Σκληρή προειδοποίηση εργοληπτών προς το υπουργείο Υποδομών: Μέτρα τώρα αλλιώς παύση εργασιών

Σε πλήρη παύση εργασιών και διάλυση των συμβάσεων του μεγαλύτερου τμήματος των έργων της χώρας – γεγονός το οποίο θα έχει ολέθριες συνέπειες στην οικονομία και στην ανάπτυξη της Ελλάδας, ενώ μπορεί να οδηγήσει και σε απώλεια χρηματοδοτήσεων - οδηγούνται ολοταχώς οι εργοληπτικές εταιρίες εφόσον δε ληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Ψήφισμα - κόλαφος

Για το πρόβλημα έχουν κρούσει επανειλημμένως τον κώδωνα του κινδυνου τόσο η Ενωση Περιφερειών και η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) όσο και οι εκπρόσωποι του τεχνικού κλάδου, χωρίς ωστόσο να έχει ανακοινωθεί ακόμα η δέσμη νομοθετικών ρυθμίσεων που έχει αόριστα εξαγγείλει το υπουργείο.

Ωστόσο κάθε μέρα καθυστέρησης ισοδυναμεί με ανυπολόγιστη ζημία για την πρόοδο των έργων πολλά εκ των οποίων έχουν ήδη «παγώσει», ενώ και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιριών (ΣΑΤΕ), ο οποίος εκπροσωπεί περισσότερες από 500 εταιρίες όλων των τάξεων με ομόφωνο ψήφισμα της Γενικής του Συνέλευσης προειδοποιεί με παύση εργασιών.

Στο ψήφισμα επισημαίνεται ότι ο ΣΑΤΕ έχει απευθυνθεί στον πρωθυπουργό της χώρας ήδη από τον Οκτώβριο του 2020 για την αναγκαιότητα δράσεων στον τομέα παραγωγής δημοσίων έργων με προτεραιότητα στην σύσταση και λειτουργία του Ενιαίου Συστήματος Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών και Τεχνικών Προδιαγραφών, και τη λειτουργία σύγχρονου Παρατηρητηρίου Τιμών σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Παράλληλα έχει αναδείξει το μεγάλο πρόβλημα των αυξήσεων των τιμών στα ενσωματούμενα υλικά και υπηρεσίες στα τεχνικά έργα εδώ και ενάμιση χρόνο – όταν, δηλαδή, φάνηκαν και οι πρώτες σοβαρές ενδείξεις.

Σημειώνει πως είναι κοινή διαπίστωση τόσο των αναθετουσών αρχών όσο και του ΤΕΕ η «αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης των δημόσιων συμβάσεων έργων που είναι σε εξέλιξη αλλά και αυτών που πρόκειται να υπογραφούν με τους όρους και τις τιμές που έχουν δημοπρατηθεί».

Παρόλα αυτά το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε όλο αυτό το διάστημα έχει περιοριστεί στην έκδοση λίγων συντελεστών αναθεώρησης για εργασίες που εκτελέστηκαν τα τρία τρίμηνα του 2021, «οι οποίοι όμως σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στις διαπιστωμένες αυξήσεις τιμών, λόγω της απαρχαιωμένης ανάλυσης τιμών (τελευταία τροποποίηση ανάλυσης το 1974)».

Σύμφωνα μάλιστα με τον ΣΑΤΕ, δεν προχώρησε σε καμία άλλη ενέργεια που ο Σύνδεσμος αλλά και άλλες Εργοληπτικές Οργανώσεις έχουν προτείνει ως άμεσης απόδοσης: δεν έχει δώσει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες προς τις υπηρεσίες του αλλά και στις υπόλοιπες Αναθέτουσες Αρχές για την αντιμετώπιση των ακραίων αυτών ανατιμήσεων στις τιμές των υλικών, δεν έχει λάβει καμία δέσμευση για ταχεία νομοθετική παρέμβαση εξεύρεσης λύσης με στόχο την υλοποίηση των συμβάσεων δημοσίων έργων που το κράτος έχει υπογράψει, ενώ έχει καθυστερήσει 3 χρόνια την ενεργοποίηση του Π.Δ.71 / 2019 που αφορά στα ζητήματα λειτουργίας του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων.

Προκειμένου η κατάσταση να μη γίνει μη αναστρέψιμη ο ΣΑΤΕ ζητεί άμεσα τη λήψη δέσμης εννέα μέτρων και συγκεκριμένα:

• Αναγνώριση από το υπουργείο ότι έχει επέλθει ριζική ανατροπή της οικονομικής ισορροπίας των συμβάσεων δημοσίων έργων λόγω απρόβλεπτων συνθηκών, όπως η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνεχιζόμενες συνέπειες του COVID-19, τόσο στο εγχώριο όσο και στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον.
• Υιοθέτηση νέων αναλύσεων τιμών εργασιών που να ανταποκρίνονται στον σύγχρονο τρόπο κατασκευής και εκτέλεσης έργων.
• Νομοθετική ρύθμιση για την παράταση των τμηματικών και συνολικών προθεσμιών.
• Ταχεία ανάληψη ουσιαστικών δράσεων από το Υπουργείο, δράσεις που θα καλύπτουν τα έργα κάθε προϋπολογισμού, τύπου δημοπράτησης και τρόπου πληρωμής (π.χ. κατ’ αποκοπή) – ιδιαίτερα δε για τα εκτελούμενα έργα των Δήμων και Περιφερειών που έχουν αναληφθεί με μεγάλες εκπτώσεις.
• Άμεση αξιοποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, σύμφωνα και με την πρόσφατη παρέμβαση της ΕΑΑΔΗΣΥ (2040/13.4.2022) που ανέδειξε όλα όσα υποστήριζαν ο ΣΑΤΕ και άλλες Ε.Ο. και το Υπουργείο δεν έχει υιοθετήσει.
• Απολογιστική πληρωμή (για όσο καιρό διαρκούν οι ανώμαλες συνθήκες), της προμήθειας των κρίσιμων και υποκειμένων σε σημαντικές διακυμάνσεις στις τιμές τους υλικών: άσφαλτος, χάλυβας οπλισμού, και γενικότερα παράγωγα του σιδήρου (όπως χαλυβδοσωλήνες κ.ά.), πετρέλαιο και παράγωγα πετρελαίου (PVC, πολυαιθυλένιο κ.λπ.), χαλκός και αλουμίνιο, όπως έχει ήδη εφαρμοσθεί στο παρελθόν για την άσφαλτο.
• Θέσπιση πλαισίου επαναδιαπραγμάτευσης των όρων όλων των εν εξελίξει και υπό υπογραφή δημοσίων συμβάσεων έργων ώστε να γίνει με αντικειμενικά κριτήρια διαχωρισμός τους σε όσες μπορούν να συνεχιστούν και σε όσες δεν μπορούν και πρέπει να διαλυθούν. Διαμόρφωση σχετικών κατευθύνσεων προς τις Αναθέτουσες Αρχές.
• Πλήρη επανεργοποίηση της αυτόματης αναθεώρησης και των προβλέψεων του άρθρου 153 του Ν.4412/2016 και άμεση έκδοση συντελεστών αναθεώρησης για όλα τα άρθρα τιμολογίων.
• Επικαιροποίηση των προϋπολογισμών μελετών όλων των υπό δημοπράτηση έργων, ώστε να συμβαδίζουν με την οικονομική συγκυρία.

Σύγκληση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου ζητούν 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία

Αίτημα σύγκλησης της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κατέθεσαν οι 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, που μετέχουν στην επιτροπή, με θέμα την αναστολή υλοποίησης σημαντικών έργων υποδομής της τοπικής αυτοδιοίκησης και όχι μόνο, λόγω αύξησης των τιμών πρώτων υλών, και τον κίνδυνο απώλειας χρηματοδότησης.

Στο κείμενο του αιτήματος, που κατατέθηκε με πρωτοβουλία του τομέαρχη Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νίκου Παππά και του αναπληρωτή τομεάρχη Χρήστου Γιαννούλη και το οποίο απευθύνεται στον πρόεδρο της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, Γιώργο Βλάχο, με κοινοποίηση στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, οι βουλευτές επισημαίνουν το τέλμα στο οποίο έχουν περιέλθει πολλά και σημαντικά έργα υποδομής που υλοποιούνται στους δήμους και χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, το «Αντώνης Τρίτσης» και το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω της εκτίναξης του κόστους των πρώτων υλών.

Επιπροσθέτως σημειώνουν την «καθυστερημένη αλλά και τελικά ανεπαρκή πρωτοβουλία του Κώστα Καραμανλή να ομαλοποιήσει την κατάσταση, παρά τις εκκλήσεις της ΚΕΔΕ και των ενώσεων κατασκευαστών», ενώ τονίζουν την ανάγκη συνέχισης των έργων και δηλώνουν ότι η μείωση της δραστηριότητας του κατασκευαστικού κλάδου σε όλη την επικράτεια και η ακύρωση της υλοποίησης έργων υποδομής θα έχουν εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας.