Κουρέψτε τα επιτόκια για να «πρασινίσουν» τα δάνεια...

Προχωρήστε σε δραστικές ρυθμίσεις των «κόκκινων» δανείων, οι οποίες πρέπει να συνοδεύονται με μειώσεις στα επιτόκια, πουλήστε χαρτοφυλάκια καθυστερούμενων οφειλών, «τρέξτε» τους πλειστηριασμούς.

Σε αυτό το τρίπτυχο αναμένεται να εστιάσει η σιδηρά κυρία του SSM, Ντανιέλ Νουί, που έρχεται στην Αθήνα στις 27- 28 Φεβρουαρίου και θα έχει συναντήσεις με τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, καθώς και τη Διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η επίσκεψη της επικεφαλής του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας θα λάβει χώρα λίγες μέρες μετά την επίσημη έναρξη των ασκήσεων αντοχής, οι οποίες ξεκινούν για τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου και τα ευρήματά τους θα οριστικοποιηθούν στις 4 Μαΐου.

H κ. Νουί θα ζητήσει από τους Έλληνες τραπεζίτες να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, προκειμένου να αυξηθεί ο όγκος των ρυθμίσεων, αφού ο στόχος είναι ένας: να επανέλθουν όσο το δυνατόν περισσότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην «πράσινη» περιοχή.

Όμως για να επιτευχθεί ο στόχος, θα πρέπει οι τράπεζες να δώσουν κίνητρο τόσο στους «κόκκινους» δανειολήπτες για να ρυθμίσουν τις οφειλές τους όσο και σε εκείνους που οριακά χαρακτηρίζονται ενήμεροι, αφού συχνά «ξεφεύγουν» κατά 10 με 20 μέρες στις μηνιαίες καταβολές.

Και για τις δύο περιπτώσεις δανειοληπτών η μείωση των επιτοκίων είναι σημαντικό κίνητρο. «Υπάρχουν περιθώρια, ειδικά στις πιστωτικές κάρτες, να μειωθούν τα επιτόκια από το 17,5%, που διαμορφώνονται κατά μέσο όρο σήμερα, ακόμα και στο 10%» παραδέχονται μιλώντας στην «Η» υψηλόβαθμα στελέχη των συστημικών τραπεζών. Όπως σχολιάζουν, στην περίπτωση αυτή, δίνεται ένα ισχυρό κίνητρο αλλά και «ανάσα» στους δανειολήπτες που εξυπηρετούν με δυσκολία τις οφειλές τους να συνεχίσουν να πληρώνουν.

Όμως δεν είναι μόνο οι πιστωτικές κάρτες που υπάρχουν περιθώρια να «κουρευτούν» τα επιτόκια. Το ίδιο μπορεί να γίνει και στα καταναλωτικά δάνεια, χωρίς εξασφαλίσεις, που τοκίζονται κατά μέσο όρο με 14%, αλλά και στα δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις, ή σε επαγγελματίες που επίσης έχουν επιτόκια της τάξης του 7% και 8%.

Περιθώρια μείωσης

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τα τραπεζικά στελέχη παραδέχονται πως μικρά περιθώρια μείωσης των επιτοκίων υπάρχουν ακόμα και στα στεγαστικά δάνεια.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι πλειστηριασμοί μπορεί να είναι ψηλά στην ατζέντα των δανειστών, όμως για τον SSM το κρίσιμο είναι να επέλθει η κανονικότητα μέσα από δραστικές ρυθμίσεις των καθυστερούμενων δανείων. «Η πώληση είναι η λύση που προκρίνεται για τα καταναλωτικά δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις»  λένε τα τραπεζικά στελέχη και σημειώνουν πως αντίστοιχα υπάρχει δέσμη λύσεων και για τα επιχειρηματικά δάνεια που είναι σε καθυστέρηση.

Το κρίσιμο, όπως λένε, είναι να διαχειριστούν αποτελεσματικά το «κόκκινο» χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών δανείων, με δεδομένο ότι σήμερα το 1 στα 2 στεγαστικά είναι μη εξυπηρετούμενο.  Οι πλειστηριασμοί, συνεχίζουν οι ίδιες πηγές, είναι μία λύση στο να υποχρεωθούν οι στρατηγικά κακοπληρωτές να ρυθμίσουν και να εξυπηρετούν τις δόσεις των δανείων τους. «Ο φόβος του πλειστηριασμού έχει οδηγήσει πολλούς εξαφανισμένους μέχρι τώρα δανειολήπτες στα γκισέ, οι οποίοι έδωσαν το “παρών” ζητώντας να ρυθμιστούν» λένε χαρακτηριστικά. 

Τα δύο σενάρια για τα stress tests των τεσσάρων τραπεζών

Έτοιμοι οι φάκελοι με τα στοιχεία που θα προσκομίσουν οι τράπεζες στις αρμόδιες ευρωπαϊκές Αρχές και θα αναφέρουν τις εκτιμήσεις τους για τον «λογαριασμό» που έφερε η εφαρμογή του νέου λογιστικού προτύπου, του IFRS 9 (για τις προληπτικές προβλέψεις που πρέπει να σχηματίσουν για τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια), και τη μορφή με την οποία θα συμπεριληφθούν στις παραδοχές των stress tests.

Στη συνέχεια μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 

Οι τέσσερις τράπεζες θα πρέπει να καταθέσουν όλα τα στοιχεία στον SSM για το βασικό και για το δυσμενές σενάριο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Θα ακολουθήσει η πρώτη αξιολόγηση των στοιχείων από τον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας και θα διατυπώσει τις παρατηρήσεις του.

Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις οι ελληνικές τράπεζες θα υποβάλουν εκ νέου τα στοιχεία μέχρι τις 19 Μαρτίου. Τα 
στοιχεία θα αξιολογηθούν και πάλι από τον SSM σε συνεργασία με την ΕΚΤ και θα δοθούν οι τελικές κατευθύνσεις. Οι τράπεζες τη Μεγάλη Δευτέρα 2 Απριλίου θα πρέπει να υποβάλουν στον επόπτη τα οριστικά στοιχεία και ξεκινά αντίστροφη μέτρηση για την τελική αξιολόγηση των ευρημάτων, η οποία θα γίνει στις 4 Μαΐου, που θα συνεδριάσει το Supervisory Board του SSM.
Τα τραπεζικά στελέχη σημειώνουν πως από τις παρατηρήσεις και τις υποδείξεις του επόπτη θα έχουν τη «μεγάλη» εικόνα για το αποτέλεσμα της άσκησης αντοχής, κατά πόσο δηλαδή θα προκύψουν ή όχι κεφαλαιακές ανάγκες και κυρίως αν αυτές οι ανάγκες είναι διαχειρίσιμες.

Ακόμα τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν πως ο ελάχιστος δείκτης CET I (βασικά ίδια κεφάλαια) στο δυσμενές σενάριο θα διαμορφωθεί στο 6% με 6,5%. Στο προηγούμενο stress test του 2015, ο ελάχιστος δείκτης για το δυσμενές σενάριο ήταν στο 8% και για το βασικό στο 9,5%.

Για να περιοριστεί ο μεγάλος όγκος των «κόκκινων» στεγαστικών, οι μακροχρόνιες ρυθμίσεις είναι κομβικής σημασίας. Θα πρέπει όμως αυτές οι ρυθμίσεις να είναι απολύτως συμβατές με την πραγματική εισοδηματική κατάσταση του δανειολήπτη. Και παράλληλα να συνοδεύονται από κάποιου είδους προνόμια, όπως είναι το μειωμένο επιτόκιο, ακόμα και μερική διαγραφή του υπολοίπου της οφειλής (για το 20% ή 25%). Βέβαια για να διαγραφεί μέρος της οφειλής  ο δανειολήπτης θα πρέπει να είναι απολύτως συνεπής στην εξυπηρέτηση του δανείου για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που συνήθως είναι τα 10 χρόνια.