«Καλπάζουν» κίνηση και έσοδα στο «Βενιζέλος» - Πλησιάζει επέκταση τριών φάσεων

Με το βλέμμα στην επέκταση των εγκαταστάσεών του προκειμένου να μπορέσει να αντεπεξέλθει στην ολοένα αυξανόμενη επιβατική κίνηση, βρίσκεται η διοίκηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών Ελευθέριος Βενιζέλος (ΔΑΑ), καθώς οι επιδόσεις ρεκόρ που σηματοδότησε και η κίνηση του 2023, η οποία πιστοποιήθηκε και από τα οικονομικά αποτελέσματα της περασμένης χρονιάς, δεν αφήνουν περιθώρια καθυστερήσεων.

Βάσει των αποτελεσμάτων, συνολικά, το 2023 η κίνηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών ανήλθε σε 28,17 εκατομμύρια επιβάτες, υπερβαίνοντας τα επίπεδα του 2022 κατά 24% και κατά 10,2% τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019, σημειώνοντας υψηλότερο ρυθμό ανάκαμψης σε σχέση με τον μέσο όρο των Ευρωπαϊκών αεροδρομίων.

Η αυξητική τάση της επιβατικής κίνησης αναμένεται να συνεχιστεί και το 2024 με τη στρατηγική του Αεροδρομίου για την ανάπτυξη δρομολογίων να επικεντρώνεται περαιτέρω σε αγορές με υψηλή προοπτική, καθώς και σε αγορές που διαθέτουν μεγάλο μερίδιο επιβατών με υψηλό καταναλωτικό προφίλ.

Στο πλαίσιο αυτό και δεδομένου ότι έχουν επιτευχθεί τα όρια δυναμικότητας των τερματικών σταθμών, έχει ήδη ξεκινήσει η υλοποίηση του Χωροταξικού Σχεδίου (Master Plan) του Αεροδρομίου, το οποίο θα προχωρήσει σε τρεις φάσεις με στόχο να αυξήσει τη χωρητικότητά του στους 50 εκ. επιβάτες.

Οι δύο πρώτες φάσεις αφορούν την επέκταση του υφιστάμενου τερματικού σταθμού και των θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας και θα έχουν κόστος 1,35 δισ. ευρώ (με τιμές 2022), ενώ η τρίτη φάση θα προσθέσει ένα δεύτερο τέρμιναλ εκεί που σήμερα είναι ο χώρος στάθμευσης μακράς διάρκειας με ορίζοντα υλοποίησης έως το 2046.

Η πρώτη φάση, το σχέδιο 33MAP, στόχο έχει να αυξήσει τη χωρητικότητα από τα 26 εκατ. επιβάτες που είναι σήμερα σε 33 εκατ. ετησίως μέσω της επέκτασης του Κύριου και του Δορυφορικού Αεροσταθμού (συμπεριλαμβάνοντας αύξηση των εμπορικών περιοχών σε ποσοστό άνω του 60%), της κατασκευής πρόσθετων θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών, καθώς και ενός νέου πολυώροφου κτιρίου στάθμευσης οχημάτων. Οι κατασκευές αναμένεται να εχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2028.

Αναλυτικά, η πρώτη φάση των επεκτάσεων των υποδομών του ΔΑΑ περιλαμβάνει 4 διαφορετικές δράσεις:

• Επέκταση του κτιρίου του κεντρικού τερματικού σταθμού κατά περίπου 81.000 τετραγωνικά μέτρα, τα οποία θα περιλαμβάνουν από νέες αίθουσες επιβίβασης επιβατών με φυσούνα και λεωφορεία, επέκταση του χώρου check-in συμπεριλαμβανομένης μιας νέας πρόσοψης του τερματικού σταθμού, μιας νέας αίθουσας διαλογής αποσκευών που συνοδεύεται από επέκταση της περιοχής παραλαβής καθώς και νέους χώρους για εμπορικά καταστήματα και γραφεία.
• Ανάπτυξη μιας νέας απομακρυσμένης πίστας στάθμευσης 32 αεροσκαφών με τροχδρόμους και δύο νέες γέφυρες εξυπηρέτησης αεροσκαφών (ramp service).
• Νέο VIP τέρμιναλ.
• Επέκταση του οδικού δικτύου στην περιοχή του τέρμιναλκαι κατασκευή νέου πολυώροφου πάρκινγκ.

  Στα χρόνια που θα μεσολαβήσουν έως την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης και προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετείται η κίνηση, η διοίκηση του Αερολιμένα στοχεύει στη μεγιστοποίηση της επιχειρησιακής δυναμικότητας μέσω διαφόρων λειτουργικών προσαρμογών, όπως πρόσθετοι επιχειρησιακοί πόροι (π.χ. αυξημένη παρουσία ανθρώπινου δυναμικού στους τερματικούς σταθμούς) και έργα βελτίωσης υποδομών (π.χ. πρόσθετα γκισέ check-in, πρόσθετες πύλες αναχώρησης κ.λπ.). Η επένδυση που θα απαιτηθεί για την πρώτη φάση, η οποία είχε ξεκινήσει το 2018, αλλά «πάγωσε] στα χρόνια της πανδημίας, εκτιμάται σε 650 εκατ. ευρώ σε τιμές 2022 και οι δαπάνες συντήρησης και βελτιστοποίησης της δυναμικότητας για τα επόμενα 3 έτη σε περίπου 220 εκατ. ευρώ.

Η δεύτερη φάση της επέκτασης

Την έναρξη υλοποίησης της δεύτερης φάσης θα σηματοδοτήσει η πορεία της επιβατικής κίνησης, καθώς η επίτευξη του ορίου των 29,7 εκ. επιβατών, θα ανάψει το πράσινο φως για την υλοποίηση των έργων που θα αυξήσουν τη χωρητικότητα στους 40 εκ. επιβάτες. Ο προεκτιμώμενος προυπολογισμός των έργων που αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τα μέσα της δεκαετίας τυ 2030, ανέρχεται σε τουλάχιστον 700 εκ. ευρώ.

Στο πλαίσιο των έργων αυτής της φάσης σχεδιάζεται νέα επέκταση του υφιστάμενου τερματικού σταθμού με νέους χώρους εξυπηρέτησης επιβατών (όπως αίθουσες επιβίβασης, check in), εστίασης και εμπορικών καταστημάτων, κατασκευή της νέας πίστας στάθμευσης αεροσκαφών με τους αντίστοιχους τροχοδρόμους, χώροι εξοπλισμού υποστήριξης εδάφους, και μια νέα γέφυρα αεροσκαφών πάνω από τον αυτοκινητόδρομο.

Με την ολοκλήρωση των δύο επεκτάσεων ο τερματικός σταθμός του «Ελευθέριος Βενιζέλος» θα είναι από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη (ως μοναδικό τέρμιναλ) και θα έχει φτάσει στο απόγειο των δυνατοτήτων του.

Η τρίτη φάση

Μόλις η κίνηση του αερολιμένα ξεπεράσει τους 36 εκατ. επιβάτες δείχνοντάς σημάδια πως θα αυξηθεί περαιτέρω στους 38 εκατ. σε διάστημα δύο ετών, ο ΔΑΑ θα μπει στην τελική φάση της επέκτασης πριν τη λήξη της υφιστάμενης παραχώρησης, που θα περιλαμβάνει και την ανάπτυξη νέου τερματικού σταθμού απέναντι από τον υφιστάμενο, στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται ο χώρος στάθμευσης μακράς διαρκειας, ώστε να μπορεί το αεροδρόμιο να εξυπηρετεί 50 εκατ. επιβάτες ετησίως. Επιπλέον προβλέπονται ανάπτυξη της πίστας στάθμευσης αεροσκαφών, νέοι τροχόδρομοι, νέα γέφυρα αεροσκαφών πάνω από τον αυτοκινητόδρομο, νέες οδικές προσβάσεις και ολοκλήρωση του νέου πολυώροφου πάρκινγκ.

Σημαντική ενίσχυση εσόδων το 2023

Εκτός της εκτόξευσης της επιβατικής κίνησης, σημαντική ήταν και η ενίσχυση εσόδων του ΔΑΑ, ο οποίος την περασμένη χρονιά κατέγραψε αύξηση στα συνολικά έσοδα και λοιπά εισοδήματα κατά 126,8 εκατ. ευρώ ή 26,6%. Τα έσοδα άγγιξαν τα 603,7εκατ. ευρώ με τις ροές εσόδων Αεροπορικών και Μη Αεροπορικών Δραστηριοτήτων να παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση κυρίως λόγω της αύξησης της επιβατικής κίνησης κατά 24% καθώς και της δυναμικής ανάπτυξης εσόδων από εμπορικές δραστηριότητες.

Το Προσαρμοσμένο EBITDA, ανήλθε σε 367,2 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 16,7% σε σύγκριση με το 2022, ενώ το προσαρμοσμένο περιθώριο EBITDA ανήλθε σε 62,9%. Το Προσαρμοσμένο EBITDA εξαιρώντας τα έξοδα της Αρχικής Δημόσιας Προσφοράς (IPO) ανήλθε σε 378,0 εκατ. ευρώ. Τα Κέρδη μετά από Φόρους ανήλθαν σε 231,5 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 37,8% σε σχέση με 168,0 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος.

Για ένα έτος ισχυρών οικονομικών επιδόσεων, έκανε λόγο ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΑ, Γιάννης Παράσχης σχολιάζοντας την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων. Προσέθεσε πως «το 2023 σηματοδότησε ένα ιστορικό ορόσημο για την Εταιρεία μας, καθώς επικεντρωθήκαμε στην εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αθηνών, η οποία ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024. Αυτό το σημαντικό επίτευγμα αποτελεί απόδειξη της αδιάλειπτης αφοσίωσης και της εξαιρετικής επιμέλειας των ανθρώπων μας. Οι επιδόσεις μας αντικατοπτρίζουν την ανθεκτικότητα και την επιχειρηματική δυναμική της Εταιρείας».

Επιμερίζοντας τα έσοδα, από Αεροπορικές Δραστηριότητες προήλθαν τα 448,9 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 22,2% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Η αύξηση αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων από τις Αεροπορικές Χρεώσεις και των εσόδων από το Τέλος Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αερολιμένων που ανήλθαν σε 353,4 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 23,4% σε σχέση με το 2022, λόγω της αύξησης της κίνησης κατά 24,0%, παρά το γεγονός ότι οι τιμές των αεροπορικών χρεώσεων παρέμειναν σταθερές το 2023.

Τα έσοδα από Μη Αεροπορικές Δραστηριότητες ανήλθαν σε 134,8 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 23,2% σε σύγκριση με το 2022, γεγονός, το οποίο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των εσόδων από τις εμπορικές δραστηριότητες και τις υπηρεσίες στάθμευσης οχημάτων. Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα, πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μέσο έσοδο ανά επιβάτη αναμένεται να «ψαλιδιστεί» τα προσεχή χρόνια, δεδομένου ότι ήδη σήμερα το συνολικό ποσοστό πληρότητας των εμπορικών χώρων βρίσκεται στο 99%. Στα τέλη του 2023, το Αεροδρόμιο διέθετε συνολικά 155 καταστήματα, συμπεριλαμβανομένων 75 εμπορικών καταστημάτων, 47 χώρων εστίασης και 33 καταστημάτων παροχής υπηρεσιών, που κάλυπταν συνολικά πάνω από 13.500 τετραγωνικά μέτρα.

Αύξηση παρατηρήθηκε και στα έσοδα από μισθώματα, η οποία αποδίδεται κυρίως στα πρόσθετα μισθώματα που προέκυψαν από τις νέες συμβάσεις για το κύριο υπόστεγο συντήρησης αεροσκαφών με την Olympic Air (από τον Δεκέμβριο του 2022) και από τα κεντρικά γραφεία της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας από τον Ιανουάριο του 2023. Αναφορικά με τις δαπάνες λειτουργίας, όπως επισημαίνεται στα οικονομικά αποτελέσματα, αντισταθμίστηκαν εν μέρει από το χαμηλότερο κόστος υπηρεσιών κοινής ωφέλειας λόγω των χαμηλότερων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και λόγω του οφέλους από την ιδιοκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που παράχθηκε από το Φωτοβολταϊκό Πάρκο 16MW το οποίο τέθηκε σε λειτουργία το Φεβρουάριο 2023.