Οικονομία | 30.08.2022 22:56

Συνεχής ο εφιάλτης με το ηλεκτρικό ρεύμα: «Εκτινάσσεται» ξανά η τιμή του στην Ελλάδα - Οι επιλογές μέτρων που έχει η πληττόμενη ΕΕ

Newsroom

Μία ανάσα από τα... 700 ευρώ «εκτινάσσεται» την Τετάρτη το ρεύμα στην Ελλάδα, παρά την τάση αποκλιμάκωσης στο φυσικό αέριο. Ειδικότερα, σε νέα ιστορικά υψηλά ξανά οι τιμές του ρεύματος στην Ελλάδα, την ώρα που υπάρχει μια τάση αποκλιμάκωσης στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Όπως διαμορφώνονται οι τιμές, την Τετάρτη κατά πάσα πιθανότητα η Ελλάδα θα έχει το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρώπη, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Στέφανου Σίσκου στο OPEN. Τα νούμερα της χονδρικής την 31η Αυγούστου έχουν ως εξής:

Οι τρεις χώρες «κάτω» από την Ελλάδα είχαν πάνω από 700 ευρώ την προηγούμενη εβδομάδα. Η αποκλιμάκωση της τιμής εκτιμάται από αναλυτές πως οφείλεται στην πτώση του φυσικού αερίου -που έφτασε τα 250 ευρώ.

Προβληματισμός στο οικονομικό επιτελείο

Οι υψηλές τιμές ηλεκτρισμού στην Ελλάδα προκαλούν προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο και αυτό γιατί δεν ξέρει κατά πόσο και πώς θα συνεχιστεί ένα μοντέλο επιδότησης λογαριασμών που έφτασε τα δύο δισ. για τον Σεπτέμβριο.

Χαρακτηριστικά, η συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού για τις επιδοτήσεις των Αύγουστο ήταν 200-250 εκατ. ευρώ, ενώ τον Σεπτέμβριο ήταν στα 800 εκατ., όπως μεταδίδει ο Στέφανος Σίσκος στο OPEN.

Ο πρωθυπουργός τόνισε στο υπουργικό συμβούλιο ότι θα συνεχίσει η κυβέρνηση να επιδοτεί ώστε να μειώνονται οι λογαριασμοί που φτάνουν στους καταναλωτές, ωστόσο τόνισε πως οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι.

Σε ενεργειακή ασφυξία οδηγεί την Ευρώπη η Ρωσία

Την ίδια ώρα, εντείνεται ο ενεργειακός πόλεμος, με τη Ρωσία να πιέζει περαιτέρω την Ευρώπη με όπλο το φυσικό αέριο και τον Nord Stream. Η ημερομηνία διακοπής της λειτουργίας του αγωγού για συντήρηση είχε οριστεί για τις 31 Αυγούστου, ενώ η επανέναρξη των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είχε προγραμματιστεί για τις 2 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με την επίσημη σημερινή ανακοίνωση της Gazprom, όμως, τα πράγματα δεν θα συμβούν ακριβώς έτσι.

Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 1 θα κλείσει από τις 31 Αυγούστου έως και τις 3 Σεπτεμβρίου για προγραμματισμένη συντήρηση -δηλαδή μια μέρα μετά από τι είχε προγραμματιστεί.

«Η άντληση φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream θα διακοπεί από τις 04:00 ώρα Μόσχας στις 31 Αυγούστου έως τις 04:00 ώρα Μόσχας στις 3 Σεπτεμβρίου λόγω επισκευής της μοναδικής μονάδας άντλησης αερίου που παραμένει σε λειτουργία», αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Gazprom.

Η Gazprom επεσήμανε ότι μετά την ολοκλήρωση της γενικής επισκευής, η μεταφορά φυσικού αερίου θα αποκατασταθεί σε επίπεδο 33 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων την ημέρα.

Ο Nord Stream 1, ο κύριος αγωγός που τροφοδοτεί την Ευρώπη με φυσικό αέριο, λειτουργούσε με δυναμικότητα 40% από τα μέσα Ιουνίου και η Gazprom απέδωσε τη μείωση του όγκου σε καθυστερήσεις στην επιστροφή του στροβίλου της Siemens από τον Καναδά όπου στάλθηκε για επισκευή.

Παράλληλα, ο ρωσικός γίγαντας φυσικού αερίου Gazprom θα αναστείλει πλήρως τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Engie, από την 1η Σεπτεμβρίου μέχρι να λάβει όλες τις πληρωμές για το φυσικό αέριο στο ακέραιο, δήλωσε η εταιρεία την Τρίτη, σύμφωνα με το Reuters.

Οι παραδόσεις της Gazprom στην Engie είχαν ήδη μειωθεί σημαντικά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire προειδοποίησε ότι "μια δραστική περικοπή" κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο την πρόβλεψη της Γαλλίας για ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 2,5% φέτος. Στην ανακοίνωσή της, η Engie, η οποία κατέχει μερίδιο 9% στον Nord Stream, δεν έδωσε λεπτομέρειες σχετικά με τη φύση της διαφοράς της με την Gazprom για την εφαρμογή των συμβάσεων.

Η Gazprom δεν απάντησε σε ερωτήσεις του Reuters, μεταξύ άλλων για το αν η πρόσθετη περικοπή των παραδόσεων συνδέεται με τη διακοπή λειτουργίας του Nord Stream 1.

«Είναι σαφές ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως όπλο πολέμου και πρέπει να προετοιμαστούμε για το χειρότερο σενάριο μιας πλήρους διακοπής των προμηθειών», δήλωσε η υπουργός Ενεργειακής Μετάβασης της Γαλλίας Agnes Pannier-Runacher στο ραδιόφωνο France Inter. Η Gazprom δεν σέβεται τις συμβάσεις της, δήλωσε στο Reuters ένας σύμβουλος της Pannier-Runacher, προσθέτοντας ότι η Γαλλία έχει διαφοροποιήσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό και οι τελευταίες περικοπές δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τον χειμερινό εφοδιασμό της με φυσικό αέριο.

Οι επιλογές μέτρων που έχει η ΕΕ και τα προβλήματα

Με την ενεργειακή κρίση να βαθαίνει και τον χειμώνα να πλησιάζει, η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει έκτακτα μέτρα για να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο κόστος ενέργειας που πλήττει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Η λογική των μέτρων είναι ο περιορισμός των τιμών βραχυπρόθεσμα και η αλλαγή του συστήματος διαμόρφωσης των τιμών της ενέργειας μακροπρόθεσμα, με την αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από αυτές του ρεύματος.

Η Κομισιόν επισπεύδει τη διαμόρφωση ενός σχεδίου, χωρίς να είναι γνωστό ακόμη το περίγραμμα των μέτρων.

Τα προβλήματα

Ένα βασικό πρόβλημα που έχει ο σχεδιασμός των νέων μέτρων αφορά στις σημαντικές διαφορές που έχουν οι 27 χώρες της ΕΕ στο ενεργειακό μείγμα τους, με ορισμένες να βασίζονται περισσότερα στα ορυκτά καύσιμα και άλλες στις Ανανεώσιμες Πηγές.

Κρίσιμης σημασίας είναι το ερώτημα ποιος θα πληρώσει για τα μέτρα, αν θα είναι οι κρατικοί προϋπολογισμοί ή αν η χρηματοδότηση θα επιτευχθεί με τη φορολόγηση των υπερκερδών (windfall profits) των ενεργειακών εταιρειών ή με κάποιον συνδυασμό τους.

Όσον αφορά στην αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από αυτές του ρεύματος υπάρχουν ήδη δύο προηγούμενα στην ΕΕ – ένα των ιβηρικών χωρών και ένα της Ελλάδας.

Το ιβηρικό μοντέλο

Η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν οι πρώτες χώρες της ΕΕ εξαιρέθηκαν από το ευρωπαϊκό μοντέλο, επιβάλλοντας πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για την παραγωγή ρεύματος ώστε να μειωθούν οι τιμές τους, όπως γράφει η Ημερησία.

Το κύριο μειονέκτημα του ιβηρικού μοντέλου είναι ότι οι χαμηλότερες τιμές μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες εξαγωγές σε χώρες με τις οποίες υπάρχει ενεργειακή διασύνδεση. Το πλαφόν θα ήταν, επομένως, καλύτερα να καθοριστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα ήταν πιο αποτελεσματικό για τις χώρες που χρησιμοποιούν περισσότερο φυσικό αέριος το ενεργειακό μείγμα τους.

Η πορτογαλική κυβέρνηση δήλωσε πρόσφατα ότι με το σύστημα του πλαφόν οι τιμές ήταν κατά μέσο όρο περίπου 17% χαμηλότερες από το επίπεδο που θα διαμορφώνονταν αν δεν υπήρχε ένας τέτοιος μηχανισμός.

Το μοντέλο της Ελλάδας

Η Ελλάδα έχει διαμορφώσει ένα μοντέλο, με το οποίο η τιμή του ρεύματος δεν προκύπτει από την τιμή του φυσικού αερίου αλλά από το κόστος παραγωγής των επιμέρους συνιστωσών του ενεργειακού μείγματος.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ρεύμαειδήσεις τώραφυσικό αέριοηλεκτρικό ρεύμααέριο