Στα τάρταρα η οικονομία της Τουρκίας: Το μποϊκοτάζ πολιτών και τα ανησυχητικά νούμερα

Η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν βρέθηκε στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα και φέρεται να δήλωσε στους επενδυτές ότι ο κύκλος νομισματικής σύσφιξης της Τουρκίας θα ολοκληρωθεί σύντομα. Ο απώτερος στόχος είναι η σταθερότητα των τιμών, φέρεται να είπε η Ερκάν.

Εν τω μεταξύ, η λίρα σημείωσε χαμηλά ρεκόρ έναντι του δολαρίου, που διαπραγματεύεται πλέον γύρω στις 30 TL.

Ο οικονομολόγος Ερίντς Γελντάν επέστησε την προσοχή ότι «η Τουρκία παραμένει εύθραυστη όσον αφορά τις ισορροπίες στις αγορές χρήματος».

Τα καλά νέα για την ομάδα Σιμσέκ είναι ότι η Moody's αύξησε τις οικονομικές προοπτικές για 17 τράπεζες της Τουρκίας από σταθερές σε «θετικές», καθώς η τρέχουσα οικονομική πολιτική δημιουργεί «νέα αξιοπιστία» στους επενδυτές.

Την ίδια στιγμή, το δημοσιονομικό έλλειμμα της Τουρκίας έχει επταπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι -στα 59 δισ. δολάρια- ενώ το έλλειμμα του εξωτερικού εμπορίου το 2023 ανέρχεται σε 106 δισ. δολάρια.

Ipsos: Οι Τούρκοι αγωνιούν

Έρευνα της εταιρείας Ipsos δείχνει ότι η αγωνία των Τούρκων πολιτών για το μέλλον αυξάνεται.

Το ποσοστό των ανθρώπων που πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός δεν θα επανέλθει στο φυσιολογικό είναι 80%, ενώ το ποσοστό των ανθρώπων που πιστεύουν ότι το βιοτικό επίπεδο σταδιακά θα γίνει χειρότερο είναι 52%.

Οι μελλοντικές προσδοκίες είναι επίσης αρνητικές όσον αφορά τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και την ανεργία. Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν ότι το εισόδημά τους έχει αυξηθεί είναι μόνο 10%, αλλά ακόμη και τα μισά περίπου από αυτά τα νοικοκυριά δηλώνουν ότι η αγοραστική τους δύναμη έχει μειωθεί. Το 69% των πολιτών πιστεύει ότι η ανεργία θα αυξηθεί.

Κωνσταντινούπολη, η ατμομηχανή της Τουρκίας

Από τους 81 νομούς της Τουρκίας, μόνο η Κωνσταντινούπολη συνεισφέρει περισσότερο στην οικονομία και τα φορολογικά έσοδα.

Η Κωνσταντινούπολη φιλοξενεί το 25% του πληθυσμού και αντιπροσωπεύει το 46% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της χώρας. Διαμένουν επίσημα 16 εκατομμύρια άνθρωποι από τα 85 εκατ. της Τουρκίας, αλλά με τους πρόσφυγες και τους αλλοδαπούς χωρίς χαρτιά, ο πληθυσμός της ξεπερνά τα 20 εκατομμύρια.

Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί την ατμομηχανή της οικονομίας της χώρας με τη βιομηχανία, τις εξαγωγές (23,2%) και την προστιθέμενη αξία που δημιουργεί.

Αν και το μερίδιο των φορολογουμένων της Κωνσταντινούπολης στο συνολικό πληθυσμό είναι περίπου 30%, το μερίδιό τους στον δεδουλευμένο φόρο εισοδήματος είναι 55%.

Ενώ το μερίδιο των φορολογούμενων εταιριών της Κωνσταντινούπολης στον συνολικό αριθμό στην Τουρκία είναι 37%, το μερίδιό τους στον δεδουλευμένο εταιρικό φόρο κυμαίνεται μεταξύ 56% και 62%.

Το 2023, 36 στους 100 καταστηματάρχες κατέβασαν ρολά

Συνολικά 111.576 χώροι εργασίας έκλεισαν το 2023, δηλ. το 1/3 των επιχειρήσεων που άνοιξαν πρόσφατα. Η Κωνσταντινούπολη κατέλαβε την πρώτη θέση στον αριθμό των καταστημάτων που άνοιξαν (38.449), αλλά και έκλεισαν (14.103). Ακολουθεί η Σμύρνη, η Άγκυρα, η Αττάλεια και η Προύσα.

Οι εισαγωγές της Τουρκίας από το Ισραήλ αυξάνονται

Οι Τούρκοι πολίτες μποϊκοτάρουν τις ισραηλινές μάρκες για να διαμαρτυρηθούν για τη Γάζα, αλλά οι εισαγωγές της Τουρκίας από το Ισραήλ αυξήθηκαν. Τον Νοέμβριο, ένα μήνα μετά την 7η Οκτωβρίου, η Τουρκία κατέγραψε τις περισσότερες εισαγωγές από το Ισραήλ (αύξηση 60% σε σχέση με τον Οκτώβριο).

Οι εξαγωγές της Τουρκίας προς το Ισραήλ ανήλθαν σε 301 εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι εισαγωγές από το Ισραήλ ανήλθαν σε 128 εκατομμύρια δολάρια.

Το μποϊκοτάζ πάντως λειτουργεί

Ο όγκος πωλήσεων της Coca Cola στην Τουρκία μειώθηκε κατά 21,8% το τελευταίο τρίμηνο του 2023. Η εταιρεία αποδίδει τη μείωση αυτή σε «δύσκολες συνθήκες», ωστόσο είναι κοινό μυστικό ότι οι Τούρκοι πολίτες έχουν πειστεί από την εκστρατεία μποϊκοτάζ των ισραηλινών/αμερικανικών προϊόντων και έχουν περιορίσει αισθητά την αγορά τους.

Τι αλλάζει στην ανατολική Μεσόγειο μετά τις 7 Οκτωβρίου;

Η Τουρκία ανησυχεί ότι η 7η Οκτωβρίου και ο πόλεμος που ξέσπασε στη Μέση Ανατολή έχει μεταβάλει τις ισορροπίες στην ενεργειακή ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με ανάλυση του τουρκικού ειδησεογραφικού πρακτορείου Αναντολού, ο πόλεμος στη Γάζα θα έχει επίσης μακροπρόθεσμες συνέπειες στη μελλοντική ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο κι ενέχει υψηλούς γεωπολιτικούς κινδύνους, θέτοντας σε κίνδυνο κάθε συμφωνία του Ισραήλ με τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν. Οι χώρες της περιοχής μπορεί να χρειαστεί να αναβάλουν τα ενεργειακά τους σχέδια/έργα μεσοπρόθεσμα.

Τρίτη επικίνδυνη χώρα η Τουρκία στην αθέτηση εξωτερικού χρέους

Ο κίνδυνος για αθέτηση του εξωτερικού χρέους έχει αυξηθεί αισθητά για την Τουρκία, η οποία θεωρείται η τρίτη πιο επικίνδυνη χώρα παγκοσμίως.

Επί του παρόντος, τρεις χώρες θεωρούνται επικίνδυνες παγκοσμίως: η Ρωσία, η Αίγυπτος και η Τουρκία.

Η Τουρκία, σύμφωνα με οικονομικούς, έχει δύο επιλογές για να αποφύγει τη χρεοκοπία:

1. Δανεισμός από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

2. Προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

Ωστόσο, ποιος θα εμπιστευόταν μια χώρα που δεν εφαρμόζει τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου, αναρωτιούνται οι ειδικοί.

Τουρισμός Τουρκίας

Το 5% του εθνικού εισοδήματος από την Τουρκία προέρχεται από τον τουρισμό. Το 2023 προσέλκυσε 56 εκατομμύρια τουρίστες και κατέλαβε την 3η θέση παγκοσμίως. Όσον αφορά τα έσοδα από τον τουρισμό, η Τουρκία κατέλαβε την 6η θέση στον κόσμο με έσοδα 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ανάγκη τώρα για την Τουρκία είναι να αλλάξει την τουριστική της ρότα από την ποσότητα στην ποιότητα και να επικεντρωθεί στην αύξηση των δαπανών ανά τουρίστα, αλλά και των χωρών που την προτιμούν για διακοπές. Επί του παρόντος, οι χώρες-πηγές του τουρισμού για την Τουρκία είναι 2: η Ρωσία και η Γερμανία.