Νέος Νόμος Κατσέλη με «κούρεμα» και επιδοτούμενη δόση

Ισχυρούς «κόφτες» που θα αποκλείουν την ένταξη των στρατηγικών κακοπληρωτών στις νέες διατάξεις προστασίας της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό, εισάγει το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη. Μέσα από την κοινή πλατφόρμα που έχουν ετοιμάσει οι τράπεζες, στη λογική του Τειρεσία, θα «βλέπουν» το πλήρες τραπεζικό προφίλ εκείνων των δανειοληπτών που έχουν «κόκκινο» δάνειο και ζητούν την προστασία του νόμου. Θα «βλέπουν» όχι μόνο το ύψος των καταθέσεων που ενδεχομένως έχει ο «κόκκινος» δανειολήπτης στο εσωτερικό, αλλά και τις κινήσεις για μεταφορά ποσών στο εξωτερικό.

Στόχος είναι να μην υπάρχει «τρύπα» που θα μπορεί ένας κατά σύστημα κακοπληρωτής να τη χρησιμοποιήσει για να τύχει της προστασίας. Παράλληλα, θα τεθούν συγκεκριμένα χρονικά όρια, για την υπαγωγή στον νόμο πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού. Και αυτό επειδή οι δανειστές διαπίστωσαν -με βάση τα στοιχεία των τραπεζών- ότι πολλοί δανειολήπτες κατέθεταν αίτημα υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη την τελευταία στιγμή μπλοκάροντας έτσι τα μέτρααναγκαστικής εκτέλεσης. Η τακτική αυτή σχολιάστηκε αρνητικά από τους θεσμούς και ζήτησαν η δυνατότητα αυτή να επιτρέπεται το λιγότερο 3 μήνες πριν από την ημερομηνία διεξαγωγής του πλειστηριασμού. Κυβέρνηση, θεσμοί και τράπεζες συμφώνησαν ότι η προεργασία και η διαβούλευση για το νέο θεσμικό πλαίσιο, που θα προσαρμόζει στα ελληνικά δεδομένα το κυπριακό μοντέλο «Εστία», θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.

Eκκρεμότητες

Τα θέματα που πρέπει να «κλειδώσουν» αφορούν την αξίαπροστασίας της πρώτης κατοικίας, το ποσοστό του «κουρέματος» και τα κριτήρια ένταξης στο νέο καθεστώς, που προβλέπει και επιδότηση της δόσης του «κόκκινου» στεγαστικού. Το δεδομένο είναι ότι στον προϋπολογισμό έχει εγγραφεί κονδύλι 200 εκατ. ευρώ για την επιδότηση, και αυτό το ποσό θα καθορίσει την περίμετρο των δανείων που θα ενταχθούν στο νέο πλαίσιο και πώς θα γίνεται το «κούρεμα» από την τράπεζα. Το πρόγραμμα «Εστία» έχει ως βάση τη σχέση αξίας δανείου και υποκείμενου ακινήτου (loan to value). Αυτό σημαίνει πως στην περίπτωση που η αξία του δανείου είναι υψηλότερη από την τρέχουσα αξία του ακινήτου, η τράπεζα θα «κουρεύει» το υπερβάλλον ποσό, στη συνέχεια θα συμφωνεί με τον δανειολήπτη νέα ρύθμιση, η δόση της οποίας θα επιδοτείται κατά το 1/3 από το κράτος. Τράπεζες και θεσμοί συμφωνούν η αξία προστασίας της πρώτης κατοικίας να περιοριστεί στις 100.000 ευρώ για τον άγαμο (από 180.000 ευρώ σήμερα) και να μην υπερβαίνει στις 120.000 με 130.000 ευρώ για 5μελή οικογένεια.

Η κυβέρνηση επιθυμεί να διατηρηθούν τα υπάρχοντα όρια που φτάνουν μέχρι 280.000 ευρώ. Οι τράπεζες ζητούν δικαίωμα ένταξης στο νέο πλαίσιο να έχουν μόνο οι δανειολήπτες με «κόκκινα» στεγαστικά πρώτης κατοικίας και το «κούρεμα» να γίνεται αλά καρτ, ανάλογα με το συνολικό περιουσιακό προφίλ του κάθε δανειολήπτη, και όχι οριζόντια που εισηγείται η κυβέρνηση. Από την πλευρά του ΔΝΤ στην έκθεση συμπερασμάτων της αποστολής του στην Αθήνα σημειώνεται πως «χρειάζονται συντονισμένα βήματα από βασικούς φορείς για την υποστήριξη της ταχύτερης μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Οτι απαιτείται νομικό πλαίσιο αφερεγγυότητας υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και νοικοκυριών και να διευκολυνθεί η αποδοτική χρήση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και των εξωδικαστικών μηχανισμών.

Σε αυτή την κατεύθυνση, υπογραμμίζουν οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ, «οι δημόσιοι πόροι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν προσπάθειες για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όρους αγοράς, αλλά η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας στρατηγικής σε σχέση με το κόστος θα πρέπει να υπολογιστεί με έναν ολοκληρωμένο τρόπο, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη την επίδρασή της στους ισολογισμούς των τραπεζών και του κράτους»