Σκληρό πόκερ της κυβέρνησης με τους εταίρους - Τα 5 κρίσιμα μέτωπα

Στροφή στην οικονοµία θα επιχειρήσει η κυβέρνηση, επιδιώκοντας να κεφαλαιοποιήσει σε πακέτο παροχών τη συνεπή δηµοσιονοµική υπεραπόδοση των τελευταίων ετών και το κλίµα συνεννόησης που επικράτησε στις σχέσεις µε τους θεσµούς µετά τον Σεπτέµβριο του 2015.

Παράλληλα όµως διατηρεί ως κεντρική προτεραιότητα το να µη διαταραχθεί το κλίµα στις αγορές, ευελπιστώντας να αποσπάσει νέες αναβαθµίσεις από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, ίσως και µέσα στον Απρίλιο, και να κάνει µια ακόµη οµολογιακή έκδοση, ολοκληρώνοντας επιτυχώς και εµπροσθοβαρώς το φετινό δανειακό πρόγραµµα που είναι και το πρώτο το οποίο υλοποιεί το ∆ηµόσιο µετά την κρίση.

Υπό αυτή την οπτική, οι συνοµιλίες που θα έχει η ελληνική κυβέρνηση την ερχόµενη εβδοµάδα µε τους θεσµούς, που επιστρέφουν για λίγα 24ωρα στην Ελλάδα λίγο πριν από την κρίσιµη συνεδρίαση του Eurogroup στις 5 Απριλίου στο Βουκουρέστι, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για το κυβερνητικό στρατόπεδο, που αντιµετωπίζει µια δύσκολη µάχη σε 5 µέτωπα.

1. Την οριστικοποίηση του πλαισίου προστασίας για την πρώτη κατοικία. Και την ψήφισή του, χωρίς ουσιαστικές διαφοροποιήσεις και περαιτέρω αυστηροποίηση όρων και κριτηρίων, από τη Βουλή.

2. Την πιστοποίηση των εκπροσώπων των θεσµών τις επόµενες µέρες πως έχει γίνει επαρκής πρόοδος στα υπόλοιπα προαπαιτούµενα, πλην του νέου πλαισίου για την πρώτη κατοικία. Στόχος είναι να προκύψει µια θετική εισήγηση προς το Eurogroup της 5ης Απριλίου. Στη συνεδρίασή του, που θα λάβει χώρα στο Βουκουρέστι, κρίνεται το εάν και πότε θα δοθεί πράσινο φως για την επιστροφή κερδών περίπου 1 δισ. ευρώ από οµόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης και η οποία βρίσκεται εδώ και καιρό σε εκκρεµότητα.

Το θέµα δεν είναι φυσικά ταµειακό, σε αυτήν τη φάση, αλλά συµβολικό, καθώς θα εκληφθεί από τις αγορές ως ένας δείκτης κανονικής υλοποίησης των µεταµνηµονιακών υποχρεώσεων της ελληνικής οικονοµίας. Πρόκειται για µια απόφαση που συµπίπτει χρονικά µε την τελική ευθεία και της ίδιας της Ευρώπης προς την κρίσιµη αναµέτρηση των ευρωεκλογών σε µια κοµβική στιγµή, από πολιτική αλλά και από οικονοµική άποψη και για την Ελλάδα.

Το κλίµα, λίγες µέρες πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup, δεν είναι ελαφρύ, ειδικά από τις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά που δεν βλέπουν µε καλό µάτι κινήσεις τις οποίες ερµηνεύουν ως µια εντεινόµενη προεκλογική παροχολογία. Πρέπει να σηµειωθεί ότι µέσα στον Απρίλιο αναµένεται να πιστοποιηθεί από τη Eurostat το πρωτογενές πλεόνασµα του 2018, επικυρώνοντας τη δηµοσιονοµική υπεραπόδοση της ελληνικής οικονοµίας, ενώ µε ενδιαφέρον αναµένονται οι κινήσεις από την πλευρά των οίκων, µε πρώτο σταθµό την έκθεση της Standard & Poor’s η οποία αναµένεται στις 26 Απριλίου.

3. Το τι µέλλει γενέσθαι µε τα δάνεια του ∆ΝΤ. Η πρόωρη αποπληρωµή των δανείων του ∆ΝΤ είναι ένα θέµα που ζυµώνεται στο παρασκήνιο εδώ και χρόνια, και όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι έχει ωριµάσει επαρκώς το τελευταίο διάστηµα. Ωστόσο, για να προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο απαιτείται η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισµό Σταθερότητας (ESM), η οποία µε τη σειρά της εξαρτάται από το εάν το Eurogroup θα πιστοποιήσει πως η Ελλάδα τηρεί τις δεσµεύσεις της και δεν «ξεφεύγει» απ’ όσα έχουν συµφωνηθεί. Το ενδεχόµενο πρόωρης αποπληρωµής των δανείων του ∆ΝΤ, πέρα από τον προφανή πολιτικό συµβολισµό που έχει, έχει και ουσία, αφού τα δάνεια που έλαβε η χώρα από το Ταµείο είναι ακριβότερα και έτσι η πρόωρη αποπληρωµή τους θα αποτελεί µια κίνηση αναδιάρθρωσης χρέους, προς όφελος του κρατικού προϋπολογισµού.

4. Τη ρύθµιση των 120 δόσεων για οφειλές προς την Εφορία. Πρόκειται για ένα θέµα που έχει θέσει η ελληνική πλευρά και το οποίο έχει παραπεµφθεί να εξεταστεί αφού κλείσει ο κύκλος της οριστικοποίησης του νέου πλαισίου προστασίας για την πρώτη κατοικία. Είναι ένα δύσκολο ζήτηµα στη διαπραγµάτευση µε τους θεσµούς, αφού πρόκειται για µία ακόµη ρύθµιση οφειλών που για αρκετούς στο στρατόπεδο των πιστωτών αποτελεί κόκκινο πανί. Με δεδοµένες τις δυσκολίες που υπάρχουν στην όποια συζήτηση για το θέµα, το πιθανότερο σενάριο είναι να καταλήξουµε σε µια ρύθµιση που θα είναι ένα ιδιαίτερα σφιχτό σχήµα, χωρίς οριζόντιο χαρακτήρα και µε ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια σε όλα τα επίπεδα, ώστε να απορρίπτονται και να αποτρέπονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές αλλά να παρέχεται στήριξη σε όσους έχουν πραγµατικά ανάγκη. Τα σενάρια βρίσκονται ήδη σε προχωρηµένο στάδιο επεξεργασίας από τις αρµόδιες υπηρεσίες και θεωρείται ότι οι αρχές Απριλίου και σίγουρα η περίοδος πριν από το Πάσχα θα είναι ένα κρίσιµο διάστηµα για αποφάσεις και σε αυτό το µέτωπο.

5. Το δώρο Πάσχα σε δηµοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους. Το επεισόδιο που ξέσπασε τις προηγούµενες µέρες γύρω από το ενδεχόµενο να χορηγηθεί εκτάκτως ένα επίδοµα Πάσχα, την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η δύσκολη διαπραγµάτευση µε τους θεσµούς για τον νέο νόµο Κατσέλη, έφερε στο προσκήνιο ένα ακόµη κρίσιµο θέµα, µε έντονες πολιτικές προεκτάσεις. Η κυβέρνηση, µε τον υπουργό Οικονοµικών Ευκλείδη Τσακαλώτο να µην κρύβει την ενόχλησή του για τις σχετικές αναφορές του κ. Πετρόπουλου την προηγούµενη Τρίτη, επιχείρησε να κλείσει το θέµα, ωστόσο η σεναριολογία γύρω από µία ακόµη θετική κίνηση στην οικονοµία, µε έντονο προεκλογικό χαρακτήρα, έχει φουντώσει.

Είναι προφανές πως ένας τέτοιος σχεδιασµός, εάν και εφόσον τελικά αποφασιστεί να προχωρήσει, αφενός θα πρέπει να γίνει στον σωστό χρόνο, αφετέρου σε ένα κλίµα συζήτησης µε τους θεσµούς, ενώ θα µπορούσε να συνοδευτεί ενδεχοµένως και από ένα συνολικό πακέτο αναπτυξιακών παρεµβάσεων. Ολα αυτά ασφαλώς αποτελούν θέµατα για τα οποία οι τελικές αποφάσεις, και η πρωτοβουλία κινήσεων, ανήκουν στον ίδιο τον πρωθυπουργό, ενώ έχει µια ειδική σηµασία και το ότι οι θεσµοί, παρά τις πιέσεις που ασκούν, δεν επιδιώκουν εντάσεις µε την Αθήνα, λίγο πριν από τις ευρωεκλογές που αποτελούν µια κρίσιµη πολιτική µάχη για την Ευρωζώνη αλλά και για την ελληνική κυβέρνηση.