Φορολογικές δηλώσεις: Τα 20 «SOS» που εξασφαλίζουν κέρδος

Η φετινή φορολογική δήλωση περιλαµβάνει πολύ κρίσιµους κωδικούς, που κρύβουν παγίδες για τους φορολογούµενους. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συµπλήρωσή τους, καθώς επηρεάζουν άµεσα τον οφειλόµενο φόρο που θα προκύψει, για τους φορολογούµενους µετά την εκκαθάριση. Πρόκειται για κωδικούς που αφορούν τον τρόπο φορολόγησης του εισοδήµατος, την προκαταβολή φόρου για όσους ασκούν επιχειρηµατική δραστηριότητα, το ύψος των τεκµηρίων, το τέλος επιτηδεύµατος, καθώς και άλλα βασικά φορολογικά δεδοµένα.

1) 1 Στον πίνακα 2 είναι συγκεντρωµένες σηµαντικές πληροφορίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη σωστή εκκαθάριση της δήλωσης και τον σωστό υπολογισµό του φόρου εισοδήµατος.

Ας δούµε µερικούς από τους κωδικούς που εξασφαλίζουν κέρδος:

 2) Δήλωση µε εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα για πρώτη φορά: µείωση 50% στην προκαταβολή φόρου

3) Εξαιρούνται: οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιµη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όσοι διαµένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστηµα, οι φυλακισµένοι.

 4) Για συνταξιούχους µε ηµεροµηνία γέννησης µέχρι 31/12/1953:

Με τη συµπλήρωσή τους, τα τεκµήρια διαβίωσης για συνταξιούχους οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους εφαρµόζονται µειωµένα κατά ποσοστό 30%.

5) Κωδ. 017-018 (έναρξη από 1/1/2016), σηµασία συµπλήρωσης του κωδικού: 

Για τα 3 πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητας ο συντελεστής είναι 11% και όχι 22%, όταν τα ακαθάριστα έσοδα είναι µέχρι 10.000 ευρώ.

6) Κωδ. 019-020 (Για µειωµένο τέλος επιτηδεύµατος σε όσους αµείβονται µε «µπλοκάκι»)

Ευνοϊκότερη µεταχείριση όσον αφορά το τέλος επιτηδεύµατος σε όσους αµείβονται µε µπλοκάκι αλλά είναι στην ουσία µισθωτοί. 400 ευρώ, αντί 650.

7) Κωδ. 027-028 (Πότε δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύµατος) 

Ο κωδικός αυτός συµπληρώνεται από όσους δικαιούνται απαλλαγής από την καταβολή του τέλους επιτηδεύµατος επειδή υπολείπονται 3 έτη από το έτος συνταξιοδότησής τους. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.

8) Κωδ. 021-022 

Είναι προσυµπληρωµένοι µε την ένδειξη «ναι» όταν ασκείται επιχειρηµατική δραστηριότητα και ο φορολογούµενος είναι ασφαλισµένος στον ΟΓΑ, για να έχει τις µειώσεις του φόρου όπως οι µισθωτοί.

9) Κωδ. 037-038 

Είναι προσυµπληρωµένοι µε την ένδειξη «ναι» για τους κατ’ επάγγελµα αγρότες, για να έχουν τις µειώσεις του φόρου όπως οι µισθωτοί.

10) Κωδ. 905-906 

Οχι φορολογία των µισθών και συντάξεων, όχι εισφορά αλληλεγγύης οι συγκεκριµένοι φορολογούµενοι.

11) Κωδ. 913-914 

Ναι εισφορά αλληλεγγύης, όχι φορολογία των µισθών και συντάξεων στους συγκεκριµένους φορολογούµενους.

12) ΜΕΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Κωδικοί 001-002, 005-006, 009-010. Περιπτώσεις µείωσης φόρου: 

O πίνακας αυτός έχει τη δική του σηµασία, καθώς έχει να κάνει µε φορολογικές ελαφρύνσεις (200 ευρώ) όταν υπάρχει αναπηρία 67% και πάνω.

13) Χωριστή δήλωση συζύγων («ναι») και ΑΦΜ συζύγου: Επρεπε να δηλωθούν έως 28/2 

Προσοχή: Για την απόδειξη συνοίκησης στην περίπτωση χωριστών δηλώσεων: ∆εν συµπληρώνονται οι κωδικοί 007-008 στον πίνακα 2

Για τη συνοίκηση χρειάζεται: Εάν ο ένας από τους δύο συζύγους δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία, είτε είναι ιδιόκτητη είτε δωρεάν παραχωρηµένη, ούτε συµµετέχει ως µισθωτής στη µισθωµένη κύρια κατοικία, συµπληρώνει τον κωδικό 801 µε τον ΑΦΜ του συζύγου και τον κωδικό 092 που αφορά στη φιλοξενία, επιλέγοντας, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, την ένδειξη που έχει προστεθεί «συνοίκηση µε σύζυγο»

14) Κωδικοί 659-660 (Χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση - Επιβαρύνονται µε εισφορά αλληλεγγύης). ∆ικαιολογούν τεκµήρια. 

Εδώ ο φορολογούµενος καταχωρίζει τα εισοδήµατα που απέκτησε το 2018, τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται µε ειδικό τρόπο και για τα οποία δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση. Εµφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα µε την προέλευσή τους. Εισοδήµατα των κωδικών 659-660 (απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται µε ειδικό τρόπο) - Επιβαρύνονται µε εισφορά αλληλεγγύης Εισόδηµα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία κ.λπ.

• ∆ιατροφή συζύγου και τέκνων (βλ. παρ. 2β’ του άρθρου 14 του ΚΦΕ – Ν. 4172/2013)
• Συντάξεις αναπήρων πολέµου ή θυµάτων πολέµου ή αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους
• Εξωιδρυµατικό επίδοµα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήµατος, όπως περιοδικότητα, µόνιµη πηγή προέλευσης
• Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιµισθία που χορηγούνται σε αναπήρους µε ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%
• Επιδόµατα αναγνωρισµένων πολιτικών προσφύγων ΝΕΟ: Ποσοστό 65% των επιδοµάτων επικίνδυνης εργασίας και της από 11/10/2018 καταβαλλόµενης πτητικής αποζηµίωσης στους πιλότους πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας
• Κέρδη από τη διάθεση παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας µέχρι 10 KW
• ΝΕΟ: Κέρδη από πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιµοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισµένη (άρθρο 71Α Ν. 4172/2013)
• Τόκοι οµολόγων ελληνικού ∆ηµοσίου ή έντοκων γραµµατίων ελληνικού ∆ηµοσίου
• Κέρδη πώλησης εισηγµένων µετοχών µε ποσοστό συµµετοχής µικρότερο του 0,5%
• Κέρδη µεταβίβασης εισηγµένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1/1/2009)
• Αφορολόγητα κέρδη από ηµεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αµοιβαία κεφάλαια
• Απαλλασσόµενα (ηµεδαπά και εισαγόµενα αλλοδαπά) µερίσµατα ναυτιλιακών εταιρειών
• Κοινωνικό εισόδηµα αλληλεγγύης (άρθρο 235 του Ν. 4389/27.5.2016).
• Κέρδη µεταβίβασης τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας µε την οποία υπάρχει ΣΑ∆Φ και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία µε βάση το άρθρο 67 του ΚΦΕ
• Ασφάλισµα οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων ηµεδαπής προέλευσης
• Πράσινες και συνδεδεµένες αγροτικές ενισχύσεις µέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόµενες
• Λοιπές εισοδηµατικές αγροτικές ενισχύσεις
• Αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης
• Κέρδος από µεταβίβαση εταιρικών οµολόγων του Ν. 3156/2003, καθώς και εταιρικά οµόλογα εταιρειών ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΖ
• Κέρδος που προκύπτει κατά την ηµεροµηνία λήξης οµολόγων, µεταξύ της αξίας κτήσης και της ονοµαστικής αξίας τους, όταν αυτά διακρατούνται µέχρι τη λήξη τους
• Ποσά που καταβάλλονται µε βάση τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρρου 166 του Ν. 4001/2011, στο πλαίσιο της εγκατάστασης του αγωγού φυσικού αερίου
• ΝΕΟ: Μερίσµατα εισηγµένων σε χρηµατιστήριο µετοχών που απαλλάσσονται του φόρου
• Αµοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσµια Ενωση Αναπήρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας
• ΝΕΟ: Εφάπαξ χρηµατικά ποσά που καταβάλλονται βάσει των διατάξεων των άρθρων 10-15 του Ν. 4575/2018 και φορολογούνται σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 86 του Ν. 4582/2018
• Λοιπές περιπτώσεις

15) Κωδικοί 619-620 (Με ηλεκτρονική πληροφόρηση από τον καταβάλλοντα - Επιβαρύνονται µε εισφορά αλληλεγγύης)

Είναι τα ίδια εισοδήµατα µε αυτά που αναγράφονται στους παραπάνω κωδικούς 659-660, αλλά εδώ εµφανίζονται συµπληρωµένα από τη φορολογική διοίκηση, µε βάση τις βεβαιώσεις που ελήφθησαν ηλεκτρονικά από τους εργοδότες, φορείς κ.λπ. Συνεπώς τα εισοδήµατα αυτά απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται µε ειδικό τρόπο, αλλά επι¬βαρύνονται µε εισφορά αλληλεγγύης. Συσχετιζόµενοι κωδικοί: όποια από τα εισοδήµατα που καταχωρίζονται εδώ, στους κωδικούς 619-620, φορολογούνται µε ειδικό τρόπο, τότε ο παρακρατηθείς φόρος εµφανίζεται συµπληρωµένος στους κωδικούς 613-614, µε βάση τις βεβαιώσεις που ελήφθησαν ηλεκτρονικά από τους εργοδότες, φορείς κ.λπ.

16) Κωδικοί 657-658 (Χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση - Απαλλάσσονται [εξαιρούνται] από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης)

Οι κωδικοί αυτοί, όπως και οι επόµενοι 617-618, είναι οι κρισιµότεροι κωδικοί του πίνακα 6, διότι τα εισοδήµατα που συµπληρώνονται (είτε µε ηλεκτρονική πληροφόρηση είτε χωρίς) αφενός απαλλάσσονται από τον φόρο και αφετέρου απαλλάσσονται (εξαιρούνται) από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και εµφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα µε την προέλευσή τους. Με βάση τις παραπάνω επισηµάνσεις, ας δούµε ποια ποσά αναγράφονται στους κωδικούς 657-658:

• Εισοδήµατα των κωδικών 657-658 (απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται µε ειδικό τρόπο) ∆εν επιβαρύνονται µε εισφορά αλληλεγγύης
• Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιµισθία ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω
• Αποζηµίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης
• Απαλλαγή από την εισφορά, λοιπά εισοδήµατα µε βάση διεθνείς συµβάσεις που διέπουν διεθνείς οργανισµούς ή µε ειδικότερο εθνικό νόµο: - α. Αµοιβές υπαλλήλων της ΕΕ - β. Αµοιβές των εργαζοµένων στην Τράπεζα Εµπορίου και Ανάπτυξης του Εύξεινου Πόντου - γ. Αποδοχές που καταβάλλει ο Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών (ΟΗΕ) στους υπαλλήλους του
• Επίδοµα παιδιού του άρθρου 214 του Ν. 4512/2018
• Εκλογική αποζηµίωση (παρ. 1. αρ. 108 π.δ. 26/2012) Μερίσµατα των εταιρειών της παρ. 5 του άρθρου 45 του Ν. 4141/2013
• ΝΕΟ: Επίδοµα εκπαίδευσης και επαγγελµατικής κατάρτισης ανέργων
• ΝΕΟ: Μισθοί και εν γένει αποδοχές των υπαλλήλων του NATO
• ΝΕΟ: Εισόδηµα που µε βάση τις ΣΑ∆Φ απαλλάσσεται και από τον φόρο εισοδήµατος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης
• ΝΕΟ: Αντιστάθµισµα Νησιωτικού Κόστους (ΑΝΗΚΟ, Ν. 4551/2018)

17) Κωδικοί 617-618 (Με ηλεκτρονική πληροφόρηση - Απαλλάσσονται [εξαιρούνται] από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης) 

Είναι τα ίδια εισοδήµατα µε αυτά που αναγράφονται στους παραπάνω κωδικούς 657-658, αλλά εδώ εµφανίζονται συµπληρωµένα από τη φορολογική διοίκηση µε βάση τις βεβαιώσεις που ελήφθησαν ηλεκτρονικά από τους εργοδότες, φορείς και αναλύονται σε πίνακα. Συνεπώς, εδώ γράφονται τα εισοδήµατα που εξαιρούνται από φόρο και εισφορά αλληλεγγύης και για τα οποία υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, και βέβαια τα εισοδήµατα αυτά καλύπτουν τεκµήρια.

18) Κωδικοί 781-782 

Σύµφωνα µε την απόφαση Α. 1041/29.01.2019 (βλ. και πολ. 1068/17.4.2018), τα παρακάτω ποσά δεν αποτελούν εισόδηµα και συµπληρώνονται στους κωδικούς 781-782. Εµφανίζεται πίνακας για την ανάλυσή τους: Κωδικοί 781-782: «Χρηµατικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, δάνεια, δωρεές κ.λπ.». Συµπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδηµα

• Πώληση ακινήτου
• Εφάπαξ καταβαλλόµενη παροχή από ταµεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισµούς του ∆ηµοσίου και επαγγελµατικά ταµεία που έχουν συσταθεί µε νόµο
• ∆ιάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων
• Εισαγωγή συναλλάγµατος από νυν ή πρώην κατοίκους αλλοδαπής
• ∆άνεια
• Κληρονοµιές
• ∆ωρεές ή γονικές παροχές χρηµατικών ποσών (δωρεοδόχος)
• Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κ.λπ.
• Επίδοµα αλλοδαπής (περίπτ. γ’ παρ. 1 αρθρ. 14 ΚΦΕ)
• Χρηµατική αποζηµίωση που καταβάλλεται µε βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του Ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζηµιάς ή φθοράς που προκλήθηκε από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου
• Αποζηµίωση για ηθική βλάβη
• Υποτροφίες που δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήµατος και της παρ. 6 του άρθρου 24 του Ν. 4386/2016
• Επιστροφές καταβεβληµένων κεφαλαίων/δανείων
• Κοινωνικό µέρισµα
• Εισπραττόµενα από συζύγους χρηµατικά ποσά, δυνάµει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συµµετοχής στα αποκτήµατα του γάµου
• Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασµό κατοικιών, προκειµένου να καλυφθεί το τεκµήριο της ολοσχερούς τοκοχρεολυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου (κωδικοί 727-728 του Πίνακα 5)
• Λοιπές περιπτώσεις

Κλείνοντας, η συµπλήρωση των κρίσιµων κωδικών 781-782 πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά και πάντα να συνοδεύεται από τα αντίστοιχα υποστηρικτικά έγγραφα σε περίπτωση που ζητηθούν από τις φορολογικές Αρχές.

19) Κωδικοί 783-784

20) Κωδικοί 787-788

Είναι οι κρίσιµοι κωδικοί και για τον Πίνακα 5 και τη «θεραπεία µε εισοδήµατα προηγούµενων χρόνων», βλ. το βιβλίο µας «Ραντεβού µε την Εφορία» µε σηµαντικές διευκρινίσεις για τη δηµιουργία Κεφαλαίου Ανάλωσης (κωδικοί 787-788). 

Του Γιώργου Χριστόπουλου

Ο Γιώργος Χριστόπουλος είναι φοροτεχνικός, συγγραφέας φορολογικών βιβλίων, υπεύθυνος επιστηµονικής οµάδας της Mental Group, µέλος του ∆Σ της ΠΟΦΕΕ.