Ειδικά μισθολόγια: Αναδρομικά και για τους συνταξιούχους

Ανατροπές στις συντάξεις υπαλλήλων ειδικών µισθολογίων -κατ’ αρχάς γιατρών- που αποχώρησαν ή αποχωρούν µετά το 2017 κρύβουν οι τρεις πρωτόδικες αποφάσεις που δικαιώνουν γιατρούς του ΕΣΥ, επιδικάζοντας αναδροµικά. Οπως επισηµαίνουν έγκριτοι εργατολόγοι, οι επίµαχες αποφάσεις, εφόσον επιβεβαιωθούν στο Εφετείο και τελεσιδικήσουν σε ανώτατο βαθµό, ανοίγουν παράθυρο για καινούργιο κύκλο δικαστικών διεκδικήσεων και αναπροσαρµογή συντάξεων.

Η υπόθεση αφορά νέους συνταξιούχους, αρχικά γιατρούς του ΕΣΥ, ωστόσο δεν αποκλείεται να επεκταθεί και σε άλλους συνταξιούχους ειδικών µισθολογίων. Αυτό συµβαίνει διότι το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται πλέον µε βάση τις συντάξιµες αποδοχές από το 2002 έως τη στιγµή της αποχώρησης. Εφόσον οι ρυθµίσεις του ειδικού µισθολογίου του 2017 κριθούν τελεσίδικα αντισυνταγµατικές και οι µισθοί µετά το 2017 πρέπει να αναπροσαρµοστούν -σύµφωνα πάντα µε το σκεπτικό των πρωτόδικων, ακόµη, αποφάσεων-, αυτό αναπόφευκτα επηρεάζει το άθροισµα των συντάξιµων αποδοχών και το ποσό της σύνταξης.

«Οι εν ενεργεία υπάλληλοι αλλά και οι συνταξιούχοι των ειδικών µισθολογίων µπορούν να εµφανίσουν αξιώσεις, εφόσον έχουν έννοµο συµφέρον, εφόσον δηλαδή έχουν υποστεί ζηµία. Για τους εν ενεργεία η ζηµία θεµελιώνεται κατά βάση στο ότι οι καταβαλλόµενες αποδοχές βάσει του Ν. 4472/2017 υπολείπονται του ποσού του µισθολογίου όπως αυτό είχε οριστεί προ του Ν. 4093/2012, που έχει ήδη κριθεί αντισυνταγµατικός» διευκρινίζει η δικηγόρος Ασπασία Παπαθανασοπούλου, ειδική σε θέµατα κοινωνικής ασφάλισης. Οπως επισηµαίνει η ίδια, ειδικά για τους συνταξιούχους οι επιπτώσεις από τις νέες δικαστικές αποφάσεις διευρύνονται -αυξάνονται, δηλαδή, τα διεκδικούµενα ποσά- όσο πιο µακριά από το 2017 βγαίνει κανείς στη σύνταξη.

Για παράδειγµα, αν κάποιος συνταξιοδοτήθηκε τον Σεπτέµβριο του 2017, δεν πρέπει να περιµένει σπουδαίες επιπτώσεις στο ποσό της σύνταξής του. Αντίθετα, αν κάποιος αποχωρήσει τον Μάρτιο του 2019, οι επιπτώσεις είναι µεγαλύτερες. Η αιτία γι’ αυτό είναι προφανής: όσο µεγαλύτερο διάστηµα µετά το 2017 µπαίνει στην εξίσωση για το ποσό της σύνταξης, τόσο περισσότερο επηρεάζεται το τελικό αποτέλεσµα.

«Κουµπαράς»

«Κατ’ αρχάς, οι γιατροί που συνταξιοδοτήθηκαν την περίοδο µετά το 2017 θα πρέπει να προσδοκούν, µετά την τελεσιδικία των εν λόγω υποθέσεων, αναδροµική αύξηση του µέσου όρου των συντάξιµων αποδοχών και συνεπώς αύξηση στη σύνταξή τους, το ποσό της οποίας είναι κλιµακούµενο ανάλογα µε το πόσο µακριά από το 2017 123RF τοποθετείται η στιγµή της συνταξιοδότησης» παρατηρεί η κυρία Παπαθανασοπούλου. ∆ηλαδή, µε άλλα λόγια, όσο αποµακρύνεται κανείς από το 2017 και αυξάνει τον «κουµπαρά» των συντάξιµων αποδοχών µε µεγαλύτερα ποσά, τόσο αυτό θα επηρεάσει αργά ή γρήγορα τη σύνταξή του.

Οπως έγινε γνωστό, οι γιατροί του ΕΣΥ που προσέφυγαν στα Πρωτοδικεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά κέρδισαν πρωτοδίκως αναδροµικά ποσά 19.000 έως 24.000 ευρώ για τις διαφορές των αποδοχών τους κατά τη 2ετία 2017-2018. Η υπόθεση πιθανότατα θα παραπεµφθεί στο Εφετείο. Σύµφωνα µε την κυρία Παπαθανασοπούλου, ο µέσος όρος εκδίκασης µιας πρωτόδικης απόφασης στο Εφετείο Αθηνών κυµαίνεται κοντά στους 10 µήνες. Εφόσον και το Εφετείο υιοθετήσει το σκεπτικό του Πρωτοδικείου, τότε ανοίγει πιο καθαρά ο δρόµος των διεκδικήσεων και για τους συνταξιούχους.

Με 35ετία

Για παράδειγµα, έστω συνταξιούχος γιατρός ΕΣΥ που αποχώρησε µε 35ετία υπηρεσίας τον ∆εκέµβριο του 2018 και οµοιόβαθµός του κέρδισε αναδροµικά ποσά ύψους 19.000 ευρώ για τη 2ετία 2017-2018 λόγω αντισυνταγµατικότητας του νέου ειδικού µισθολογίου. Οπως διευκρινίζει η κυρία Παπαθανασοπούλου, ο συνταξιούχος θα µπορούσε να διεκδικήσει αναδροµική αναπροσαρµογή των συντάξιµων αποδοχών του κατά 93 ευρώ και κατ’ επέκταση αύξηση στη µηνιαία σύνταξή του κατά 31 ευρώ. Αντίστοιχα, συνταξιούχος γιατρός ΕΣΥ που αποχώρησε µε 35ετία υπηρεσίας τον ∆εκέµβριο του 2018 και οµοιόβαθµός του κέρδισε αναδροµικά ποσά ύψους 24.000 ευρώ για τη 2ετία 2017-2018 λόγω αντισυνταγµατικότητας του νέου ειδικού µισθολογίου. Ο εν λόγω θα µπορούσε να διεκδικήσει αναδροµική αναπροσαρµογή των συντάξιµων αποδοχών του κατά 117 ευρώ και κατ’ επέκταση αύξηση στη µηνιαία σύνταξή του κατά 40 ευρώ.

«Εφόσον τα δικαστήρια διατυπώσουν αντίστοιχη κρίση και για άλλους κλάδους ειδικών µισθολογίων, τότε αντίστοιχες αξιώσεις µπορούν να εγερθούν και από συνταξιούχους άλλων κλάδων πλην των γιατρών» σηµειώνει η εργατολόγος, διευκρινίζοντας πάντως πως οι πρωτόδικες αποφάσεις -όπως οι επίµαχες που εκδόθηκαν από τα Πρωτοδικεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιά- δεν έχουν επεκτατική εφαρµογή. Ισχύουν, δηλαδή, µόνο για τους προσφεύγοντες και όχι για όλους. Η ίδια πάντως εκτιµά πως εφόσον άλλοι εν ενεργεία υπάλληλοι ειδικών µισθολογίων δεν έχουν «ειδοποιούς διαφορές που οδηγούν σε εντελώς διαφορετικό δικαιολογητικό λόγο για τον οποίο µειώθηκαν οι αποδοχές τους, µπορούν να προσφύγουν και να δικαιωθούν».

Από 1.000 έως 14.000 ευρώ τα ποσά για τους γιατρούς, ανάλογα µε τη θέση τους

Εκατοντάδες εκατοµµύρια ευρώ θα κληθεί να καταβάλει η κυβέρνηση, είτε η σηµερινή είτε η επόµενη, για τα αναδροµικά στους γιατρούς του ΕΣΥ µετά τη δικαίωσή τους από τα δικαστήρια, αλλά και για αυξήσεις µισθών ώστε να φθάσουν στα επίπεδα του 2012, πριν δηλαδή από τις περικοπές λόγω των µνηµονίων. Οι θετικές αποφάσεις των Πρωτοδικείων για τους γιατρούς έπειτα από µεµονωµένες προσφυγές, οι οποίες όµως δικαιώνουν όλο τον ιατρικό κλάδο που επίσης µαζικά ακολούθησε µε τριτανακοπές (σ.σ.: εφέσεις στο ΣτΕ), φέρνουν ρευστό στους γιατρούς και πονοκέφαλο στην κυβέρνηση.

Σύµφωνα µε την Οµοσπονδία των Νοσοκοµειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ), αρχικά τα δικαστήρια είχαν δικαιώσει µόνο όσους είχαν προσφύγει µεµονωµένα για αναδροµικά αλλά και για αυξήσεις µισθών ώστε να φθάσουν στα επίπεδα προ µνηµονίων. Οµως στη συνέχεια ακολούθησαν µαζικές προσφυγές µε συλλογή υπογραφών και συµβολαιογραφικές πράξεις 8.500 γιατρών από νοσοκοµεία όλης της χώρας. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων τώρα (Πρωτοδικεία) αποκαθιστούν και τους υπόλοιπους γιατρούς που είχαν προσφύγει αργότερα. Ετσι, οι περίπου 18.500 γιατροί που σήµερα εργάζονται στο ΕΣΥ (µαζί και όσοι απασχολούνται στην Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας και είναι γιατροί του ΕΣΥ) δικαιούνται αναδροµικά για δύο έτη, το 2017 και το 2018.

Οπως επισηµαίνει στο «Εθνος» ο γ.γ. της ΟΕΝΓΕ Πάνος Παπανικολάου: «Το ποσό αυτό για τα αναδροµικά εκτιµούµε ότι θα φθάσει περίπου τα 155 εκατ. ευρώ καθαρά. Οµως, µε βάση την απόφαση η κυβέρνηση είναι υποχρεωµένη να δώσει και αυξήσεις στους σηµερινούς µισθούς. Κάτι που πριν από λίγους µήνες δεν έπραξαν και περιορίσθηκαν να καταβάλουν µόνο µε πολιτική απόφαση αναδροµικά για δύο έτη. Οι σηµερινές αποφάσεις είναι σε θετική κατεύθυνση για τους αγώνες που έχουµε κάνει τα δύο τελευταία χρόνια. Βέβαια, παραµένει το αίτηµά µας ότι θέλουµε άρση όλων των περικοπών και επάνοδο των µισθών των γιατρών στα επίπεδα του 2010, πριν από όλες τις µνηµονιακές περικοπές, έστω κι αν οι αποφάσεις του ΣτΕ µιλούν για επαναφορά των µισθών σε επίπεδα 2012».

Με βάση τους πρώτους πρόχειρους υπολογισµούς των νοσοκοµειακών γιατρών, τα χρήµατα που θα εισπράξει ο κλάδος θα είναι κοντά σε όσα είχαν πάρει και την τελευταία φορά, κοντά στις αρχές του έτους, µείον ένα µικρό ποσό. Αλλωστε, τα τελευταία αναδροµικά που δόθηκαν στον κλάδο αντιστοιχούσαν σε περίπου 25 µήνες, ενώ τώρα θα είναι µόνο 24 µήνες.

20.000 δικαιούχοι

Ετσι, υπολογίζεται ότι όσοι την περίοδο 2017-2018 είχαν βαθµό διευθυντή µε χρονοεπίδοµα 60% θα εισπράξουν πιθανώς καθαρό ποσό που θα κυµαίνεται από 12.000 έως 14.000 ευρώ. Οι επιµελητές Α’ περίπου 6.000 έως 7.000 ευρώ, οι επιµελητές Β’ ή οι επικουρικοί γιατροί περίπου 4.000 έως 5.000 ευρώ και όσοι ήταν ειδικευόµενοι το διάστηµα αυτό εκτιµάται ότι θα εισπράξουν περίπου 1.000 ευρώ. Να σηµειωθεί ότι αναδροµικά θα λάβουν περίπου 20.000 γιατροί του ΕΣΥ, αφού αναµένεται να συµπεριληφθούν και όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το ίδιο διάστηµα και για όσο εργασιακό χρόνο τούς αναλογεί. Σχετικά µε τις αυξήσεις πάντως που θα πρέπει να γίνουν στους µισθούς των γιατρών του ΕΣΥ, καθώς το επιβάλλουν οι αποφάσεις των δικαστηρίων και του ΣτΕ, δεν φαίνεται να υπάρχει… φως στον ορίζοντα.

Σε πρόσφατα πιεστικά αιτήµατα των νοσοκοµειακών γιατρών προς τον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό, εκείνος επικαλέστηκε τα δηµοσιονοµικά προβλήµατα της χώρας, µεταθέτοντας για το απώτερο µέλλον την επαναφορά των αποδοχών στα επίπεδα του 2012. Αξιοσηµείωτο είναι ότι, ενώ το ΣτΕ αποφάσισε επαναφορά των αποδοχών για όλα τα ειδικά µισθολόγια, σε κανέναν κλάδο δεν έχει υλοποιηθεί» αναφέρει στο «Εθνος» ο Παναγιώτης Παπανικολάου των νοσοκοµειακών γιατρών (ΟΕΝΓΕ).

Να σηµειωθεί ότι για τις αυξήσεις των µισθών των γιατρών του ΕΣΥ θα απαιτηθούν -µε πρόχειρους υπολογισµούςετησίως περίπου 150-200 εκατ. ευρώ. Την ικανοποίησή της για τη θετική απόφαση των δικαστηρίων που δικαιώνει τον ιατρικό κλάδο εκφράζει και η Ενωση Ιατρών Νοσοκοµείων Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), η οποία αναφέρει: «Να λάβει σοβαρά υπόψη την απόφαση η πολιτική ηγεσία του τόπου και να µην καταφεύγει στην εύκολη λύση, δηλαδή περικοπές αποδοχών, για την αντιµετώπιση του δηµοσιονοµικού -όπως λένε- προβλήµατος, και να προσαρµόσει τους µισθούς στα επίπεδα του 2012».

Των Γιάννη Φώσκολου, Δήμητρας Ευθυμιάδου