Συνήγορος του Πολίτη: Κατάσχεση λογαριασµού από δήµο για 300 ευρώ

Ως «δαµόκλειος σπάθη» πάνω από µικροποσά που προέρχονται από κοινωνικά επιδόµατα ή οικονοµίες ανηλίκων σε κοινούς λογαριασµούς συνεχίζουν να επικρέµανται οι κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασµούς που εξαπολύουν κατά κύµατα ∆ΟΥ, ασφαλιστικά ταµεία και δήµοι. Το θέµα επανέφερε µε χθεσινή του ανακοίνωση ο Συνήγορος του Πολίτη δηµοσιοποιώντας δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στις οποίες κατάφερε να δώσει λύση θυµίζοντας όµως και τα εφιαλτικά ευρήµατα της Ειδικής Εκθεσης που παρουσίασε τον περασµένο Οκτώβριο όταν έγινε γνωστό πως υπάρχουν πάνω από 4 εκατοµµύρια δεσµευµένοι τραπεζικοί λογαριασµοί λόγω οφειλών. Οι δύο περιπτώσεις που περιγράφονται παρακάτω είναι ενδεικτικές των εκατοντάδων που φθάνουν ετησίως στον Συνήγορο του Πολίτη:

- Στην πρώτη περίπτωση έγινε κατάσχεση ποσού σε λογαριασµό που είχε ανοιχτεί από ενήλικα στον Βόλο. Αυτό είχε συµβεί πριν χρόνια για να βοηθηθούν δύο ανήλικες αδελφές που αντιµετώπιζαν σοβαρό πρόβληµα φτώχειας. Τα χρόνια πέρασαν, τα κορίτσια ενηλικιώθηκαν και η φιλόπτωχος κυρία, σε µεγάλη ηλικία δηµιούργησε οφειλή προς τον ∆ήµο Βόλου για κλήση Τροχαίας που είχε κοπεί πριν πολλά χρόνια. Το αποτέλεσµα ήταν να γίνει κατάσχεση του µισού ποσού που είχε αποµείνει στον λογαριασµό όπου παρέµενε συνδικαιούχος. Οι δύο αδελφές διαµαρτυρήθηκαν για την κατάσχεση του µισού ποσού των καταθέσεων (περίπου 300 ευρώ) του λογαριασµού που πλέον τροφοδοτούσαν οι ίδιες. Μετά τη διαµεσολάβηση του Συνηγόρου, ο ∆ήµος Βόλου έλαβε απόφαση στο δηµοτικό συµβούλιο για επιστροφή των κατασχεθέντων.

- Εάν όµως οι δήµοι έχουν την ευχέρεια να λαµβάνουν τέτοιες αποφάσεις µέσω του δηµοτικού συµβουλίου, δεν ισχύει το ίδιο µε τις Εφορίες. Ετσι, στη δεύτερη περίπτωση χρειάστηκε µεγαλύτερη προσπάθεια για την άρση κατάσχεσης τραπεζικού λογαριασµού πολίτη όπου κατατίθεται το Κοινωνικό Επίδοµα Αλληλεγγύης. Το ΚΕΑ ορίζεται ρητά στον νόµο ως ακατάσχετο αλλά, δυστυχώς, δεν έχει βρεθεί τρόπος αυτό να επισηµαίνεται µε κάποιον κωδικό ώστε η τράπεζα να εµποδίζει την κατάσχεση.

Χρειάστηκε λοιπόν να µεσολαβήσει ο Συνήγορος και να επικαλεστεί την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονοµικών ΠΟΛ 1146/2017 περί περιορισµού των κατασχέσεων προνοιακών επιδοµάτων, ώστε έπειτα από ένα διάστηµα η ∆’ ∆ΟΥ Θεσσαλονίκης να στείλει στην τράπεζα εντολή άρσης της κατάσχεσης. «∆εν έχει βρεθεί τρόπος» Εκ µέρους του Συνηγόρου του Πολίτη, η ειδική επιστήµονας Μαρία Καραγεώργου που χειρίστηκε τις συγκεκριµένες υποθέσεις µας εξήγησε πως δεν έχει βρεθεί ακόµη τρόπος να αποφεύγεται η ταλαιπωρία ειδικά για τις πιο ευάλωτες οµάδες όπως οι δικαιούχοι του ΚΕΑ.

«Εάν το συγκεκριµένο επίδοµα έµπαινε µε κάποιον κωδικό, θα µπορούσε η τράπεζα να µπλοκάρει την κατάσχεση του ποσού» µας λέει. Υπάρχει όµως και το άλλο θέµα µε τους λογαριασµούς που έχουν δηλωθεί ως ακατάσχετοι για ποσά έως 1.250 ευρώ. Εκεί, εάν κατατεθούν µαζεµένα κάποια οφειλόµενα από µήνες επιδόµατα και ξεπερασθεί το ποσό των 1.250 ευρώ, η κατάσχεση προχωρά κανονικά παρά το γεγονός ότι υπάρχουν από το 2013 γνωµοδοτήσεις από το Νοµικό Συµβούλιο του Κράτους (το 2017 και από την Ολοµέλεια) που ορίζουν ότι για αναδροµική είσπραξη πρέπει να γίνεται αναγωγή ανά µήνα. Αν, για παράδειγµα, κατατεθούν πέντε επιδόµατα µαζεµένα και το ποσό είναι 2.000 ευρώ, θα πρέπει να λογίζονται ως καταθέσεις 400 ευρώ µηνιαίως, άρα τα ποσά είναι ακατάσχετα.

Η ειδική επιστήµονας µας λέει ότι µε την πρόσφατη κοινή υπουργική απόφαση (28/12/2018) για τη χορήγηση προνοιακών επιδοµάτων µέσω του ΟΠΕΚΑ, λαµβάνεται ειδική πρόνοια για τις παροχές προς άτοµα µε αναπηρία. Η κ. Καραγεώργου µας επισηµαίνει ακόµη ότι υπάρχει µεγάλο πρόβληµα µε τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασµούς, όπου η νοµοθεσία για τη λειτουργία τους ανάγεται στο 1932 και πρέπει να αναµορφωθεί. Οπως ανέφερε στην παρουσίαση της Ειδικής Εκθεσης για τις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασµών ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης, σε σχέση µε το 2009 που ξεκίνησε η κρίση ο αριθµός των οφειλετών έχει τετραπλασιαστεί και από αυτούς οι 8 στους 10 οφείλουν λιγότερα από 2.000 ευρώ, είναι δηλαδή µικροοφειλέτες