Κρίσιμος Σεπτέμβρης στο μέτωπο των «κόκκινων» δανείων

Επίσης θα πρέπει το φθινόπωρο να πάρουν τη μεγάλη απόφαση και να προχωρήσουν στην πώληση μεγάλων επιχειρηματικών δανείων. Πρόκειται για δάνεια πολλών εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «βαρίδια», και καθώς η έκθεση αφορά και τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν από κοινού. Τα δάνεια αυτά εκτιμάται ότι θα πωληθούν στο 1/4 της αξίας τους. Παράλληλα οι τράπεζες θα πρέπει να ανεβάσουν στροφές και στις ρυθμίσεις κυρίως των στεγαστικών, με στόχο να επαναφέρουν σε ορθή πορεία 250.000 «κόκκινα» δάνεια.

Ενώ μέσα στον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν να «ξεκαθαρίζουν» και οι λίστες των δανειοληπτών που περιμένουν δικάσιμο στα Ειρηνοδικεία στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη.

Πιο συγκεκριμένα, από τα μέσα Σεπτεμβρίου μπαίνει σε ισχύ η άρση του τραπεζικού απορρήτου, για όλους εκείνους που έχουν ζητήσει την προστασία του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Όσοι δεν φέρουν αντίρρηση και δεχτούν να έχουν οι τράπεζες πλήρη γνώση των οικονομικών και περιουσιακών τους στοιχείων, έχει καλώς, η υπόθεσή τους θα πάει κανονικά σε εκδίκαση. Για εκείνους όμως που θα αρνηθούν την άρση, ο «κόφτης» θα είναι αυτόματος και θα αποκλειστούν από την προστασία του νόμου Κατσέλη. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με την πρόβλεψη του νόμου που ψηφίστηκε στα μέσα Ιουνίου, οι δανειολήπτες έχουν περιθώριο 3 μηνών να συναινέσουν ή μη στην άρση του απορρήτου. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι εξ αυτού του λόγου θα «χάσουν την ιδιότυπη ασυλία» περίπου 50.000 δανειολήπτες από τους 160.000 που έχουν ζητήσει την προστασία του νόμου. Πρόκειται για στρατηγικούς κακοπληρωτές, που εκμεταλλεύονται τις προστατευτικές διατάξεις του νόμου και δεν πληρώνουν τα δάνειά τους, αν και διαθέτουν  μεγάλους τραπεζικούς λογαριασμούς. Το συνολικό ύψος των «κόκκινων» οφειλών για τις οποίες έχει ζητηθεί η προστασία του νόμου ανέρχεται στα 18 δισ. ευρώ.

Μονόδρομος

Σε ό,τι αφορά τώρα τις πωλήσεις των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, οι τραπεζίτες αναφέρουν ότι είναι «μονόδρομος» για να πιαστούν οι στόχοι μείωσης των ΜΕΑ. Όμως, αν και αναγκαίες, αυτές οι πωλήσεις είναι στάσιμες, καθώς «πάντα υπάρχει κάποιος που αντιδρά και θέλει πιο ευνοϊκή μεταχείριση, ενώ δεν λείπουν και οι έξωθεν παρεμβάσεις», όπως λέει χαρακτηριστικά στην «Η» υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος.

Οι διοικήσεις των τραπεζών ετοιμάζονται για τις πρώτες πωλήσεις μεγάλων επιχειρηματικών δανείων και σύμφωνα με πληροφορίες θα εμφανίσουν συγκεκριμένο σχέδιο δράσης στα στελέχη του SSM τον Σεπτέμβριο.

Και ταυτόχρονα θα ανοίξει η συζήτηση για την αναθεώρηση των στόχων μείωσης των προβληματικών δανείων. Όπως αναφέρουν στην «Η» τραπεζικές πηγές, το ενδεχόμενο ο στόχος των 64,6 δισ. ευρώ (υπόλοιπο ΜΕΑ στο τέλος του 2019 σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα) να μειωθεί ακόμα και χαμηλότερα από τα 60 δισ. ευρώ είναι πολύ πιθανό. Εξάλλου οι τραπεζίτες παραδέχονται πως το δεύτερο εξάμηνο του 2018 και το 2019 είναι το κρίσιμο διάστημα για να επιτευχθούν τα συμφωνηθέντα με τον επόπτη. Ωστόσο για να πιαστεί ο τελικός στόχος μείωσης των προβληματικών χαρτοφυλακίων, θα πρέπει να υπάρξει συντονισμός κινήσεων σε πολλά «μέτωπα» και συγκεκριμένα:

Να υπάρξει ανταπόκριση από τους δανειολήπτες στις νέου τύπου ρυθμίσεις -οι οποίες θα προβλέπουν ακόμα και «κούρεμα» μέρους της οφειλής- που θα τους προτείνουν οι τράπεζες.

• Να εντοπιστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
• Να «τρέξουν» οι πωλήσεις προβληματικών χαρτοφυλακίων.
• Και να αυξηθεί περαιτέρω ο αριθμός των ακινήτων που βγαίνουν στο σφυρί, μέσα από την πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. 

Ευέλικτες λύσεις τραπεζών για διευθέτηση των οφειλών δημόσιο κάλεσμα στους δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα στην εξυπηρέτηση των δανείων τους απευθύνουν οι τράπεζες, οι οποίες με ειδικές ενότητες στις ιστοσελίδες τους αλλά και με διαφημίσεις στην τηλεόραση καλούν τους «κόκκινους» οφειλέτες να προσέλθουν στα κατά τόπους υποκαταστήματα προκειμένου να βρουν λύσεις «κομμένες και ραμμένες στα μέτρα τους».

«Η δυσκολία στην αποπληρωμή των οφειλών δεν πρέπει να είναι άλυτο πρόβλημα. Μαζί θα βρούμε λύση» αναφέρει χαρακτηριστικά στο site της η Εθνική Τράπεζα, σημειώνοντας πως ήδη 220.000 πελάτες της έχουν βρει λύση προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους. Η Alpha Bank έχει ειδική εφαρμογή στην ιστοσελίδα της όπου ο δανειολήπτης μπορεί να καταχωρίσει συγκεκριμένα στοιχεία, όπως είναι το ύψος και η διάρκεια του δανείου, το ύψος της μηνιαίας δόσης, αλλά και το μηνιαίο εισόδημά του. Επίσης, ηλεκτρονικά έχει εναλλακτικές προτάσεις ρύθμισης από την τράπεζα. Η Πειραιώς έχει εγκαινιάσει γραμμή τηλεφωνικής εξυπηρέτησης (2111202020), καλώντας τους πελάτες της με καθυστερούμενα δάνεια να βρουν λύση στα μέτρα τους. Και η Eurobank καλεί τους δανειολήπτες να ρυθμιστούν, σημειώνοντας: «Ελάτε να βρούμε λύση για τις πραγματικές δυσκολίες που αντιμετωπίζετε. Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε». Οι λύσεις που προτείνονται είναι σε γενικές γραμμές οι ακόλουθες: Επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου που οδηγεί σε μείωση της μηνιαίας δόσης. Για παράδειγμα, αν η οφειλή από στεγαστικό δάνειο ανέρχεται σε 100.000 ευρώ, η διάρκεια αποπληρωμής της είναι 20 χρόνια και το επιτόκιο 2,20%, η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 515 ευρώ. Αν η διάρκεια του δανείου παραταθεί στα 40 χρόνια, η μηνιαία δόση θα μειωθεί στα 313 ευρώ. Για το ίδιο δάνειο, με επιτόκιο 3,20%, η μηνιαία δόση διαμορφώνεται στα 570 ευρώ. Αν παραταθεί η διάρκεια του δανείου κατά 15 χρόνια (στα 35 συνολικά), τότε η δόση θα μειωθεί στα 403 ευρώ τον μήνα.

Καταβολή μόνο τόκων για συγκεκριμένο διάστημα

Στην περίπτωση αυτή, ο δανειολήπτης μπορεί να πληρώνει μόνο τόκους για διάστημα από 18 έως 36 μήνες, και έτσι μειώνεται η μηνιαία δόση για το διάστημα αυτό. Μετά το τέλος της περιόδου καταβολής μειωμένης δόσης, το ύψος της αναπροσαρμόζεται εκ νέου. Ειδικότερα, δάνειο 100.000 ευρώ, διάρκειας 20 ετών, με επιτόκιο 2,20%, έχει δόση 515 ευρώ. Καταβάλλοντας μόνο τόκους για δύο έτη, η μηνιαία δόση μειώνεται κατά 64%, στα 183 ευρώ. Μετά τα δύο έτη, η μηνιαία σας δόση αναπροσαρμόζεται στα 561 ευρώ. Ωστόσο, σε συνδυασμό με την παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου για άλλα 20 έτη (στα 40 έτη συνολικά), η μηνιαία δόση μειώνεται περαιτέρω στα 324 ευρώ.

Καταβολή ποσοστού μειωμένης δόσης

Ο δανειολήπτης μπορεί για διάστημα π.χ. τριών ετών να πληρώνει μειωμένη δόση, ανάλογα με το ύψος του τρέχοντος εισοδήματός του. Και εφόσον η δόση καταβάλλεται στην ώρα της, ο δανειολήπτης έχει πρόσθετη επιβράβευση, καθώς για συγκεκριμένο διάστημα δεν κεφαλαιοποιούνται τυχόν τόκοι που δεν καλύπτονται από το ποσό της δόσης. Για παράδειγμα, δάνειο 100.000 ευρώ, διάρκειας 20 ετών, με επιτόκιο 2,20%, έχει δόση 515 ευρώ. Καταβάλλοντας το 40% της αρχικής μηνιαίας δόσης για τρία έτη και επιμηκύνοντας τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου για άλλα 20 έτη (στα 40 έτη συνολικά), η μηνιαία δόση μειώνεται κατά μέσο όρο σε 128 ευρώ. Με την εμπρόθεσμη τακτοποίηση της μηνιαίας δόσης δεν θα κεφαλαιοποιηθούν τόκοι ύψους 1.978 ευρώ, ως επιβράβευση της συνέπειας για την τήρηση των όρων της ρύθμισης. Μετά τη λήξη της περιόδου μειωμένης δόσης, η μηνιαία δόση αναπροσαρμόζεται στα 329 ευρώ.

Μείωση επιτοκίου και αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής

Έστω ότι το υπόλοιπο του δανείου είναι 100.000 ευρώ, με επιτόκιο 3,20%, και απομένουν 20 χρόνια για την αποπληρωμή του στεγαστικού. Η δόση διαμορφώνεται στα 570 ευρώ τον μήνα. Αν τώρα το επιτόκιο μειωθεί στο 3% και παράλληλα αυξηθεί η διάρκεια σε 35 χρόνια, τότε για όλη την υπόλοιπη διάρκεια η νέα δόση θα είναι στα 391 ευρώ τον μήνα. Και επειδή κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή, οι τράπεζες υπογραμμίζουν πως, για να διαμορφώσουν τη βέλτιστη πρόταση για τη ρύθμιση των οφειλών, αξιολογούν όλα τα δεδομένα. Λαμβάνουν, δηλαδή, υπόψη τα οικονομικά και προσωπικά στοιχεία κάθε δανειολήπτη (εργαζόμενος, άνεργος, συνταξιούχος, αν ανήκει σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού), το ύψος της μείωσης των εισοδημάτων του, αλλά και τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.