Το δολάριο περνάει στη… ψηφιακή εποχή: Η ιδέα ενός ψηφιακού νομίσματος κερδίζει έδαφος στις ΗΠΑ – Όσα πρέπει να ξέρετε

Καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να φέρνει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν, εργάζονται και ξοδεύουν, οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο έχουν ξεκινήσει προσπάθειες για να επαναπροσδιορίσουν τα τοπικά τους νομίσματα για την ψηφιακή εποχή. Τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι τελευταίες που σηματοδοτούν «επείγουσα ανάγκη» για την έρευνα μιας πιθανής ψηφιακής έκδοσης του δολαρίου τους μέσω ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας, ή CBDC.

Μέρος του εκτελεστικού διατάγματος του προέδρου Τζο Μπάιντεν σχετικά με τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία την Τετάρτη περιλαμβάνει «την επείγουσα έρευνα και ανάπτυξη ενός πιθανού CBDC των Ηνωμένων Πολιτειών, εάν η έκδοση κριθεί προς το εθνικό συμφέρον», σύμφωνα με συνοδευτικό ενημερωτικό δελτίο που κυκλοφόρησε από τον Λευκό Οίκο.

Η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο με βάση το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, εγκαινίασε ήπια το ψηφιακό της νόμισμα τον Ιανουάριο και το CBDC διαθέτει ήδη περισσότερους από εκατό εκατομμύρια χρήστες. Συνολικά, περίπου 100 χώρες διερευνούν τα CBDCs στο ένα ή το άλλο επίπεδο, δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κατά τη διάρκεια δηλώσεων στη δεξαμενή σκέψης του Atlantic Council τον περασμένο μήνα.

«Έχουμε ξεπεράσει τις εννοιολογικές συζητήσεις για τα CBDCs και βρισκόμαστε τώρα στη φάση του πειραματισμού», δήλωσε η διευθύντρια του ΔΝΤ. «Οι κεντρικές τράπεζες σηκώνουν τα μανίκια και εξοικειώνονται με τα bits και τα bytes του ψηφιακού χρήματος».

Ο David Yermack, πρόεδρος του τμήματος χρηματοοικονομικών στο Stern School of Business του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, δήλωσε στο CNN Business ότι είναι πλέον «αναπόφευκτο όλος ο κόσμος να εκδίδει χρήματα με αυτόν τον τρόπο». Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πανδημία προώθησε τη ζήτηση για μεθόδους πληρωμών χωρίς μετρητά και πολλοί επενδυτές της Main Street έχουν αγκαλιάσει κρυπτονομίσματα όπως το bitcoin και το ethereum, ασκώντας πίεση στην κυβέρνηση να μην μείνει πίσω από αυτή την τάση.

Με την κυβέρνηση Μπάιντεν να ρίχνει τώρα νέο βάρος πίσω από την καινοτομία των χρημάτων των Αμερικανών, δείτε τι πρέπει να γνωρίζετε για ένα πιθανό CBDC.

Τι είναι ένα ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας και πώς θα λειτουργεί;

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ορίζει τα CBDC ως «μια ψηφιακή μορφή χρήματος κεντρικής τράπεζας που είναι διαθέσιμη στο ευρύ κοινό». Μια βασική διαφορά από τις τρέχουσες μορφές ψηφιακών μετρητών σε τραπεζικό λογαριασμό ή εφαρμογή πληρωμών είναι ότι τα χρήματα θα αποτελούν υποχρέωση της Fed και όχι των εμπορικών τραπεζών - εξ ου και το «χρήμα κεντρικής τράπεζας». Αυτό σημαίνει ότι θα είναι ένα πραγματικό δολάριο ΗΠΑ σε ψηφιακή μορφή, όχι μια επένδυση σε ένα κρυπτονόμισμα ή μια συμμετοχή στο PayPal σας.

Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το πώς θα λειτουργούσε αυτό και πώς θα έμοιαζε, αλλά θεωρητικά θα μπορούσε να ανακουφίσει την ανάγκη για επεξεργαστές τρίτων κατά τη μεταφορά χρημάτων.

«Σε πολύ υψηλό επίπεδο, ένα CBDC είναι απλώς ψηφιακό χρήμα που θα εκδίδεται από την κεντρική τράπεζα», δήλωσε στο CNN Business η Sarah Hammer, διευθύντρια του Stevens Center for Innovation in Finance στη Σχολή Wharton του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. «Θα βασιζόταν στο νόμισμα της συγκεκριμένης χώρας, άρα θα βασιζόταν στην προσφορά χρήματος - και στη συνέχεια θα εφαρμοζόταν χρησιμοποιώντας μια κυβερνητική βάση δεδομένων ή εγκεκριμένες οντότητες του ιδιωτικού τομέα που συνεργάζονται με την κυβέρνηση».

Ο Yermack, ο οποίος μελετά εδώ και χρόνια την άνοδο των ψηφιακών νομισμάτων, πρόσθεσε ότι ένα CBDC «στην πραγματικότητα θα λειτουργούσε πάρα πολύ όπως το Bitcoin ή άλλα κρυπτονομίσματα».

«Θα έχετε ένα δίκτυο πορτοφολιών, που πιθανώς θα ανήκουν σε μέλη του κοινού, όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να πληρώνουν ο ένας τον άλλον απευθείας χωρίς να περνούν από τρίτο μέρος», δήλωσε ο Yermack.

Μια σημαντική τεχνολογική απόφαση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, σύμφωνα με τον Hammer, είναι το κατά πόσον ένα ψηφιακό νόμισμα της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ θα λειτουργεί με blockchain, την τεχνολογία που διέπει τα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin, καθώς θα ρίξει το βάρος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης πίσω από αυτή την αναδυόμενη τεχνολογία.

«Μπορεί να λειτουργήσει μέσω μιας κεντρικής βάσης δεδομένων ή μέσω blockchain», δήλωσε ο Χάμερ.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Βοστώνης και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) δημοσίευσαν τον περασμένο μήνα κοινή έρευνα σχετικά με ένα πείραμα CBDC που ονομάστηκε «Project Hamilton». Το έργο χρησιμοποίησε την τεχνολογία blockchain και «παρήγαγε μια βάση κώδικα ικανή να χειριστεί 1,7 εκατομμύρια συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο», σύμφωνα με δήλωση της Fed της Βοστώνης. Αυτό ήταν πολύ πάνω από το σημείο αναφοράς των 100.000 συναλλαγών ανά δευτερόλεπτο που επεδίωκαν αρχικά να επιτύχουν οι ερευνητές. Η δήλωση πρόσθεσε ότι το Project Hamilton «επικεντρώνεται στον τεχνολογικό πειραματισμό και δεν αποσκοπεί στη δημιουργία ενός χρησιμοποιήσιμου CBDC για τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Ο Yermack, ωστόσο, δήλωσε ότι «είναι πιθανό ότι ό,τι κι αν δουλεύει θα είναι αυτό που θα οικειοποιηθεί η Fed και θα προσπαθήσει να το επεκτείνει».

Το ψηφιακό γουάν της Κίνας, ωστόσο, σημειωτέον, δεν λειτουργεί με τεχνολογία blockchain. Το ψηφιακό γουάν στοχεύει να αντικαταστήσει τις πληρωμές σε μετρητά και μπορεί να έχει πρόσβαση μέσω μιας εφαρμογής για κινητά που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση, καθώς και από το WeChat της Tencent. Χρησιμοποιεί την υπάρχουσα τεχνολογική υποδομή που χρησιμοποιείται από εγκεκριμένες κινεζικές εμπορικές και διαδικτυακές τράπεζες και πλατφόρμες πληρωμών και εκδίδεται από τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη και οι κίνδυνοι;

Ένα CBDC θα μπορούσε δυνητικά να προσφέρει στους καταναλωτές μια πιο βολική, ασφαλέστερη και φθηνότερη εναλλακτική λύση σε σχέση με τις επιλογές που υπάρχουν σήμερα. Θα μπορούσε επίσης να ανακουφίσει την ανάγκη για μετρητά και να πατάξει τις δόλιες συναλλαγές, σύμφωνα με την Hammer, καθώς και να καταστήσει πιο αποτελεσματική την είσπραξη φόρων ή τη διανομή στοχευμένων κρατικών κονδυλίων.

«Υπάρχουν κάποια οφέλη από την οικονομική ένταξη με την ύπαρξη ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας», πρόσθεσε, επισημαίνοντας την ικανότητά τους να προσεγγίσουν τους Αμερικανούς που δεν έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς.

Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί κίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογικών εμποδίων και των ανησυχιών για την ασφάλεια, καθώς και των απειλών για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, σημείωσε ο Yermack. Το ενδεχόμενο να αναλάβει κάποιες από τις εργασίες που εκτελούν οι εμπορικές τράπεζες και οι πιστωτικές αγορές έχει επίσης προκαλέσει την ανησυχία ορισμένων.

Η Fed προειδοποίησε συγκεκριμένα για τους πιθανούς κινδύνους κυβερνοασφάλειας σε έκθεση του Ιανουαρίου, λέγοντας: «Οποιαδήποτε ειδική υποδομή για ένα CBDC θα πρέπει να είναι εξαιρετικά ανθεκτική σε τέτοιες απειλές και οι φορείς εκμετάλλευσης της υποδομής του CBDC θα πρέπει να παραμένουν σε εγρήγορση καθώς οι κακοί φορείς χρησιμοποιούν όλο και πιο εξελιγμένες μεθόδους και τακτικές».

Επιπλέον, ένα CBDC θα μπορούσε δυνητικά να απειλήσει την ανεξαρτησία της Fed και να εγείρει ένα πλήθος νέων ερωτημάτων πολιτικής.

«Ο κίνδυνος πολιτικής κατάχρησης είναι τεράστιος», δήλωσε ο Yermack. «Αν δώσετε στην κεντρική τράπεζα αυτού του είδους την εξουσία, οι πολιτικές διασφαλίσεις θα πρέπει πιθανώς να είναι πολύ υψηλότερες από ό,τι ισχύουν σήμερα για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ».

Αν και ο Yermack λέει ότι ένα CBDC θα απαιτήσει πιθανότατα κάποιο «προσεκτικό πολιτικό επανασχεδιασμό» και μια μεταβατική περίοδο, καθώς τα έθνη θα πειραματιστούν με αυτό κατά την επόμενη δεκαετία, εξακολουθεί να βλέπει «πολλούς καλούς λόγους για να το κάνουμε αυτό».

«Προσθέστε και το γεγονός ότι στους ανθρώπους δεν αρέσει πραγματικά να χρησιμοποιούν μετρητά - οι προτιμήσεις του κοινού ωθούν τις κυβερνήσεις και προς αυτή την κατεύθυνση», δήλωσε ο Yermack.