Δέκα µήνες αναδροµικά διεκδικούν οι συνταξιούχοι

Αναδροµικά ποσά από 660 έως 7.000 ευρώ διεκδικούν οι συνταξιούχοι για την περίοδο του 10µήνου που µεσολαβεί ανάµεσα στην απόφαση-βόµβα του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και την ψήφιση του νόµου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Σύµφωνα µε συγκλίνουσες νοµικές απόψεις πρόκειται για την πλέον «ακάλυπτη» περίοδο, εντός της οποίας εντοπίζεται έδαφος για όψιµες αξιώσεις.

Οπως είναι γνωστό, η Ολοµέλεια του ΣτΕ απεφάνθη το 2015 πως για λόγους δηµοσίου συµφέροντος η αντισυνταγµατικότητα των περικοπών του 2012 ισχύει από τη δηµοσίευση της απόφασης και µετά (Ιούλιος 2015).

Ακολούθως, τον Μάιο του 2016, ψηφίστηκε ο νόµος 4387, ο οποίος επιχείρησε να συµµορφωθεί, σε συνθήκες δηµοσιονοµικής ασφυξίας, µε τις ρήτρες της εν λόγω απόφασης. Στο πλαίσιο αυτό, το 10µηνο που µεσολαβεί ανάµεσα στη δηµοσίευση της απόφασης του Ανωτάτου Ακυρωτικού ∆ικαστηρίου και την ψήφιση του νόµου εντοπίζεται ως το πλέον επίµαχο διάστηµα. Πότε αυξάνονται τα ποσά Εφόσον τα αναδροµικά «απλωθούν» µέχρι και τον ∆εκέµβριο του 2018, δηλαδή σε 42 µήνες, τότε οι διεκδικήσεις φτάνουν έως και τα 27.000 ευρώ για συνταξιούχους µε µία κύρια και µία επικουρική.

Οι διεκδικήσεις κατά περιπτώσεις µπορούν να ξεπεράσουν και αυτό το ποσό αν ο συνταξιούχος λαµβάνει περισσότερες από δύο συντάξεις, όπως για παράδειγµα γιατροί του ΕΣΥ, µηχανικοί του ∆ηµοσίου, χήρες ή χήροι που λαµβάνουν περισσότερες συντάξεις και άλλοι. Τα ελάχιστα ποσά προκύπτουν για τους συνταξιούχους ΟΓΑ που έχασαν µόνο τα δώρα, τα οποία για την κατώτατη σύνταξη των 330 ευρώ ήταν 660 ευρώ τον χρόνο, καθώς οι αγρότες λάµβαναν µέχρι το 2012 τα πλήρη δώρα.

Υπάρχουν βέβαια και ορισµένες ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που διεκδικούν ακόµη λιγότερα και είναι όσοι ήταν κάτω των 60 ετών -άρα είχαν χάσει τα δώρα από το 2010- και είχαν ελάχιστη περικοπή, π.χ. 15 ευρώ τον µήνα στην κύρια σύνταξή τους. Αντίστοιχα, τα µεγαλύτερα ποσά προκύπτουν για συνταξιούχους µε υψηλές συντάξεις ή περισσότερες από δύο συντάξεις.

∆ικαστικές αποφάσεις που έχουν δηµοσιευθεί από Πρωτοδικεία και Εφετεία ενοποιούν τον χρόνο πριν και µετά τον νόµο Κατρούγκαλου, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2015 µέχρι και τον ∆εκέµβριο του 2018, καθώς µέχρι και την πρεµιέρα του επανυπολογισµού τον Ιανουάριο του 2019 οι αντισυνταγµατικές µειώσεις των νόμων 4051 και 4093 του 2012 συνέχιζαν να επιβάλλονται στις κύριες συντάξεις. Στον νόμο Κατρούγκαλου έχουν ενσωματωθεί ρήτρες που επιχειρούν να καλύψουν νομικά το διάστημα 2016 - 2018 και μένουν να κριθούν από τα ανώτατα δικαστήρια. Πάγια θέση του υπουργείου Εργασίας είναι πως για την περίοδο μετά το 2015 η κυβέρνηση συμμορφώθηκε με την απόφαση του ΣτΕ μέσα από τον νόμο Κατρούγκαλου και αναδρομικά δικαιούνται μόνο όσοι είχαν προσφύγει πριν από τη δημοσίευση της απόφασης.

Σε αυτό το πλαίσιο ο ΕΦΚΑ αναμένεται να εξαντλήσει τα ένδικα μέσα και βοηθήματα -και με αιτήσεις αναίρεσης στο ΣτΕ- απέναντι σε αποφάσεις που επιδικάζουν ποσά για την περίοδο μετά το 2015, πολύ περισσότερο όταν τα ποσά μπαίνουν και στην περίοδο μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου. Σε αυτό το έδαφος, για να υπολογίσει κανείς το συνολικό ποσό που διεκδικεί, κατ’ αρχάς για το επίμαχο 10μηνο, πρέπει να ανατρέξει στα μηνιαία εκκαθαριστικά πληρωμών των κύριων και επικουρικών συντάξεών του, όπου αναγράφονται οι μειώσεις των νόμων 4051 και 4093.

Προσοχή, ο επανυπολογισμός των επικουρικών έγινε ήδη από το καλοκαίρι του 2016, οπότε οι όποιες νομικές διεκδικήσεις σταματούν εκεί, εφόσον η διαδικασία του επανυπολογισμού κριθεί συνταγματική από το ΣτΕ. Σημειώνεται πως το ΕΤΕΑΕΠ έχει ήδη αναρτήσει στην ιστοσελίδα του ηλεκτρονική υπηρεσία με ενημερωτικά σημειώματα για την ανάλυση της αναπροσαρμογής της επικουρικής σύνταξης που έγινε το καλοκαίρι του 2016, καθώς και συγκεντρωτικούς πίνακες με όλες τις μνημονιακές κρατήσεις ανά μήνα από το 2012 (συνταγματικές και αντισυνταγματικές) για τους συνταξιούχους ΤΕΑΔΥ, ΤΕΑΠΟΚΑ, ΤΑΔΚΥ και ΤΕΑΥΕΚ.

Σε δύο ταχύτητες

Το «Εθνος - Συντάξεις και Ασφάλιση» ετοίμασε έναν πλήρη οδηγό με πίνακες και παραδείγματα για τα ποσά που διεκδικούν όλες οι κατηγορίες συνταξιούχων. Οι διεκδικήσεις κινούνται σε δυο ταχύτητες. Τη διαχωριστική γραμμή θέτει το συνταξιοδοτικό εισόδημα, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί το 2012 πριν τις περικοπές σε δώρα και συντάξεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές.

Δεδομένου ότι οι επίμαχες μειώσεις επιβλήθηκαν οριζόντια σε όλους ανεξάρτητα από το Ταμείο στο οποίο ανήκαν και ανεξάρτητα από το αν προέρχονταν από το Δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, οι δυο βασικές ταχύτητες είναι:

• Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά. Εχασαν τελείως τα δώρα, τα οποία είχαν «ψαλιδιστεί» ήδη από το 2010 και μέτρησαν απώλειες στην επικουρική τους σύνταξη.
• Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά. Εχασαν τελείως τα δώρα, μέτρησαν απώλειες 5%-20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, είχαν «έξτρα» μειώσεις στην επικουρική, καθώς και πρόσθετο «ψαλίδι» 12% ειδικά για όσους λάμβαναν μηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ.

Δεδομένου ότι το χρονικό διάστημα για το οποίο μπορούν να εγερθούν αξιώσεις δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο, το «Εθνος - Συντάξεις και Ασφάλιση» προσεγγίζει τις επίμαχες αντισυνταγματικές περικοπές σε μηνιαία βάση, ώστε κάθε συνταξιούχος να μπορεί να υπολογίσει τα ποσά που έχει χάσει και να σταθμίσει το συμφέρον του