Βραχυχρόνιες μισθώσεις: 3,4 δισ. τουριστική δαπάνη και 300 εκ. ευρώ απώλειες δημοσίων εσόδων «βλέπει» μελέτη της Grant Thornton

Τα 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ εκτιμάται ότι θα φτάσει η συνολική δαπάνη της βραχυχρόνιας μίσθωσης το 2022 σε σύνολο περίπου 24 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η τουριστική δαπάνη της οικονομίας διαμοιρασμού μεγεθύνεται με έντονο ρυθμό, ο οποίος αγγίζει το 15% ετησίως και φέτος υπολογίζεται ότι αποτελεί το 14% της συνολικής τουριστικής δαπάνης.

Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε, μεταξύ άλλων, η μελέτη της Grant Thornton, η οποία διενεργήθηκε για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σε σχετική ημερίδα τη Δευτέρα.

Σύμφωνα με την ίδια μελέτη:

• Η μέση τιμή βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι έως και κατά 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή που σημειώνεται σε επίπεδο μακροχρόνιας μίσθωσης, αποτελώντας ισχυρό κίνητρο στους ιδιοκτήτες να διαθέσουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια αγορά, δημιουργώντας οξυμένα προβλήματα στέγασης αφού οδηγεί σε «εκτοπισμό» πολλών ακινήτων από τη μακροχρόνια μίσθωση.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την περιοχή του Ζαππείου η τιμή της βραχυχρόνιας μίσθωσης από τα 38,19 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα το 2019, άγγιξε τα 50,60 το 2022, ενώ στη μακροχρόνια μίσθωση η τιμή από τα 12,53 ευρώ το 2019 έφτασε τα 15,57 φέτος. Αντίστοιχα στον Κεραμεικό η τιμή του τ.μ. ανά μήνα το 2022 ήταν 49,33 ευρώ όταν για την μακροχρόνια μίσθωση ήταν 9 ευρώ. Στα Πετράλωνα, οι αντίστοιχες τιμές ήταν 43,90 και 8,70 ευρώ για τη βραχυχρόνια και τη μακροχρόνια μίσθωση αντίστοιχα.

Παρόμοια εικόνα εμφανίζει και το υπόλοιπο της χώρας. Στα Χανιά η τιμή ανα τ.μ. στη βραχυχρόνια μίσθωση είναι 43,90 ευρώ και στη μακροχρόνια 8,70 ευρώ και οι αντίστοιχες τιμές για τη Ρόδο είναι 63,26 και 8,43 ευρώ και στην Κέρκυρα 33,73 και 8,19 ευρώ.

• Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δημιουργούν σημαντικές απώλειες σε επίπεδο δημοσίων εσόδων λόγω του τρόπου φορολόγησής τους. Το 2016 οι απώλειες των δημοσίων εσόδων έφταναν τα 160,6 εκατ. Ευρώ, ενώ το 2022 η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων ανέρχεται στα 316,7 εκατ. ευρώ. Καταγράφεται δηλαδή διπλασιασμός των καθαρών απωλειών δημόσιων εσόδων κατά το διάστημα 2019 – 2022 με τους μελετητές να σημειώνουν ότι «τα όποια δημιουργούμενα φορολογικά έσοδα από την οικονομία διαμοιρασμού δεν αντισταθμίζουν τις συνολικές απώλειες που υπάρχουν» και κατά συνέπεια υπάρχει ανάγκη φορολογικής εξομάλυνσης της αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων.

• Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στερούν τη δημιουργία 39.000 πρόσθετων θέσεων εργασίας σε ετήσια βάση. Η έρευνα επισημαίνει ότι καταγράφεται 20% αύξηση των καθαρών απωλειών θέσεων εργασίας κατά το διάστημα 2019 – 2022.

Ταυτόχρονα, όπως επισημάνθηκε, η ραγδαία εξάπλωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης προκαλεί αλλοίωση αστικών χαρακτηριστικών, τοπικής φυσιογνωμίας και πολιτιστικής ταυτότητας, αλλά και σημαντική επιβάρυνση στη διαχείριση των απορριμμάτων στα αστικά κέντρα, αλλά και στην κατανάλωση ενέργειας.

Σύμφωνα μάλιστα με τον μελετητή, Παναγιώτη Πρόντζα, ο οποίος παρουσίασε την έρευνα, διαφαινεται και ένας κίνδυνος υποβάθμισης της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Από τη μελέτη προκύπτει η ανάγκη θέσπισης προδιαγραφών λειτουργίας και συγκεκριμένα:

? Καθορισμός περιορισμών σε επίπεδο μέγιστου αριθμού ακινήτων που εκμισθώνονται βραχυχρόνια ανά δήμο και ανά ιδιοκτήτη

? Πρόβλεψη συγκεκριμένων πρωτοκόλλων υγείας και ασφάλειας για τη λειτουργία των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης

? Πρόβλεψη ισοδύναμης φορολογικής επιβάρυνσης

? Διερεύνηση δυνατοτήτων επέκτασης φορολόγησης και σε λοιπά επίπεδα (π.χ. αντίτιμο πλατφορμών οικονομίας διαμοιρασμού, δημοτικό τέλος κλπ.)

«Δέκα χρόνια αφότου το ΞΕΕ άνοιξε για πρώτη φορά το ζήτημα, το φαινόμενο γιγαντώθηκε μέσα σε μια γκρίζα ζώνη, χωρίς κανόνες, χωρίς ελέγχους, χωρίς πιστοποιήσεις, με «μαύρη εργασία» και πρακτικές παραοικονομίας. Τα αποτελέσματα είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού. Στα ύψη τα ενοίκια για τις οικογένειες, γιατροί που φεύγουν από τα νησιά γιατί δεν βρίσκουν σπίτι, καθηγητές και δάσκαλοι που κοιμούνται στα αυτοκίνητα» επεσήμανε σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης ο πρόεδρος του ΞΕΕ, Αλέξανδρος Βασιλικός.

Προσέθεσε ότι «ολόκληρες περιοχές χάνουν τη φυσιογνωμία και το χαρακτήρα τους ενώ οι μόνιμοι κάτοικοι βιώνουν καθημερινά την ανασφάλεια, αφού κανένας δεν ελέγχει κανέναν. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ στην αντιμετώπιση του φαινομένου σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και το κοινωνικό κόστος γίνεται πραγματικά δυσβάσταχτο για τους πολίτες. Δεν υπάρχουν περιθώρια παράτασης αυτής της κατάστασης. Είναι επιβεβλημένη η άμεση παρέμβαση της Πολιτείας για μια δίκαιη ρύθμιση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με ευαισθησία απέναντι στις ανάγκες της κοινωνίας και των πολιτών».

Η δέσμη προτάσεων του ΞΕΕ

Ολοκληρώνοντας τις εργασίες της ημερίδας, ο κ. Βασιλικός παρουσίασε δέσμη προτάσεων ρύθμισης της δραστηριότητας πάνω σε 7 άξονες παρέμβασης και συγκεκριμένα:

1. Χρονικοί περιορισμοί: Θέσπιση ανώτατου ορίου 90 ημερών ετησίως για όλη τη χώρα

2. Χωρικοί περιορισμοί: Το οριζόντιο όριο των 90 ημερών να μειώνεται σε 60 σε περιπτώσεις όπως των νησιών κάτω των 10.000 κατοίκων ή σε περιοχές με χαμηλή μέση πληρότητα των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Επίσης με απόφαση του Δήμου να μην επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής νέων ακινήτων που βρίσκονται σε οριοθετημένα τμήματα των αστικών κέντρων, όταν διαπιστώνεται πως οι κατοικίες προς βραχυχρόνια μίσθωση υπερβαίνουν το 50% των κατοικιών που ιδιοκατοικούνται ή μισθώνονται για μακροχρόνια μίσθωση.

3. Όριο στον αριθμό ακινήτων ανά εκμισθωτή/υπεκμισθωτή: Δύο ακίνητα κατ’ ανώτατο όριο ανά εκμισθωτή/υπεκμισθωτή, ο οποίος είναι φυσικό και όχι νομικό πρόσωπο. Το νομικό πρόσωπο θα θεωρείται επαγγελματίας όταν προβαίνει σε βραχυχρόνια μίσθωση.

4. Θεσμοθέτηση ελάχιστων τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών: Να υπάρχει πρόβλεψη μεταξύ άλλων για εμβαδόν τουλάχιστον 10 τ.μ. για το δωμάτιο και 18 τ.μ. για το διαμέρισμα, να διαθέτει φυσικό φωτισμό, αερισμό και θέρμανση, με ανώτατο αριθμό δωματίων (10 δωμάτια ), με πιστοποίηση υγιεινής και πυρασφάλειας, με ασφάλιση αστικής ευθύνης και υποχρέωση συμμόρφωσης με ειδικά υγειονομικά πρωτόκολλα, όταν συντρέχουν λόγοι όπως στην περίπτωση της πανδημίας.

5. Φορολόγηση: Προτείνονται τέλη διαμονής παρεπιδημούντων υπέρ ΟΤΑ, τέλη καθαριότητας και φόρος διαμονής, υψηλότερος φόρος εισοδήματος για τη βραχυχρόνια μίσθωση σε σχέση με τη μακροχρόνια και επιβολή ΦΠΑ για τα ακίνητα, τα οποία διατίθενται για τουριστική διαμονή για πάνω από 3 συνεχή χρόνια.

6. Δικαιώματα των συνιδιοκτητών: Υποχρέωση ενημέρωσης των συνιδιοκτητών για τη διάθεση του ακινήτου για βραχυχρόνια μίσθωση και αύξηση των κοινοχρήστων κατά 25%. Επιπλέον προτείνεται η λήψη απόφασης από τη Γενική Συνέλευση των ιδιοκτητών (51% των μεριδίων) της πολυκατοικίας/ συγκροτήματος/ παραθεριστικού οικισμού ως προς το αν θα επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση στα εν λόγω ακίνητα ή/ και καθορισμός του μέγιστου αριθμού κατοικιών που μπορεί να διατίθενται για βραχυχρόνια διαμονή.

7. Εφαρμογή συστήματος ελέγχων και επιβολής κυρώσεων: Εφαρμογή συστήματος ελέγχου καταγγελιών κατά του ιδιοκτήτη ακινήτου βραχυχρόνιας διαμονής εκ μέρους συνιδιοκτητών και πελατών, με αυστηροποίηση των κυρώσεων και των προστίμων.

Κικίλιας: Η κυβέρνηση επεξεργάζεται νομοθετικό πλαίσιο

Πλαίσιο για την αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων επεξεργάζεται η κυβέρνηση, όπως επεσήμανε στην τοποθέτησή του ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος, πάντως αναγνώρισε ότι «οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι μέρος του τουριστικού μας προϊόντος».

Από την πλευρά της η Τομεάρχης Τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ, Κατερίνα Νοτοπούλου σημείωσε πως «αντιμετωπίζουμε στεγαστική κρίση, αύξηση των ενοικίων και ταυτόχρονα αθέμιτο ανταγωνισμό. Τώρα είναι η ώρα να θέσουμε το πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Αυτό απαιτεί πολιτική βούληση αλλά ταυτόχρονα και πολυεπίπεδη γνώση του φαινομένου, έτσι ώστε να μπουν κανόνες δίκαιοι αλλά και χωρικά προσδιορισμένοι».

Ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης τόνισε την ανάγκη ύπαρξης ρυθμιστικού πλαισίου, το οποίο, όμως, θα είναι αρμοδιότητα και ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συμπληρώνοντας ότι «Θα πρέπει να φύγουμε από τη λογική των οριζόντων λύσεων και των οριζόντιων πολιτικών. Το αντίθετο. Αντί να δουλεύουμε από πάνω προς τα κάτω, να δουλέψουμε από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή γειτονιά - γειτονιά».

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Έκρηξη στην Κωνσταντινούπολη: Νέες λεπτομέρειες για την φερόμενη δράστιδα – Τι αναφέρουν οι Τούρκοι
• Γιατί παρουσιάζονται ελλείψεις στα φάρμακα; Η εξήγηση που δίνει ο Θάνος Πλεύρης
• Αυτά τα μωρά είναι φτυστά με διάσημους - Δείτε τις φωτογραφίες
• Σοκάρει η εικόνα με το πεσμένο καροτσάκι στην Κωνσταντινούπολη – Ο πατέρας αφηγείται τις στιγμές φρίκης
• Crypto: Ενα χρόνο μετά το απόγειο ο κλάδος μετρά πτωχεύσεις εταιρειών και ζημιές