«Μεγιστάνας φάντασμα»: Ποιος είναι ο ολιγάρχης που κατάφερε να σώσει περιουσία 37 δισ. από τις κυρώσεις της Δύσης

Ενώ η λίστα των Ρώσων ολιγαρχών, που βλέπουν τις περιουσίες τους να δεσμεύονται σε Ευρώπη και ΗΠΑ λόγω των κυρώσεων διευρύνεται συνεχώς, ο Len Blavatnik έχει καταφέρει να σώσει την μυθική περιουσία του των 37 δισ. δολαρίων.

Ο βασικός λόγος είναι ότι ο αυτοδημιούργητος (έτσι τουλάχιστον αυτοπροσδιορίζεται) ουκρανό Αμερικανός με βρετανικό διαβατήριο ολιγάρχης, δεν κινείται στον κύκλο του Βλαντίμιρ Πούτιν αν και έχει αποκτήσει την περιουσία του από τις περίφημες ρωσικές ιδιωτικοποιήσεις της δεκαετίας του 1990.

Άτομα που γνωρίζουν τις συναλλαγές του στη Ρωσία μιλώντας στο Bloomberg, τον χαρακτήρισαν ως «το φάντασμα», καθώς σπάνια εμφανιζόταν στις επιχειρηματικές δραστηριότητες και αντ' αυτού χρησιμοποιούσε έμπιστους αντιπροσώπους για την εκτέλεση των έργων.

Γεννημένος στην Ουκρανία της Σοβιετικής Ένωσης και μεγαλωμένος σε προάστιο της Μόσχας, του αφαιρέθηκε η σοβιετική υπηκοότητα ως Εβραίος μετανάστης όταν μετακόμισε στις ΗΠΑ στις αρχές των 2000. Έχει αμερικανική και βρετανική υπηκοότητα και δεν απέκτησε ποτέ ουκρανικό διαβατήριο.

Περιουσία και δωρεές

Σήμερα είναι μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης έχοντας αποκτήσει την τεράστια περιουσία του από τα κοιτάσματα αλουμινίου και πετρελαίου της Σιβηρίας, και τις επενδύσεις του σε τεχνολογία, ακίνητα και εργοστάσια.

Κι ενώ μετέχει σε μια κοινοπραξία Ρώσων μεγιστάνων στους οποίους επιβλήθηκαν κυρώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ, μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, ο ίδιος παραμένει στο απυρόβλητο.

Αν και οι επιχειρηματικές του σχέσεις δεν διαφέρουν πολύ από τους υπόλοιπους ολιγάρχες που έχουν μπει στο ρουθούνι της Δύσης, η διαφορά του είναι οτι ο Blavatnik προσπαθούσε πάντα να καταστήσει σαφές ότι δεν έχει σχέσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν ή τη ρωσική πολιτική.

Στράφηκε μάλιστα στη Δύση όπου η Βασίλισσα Ελισάβετ τον ανακήρυξε Sir για τη φιλανθρωπία του καθώς ο 64χρονος ολιγάρχης κρατά χαμηλό προφίλ και κάνει δωρεές εκατ. δολαρίων σε Αμερικανικούς φιλανθρωπικούς οργανισμούς, εταιρείες και πολιτικά κόμματα.  Με αυτόν τρόπο απέφυγε τις κυρώσεις και διατήρησε την 33^η του θέση στη λίστα του Forbes.

«Επενδύσεις» στα Αμερικανικά κόμματα 

Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος του πλούτου του Blavatnik είναι πλέον συνδεδεμένο με τη Δύση. Με τα χρήματα της συμφωνίας TNK-BP του 2013, ο Blavatnik και οι Ρώσοι συνεργάτες του άδραξαν την ευκαιρία να επενδύσουν ευρέως σε ΗΠΑ και Ευρώπη, όπου τα χρήματά τους θα μπορούσαν να αποφέρουν αποδόσεις και αξιοπιστία. Οι Fridman, Khan και Aven ίδρυσαν την LetterOne με έδρα το Λονδίνο.

Ο Blavatnik επιτάχυνε τις επενδύσεις του στις ΗΠΑ στην εταιρεία κατασκευής πλαστικών και χημικών LyondellBasell Industries NV. Ένα τολμηρό εγχείρημα που του απέφερε απόδοση 170%, και  5,3 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον από τις πωλήσεις μετοχών και μερίσματα.

Η μεγάλη αγορά του όμως ήταν η Warner Music το 2011 ενώ κατέχει ιστορικές επαύλεις στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, το Grand-Hotel du Cap- Ferrat στη νότια Γαλλία και τίτλους παραγωγής στο Χόλιγουντ και στο Μπρόντγουεϊ.

Η φιλόδοξη, αν και ασύμφορη συμμετοχή του στην DAZN - που θεωρείται «το Netflix των σπορ» - του έχει εξασφαλίσει δικαιώματα μετάδοσης σε αθλήματα, όπως ποδόσφαιρο, πυγμαχία και αγώνες Formula 1.

Έχει επίσης επενδύσει σε δεκάδες start-ups, συμπεριλαμβανομένου του Spotify και της εταιρείας μόδας Tory Burch και είναι εξέχων υποστηρικτής της βιοτεχνολογίας με δωρεές πάνω από 320 εκατομμύρια δολάρια στην επιστήμη και την ιατρική έρευνα, συχνά μέσω των πανεπιστημίων του Ivy League.

Αυτό όμως που τον έκανε αγαπητό στους Αμερικανούς είναι οι δωρεές του στα αμερικανικά κόμματα και ιδιαίτερα τους Δημοκρατικούς.

«Μία από τις στρατηγικές του καλού επιχειρηματία είναι να βρεις τρόπους για να ξεπλύνεις τη φήμη σου και να βάλεις το όνομά σου σε κορυφαίες φιλανθρωπικές οργανώσεις, να κάνεις δεσμούς στη Δύση, να συσχετιστείς με την Οξφόρδη και να δημιουργήσεις ενώσεις που σε κάνουν να φαίνεσαι σαν ένας απλός πλούσιος επιχειρηματίας» είχε δηλώσει κάποτε ο Blavatnik και όπως φαίνεται η στρατηγική αυτή του απέδωσε τα μέγιστα.