Κόκκινα δάνεια: Ποιοι κερδίζουν την κρατική επιδότηση - Τα κριτήρια

Ένας συγκεκριµένος αλγόριθµος, που θα λαµβάνει υπόψη εισοδήµατα, ύψος δανείου, περιουσιακά στοιχεία, σύνθεση νοικοκυριού, αξία κατοικίας κ.ά., αναµένεται να υπολογίζει το ύψος της επιδότησης για τη δόση για τα κόκκινα δάνεια πρώτης κατοικίας στο νέο προστατευτικό πλαίσιο.

Της Έφης Καταγεώργου - Του Γιάννη Φώσκολου

Σύµφωνα µε πληροφορίες, όλοι οι δανειολήπτες που θα µπουν στην προστασία του νέου νόµου αναµένεται να λάβουν επιδότηση δόσης από το ∆ηµόσιο, ωστόσο το ύψος της επιδότησης θα κλιµακώνεται για τον κάθε δανειολήπτη ανάλογα µε το συνολικό εισόδηµα, το πλήθος των µελών του νοικοκυριού, την περιουσιακή τους κατάσταση, το ύψος του δανείου, την αντικειµενική και εµπορική αξία της κατοικίας κ.ά.

Στόχος είναι να ενισχυθούν όλοι στην αποπληρωµή του δανείου τους, αλλά µε αντικειµενικά κριτήρια που θα πριµοδοτούν κλιµακωτά τα οικονοµικά ασθενέστερα στρώµατα. Από το νέο πλαίσιο, άλλωστε, εκτιµάται πως καλύπτεται πάνω από το 80% των δανειοληπτών, καθώς θα µπορούν να ενταχθούν και επαγγελµατικά δάνεια µε υποθήκη την πρώτη κατοικία.

Για την ένταξη στην προστασία του νέου θεσµικού πλαισίου η αντικειµενική αξία του σπιτιού θα πρέπει να φτάνει έως τα 250.000 ευρώ και το υπόλοιπο δανείου έως τα 130.000 ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν πως οι δανειολήπτες που πληρούν τις υπόλοιπες προϋποθέσεις αλλά έχουν υψηλότερο υπόλοιπο δανείου δεν αποκλείεται να µπορούν να «ρυθµίζουν» το ποσό έως τα 130.000 ευρώ. Το νέο πλαίσιο προβλέπει και εισοδηµατικά κριτήρια, που αναµένεται να ξεκινούν από τα 12.500 ευρώ για µονοµελές νοικοκυριό και να κλιµακώνονται ανάλογα µε τη σύνθεση του νοικοκυριού (παιδιά κ.λπ.) έως τα 36.000 ευρώ. Για ζευγάρι χωρίς παιδιά το εισοδηµατικό όριο αναµένεται να τεθεί στα 21.000 ευρώ, ενώ προστίθενται 5.000 ευρώ για κάθε παιδί έως τρία.

Συµµετοχή του ∆ηµοσίου

Σύµφωνα µε πληροφορίες, αντίστοιχα κριτήρια αναµένεται να διαµορφώνουν τον αλγόριθµο που θα «δείχνει» τη συµµετοχή του ∆ηµοσίου στην αποπληρωµή του δανείου και συνεπώς το τελικό ύψος της επιδότησης. Για παράδειγµα, µονοµελές νοικοκυριό µε ετήσιο εισόδηµα 12.500 ευρώ θα λάβει επιδότηση, αλλά µικρότερη από µονοµελές νοικοκυριό µε ετήσιο εισόδηµα 10.000 ευρώ ή 8.000 ευρώ. Αντίστοιχα µια 4µελής οικογένεια µε 31.000 ευρώ ετήσιο εισόδηµα θα λάβει επιδότηση, αλλά όχι στο ίδιο ύψος µε µια 4µελή οικογένεια η οποία έχει εισόδηµα 21.000 ευρώ τον χρόνο ή και λιγότερο. Το νέο πλαίσιο προστασίας της στέγης αναµένεται να προσφέρει επιδότηση από το ∆ηµόσιο έως 25 χρόνια.

Το µεγάλο πρόγραµµα επιδότησης της δόσης δανείου πρώτης κατοικίας αφορά περί τους 200.000 δανειολήπτες και ο συνολικός προϋπολογισµός του εκτιµάται στα 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Το εν λόγω πρόγραµµα «κουµπώνει» µε το προνοιακό πρόγραµµα για την επιδότηση ενοικίου που θα αφορά περίπου 200.000 νοικοκυριά µε µισθωµένη κατοικία και συνολικό προϋπολογισµό 300 εκατ. ευρώ. Αυτό σηµαίνει πως οι δύο ενότητες του µεγάλου προγράµµατος για την προστασία της στέγης που µπαίνουν παράλληλα σε εφαρµογή από τον Μάρτιο, επιδοτώντας ενοικιαστές και δανειολήπτες, θα δώσουν σηµαντική «ανάσα» σε περίπου 400.000 νοικοκυριά, ωφελώντας έτσι πάνω από ένα εκατοµµύριο πολίτες.

Και επίδοµα ενοικίου

Υπενθυµίζεται πως το επίδοµα ενοικίου θα χορηγείται ύστερα από αίτηση του δυνητικού δικαιούχου σε ηλεκτρονική πλατφόρµα µε εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια. Το ποσό του επιδόµατος ενοικίου θα είναι 70-210 ευρώ, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση για την καταβολή του θα είναι να έχει κατατεθεί στην Εφορία το µισθωτήριο συµβόλαιο, ώστε να διασταυρώνεται ηλεκτρονικά µέσω του συστήµατος Taxis της ΑΑ∆Ε. Για το επίδοµα ενοικίου τα εισοδηµατικά κριτήρια θα κλιµακώνονται από 7.000 έως 21.000 ευρώ ανάλογα µε τα µέλη του νοικοκυριού. Τα µονοµελή νοικοκυριά θα εντάσσονται µε ετήσιο εισόδηµα έως 7.000 ευρώ, ενώ το όριο θα προσαυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον µέλος του νοικοκυριού. Η κλιµάκωση εισοδηµατικών κριτηρίων και ποσών δίνει έµφαση στο παιδί, ενώ ενσωµατώνει ρήτρες ειδικές προστασίας για τις μονογονεϊκές οικογένειες και τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα. Συνεπώς για τις μονογονεϊκές οικογένειες προβλέπεται προσαύξηση 7.000 ευρώ του εισοδηματικού ορίου για το πρώτο ανήλικο μέλος. Αντίστοιχη μέριμνα θα υπάρχει και για τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα. Σε κάθε περίπτωση το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσής του. Τα όρια για την αξία της ακίνητης περιουσίας θα μπουν στην περιοχή των 120.000-180.000 ευρώ

Ποια τα κριτήρια για 200.000 δανειολήπτες 

Το νέο καθεστώς που διαδέχεται τον νόμο Κατσέλη και θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Μαρτίου προβλέπει αυτόματη ρύθμιση μέσω της διατραπεζικής πλατφόρμας για 200.000 δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια, συνολικού ύψους 10-11 δισ. ευρώ, με εγγύηση την πρώτη κατοικία.

Προχθές το βράδυ ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και οι τραπεζίτες «έδωσαν τα χέρια» και συμφώνησαν στον νέο νόμο, ο οποίος προστατεύει τους πραγματικά αδύναμους δανειολήπτες και «πετάει» εκτός τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Ταυτόχρονα διευρύνει την προστασία για εμπόρους και επαγγελματίες, όπως ήταν το πάγιο αίτημά τους, καθώς ήταν αποκλεισμένοι από το ισχύον καθεστώς του νόμου Κατσέλη.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι δανειολήπτες που έχουν κόκκινα δάνεια κάθε είδους -στεγαστικά, επιχειρηματικά, καταναλωτικά-, με εγγύηση την πρώτη κατοικία, είναι 250.000, με συνολικές «κόκκινες» οφειλές 24 δισ. ευρώ.

Επιλέξιμοι για το νέο πλαίσιο είναι το 80% των δανειοληπτών -200.000 άτομα-, με συνολικές οφειλές 10 με 11 δισ. ευρώ. Τα 2 δισ. ευρώ αφορούν επαγγελματικά δάνεια με προσημείωση την πρώτη κατοικία.

Ολοι οι επιλέξιμοι δανειολήπτες μπορούν να καταθέσουν αίτημα στην πλατφόρμα, να «κουρέψουν» αλλά και να πάρουν την επιδότηση κατά το 1/3 της δόσης του δανείου τους. Πιο συγκεκριμένα, τα βήματα είναι τα εξής:

Νοικοκυριά, έμποροι και επαγγελματίες με κόκκινα δάνεια θα καταθέτουν το αίτημά τους στη διατραπεζική πλατφόρμα που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Μάρτιο. Η είσοδος στην πλατφόρμα θα γίνεται με το ΑΦΜ και τους κωδικούς του ΤΑΧΙS και θα αποτυπώνεται σε αυτήν το πλήρες οικονομικό και περιουσιακό προφίλ του κάθε δανειολήπτη. Αίτημα υπαγωγής μπορούν να κάνουν όσοι πληρούν συνδυαστικά τα κάτωθι κριτήρια:

1. Η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας τους είναι μέχρι 250.000 ευρώ.
2. Το υπόλοιπο του δανείου τους είναι μέχρι 130.000 ευρώ.
3. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα είναι 12.500 ευρώ για τον άγαμο, 21.000 ευρώ για το ζευγάρι και προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Μόλις κατατεθεί το αίτημα στην πλατφόρμα, η τράπεζα θα προτείνει στον επιλέξιμο δανειολήπτη νέα ρύθμιση για την «κόκκινη» οφειλή του.

• Επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής, μέχρι επιπλέον 25 χρόνια, με την προϋπόθεση ότι η ηλικία του δανειολήπτη ή του εγγυητή δεν υπερβαίνει το 80ό έτος στη λήξη του δανείου.
• Μειωμένο επιτόκιο, το οποίο θα είναι κυμαινόμενο euribor τριμήνου + περιθώριο 2%. Σήμερα το euribor είναι στο -0,3080, δηλαδή αρνητικό, άρα το τελικό επιτόκιο του δανείου θα είναι στο 1,7%.
• «Κούρεμα» του δανείου, ώστε το υπόλοιπο ποσό να αντιστοιχεί στο 120% της αντικειμενικής αξίας του σπιτιού. Αν δηλαδή το δάνειο είναι 130.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία 80.000 ευρώ, το δάνειο που αντιστοιχεί στο 120% της αξίας είναι 96.000 ευρώ και συνεπώς θα «κουρευτούν» 34.000 ευρώ.
• Μετά τη ρύθμιση (επιμήκυνση, μειωμένο επιτόκιο) και το «κούρεμα» ακολουθεί η επιδότηση από το κράτος, που καλύπτει το 1/3 της νέας δόσης. Αν, για παράδειγμα, η δόση είναι 300 ευρώ τον μήνα, το Δημόσιο θα πληρώνει απευθείας στην τράπεζα τα 100 ευρώ κάθε μήνα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όποιος δανειολήπτης ρυθμίσει το δάνειό του σύμφωνα με τα ανωτέρω, αν δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα και καθυστερήσει την πληρωμή 3 δόσεων, τότε χάνει την προστασία του νόμου.

Μέχρι στιγμής υπό συζήτηση βρίσκεται το θέμα που αφορά τις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη. Στις 31 Δεκεμβρίου 2018 οι εκκρεμείς υποθέσεις ήταν 135.000, για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί τελική απόφαση. Εκτιμάται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2019 μέχρι τώρα μπήκαν άλλες 10.000 με 15.000 νέες υποθέσεις. Το 30% των υποθέσεων αυτών εκτιμάται ότι αφορά στρατηγικούς κακοπληρωτές (περίπου 45.000 υποθέσεις). Για το θέμα υπήρξε συνάντηση του υπουργού Ευκλείδη Τσακαλώτου με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών.

Τέλος, αναφέρουμε ότι στην περίπτωση που ο επιλέξιμος δανειολήπτης δεν συμφωνήσει με τη ρύθμιση και το «κούρεμα» που θα του προταθεί από την τράπεζα, μπορεί να προσφύγει δικαστικά -χωρίς να έχει την προστασία από τον πλειστηριασμό- και να πληρώνει το 30% της αρχικής δόσης του δανείου του μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης.

Κριτήρια

• 12,5 χιλιάδες ευρώ το ετήσιο εισόδημα για μονομελές νοικοκυριό, που θα κλιμακώνονται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού (παιδιά κ.λπ.) έως τα 36.000 ευρώ 4μελής οικογένεια με 31.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα θα λάβει επιδότηση, αλλά όχι στο ίδιο ύψος με μια
• 4μελή οικογένεια η οποία έχει εισόδημα 21.000 ευρώ τον χρόνο ή και λιγότερο
• 7-21 χιλιάδες ευρώ ανάλογα με τα μέλη του νοικοκυριού τα εισοδηματικά κριτήρια για το επίδομα ενοικίου
• 70 έως 210 ευρώ το ποσό του επιδόματος ενοικίου, με απαραίτητη προϋπόθεση για την καταβολή του να έχει κατατεθεί στην Εφορία το μισθωτήριο συμβόλαιο