Πρόσκληση σε ρύθμιση για «κούρεμα» δανείων

Περισσότεροι o από 750.000 δανειολήπτες, ιδιώτες και επιχειρηματίες που έχουν «κόκκινες» οφειλές σε τράπεζες, αλλά και προς το Δημόσιο, θα κληθούν άμεσα για να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους. Οι ρυθμίσεις που θα τους προταθούν θα είναι ριζοσπαστικές, καθώς θα περιλαμβάνουν -σε πολλές περιπτώσεις- και «γενναίο κούρεμα» του δανείου.

Οι τράπεζες έχουν 22 μήνες μπροστά τους, μέχρι το τέλος του 2019, για να περιορίσουν το προβληματικό τους χαρτοφυλάκιο στα 65 δισ. ευρώ, από 95 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2017.

Ρίχνουν λοιπόν στη μάχη όλα τα όπλα και χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, όπως είναι οι πωλήσεις δανείων, οι λύσεις που προβλέπονται από τον εξωδικαστικό μηχανισμό για τη ρύθμιση οφειλών προς τράπεζες και Δημόσιο -που ουσιαστικά δεν είχε μέχρι τώρα ενεργοποιηθεί- αλλά και ρυθμίσεις στη λογική των δικαστικών αποφάσεων για εκείνους που έχουν ζητήσει την προστασία του νόμου Κατσέλη. Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το 54,3% των δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών δεν έχουν ρυθμιστεί, και τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται στο 49,9% για τα στεγαστικά, 42,9% για τα καταναλωτικά και 60,4% για τα επιχειρηματικά δάνεια. Στα τέλη Σεπτέμβρη του 2017, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων άγγιζε το 43,3% για το στεγαστικό, το 53,2% για το καταναλωτικό και το 43,6% για το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο: Συγκεκριμένα: Και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ξεκινήσει την αποστολή επιστολών σε 400.000 δανειολήπτες με «κόκκινα» καταναλωτικά δάνεια, τα οποία έχουν δρομολογηθεί για να πωληθούν σε funds.

Η διαδικασία

Στις περιπτώσεις αυτές οι τράπεζες προτείνουν στους δανειολήπτες «γενναίο κούρεμα» της συνολικής οφειλής τους. Πρόκειται για μια διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο και τον Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος.

Οι επιστολές αφορούν οριστικό διακανονισμό καταναλωτικών δανείων και οφειλών από πιστωτικές κάρτες, χωρίς εξασφαλίσεις που έχουν να εξυπηρετηθούν για διάστημα από 5 μέχρι και πάνω από 10 χρόνια. Τα δάνεια αυτά έχουν πακεταριστεί και οι τράπεζες τα βγάζουν προς πώληση. Μάλιστα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό τους, φέτος αναμένεται να προχωρήσουν στην πώληση «κόκκινων» δανείων ύψους άνω των 8 δισ. ευρώ.

Μάλιστα οι τιμές πώλησης για το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο «τσίμπησαν» κατά 50% και στην τελευταία συναλλαγή διαμορφώθηκαν στο 4,5% της συνολικής αξίας οφειλόμενου κεφαλαίου, από το 3% που ήταν η αμέσως προηγούμενη. Σήμερα, από τα 95 δισ. ευρώ των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τα 13 δισ. ευρώ αφορούν «κόκκινες» οφειλές από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Οι δανειολήπτες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν στο «παρά πέντε» την οφειλή τους και θα έχουν προθεσμία το πολύ δύο μήνες για να ανταποκριθούν στις ευνοϊκές ρυθμίσεις. Στη συνέχεια τα δάνειά τους θα πωληθούν.

Όπως σημειώνουν τα αρμόδια τραπεζικά στελέχη, οι δανειολήπτες μπορούν να επωφεληθούν από το «γενναίο κούρεμα» της οφειλής τους. Υπενθυμίζουμε ότι στο πρώτο πακέτο που πωλήθηκε πέρυσι τον Οκτώβριο από την τράπεζα Eurobank το κούρεμα ήταν της τάξης του 95%. Εντύπωση ωστόσο προκάλεσε το γεγονός ότι σε αυτή την πρώτη παρτίδα επιστολών η ανταπόκριση ήταν εξαιρετικά χαμηλή. Από τις 190 χιλιάδες και πλέον επιστολές που έστειλε η τράπεζα ανταποκρίθηκαν λιγότεροι από 2.000 δανειολήπτες. Σημειώνεται ότι το «κούρεμα» εφαρμόζεται στο σύνολο της οφειλής και επιπλέον το υπόλοιπο ποσό αποπληρώνεται σε έξι άτοκες δόσεις.

Επιστολές για λύσεις στη λογική του νόμου Κατσέλη

Οι τράπεζες      θα προτείνουν στους δανειολήπτες που έχουν ζητήσει την προστασία του νόμου ρυθμίσεις των δανείων τους ανάλογες με αυτές που αποφασίζουν τα δικαστήρια.

Υπολογίζεται ότι θα σταλούν 250.000 με 270.000 επιστολές σε ισάριθμους «κόκκινους» δανειολήπτες. Προϋπόθεση ωστόσο για να πάρουν τη ριζοσπαστική ρύθμιση είναι να πληρούν τα κριτήρια ένταξης στον νόμο. Να μην ανήκουν δηλαδή στην τάξη των στρατηγικών κακοπληρωτών που για να αποφύγουν την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών τους βρήκαν «καταφύγιο» στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου Κατσέλη. Το ποσοστό των στρατηγικών κακοπληρωτών υπολογίζεται στο 20% με 25%, δηλαδή πρόκειται για περίπου 50.000 δανειολήπτες.

Παράλληλα θα «τρέξουν» οι διαδικασίες ώστε να μπει στο «παιχνίδι» των ρυθμίσεων και η πλατφόρμα της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών υπερχρεωμένων νοικοκυριών, διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο Κατσέλη. Οι τράπεζες όμως δεν πήραν τυχαία την απόφαση να προτείνουν ρυθμίσεις και «κουρέματα» στη λογική των δικαστικών αποφάσεων. Έχουν συγκεκριμένα στοιχεία που δείχνουν ότι συμφέρει -ακόμα και με άφεση χρέους- να ρυθμιστούν τα δάνεια. Τα τραπεζικά επιτελεία από το 2010 που ψηφίστηκε ο νόμος Κατσέλη παρακολουθούσαν τις αποφάσεις που εξέδιδαν τα δικαστήρια. Διαπίστωσαν λοιπόν πως στο 60% των περιπτώσεων οι δικαστές δικαίωναν τους δανειολήπτες και αποφάσιζαν διαγραφή της οφειλής, που ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη έφτανε ακόμα και στο 70%, ενώ υπάρχουν και αποφάσεις με διαγραφή για το 90% του συνολικού χρέους.Οι τραπεζίτες 
λοιπόν κατηγοριοποίησαν τις αποφάσεις -πρόκειται για δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις- και ξεχώρισαν τους δανειολήπτες ανάλογα με την οικονομική και περιουσιακή τους κατάσταση.

Έχουμε λοιπόν σε γενικές γραμμές:

• Δανειολήπτες που έχουν έκθεση σε περισσότερες από μία τράπεζες.
• Δανειολήπτες με οφειλές σε μία τράπεζα.

Και τους στρατηγικούς κακοπληρωτές που έκαναν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου.

Μάλιστα για να διευκολυνθούν οι τράπεζες στον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών και για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, θα υπάρξουν άμεσα τροποποιήσεις στον νόμο Κατσέλη, όπως είναι η άρση του τραπεζικού απορρήτου αλλά και η δυνατότητα να ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι τράπεζες στοιχεία για την οικονομική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη.

Το πακέτο με τις ελκυστικές ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες που κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Κατσέλη θα περιλαμβάνει:

• Άφεση χρέους, κοινώς «κούρεμα», για δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις.
• Μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις για τα στεγαστικά δάνεια με μπόνους «κούρεμα» μέρους της οφειλής, εφόσον τηρηθεί η ρύθμιση.

Οι ρυθμίσεις θα πρέπει να είναι απολύτως συμβατές με την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη -σε βάθος χρόνου-, ώστε να είναι σε θέση να εξυπηρετεί την οφειλή του. Και στην περίπτωση που ένας δανειολήπτης έχει καθυστερούμενες οφειλές σε περισσότερες από μία τράπεζες, τότε τα πιστωτικά ιδρύματα θα συνεργάζονται μεταξύ τους για να είναι η πρόταση ρύθμισης ρεαλιστική.

Ενεργοποίηση του εξωδικαστικού Mε χαμηλές ταχύτητες συνεχίζουν να διεκπεραιώνονται οι υποθέσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Αύγουστο του 2017, που ξεκίνησε να λειτουργεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα, μόλις 21 υποθέσεις έχουν πάει σε ρύθμιση.

Παράλληλα, άλλες 650 υποθέσεις βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης, πάνε δηλαδή προς ρύθμιση και άλλες 17.000 ξεκίνησαν να μαζεύουν το «χαρτομάνι» που απαιτείται.

Έρχονται λοιπόν αλλαγές και σε ό,τι αφορά την πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού για να ξεμπλοκάρουν οι διαδικασίες. Κυβέρνηση και τραπεζίτες συμφώνησαν να προχωρήσουν οι αλλαγές σε δύο βασικούς άξονες, ώστε να πάρει ανάσα το σύστημα και να προχωρήσουν γρήγορα οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Οι αλλαγές που προωθούνται έχουν στόχο:

• Να απλοποιηθούν οι διαδικασίες που δημιουργούν καθυστερήσεις.
• Οι τράπεζες συντονισμένα να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις μέσω της πλατφόρμας.