Εργασιακά: Τα 5 «κλειδιά» που διασφαλίζουν δεδουλευµένα και αποζηµιώσεις

Πέντε ασφαλιστικές διατάξεις ανοίγουν τον δρόµο της διεκδίκησης µισθολογικών απολαβών, οφειλόµενων δεδουλευµένων και ετών προϋπηρεσίας κατά τη διαδικασία µεταβίβασης µιας επιχείρησης. Το Προεδρικό Διάταγµα 178 του 2002 (που βασίζεται σε Κοινοτική Οδηγία) όπως κωδικοποιήθηκε µε αναλυτική εγκύκλιο του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας υψώνει ασπίδα προστασίας για εργαζόµενους στους οποίους µπορεί να οφείλονται δεδουλευµένα, να µην αναγνωρίζονται προϋπηρεσίες -και άρα ύψος αποζηµίωσης- και γενικώς να πέφτουν θύµατα εκµετάλλευσης κατά τη µεταβίβαση µιας επιχείρησης.

Το θέµα επανέρχεται στην επικαιρότητα µε αφορµή την απόφαση-βόµβα του Μονοµελούς ∆ιοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, η οποία δικαιώνει 60 πρώην εργαζόµενους των σούπερ µάρκετ «Καρυπίδης». Η απόφαση αναγνωρίζει πως έχει επέλθει καθολική µεταβίβαση της «Καρυπίδης» στη «Market In» από τον Νοέµβριο του 2016 και γι’ αυτό υποχρεώνει τη «Market In» να προσλάβει τους προσφεύγοντες υπαλλήλους µε τους ίδιους όρους εργασίας που είχαν στον «Καρυπίδη» τον Νοέµβρη του 2016, δηλαδή κατά τη µεταβίβαση. Λόγω µη συµµόρφωσης της επιχείρησης, το υπουργείο Εργασίας καλεί σε τριµερή συνάντηση στις 17 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη.

Καθοριστικός ρόλος

Σύµφωνα µε νοµικούς κύκλους, κρίσιµο ρόλο στην επιτυχή για τους εργαζόµενους έκβαση της υπόθεσης έπαιξαν οι έλεγχοι του ΣΕΠΕ (όπου διαπιστωνόταν... αλληλεπίδραση ανάµεσα στους δυο εργοδότες) αλλά και η σχετική εγκύκλιος του τότε ειδικού γραµµατέα του Σώµατος, Νάσου Ηλιόπουλου, η οποία τεκµηριώνει νοµικά την έννοια της µεταβίβασης εντός της οποίας ισχύει το προστατευτικό πλαίσιο του 2002.

Οπως αναφέρει η εγκύκλιος του κ. Ηλιόπουλου, στην περίπτωση µεταβίβασης επιχείρησης, «ο διάδοχος εργοδότης υπεισέρχεται αυτοδικαίως στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις ενεργές συµβάσεις του παλαιού εργοδότη έναντι των εργαζοµένων της επιχείρησης». Στο πεδίο εφαρµογής του Διατάγµατος εµπίπτουν ακόµη και συµβάσεις εργασίας ορισµένου χρόνου όπως και πρόσκαιρες εργασιακές σχέσεις, ενώ οι προστατευτικές του διατάξεις συνιστούν κανόνες υποχρεωτικής εφαρµογής (δηµόσιας τάξης) που ισχύουν ανεξάρτητα από τη θέληση των εµπλεκοµένων.

Αναλυτικά, οι πέντε ρήτρες που κλειδώνουν το πλαίσιο της «µεταβίβασης» και οδηγούν στη διάσωση εργασιακών δικαιωµάτων είναι:

1. Στοιχειοθέτηση του πραγµατικού γεγονότος της συνέχισης της επιχείρησης, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει το στοιχείο της ταυτότητας της συνεχιζόµενης επιχείρησης µε την οποία συνδέεται ο εργαζόµενος. Η διατήρηση της ταυτότητας της µονάδας καθορίζεται κυρίως από στοιχεία όπως η οµοιότητα των δραστηριοτήτων πριν και µετά τη µεταβίβαση, η µεταβίβαση ή µη της φήµης και της πελατείας, η µεταβίβαση µέρους ή του συνόλου των υλικών ή άυλων στοιχείων στον διάδοχο φορέα κ.λπ.
2. Δεν επηρεάζει ο διαφορετικός τίτλος, η µορφή ή ο µετασχηµατισµός του νοµικού προσώπου που γίνεται µε τη διάλυση του «µεταβιβάζοντος» και τη σύσταση του «διαδόχου». Η προστασία ισχύει ακόµη κι αν ο νέος εργοδότης (διάδοχος) χρησιµοποιεί νέα γραφεία, νέες εγκαταστάσεις και εξοπλισµό, όταν µάλιστα έχει συµφωνηθεί µε τους εκπροσώπους των εργαζοµένων ότι θα συνεχισθούν µε αυτόν οι συµβάσεις του προσωπικού, που στο σύνολό του ή µερικώς έχει τοποθετηθεί στις ίδιες θέσεις.
3. Δεν απαιτείται να υπάρχει νοµικός δεσµός µεταξύ του «µεταβιβάζοντος» και του «διαδόχου».
4. Οι προστατευτικές διατάξεις ισχύουν και ύστερα από τυχόν προσωρινή διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης από τον παλιό εργοδότη και επαναλειτουργία της κατόπιν σύντοµου χρονικού διαστήµατος από τον διάδοχο.
5. Η προστασία εφαρµόζεται και σε περιπτώσεις που ο παλαιός εργοδότης παύει για σύντοµο χρονικό διάστηµα τη δραστηριότητα, αλλά από το σύνολο των ενεργειών του προκύπτει σαφώς πρόθεση να εξακολουθήσει τον επιχειρηµατικό του στόχο.