ΕΦΚΑ: Στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του φορέα - Τι αλλάζει

Κατατίθεται στη Βουλή –μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης εντός του Ιανουαρίου- το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για τον εκσυγχρονισμό του ΕΦΚΑ, που αποτελεί το επιστέγασμα των πρωτοβουλιών που έχουν ήδη αναληφθεί για την καλύτερη και αποδοτικότερη λειτουργία του πιο προβληματικού φορέα της Δημόσιας Διοίκησης, με τον οποίο συναλλάσσονται καθημερινά 2,5 εκατ. συνταξιούχοι και 4 εκατ. εργαζόμενοι.

Οι μέχρι τώρα πρωτοβουλίες εστιάστηκαν στην επιτάχυνση του ρυθμού έκδοσης των εκκρεμών συντάξεων (και είχαν ως αποτέλεσμα την έκδοση 225.000 κύριων συντάξεων πέρυσι, που αποτελεί αριθμό-ρεκόρ) και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, με επιστέγασμα τον Ενιαίο Αριθμό Εξυπηρέτησης του Πολίτη 1555 που έχει δεχθεί πάνω από 1 εκατ. κλήσεις -εκ των οποίων το 80% περίπου αφορούσε στον ΕΦΚΑ- που έχουν απαντηθεί σε πρώτο επίπεδο σε ποσοστό πάνω από 85%.

Το νομοσχέδιο που θα ξεκινήσει να συζητείται στη Βουλή τις επόμενες ημέρες αποτελεί μια ακόμα πιο ουσιαστική παρέμβαση σε μονιμότερη βάση, με την οποία:

• Επιδιώκεται η προσέλκυση υψηλού επιπέδου στελεχών τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα
• Θεσπίζεται σύστημα κινήτρων, αλλά και ελέγχων για τους υπαλλήλους
• Επιταχύνονται οι προμήθειες
• Εισάγονται ρυθμίσεις για αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Φορέα

Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Το νομοσχέδιο που κατατίθεται σήμερα επιβεβαιώνει την βούλησή μας να μετατρέψουμε τον ΕΦΚΑ από πρωταγωνιστή ιστοριών καθημερινής τρέλας και ταλαιπωρίας σε ασφαλιστικό οργανισμό ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Περιλαμβάνει ρυθμίσεις που θα κάνουν καλύτερη την καθημερινότητα των υπαλλήλων και κυρίως πολύ καλύτερη την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων που είναι και το μεγάλο ζητούμενο. Για να γίνει αυτό, οφείλουμε να διορθώσουμε τις παθογένειες δεκαετιών, να απαλείψουμε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, να ξεπεράσουμε παρωχημένες πρακτικές και αντιλήψεις. Δεν επενδύουμε στην ακινησία, αλλά σε στοχευμένες κινήσεις για ένα ΕΦΚΑ λειτουργικό και αποτελεσματικό, ικανό να ανταποκριθεί πλήρως στις ανάγκες τόσο των πολιτών, όσο και των εργαζομένων του».

Οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου

1. Προβλέπεται η δυνατότητα πρόσληψης Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών με τριετή θητεία (και δυνατότητα ανανέωσης άπαξ) τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Η πρόσληψη θα γίνεται με διαφανείς διαδικασίες (δημόσια προκήρυξη με απόφαση του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ), σύμπραξη του ΑΣΕΠ και κίνητρα προσέλκυσης με στόχο την ανανέωση στα ανώτερα κλιμάκια με υψηλού επιπέδου στελέχη, ικανά να ανταποκριθούν στα μεγέθη του Οργανισμού και στις προκλήσεις του μετασχηματισμού του.
2. Προσδιορίζεται σύστημα επιβράβευσης παραγωγικότητας σε όλον τον ΕΦΚΑ. Ξεκινώντας από τις λειτουργίες της εκκαθάρισης των συντάξεων και εξυπηρέτησης των πολιτών, το πριμ θα συνδέεται με συγκεκριμένους στόχους που μπορεί να τίθενται σύμφωνα με τις ανάγκες ανά Γενική Διεύθυνση, ανάλογα με το αντικείμενο και τις προτεραιότητες του Φορέα. Το σύστημα αυτό συνοδεύεται και από αντίστοιχο σύστημα ελέγχου και λογοδοσίας όπως περιγράφεται παρακάτω.
3. Συστήνεται Μονάδα Εσωτερικών Ερευνών για την πιο συστηματική αντιμετώπιση των καταγγελιών που αφορούν στον ΕΦΚΑ. Η Μονάδα, επικεφαλής της οποίας θα είναι πρώην ανώτερος δικαστικός (Αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου) θα επιφορτιστεί με την άμεση διερεύνηση καταγγελιών και αιτημάτων και τη διενέργεια αυτεπάγγελτων ελέγχων (π.χ. επί υπέρμετρων καθυστερήσεων). Αν με το πόρισμα της Μονάδας διαπιστώνεται η τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος, τότε ο επικεφαλής θα παραγγέλλει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης, που θα είναι δεσμευτική για τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα.
4. Επιταχύνονται οι πειθαρχικές διαδικασίες, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδικασίες στα Πειθαρχικά Συμβούλια του ΕΦΚΑ έχουν αυτή τη στιγμή μέσο χρόνο ολοκλήρωσης τα 2 έτη. Ειδικότερα, η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης θα γίνεται σε ένα μήνα (αντί 3 μηνών) και θα ολοκληρώνεται σε ένα μήνα από την κλήση σε απολογία (αντί 2 μηνών). Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της αμεροληψίας των ελέγχων, οι ΕΔΕ θα διενεργούνται υποχρεωτικά από υπάλληλο άλλου Υπουργείου και θα περατώνονται σε ένα μήνα. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ θα συγκροτείται με τρία μέλη (πρόεδρος δικαστικός, πάρεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και μόνιμος υπάλληλος εκτός Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), χωρίς συμμετοχή των αιρετών εκπροσώπων εργαζομένων του ΕΦΚΑ. Θα είναι αρμόδιο για όλες τις υποθέσεις που εκκινούν μετά την δημοσίευση του νόμου και για τις εκκρεμείς διαδικασίες, εφόσον δεν έχουν εισαχθεί προς κρίση. Η επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών αποσκοπεί στην ενίσχυση του πνεύματος λογοδοσίας στους υπαλλήλους, ώστε να είναι σαφές ότι μαζί με την επιβράβευση για την επίτευξη στόχων, θα ελέγχονται για την εκτέλεση του έργου τους.
5. Καθίσταται πιο ευέλικτο το σύστημα των προμηθειών ώστε να δοθεί τέλος σε φαινόμενα, όπως η μη έγκαιρη προμήθεια αναλώσιμων, ανταλλακτικών και η δυσκολία αντικατάστασης παρωχημένου εξοπλισμού (π.χ. Η/Υ, κλιματιστικά κ.λπ.). Στην ίδια λογική της αύξησης της ταχύτητας και της ευελιξίας καταργούνται μια σειρά από παρωχημένες διατάξεις που προβλέπουν χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για δαπάνες που αφορούν τον ΕΦΚΑ (έγκριση για τη σκοπιμότητα ανάθεσης υπηρεσιών μηχανοργάνωσης, εργασιών συντήρησης κλπ.) και παρεμποδίζουν τη δράση της διοίκησης.
6. Προωθείται η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ μέσω σύστασης Εταιρείας Ειδικού Σκοπού με τίτλο «Εταιρεία Ακινήτων e-ΕΦΚΑ» που θα υπόκειται σε αυστηρό πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης με αυξημένα εχέγγυα διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά και δυνατότητα αξιοποίησης των καλών πρακτικών του ιδιωτικού τομέα για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου ακινήτων που θα διαθέτει. Είναι ενδεικτικό ότι ο Φορέας διαθέτει 400 ακίνητα σε όλη τη χώρα, συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω του 1 δις ευρώ και τουλάχιστον το 20% -που αφορά ακίνητα μεγάλης αξίας- μένει τελείως αναξιοποίητο, με αποτέλεσμα την απώλεια πόρων και προσόδων για το ασφαλιστικό σύστημα. Η ενεργότερη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ μέσω της νέας εταιρείας μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος.