Το υπερκοίτασμα φυσικού αερίου που θα μπορούσε να σώσει την Ευρώπη από την ενεργειακή κρίση: Γιατί όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί

Κάτω από ένα ειδυλλιακό τοπίο, γεμάτο ανεμόμυλους, βρίσκεται το μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου της Ευρώπης. Το εκτεταμένο κοίτασμα στο Γκρόνινγκεν έχει αρκετή ανεκμετάλλευτη δυναμικότητα για να αντικαταστήσει, ήδη από αυτόν τον χειμώνα, μεγάλο μέρος των καυσίμων που εισήγαγε κάποτε η Γερμανία από τη Ρωσία.

Γιατί το υπερκοίτασμα στο Γκρόνινγκεν καθίσταται πρακτικά άχρηστο

Αντ' αυτού, το πεδίο βρίσκεται σε διαδικασία διακοπής λειτουργίας, και οι Κάτω Χώρες απορρίπτουν τις εκκλήσεις για άντληση περισσότερων ποσοτήτων, ακόμη και όταν η Ευρώπη προετοιμάζεται για τον δυσκολότερο ίσως χειμώνα της μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο λόγος: Η γεώτρηση έχει οδηγήσει σε επανειλημμένους σεισμούς και οι Ολλανδοί αξιωματούχοι δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν αντιδράσεις από τους κατοίκους, αθετώντας τις υποσχέσεις τους.

Το Γκρόνινγκεν αποτελεί βασικό πυλώνα του εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο από το 1963. Ακόμη και μετά από μισό αιώνα, υπάρχουν ακόμη περίπου 450 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα εξορύξιμου αερίου σε απόθεμα - αξίας περίπου 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Το πιο κρίσιμο είναι ότι υπάρχει περιθώριο για την εξόρυξη περίπου 50 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως περισσότερο από ό,τι ρέει σήμερα, σύμφωνα με τη Shell Plc, έναν από τους δύο μεγάλους εταίρους που συμμετέχουν στη λειτουργία του.

Οι ντόπιοι, ωστόσο, λένε ότι η ήπειρος πρέπει να κοιτάξει αλλού. Ο Wilnur Hollaar, 50 ετών, ο οποίος ζει στην πόλη για σχεδόν δύο δεκαετίες, εξακολουθεί να βράζει για τον τρόπο με τον οποίο οι αξιωματούχοι αγνόησαν τις ανησυχίες του. «Όταν αγόρασα αυτό το σπίτι το 2004, ήταν ένα παλάτι», λέει ο Hollaar για το σπίτι του, το οποίο χτίστηκε το 1926 και διαθέτει βιτρό παράθυρα και λεπτομερή λιθοδομή. Αλλά όπως χιλιάδες σπίτια στην περιοχή, έχει υποστεί ζημιές από τους σεισμούς- είναι γεμάτο ρωγμές και η πρόσοψη βυθίζεται. «Το σπίτι μου έχει μετατραπεί σε ερείπιο», λέει.

Ο Ολλανδός υπουργός εξόρυξης Hans Vijlbrief λέει ότι είναι επικίνδυνο να συνεχίσουμε να παράγουμε, αλλά ότι η χώρα δεν μπορεί να αγνοήσει τα δεινά σε άλλες περιοχές της Ευρώπης. Η έλλειψη φυσικού αερίου «θα μπορούσε να μας αναγκάσει να πάρουμε αυτή την απόφαση», λέει, προσθέτοντας ότι θα μπορούσε να αποτελέσει ζήτημα ασφάλειας αν τα νοσοκομεία, τα σχολεία και τα σπίτια δεν μπορούν να θερμανθούν σωστά.

Η Ρωσία, η οποία αντιπροσώπευε περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρώπης πριν εισβάλει στην Ουκρανία, έχει περιορίσει τις προμήθειες ως απάντηση στις κυρώσεις. Και οι πρόσφατες εκρήξεις στον αγωγό Nord Stream έχουν ουσιαστικά εδραιώσει το μειωμένο επίπεδο ροών προς τη Γερμανία, μεταδίδει το πρακτορείο Bloomgerg. Η επιπλέον ροή που η Shell εκτιμά ότι θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία σχεδόν αμέσως θα ήταν υπεραρκετή για να αντικαταστήσει τα 46 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα που εισήγαγε η Γερμανία από τη Ρωσία πέρυσι.

Ολλανδοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αν η Γερμανία χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, μια ασφαλέστερη επιλογή θα ήταν να παρατείνει περαιτέρω τη διάρκεια ζωής των πυρηνικών της σταθμών. Η Γερμανία έχει ανοίξει την πόρτα σε μια τέτοια κίνηση, η οποία θα αποτελούσε ανατροπή πολιτικής αν εφαρμοζόταν. Η κυβέρνηση δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι δύο εγκαταστάσεις που προβλέπεται να κλείσουν θα είναι διαθέσιμες και μετά το τρέχον έτος, αν χρειαστεί.

Ο επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εσωτερική αγορά Τιερί Μπρετόν δήλωσε σε πρόσφατη ομιλία του ότι οι Κάτω Χώρες θα πρέπει να επανεξετάσουν την απόφασή τους να κλείσουν το Γκρόνινγκεν, και ο Ολλανδός υπουργός έχει δεχθεί πιέσεις και από ομολόγους του από άλλα κράτη της ΕΕ, αλλά η χώρα κρατά προς το παρόν τη γραμμή. Ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δεν αποκλείει εντελώς τη χρήση του Γκρόνινγκεν για την ενίσχυση των προμηθειών, αλλά «μόνο σε ακραία περίπτωση, αν όλα πάνε στραβά», λέει, και δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή.

Τα πρώτα προβλήματα

Το Γκρόνινγκεν κατέγραψε τις πρώτες μικρές δονήσεις το 1986. Από τότε, έχουν σημειωθεί εκατοντάδες ακόμη. Παρόλο που οι περισσότεροι δεν είναι ανιχνεύσιμοι παρά μόνο με όργανα, ένας σεισμός μεγέθους 3,6 βαθμών έπληξε την επαρχία το 2012, με αποτέλεσμα χιλιάδες αιτήσεις για υλικές ζημιές. Από το 2014, η ολλανδική κυβέρνηση έθεσε ολοένα και αυστηρότερα όρια στην παραγωγή από το κοίτασμα και η παραγωγή μειώθηκε από 54 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2013 σε αναμενόμενα 4,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φέτος.

Από τα περίπου 327.000 σπίτια στην περιοχή, τουλάχιστον 127.000 έχουν αναφέρει κάποιες ζημιές, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ζημιών Μεταλλείων του Γκρόνινγκεν. Περισσότερα από 3.300 κτίρια έχουν κατεδαφιστεί στην περιοχή από το 2012 επειδή οι σεισμοί τα κατέστησαν μη ασφαλή, ανέφερε ο ολλανδικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας NOS.

Ο Ρούτε ζήτησε δημόσια συγγνώμη ενώπιον του κοινοβουλίου το 2019, αλλά η ολλανδική κυβέρνηση εξακολουθεί να ταλανίζεται από τις κατηγορίες ότι ήταν αναίσθητη στις καταγγελίες και χαρούμενη για την αποκομιδή εσόδων. Προσαρμοσμένο για τον πληθωρισμό, το πεδίο απέφερε συνολικά κέρδη 428 δισ. ευρώ (422 δισ. δολάρια), εκ των οποίων το ολλανδικό κράτος έλαβε 363,7 δισ. ευρώ τα τελευταία 60 χρόνια, σύμφωνα με την εφημερίδα Het Financieele Dagblad.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Ποιος είναι ο νέος πρέσβης της Τουρκίας στην Ελλάδα – Αρχιτέκτονας της «Γαλάζιας Πατρίδας» που αναρτούσε χάρτες με τουρκικές διεκδικήσεις
• «Οι σοροί ήταν σχεδόν πάνω μου»: Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες μεταναστριών που διασώθηκαν στη Λέσβο
• Νέοι σταθμοί μετρό: Τι αλλάζει στα δρομολόγια της γραμμής 3 και των λεωφορείων - Από πότε
• Δέσποινα Βανδή: «Ο Μπισμπίκης "έριξε" όλες μου τις άμυνες - Τα παιδιά μού ζήτησαν από μόνα τους να τον γνωρίσουν»