Οικονομία|24.11.2022 16:11

Οργή Σκρέκα για τις κωλυσιεργίες της ΕΕ: Λύση άμεσα με ρεαλιστικό πλαφόν στο φυσικό αέριο

Newsroom

Στο επίκεντρο των συζητήσεων στο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της ΕΕ βρέθηκε η πρόταση της Ελλάδας, όπως είχε διατυπωθεί από τον πρωθυπουργό, από τον περασμένο Μάρτιο, για την ανάγκη επιβολής πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου συζητήθηκαν:

  • H πρόταση για τη θέσπιση μηχανισμού διόρθωσης τιμών, με στόχο την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας.
  • Η πρόταση για τη θέσπιση πλαισίου για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Ευρώπη.
  • Η πρόταση για την ενίσχυση της αλληλεγγύης μέσω του καλύτερου συντονισμού των αγορών φυσικού αερίου.

Πριν την έναρξη του Συμβουλίου, η Ελλάδα συγκάλεσε συντονιστική συνάντηση των 15 υπουργών Ενέργειας, που υποστηρίζουν εδώ και καιρό την επιβολή του πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, συμφωνήθηκε να ζητήσουν την ταυτόχρονη υιοθέτηση και των τριών Κανονισμών στο νέο Έκτακτο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, στις 13 Δεκεμβρίου.

Ο Κώστας Σκρέκας, κατά την τοποθέτησή του στο Συμβούλιο, δήλωσε ικανοποιημένος από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για μηχανισμό διόρθωσης τιμών, ωστόσο εξέφρασε τη διαφωνία του για την αποτελεσματικότητα των προϋποθέσεων ενεργοποίησής του:

«Το πλαφόν στα 275 ευρώ/MWh δεν αποτελεί στην πραγματικότητα ανώτατο όριο. Χρειαζόμαστε ένα ρεαλιστικό μηχανισμό που να εφαρμόζεται στην πράξη. Με ένα ανώτατο όριο μεταξύ 150 και 200 ευρώ/MWh, η Ευρώπη μπορεί να εξασφαλίσει το φυσικό αέριο που χρειάζεται και να προκαλέσει σημαντικές μειώσεις της ζήτησης».

Όπως σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αν ο προτεινόμενος μηχανισμός είχε τεθεί σε ισχύ κατά τη διάρκεια του περασμένου Αυγούστου, οπότε και σημειώθηκαν ιστορικά υψηλά στις τιμές του φυσικού αερίου, δεν θα είχε ενεργοποιηθεί και το ράλι των τιμών δεν θα είχε περιοριστεί. Και αυτό γιατί, η τιμή φυσικού αερίου, μπορεί να ξεπέρασε τα 275 ευρώ/MWh, αλλά όχι για δύο συνεχόμενες εβδομάδες, όπως προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ίδιο θα είχε συμβεί ακόμα και αν το όριο τιμής είχε οριστεί στα 250 ευρώ/MWh.

Επιπλέον, ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε την ανάγκη εφαρμογής του μηχανισμού όταν η αγορά λειτουργεί σε συνθήκες ηρεμίας και όχι σε έκτακτες περιόδους, όταν οι τιμές έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο για πολλές ημέρες: «Αν περιμένουμε τόσο μεγάλο διάστημα για να επιβάλουμε μείωση της τιμής, δεν είναι εύκολο να περιορίσουμε την τιμή στο επίπεδο του ανώτατου ορίου. Αυτό θα είναι αποσταθεροποιητικό».

Σχετικά με τη διαδικασία ενεργοποίησης του μηχανισμού, ο κ. Σκρέκας πρότεινε το ανώτατο όριο να επιβάλλεται αυτόματα αλλά να καταργείται με πολιτική απόφαση.

Κλείνοντας, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε ότι η πρόταση μπορεί να βελτιωθεί και να αναδειχθεί σε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό, τον οποίο οι αγορές θα λάβουν σοβαρά υπόψιν.

Τέλος, ο κ. Σκρέκας, στην τοποθέτησή του για τους κανονισμούς αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και αλληλεγγύης, ανέφερε ότι κινούνται σε θετική κατεύθυνση.

Ωστόσο, υποστήριξε, πως και οι δύο αυτοί μηχανισμοί είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς και θα πρέπει να εγκριθούν ταυτόχρονα στο επόμενο Έκτακτο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.

Στις 13 Δεκεμβρίου οι συζητήσεις 

Σημειώνεται πως για τις 13 Δεκεμβρίου παραπέμπονται οι συζητήσεις για το πλαφόν στο φυσικό αέριο, καθώς για ακόμα μία φορά, δεν βγαίνει λευκός καπνός από το σημερινό έκτακτο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας. Τον επόμενο μήνα οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα συνεδριάσουν εκ νέου λίγο πριν τη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών.

Η πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στα 275 ευρώ δεν έγινε δεκτή από 15 χώρες, ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και η Ελλάδα, που επέβαλαν βέτο που οδηγεί σε νέα σύνοδο.

Τα 15 κράτη-μέλη της ΕΕ ζητούν σημαντικές βελτιώσεις στην πρόταση της Επιτροπής για το ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου και έγκριση ταυτόχρονα και των τριών κανονισμών για το ενεργειακό (κανονισμός για μηχανισμό αλληλεγγύης, κανονισμός για επιτάχυνση αδειοδότησης ανανεώσιμων πηγών και κανονισμός για το πλαφόν) σε ένα έκτακτο Συμβούλιο στις 13 Δεκεμβρίου. Η Τσεχική Προεδρία αποδέχτηκε την πρόταση των «15» και πρότεινε ακριβώς αυτό που ζήτησαν, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.

Αντίθετες με τα παραπάνω είναι η Ολλανδία, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Δανία, η Εσθονία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο, οι οποίες θέλουν να υιοθετηθούν σήμερα οι δύο πρώτοι κανονισμοί, για τους οποίους υπάρχει ήδη κατ' αρχήν συμφωνία.

Από την πλευρά της, η Γερμανία είπε ότι αποδέχεται την πρόταση της Προεδρίας για έκτακτο Συμβούλιο Ενέργειας στις 13 Δεκεμβρίου και για ταυτόχρονη υιοθέτηση των τριών κανονισμών, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν σεβαστές οι δικλείδες ασφαλείας που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, η Γερμανία δεσμεύθηκε, ενόψει του νέου έκτακτου Συμβουλίου Ενέργειας, να διαπραγματευτεί με καλή πίστη για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.

Η Ισπανία χαρακτήρισε κοροϊδία την πρόταση της Κομισιόν καθώς η ενεργοποίησή του προβλέπεται με πολύ περιοριστικούς όρους, ώστε ακόμη και στην περίπτωση των ιστορικά υψηλών τιμών του Αυγούστου δεν θα ήταν δυνατή.

Και η Γαλλία διαμαρτυρήθηκε, κάνοντας λόγο για ακραίες προϋποθέσεις.

«Αστείο» χαρακτήρισε η Πολωνή υπουργός αρμόδια για το κλίμα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιβολή πλαφόν στην τιμή του αερίου, η οποία χαρακτηρίσθηκε «μη ικανοποιητική» από τη Βελγίδα υπουργό Ενέργειας.

Οι επικρίσεις είναι αποτέλεσμα της διαφωνίας ανάμεσα στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν για επιβολή πλαφόν στις μελλοντικές τιμές του αερίου στα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

«Η πρόταση για το πλαφόν στο αέριο είναι κλειδί, όμως αυτό που προέκυψε προχθές είναι ένα αστείο. Παρουσιάσθηκε την τελευταία στιγμή και αποκλίνει απ' αυτό που είχε προταθεί προηγουμένως και (το πλαφόν) δεν είναι αποδεκτό, καθώς είναι υψηλότερο από τις τρέχουσες τιμές στην αγορά», δήλωσε στις Βρυξέλλες η πολωνή υπουργός αρμόδια για το κλίμα Άννα Μόσκβα.

Δεκαπέντε χώρες της ΕΕ, ανάμεσά τους η Πολωνία, η Ιταλία και η Ελλάδα, θέλουν την επιβολή ενός πλαφόν, ενώ ένα στρατόπεδο με επικεφαλής τη Γερμανία υποστηρίζει πως το πλαφόν αυτό θα εμποδίσει τις προμήθειες αερίου.

«Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αυτή την πρόταση· δεν μπορεί να αποτελέσει ούτε καν την αρχή για μια συζήτηση», πρόσθεσε η Μόσκβα.

Η Βελγίδα υπουργός Ενέργειας Τίνε φαν ντερ Στρέτεν, από την πλευρά της, δήλωσε , πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, πως η πρόταση της Κομισιόν «δεν είναι ικανοποιητική».

«Το κείμενο που βρίσκεται στο τραπέζι δεν είναι ικανοποιητικό (...) δεν λέει ξεκάθαρα αν θα έχει αντίκτυπο στις τιμές», δήλωσε η φαν ντερ Στρέτεν στους δημοσιογράφους.

Αυξήθηκαν οι τιμές του φυσικού αερίου

Σημειώνεται πως μια αποτυχία να υπάρξει συμφωνία θα στείλει μήνυμα στην αγορά ότι δεν υπάρχει ενιαία αντίδραση της ΕΕ.  Η αγορά αντέδρασε αρνητικά στην πρόταση της Κομισιόν για την επιβολή πλαφόν στα 275 ευρώ, όπως και το στρατόπεδο των χωρών – μελών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, οι οποίες επιθυμούν ένα χαμηλότερο όριο.

Η τιμή των συμβολαίων για  παράδοση φυσικού αερίου τον Δεκέμβριο, η οποία αυξήθηκε σημαντικά από τις αρχές της εβδομάδας, κινήθηκε σήμερα το πρωί κοντά στα 130 ευρώ η μεγαβατώρα για να υποχωρήσει στη συνέχεια στα 124 ευρώ.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ενεργειακή κρίσηφυσικό αέριοειδήσεις τώραΚώστας Σκρέκας