Σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση: Παγίδες και μυστικά για χιλιάδες εργαζόμενους που αλλάζουν δουλειά

Τις «παγίδες» της συνταξιοδότησης με διαδοχική ασφάλιση εντόπισε το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ σε σχετικό οδηγό που παρουσίασε, προκειμένου να συντμηθεί ο απαιτούμενος χρόνος για την έκδοση της σύνταξης που συνεχίζει να θυμίζει Οδύσσεια για πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων.

Διαδοχική έως 31.12.2016

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η διαδοχική ασφάλιση, σύμφωνα με τους εννοιολογικούς προσδιορισμούς του άρθρου 22 του Ν. 4670/2020, είναι η ασφάλιση που πραγματοποιήθηκε έως τις 31.12.2016 σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα και σε διαφορετικούς φορείς, τομείς ή λογαριασμούς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι από το 2017, και καθώς όλα τα Ταμεία συγχωνεύθηκαν υπό την ομπρέλα του ΕΦΚΑ, ισχύει η παράλληλη ασφάλιση.

Επίσης, ξεκαθαρίζεται ότι οι διατάξεις της διαδοχικής εφαρμόζονται μόνο όταν επέλθει ο ασφαλιστικός κίνδυνος, δηλαδή το γήρας, η αναπηρία ή ο θάνατος.

Σημαντική είναι επίσης, όπως αναφέρει το imerisia.gr, η επισήμανση ότι κατά την εφαρμογή των διατάξεων δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μέρους του χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί σε έναν φορέα, τομέα, λογαριασμό ή κλάδο. Απαιτείται δηλαδή, ο συνυπολογισμός του συνόλου του χρόνου (Ν. 1405/83, αρ. 9). Με άλλα λόγια δεν είναι δυνατή η μερική άσκηση του δικαιώματος, η προσμέτρηση δηλαδή μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση κάθε ενταχθέντα φορέα.

Δήλωση κατά την υποβολή

Η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης θα πρέπει να δηλώνεται κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης στον τελευταίο φορέα και έχει διττό αποτέλεσμα:

• ως προς το θέμα της θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και
• ως προς το ύψος της δικαιούμενης ανταποδοτικής και εθνικής σύνταξης, που υπολογίζεται με βάση τον διανυθέντα (και δηλωθέντα) σε όλους τους φορείς χρόνο ασφάλισης.

Προϋποθέσεις για τη χορήγηση

Για να χορηγηθεί σύνταξη με βάση τις διατάξεις για τη διαδοχική ασφάλιση, θα πρέπει ο ασφαλισμένος στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα στον e-ΕΦΚΑ φορέα να έχει πραγματοποιήσει:

Για λήψη σύνταξης λόγω γήρατος 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες 300 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης ή πριν από τη διακοπή της ασφάλισης. Για τη συμπλήρωση των χρονικών αυτών προϋποθέσεων λαμβάνονται υπόψη ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αν έχει εξαγορασθεί ως πλασματικός χρόνος.

Η ανωτέρω αναφερόμενη χρονική προϋπόθεση δεν εξετάζεται για τα πρόσωπα που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης (4.500 ημέρες εργασίας) στο 67ο έτος της ηλικίας, και συνυπολογισμό διαδοχικού χρόνου ασφάλισης. Τα εν λόγω πρόσωπα δικαιούνται σύνταξη από την υπηρεσία του τελευταίου ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα δίχως άλλη προϋπόθεση.

Για λήψη σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε πριν από τη διακοπή της δραστηριότητας ή απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης ή την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου, και να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο τον χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον αριθμό ημερών εργασίας ο οποίος αναφέρεται παραπάνω ή τις έχει πραγματοποιήσει αλλά δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου φορέα, τότε το αίτημά του διαβιβάζεται στον φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εκτός από τον τελευταίο.Απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να διαβιβάσει ο τελευταίος φορέας στον προηγούμενο το αίτημα συνταξιοδότησης είναι:

Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα. Για τους αυτοτελώς απασχολουμένους ή ελεύθερους επαγγελματίες όριο ηλικίας διαβίβασης έχει οριστεί το 60ό έτος της ηλικίας και για τους ασφαλισμένους του τ. ΟΓΑ το 67ο.

Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω αναπηρίας να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας το οποίο προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα.
Για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου δεν απαιτείται καμία προϋπόθεση, το αίτημα διαβιβάζεται πάντα. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία κάποιου από τους ενταχθέντες φορείς, πλην του τελευταίου, τότε η αίτηση συνταξιοδότησης απορρίπτεται.

Παράδειγμα

Ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση:

• π. OAEE 2 έτη χρονικής περιόδου 1983-1984
• π. IKA 900 HA χρονικής περιόδου 1985-1989
• π. ΟΓΑ 10 έτη χρονικής περιόδου 1990-1999
• π. IKA 5.400 HA χρονικής περιόδου 2000-2020
• Συνολικός χρόνος ασφάλισης: 9.900 ημέρες

Εφόσον ο ασφαλισμένος επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και δεδομένου ότι στον τελευταίο φορέα (e ΕΦΚΑ τ. ΙΚΑ ΕΤΑΜ) έχει συνολικά πάνω από 1.000 ΗΑ και 300 την τελευταία 5ετία, όλος ο διαδοχικός χρόνος ασφάλισης (ήτοι ΟΑΕΕ, ΟΓΑ e ΕΦΚΑ τ. ΙΚΑ ΕΤΑΜ) θα ληφθεί υπόψη ως διανυθείς στο e ΕΦΚΑ τ. ΙΚΑ ΕΤΑΜ.

Αν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης θα χάσει 12 συντάξιμα έτη από τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξής του (δηλαδή τον χρόνο του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ). Το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται με βάση τον συνολικό χρόνο που διανύθηκε στην ασφάλιση όλων των ενταχθέντων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που απορρέουν από την ασφάλιση.