Δεκαετές ομόλογο: Οι «μηχανές» ζεσταίνονται - Κλειδί οι αναβαθμίσεις των οίκων

Η έκδοση δεκαετούς ομολόγου, του πρώτου ομολόγου δεκαετούς διάρκειας μετά τον αποκλεισμό της χώρας από τις κεφαλαιαγορές σχεδόν δέκα χρόνια πριν, είναι αναμφίβολα η επόμενη μεγάλη πρόκληση για το ελληνικό Δημόσιο. Και το κλίμα που θα διαμορφωθεί τις αμέσως επόμενες μέρες και εβδομάδες θα είναι καθοριστικής σημασίας. Μια τέτοια έκδοση -υψηλού συμβολισμού όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε πολιτικό επίπεδο- «ψήνεται» εδώ και καιρό στο παρασκήνιο και η αγορά την περιμένει από το καλοκαίρι.

Ωστόσο, δεν έχει επιχειρηθεί ακόμα, καθώς μετά τον Αύγουστο, όταν η χώρα βγήκε από το τρίτο μνημόνιο, το κόστος είναι απαγορευτικό για ένα τέτοιο εγχείρημα. Η μείωση των επιτοκίων, όμως, μετά την έκδοση του πενταετούς ομολόγου την περασμένη Τρίτη αποτελεί ένα παραγωγικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν έξι μήνες το επιτόκιο του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου «προσγειώθηκε» στην περιοχή του 3,9%. Κρίσιμο στοίχημα είναι η βελτίωση που καταγράφεται στην ελληνική αγορά χρέους να μην αποδειχθεί παροδική, να εδραιωθεί δηλαδή έστω και μια ήπια τάση αποκλιμάκωσης στα επιτόκια τις επόμενες εβδομάδες, ανοίγοντας τον δρόμο για το επόμενο μεγάλο βήμα, την έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου, εντός του προσεχούς τριμήνου.

Στόχος είναι, όπως σχολιάζουν παράγοντες στην αγορά, να μη χαθεί η σχέση που ξεκινά να οικοδομείται με τη διεθνή επενδυτική κοινότητα και να ενισχυθεί η τακτικότητα της παρουσίας του Δημοσίου στις αγορές, που σε όλα τα σενάρια θα απαιτήσει πολύ χρόνο για να φθάσει στα προ κρίσης επίπεδα. Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως η ελληνική κρίση πυροδοτήθηκε ουσιαστικά από τη χρεοκοπία του Δημοσίου, ενώ η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική χώρα εντός Ευρωζώνης που «κούρεψε» τα ομόλογά της, μέσω του PSI, επιφέροντας πολύ μεγάλες απώλειες σε επενδυτές και προκαλώντας ρήγμα στη σχέση εμπιστοσύνης που είχε το ελληνικό κράτος με μεγάλες ξένες τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία (δηλαδή μακροχρόνιους επενδυτές, που επί σειρά ετών επένδυαν στο ελληνικό χρέος).

Την Παρασκευή τα σπουδαία

Την ερχόμενη Παρασκευή αναμένονται νέα από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings, ο οποίος, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις στην αγορά, το μέγιστο που θα μπορούσε να κάνει θα ήταν η βελτίωση της προοπτικής της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας σε «θετική», από «σταθερή». Περιορισμένης κλίμακας αναβάθμιση αναμένεται από τον έτερο διεθνή οίκο, τη Moody’s, που προβλέπεται ότι θα δημοσιοποιήσει την επικαιροποιημένη εκτίμησή του για την πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας την 1η Μαρτίου, ενώ στις 26 Απριλίου μπορεί να υπάρξει νέα επικαιροποίηση της αξιολόγησης και από τη Standard & Poor’s.

Σε αυτό το σενάριο, νέων αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, με τη δημοσιοποίηση ενός σκεπτικού από την πλευρά των οίκων που δεν θα εγείρει μεγάλες αμφιβολίες για τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, σε συνδυασμό με καλά δείγματα γραφής από την ελληνική πλευρά στα κρίσιμα μέτωπα της αξιολόγησης και του θέματος των τραπεζών, μπορεί υπό προϋποθέσεις να δημιουργηθεί πλαίσιο για ακόμη μία έκδοση ομολόγου, αυτήν τη φορά δεκαετούς διάρκειας, πριν από τον Μάιο.

Στον αντίποδα, ο προβληματισμός παραμένει, καθώς, παρά τη σταδιακή βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του ελληνικού Δημοσίου, ο ρυθμός αναμόρφωση παραμένει αργός και η χώρα απέχει ακόμη αρκετά από τα επίπεδα της επενδυτικής διαβάθμισης.

Η αποκατάσταση της αξιολόγησης σε επίπεδα επενδυτικής διαβάθμισης θα απαιτήσει χρόνο, πέραν του 2019, καθώς οι διεθνείς οίκοι θα χρειαστούν χρόνο για να αποτιμήσουν την απουσία ρίσκου στην ελληνική οικονομία. Αυτό το πλαίσιο προσθέτει βαθμούς δυσκολίας στην αποκατάσταση των συνθηκών κανονικότητας στην ελληνική αγορά χρέους και στην προσέλκυση μιας κρίσιμης μάζας επενδυτών καλής ποιότητας, ενώ δυσκολεύει και τον ευρύτερο σχεδιασμό των μεγάλων επιχειρήσεων να «σηκώσουν» κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος.

Βαρόμετρο ο διμέτωπος του Φεβρουαρίου

εντός και εκτός συνόρων, θεωρούν τον Φεβρουάριο κρίσιμο μήνα από όλες τις πλευρές. Οι εξελίξεις μέσα σε αυτόν τον μήνα για όλα τα μεγάλα ανοιχτά μέτωπα στην οικονομία μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην περαιτέρω σταθεροποίηση της κατάστασης στην ελληνική οικονομία, βελτιώνοντας την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας, την εικόνα της στο εξωτερικό και ανοίγοντας τον δρόμο για τη μείωση του κόστους δανεισμού του Δημοσίου σε πιο βιώσιμα επίπεδα. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο θα διευκολυνθεί και ο όποιος σχεδιασμός για έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου, σε δύο ή τρεις μήνες για παράδειγμα, εφόσον όμως όλα έχουν κυλήσει ρολόι σε δύο μεγάλα «μέτωπα»: στην εκταμίευση εντός χρονοδιαγράμματος, δηλαδή μέσα στον Μάρτιο, των περίπου 750 εκατ. ευρώ που σχετίζονται με την ομαλή ολοκλήρωση του δεύτερου μεταμνημονιακού ελέγχου της ελληνικής οικονομίας, αλλά και στην παρουσίαση στις αγορές ενός πειστικού και λειτουργικού σχεδίου διαχείρισης των κόκκινων δανείων για τις ελληνικές τράπεζες. Πρόκειται για δύο πολύ κρίσιμα μέτωπα ως προς το μήνυμα που θα πάρουν οι αγορές για τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας στη μεταμνημονιακή περίοδο, σε μια έντονα προεκλογική περίοδο και σε καθεστώς ισχυρών πολιτικών πιέσεων.

«Μη χαθεί το μομέντουμ»

Ωστόσο, όπως σχολιάζουν στελέχη της αγοράς ομολόγων, ένα πρώτο σημαντικό βήμα με την έκδοση του πενταετούς ομολόγου έχει γίνει και αυτό το μομέντουμ είναι σημαντικό να διατηρηθεί. Στο πλαίσιο αυτό και στις εβδομάδες που απομένουν μέχρι το τρίτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου, που θα παρουσιαστεί η έκθεση της Κομισιόν και θα αξιολογηθεί η πρόοδος της Ελλάδας στο EuroWorking Group (27 Φεβρουαρίου), είναι απολύτως απαραίτητο να αποφευχθούν «επιπλοκές» και εντάσεις, καθώς η χώρα βρίσκεται στο μικροσκόπιο. Βέβαια, όλες οι ενδείξεις και από την πλευρά των ξένων αξιωματούχων παραμένουν στο ότι επιδιώκεται μέσω εποικοδομητικού διαλόγου και αμοιβαίων υποχωρήσεων και συναινέσεων να δοθεί σήμα πως η ελληνική οικονομία θα παραμείνει εντός τροχιάς και θα επιτύχει τους στόχους που έχουν τεθεί τόσο σε δημοσιονομικό όσο και σε μεταρρυθμιστικό επίπεδο. Αλλωστε, η απόφαση για την εκταμίευση των 750 εκατ. ευρώ προς την Ελλάδα αναμένεται τον Μάρτιο, μήνα που το ενδιαφέρον μονοπωλείται από το άτακτο ή συντεταγμένο Brexit και δύο μόλις μήνες πριν από την κρίσιμη αναμέτρηση των ευρωεκλογών.