλους ανεξάρτητα από τον μισθό. Συνεπώς οι διεκδικήσεις για το παρελθόν αφορούν σε 1.000 ευρώ τον χρόνο για όλους. Οι διατάξεις του 2010 που έκοψαν τα παλιά δώρα σε σταθερά ποσά έχουν κριθεί συνταγματικές.
6. Οι αγωγές κατατίθενται στα Διοικητικά Πρωτοδικεία του τόπου όπου υπηρετεί ο υπάλληλος. Προσοχή, οι υπάλληλοι ΙΔΑΧ υπάγονται στα πολιτικά και όχι στα διοικητικά δικαστήρια.