ΕΝΦΙΑ: Τα μοντέλα που εξετάζονται για το νέο φόρο

Εξαιρετικά δύσκολη αποδεικνύεται η άσκηση υπολογισμού του νέου ΕΝΦΙΑ σύμφωνα με τις αντικειμενικές τιμές που θα τεθούν σε εφαρμογή από τις αρχές του έτους. Για αυτόν τον λόγο το τελικό σχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο ή ακόμα και τον Ιανουάριο, ήτοι στην τελική ευθεία πριν από την έκδοση των νέων εκκαθαριστικών του φόρου που θα αποσταλεί τον προσεχή Μάρτιο.

Τα μοντέλα που εξετάζονται

Σύμφωνα το imerisia.gr η επιτροπή που έχει αναλάβει να λύσει τον γρίφο δουλεύει πάνω σε διάφορα μοντέλα που προβλέπουν την ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου στον κύριο φόρο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που είναι φυσικά πρόσωπα, αλλά και μια κλίμακα με νέους συντελεστές οι οποίοι θα αυξάνονται προοδευτικά ανάλογα με την τιμή ζώνης.

Η κλίμακα θα έχει περισσότερα κλιμάκια σε σχέση με τη σημερινή και θα λαμβάνονται υπόψη οι συντελεστές ορόφου, μονοκατοικίας, πρόσοψης, βοηθητικών χώρων του ακινήτου και ενδεχομένως παλαιότητας. Ωστόσο, επειδή το αποτέλεσμα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο και η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να επιβαρυνθούν αλλά αντιθέτως να ελαφρυνθούν οι ιδιοκτήτες με χαμηλής ή μεσαίας αξίας ακίνητα, το κουβάρι περιπλέκεται και δεν είναι εύκολο να ξεμπερδευτεί.

Το οικονομικό επιτελείο από την πρώτη στιγμή της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων υπογράμμισε ότι ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει από την αύξηση των τιμών ζώνης θα χρησιμοποιηθεί για παρεμβάσεις στον ΕΝΦΙΑ που θα εξουδετερώσουν τις επιβαρύνσεις για τους περισσότερους φορολογούμενους.

Κατά συνέπεια, τα αυξημένα έσοδα που προκύπτουν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και την επέκταση του συστήματος σε 3.643 ζώνες πρέπει να υπολογιστεί ότι θα χρησιμοποιηθούν για να «σβήσουν» οι επιβαρύνσεις που προκαλεί στους ιδιοκτήτες ακινήτων το άλμα των τιμών ζώνης στις περισσότερες περιοχές της χώρες.

Αλλαγές το 2023

Σε δύο φάσεις θα πραγματοποιηθούν οι παρεμβάσεις στις αντικειμενικές αξίες και τον υπολογισμό του νέου ΕΝΦΙΑ, στην τελική ευθεία των αλλαγών που δρομολογούνται και θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα.

Το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει:

1. Ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου στην κλίμακα του κύριου φόρου για τις επιχειρήσεις, οι οποίες το 2022, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα εξαιρεθούν της σχετικής ρύθμισης. Σήμερα, για κάθε νομικό πρόσωπο ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται και υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων με συντελεστή 5,5‰. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με συντελεστή 1‰. Ειδικά, για τα Ν.Π.Δ.Δ. και τα Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισούται με 3,5‰ επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν.
2. Οι συντελεστές εμπορικότητας που εφαρμόζονται επί των αντικειμενικών αξιών και αυξάνουν ή μειώνουν την τελική αξία των εμπορικών ακινήτων θα ισχύσουν από το 2023. Οι συγκεκριμένοι συντελεστές απηχούν το πόσο εμπορικός είναι ένας δρόμος, σε κάθε σημείο του, αλλά μπορεί να είναι διαφορετικοί για κάθε πλευρά. Παράδειγμα στην οδό Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας, η αριστερή πλευρά (με κατεύθυνση προ την Ομόνοια) έχει υψηλότερο συντελεστή εμπορικότητας από τη δεξιά πλευρά. Το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ακόμα λάβει οριστική απόφαση σχετικά με το εάν θα προχωρήσει σε αλλαγές στους συντελεστές παλαιότητας από το 2022 ή το 2023. Μια πρώτη παρέμβαση θα αφορά στη διάκριση των ανακαινισμένων ή όχι κατοικιών και επαγγελματικών χώρων. Τα κτίσματα που έχουν ανακαινιστεί θα έχουν χαμηλότερο συντελεστή μείωσης της παλαιότητας, σε σχέση με τα κτίσματα που δεν έχουν ανακαινιστεί και άρα, θα φορολογούνται περισσότερο. Μέχρι σήμερα πάντως, οι άδειες αλλαγής μόνο της χρήσης του κτιρίου ή άδειες ανακαίνισης που δεν θίγουν τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της παλαιότητας. Επίσης, για λόγους δίκαιης μεταχείρισης, σχεδιάζεται να διευρυνθεί η κλίμα υπολογισμού της παλαιότητας, η οποία σχεδόν σταματάει στα 25 χρόνια και εξομοιώνει της αντιμετώπιση των ακινήτων ηλικίας από 26 έτη και πάνω.
3. Μετά και την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης στο σύνολο της χώρας θα εφαρμοστεί το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αυτόματης αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, το οποίο εντάσσεται στη δεύτερη φάση της μεταρρύθμισης του αντικειμενικού συστήματος. Το σχέδιο θα προβλέπει τη δημιουργία ενός μοντέλου που θα προσομοιώνει τις συνθήκες της αγοράς ακινήτων και των τάσεων της αγοράς βάσει στατιστικών μεθόδων και ανάλυσης δεδομένων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές. Μέσω του συστήματος αυτού οι μεταβολές -αυξήσεις η μειώσεις- θα καταγράφονται στις εμπορικές τιμές των ακινήτων θα περνούν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες.