Εφορία-Ταμεία: Χωρίς «κόφτες», από κόσκινο οι 120 δόσεις

Δύο παρεµβάσεις σε διαφορετικές... ταχύτητες έρχονται, µε στόχο να απασφαλίσουν τη «βραδυφλεγή βόµβα» των ληξιπρόθεσµων οφειλών προς τα Ταµεία και την Εφορία. Τα υπουργεία Οικονοµικών και Εργασίας προωθούν δύο νέα και διακριτά σχήµατα ρυθµίσεων ληξιπρόθεσµων οφειλών σε έως 120 δόσεις, τα οποία αναµένονται το αµέσως επόµενο διάστηµα στη Βουλή. Οι δύο ρυθµίσεις θα έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, καθώς αφορούν διαφορετικές οφειλές.

Για παράδειγµα, η ρύθµιση προς τα Ταµεία δεν θα έχει εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια ένταξης, όπως αναµένεται για τη ρύθµιση οφειλών προς την Εφορία. Το «Εθνος» επιχειρεί µια πλήρη «ακτινογραφία» των όρων των δύο νέων ρυθµίσεων, µε τις οποίες επιχειρείται να αντιµετωπιστεί συνολικά ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο χρεών που υπερβαίνει τα 135 δισ.

Ευνοϊκοί όροι

Χωρίς εισοδηµατικούς ή περιουσιακούς «κόφτες», αλλά µε ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, που θα οδηγούν σε «κούρεµα» της συνολικής οφειλής κατά 60%-65% και αποπληρωµή του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις, έρχεται η πολυαναµενόµενη ρύθµιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταµεία. Η ρύθµιση αφορά 1,4 εκατ. οφειλέτες, καθώς περιλαµβάνει ελεύθερους επαγγελµατίες, αγρότες και εργοδότες, νοµικά και φυσικά πρόσωπα, ενεργούς και µη ενεργούς ασφαλισµένους. Στο νέο σχήµα θα ενταχθεί το σύνολο των οφειλών στα Ταµεία έως και τον ∆εκέµβριο του 2018 που αγγίζει τα 35 δισ. µε δυνατότητα αποπληρωµής σε έως 10 χρόνια. Από το νέο σχήµα, που αναµένεται πιθανότατα την επόµενη εβδοµάδα στη Βουλή, θα εξαιρούνται µόνο οι οριστικά ενταχθέντες στον εξωδικαστικό και στον νόµο για τα υπερχρεωµένα νοικοκυριά (Ν. 3869/2010). Στόχος είναι µέχρι το τέλος Απριλίου να τεθεί σε εφαρµογή η ηλεκτρονική πλατφόρµα για τις αιτήσεις µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα λίγων µηνών.

Αναλυτικά, για τις ατοµικές εισφορές των µη µισθωτών σε πρ. ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ η ρύθµιση αναµένεται να προβλέπει:

• Εθελοντικό επανυπολογισµό οφειλών της περιόδου 2002-2016 µε το σύστηµα ΕΦΚΑ: Με βάση τα ποσοστιαία ασφάλιστρα για κύρια, επικουρική σύνταξη, υγεία και πρόνοια που προβλέπουν ο νόµος 4387/2016 και το εισόδηµα. ∆εν αποκλείεται να χρησιµοποιηθεί ως βάση υπολογισµού ο κατώτατος µισθός του 2018, µε αποτέλεσµα να πέσουν όλοι οι οφειλέτες στην ελάχιστη εισφορά του νόµου Κατρούγκαλου. Ο επανυπολογισµός θα γίνεται ύστερα από αίτηση του οφειλέτη, καθώς θα συνεπάγεται και µείωση συντάξιµου µισθού. Ο οφειλέτης θα µπορεί να ενταχθεί στη ρύθµιση και χωρίς επανυπολογισµό, ώστε να επωφεληθεί από τις δόσεις.
• Οφειλές που δηµιουργήθηκαν έως και 31.12.2001, όπως και όσες ανήκουν στη διετία 2017-2018 δεν επανυπολογίζονται.
• Αυτόµατο «κούρεµα» του συνόλου των προσαυξήσεων κατά 85%. Για τα χρέη της περιόδου 2002- 2016 θα επανυπολογίζονται και οι προσαυξήσεις µε βάση τη νέα βασική οφειλή, ενώ η έκπτωση θα αποδίδεται στα νέα πρόστιµα.
• Αποπληρωµή του νέου ποσού σε έως 120 δόσεις. Ο αριθµός των δόσεων θα διαµορφώνεται µε βάση το ελάχιστο ποσό δόσης των 50 ευρώ. Οι δόσεις αντί τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων εκπρόθεσµης καταβολής θα έχουν τόκο 5% ετησίως υπολογισµένο. Ο µηχανισµός αυτός οδηγεί σε σηµαντικό «κούρεµα» της βασικής οφειλής, που θα «κουµπώνει» µε το «κούρεµα» των προσαυξήσεων και θα οδηγεί σε συνολική αποµείωση της οφειλής κατά 60%-65%. Οι αγρότες (οφειλές προς πρ. ΟΓΑ) θα επωφελούνται από τις 120 δόσεις, µε ελάχιστη δόση τα 30 ευρώ, και το «κούρεµα» των προσαυξήσεων κατά 85%, αλλά δεν θα εντάσσονται πιθανότατα στον επανυπολογισµό, καθώς σε κάποιες κλάσεις πριν από το 2007 είχαν µικρότερες εισφορές από την ελάχιστη του νόµου Κατρούγκαλου.

Για τους εργοδότες (οφειλές προς πρ. ΙΚΑ) προβλέπεται να ισχύει η αποπληρωµή σε 120 δόσεις, µε 50% έκπτωση στα πρόστιµα. Εναλλακτικά θα δίδεται 100% έκπτωση αν γίνει ολοσχερής εφάπαξ εξόφληση της βασικής οφειλής. Θα εντάσσονται οφειλές εργοδοτών έως και το 2018, µε ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ. Πάνω από 78.000 µη µισθωτοί, ηλικίας άνω των 62 ετών, αναµένεται να απεγκλωβιστούν και να συνταξιοδοτηθούν µέσα από τη ρύθµιση, καθώς έχουν οφειλές που δεν επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση (άνω των 20.000 ευρώ στον πρ. ΟΑΕΕ, 4.000 ευρώ στον πρ. ΟΓΑ, 15.000 ευρώ στο πρ. ΕΤΑΑ). Εφόσον µετά τον επανυπολογισµό η νέα οφειλή πέφτει κάτω από τα προβλεπόµενα όρια, θα υποβάλλεται απευθείας αίτηση συνταξιοδότησης. Εάν προκύπτει επιπλέον ποσό, ο οφειλέτης καταβάλλει τις δόσεις της ρύθµισης (έως 120) µέχρι το νέο χρέος να φτάσει στο απαιτούµενο όριο. Ακολούθως υποβάλλεται αίτηση συνταξιοδότησης.

Εισόδηµα και περιουσία

Σε ό,τι αφορά τα τελικά σενάρια για τη µορφή της ρύθµισης των 120 δόσεων για όσους χρωστούν στη φορολογική διοίκηση, το υπουργείο Οικονοµικών έχει ακολουθήσει πιο αυστηρή οδό. Η ρύθµιση, σύµφωνα µε πληροφορίες από το οικονοµικό επιτελείο, είναι δεδοµένο ότι θα έρθει το επόµενο διάστηµα, αλλά θα έχει αυστηρά εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια, προκειµένου να µπορούν να ενταχθούν σε αυτήν µόνον όσοι έχουν πραγµατικό οικονοµικό πρόβληµα. Το να µην έχει οριζόντιο και τυφλό χαρακτήρα η ρύθµιση για τις οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση είναι ένας σηµαντικός όρος που έχουν θέσει οι θεσµοί, προκειµένου να δώσουν το «πράσινο φως» για τη θέσπισή της. Ετσι, η ρύθµιση δεν θα απευθύνεται σε όλους τους οφειλέτες, αλλά µόνο σε αυτούς που δεν είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές, δηλαδή δεν µπορούν πραγµατικά να εξοφλήσουν συσσωρευµένες φορολογικές οφειλές.

Σύµφωνα µε τις τελευταίες πληροφορίες, τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας ρύθµισης οφειλών προς την Εφορία θα είναι τα εξής:

• Θα είναι διαφορετική σε σχέση µε αυτήν που έρχεται για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταµεία, δηλαδή θα έχει διαφορετικές προϋποθέσεις και κριτήρια ένταξης.
• ∆εν θα είναι τυφλή και οριζόντια. Θα προβλέπει αυστηρά εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη σε αυτήν, προκειµένου να ενταχθούν µόνο όσοι έχουν πραγµατική αδυναµία αποπληρωµής οφειλών σε λίγες δόσεις. Το βασικό σενάριο που επεξεργάζεται το οικονοµικό επιτελείο είναι να µπορούν να ενταχθούν στη ρύθµιση φορολογούµενοι οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια που θεσπίστηκαν για το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας των υπερχρεωµένων νοικοκυριών. Υπενθυµίζεται ότι τα εισοδηµατικά κριτήρια που τέθηκαν ήταν 12.500 ευρώ για τον άγαµο, 21.000 ευρώ για έγγαµο, 26.000 ευρώ για τον έγγαµο µε ένα παιδί, 31.000 για τον έγγαµο µε δύο παιδιά και 36.000 ευρώ για τον έγγαµο µε τρία ή περισσότερα παιδιά. Επίσης, θα πρέπει ο φορολογούµενος να µην έχει συνολική ακίνητη περιουσία άνω των 200.000 ευρώ.
• Θα δίνεται η δυνατότητα αύξησης του αριθµού των δόσεων της πάγιας ρύθµισης από τις 12 που είναι σήµερα σε έως και 48.
• Σε ειδικές περιπτώσεις θα µπορούν φορολογικές οφειλές να ρυθµιστούν σε έως και 120 δόσεις. Αυτός ο αριθµός δόσεων θα δίνεται µόνο στις περιπτώσεις υψηλών οφειλών που αφορούν οφειλέτες µε πολύ χαµηλά εισοδήµατα.
• Θα µπορούν να ενταχθούν στη ρύθµιση φορολογικές οφειλές έως και το τέλος του 2017.
• Προϋπόθεση για την ένταξη στη ρύθµιση θα είναι η εξόφληση των φορολογικών οφειλών του 2018 ή η πιστή τήρησης της ρύθµισης των 12 δόσεων για αυτές τις οφειλές. Αυτός ο όρος θα τεθεί σε ισχύ προκειµένου να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα που έχει προκύψει µε φορολογούµενους οι οποίοι έχουν διακόψει την πληρωµή τρεχουσών φορολογικών οφειλών λόγω της προσδοκίας τους να ενταχθούν στη νέα ρύθµιση.
• Η αίτηση για τη ρύθµιση θα υποβάλλεται αποκλειστικά µε ηλεκτρονικό τρόπο, δηλαδή µέσω του δικτυακού τόπου της Ανεξάρτητης Αρχής ∆ηµοσίων Εσόδων.
• Για όσους ενταχθούν στη ρύθµιση θα προβλέπεται η διαγραφή προσαυξήσεων-τόκων εκπρόθεσµης καταβολής. Ωστόσο, δεν θα προβλέπεται η διαγραφή της κύριας οφειλής. Τη ρύθµιση περιµένουν ως «µάννα εξ ουρανού» εκατοµµύρια φορολογούµενοι. Σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής ∆ηµοσίων Εσόδων για τις οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση, οι συνολικές οφειλές ανέρχονται σε 104 δισ. ευρώ, από τα οποία όµως θεωρούνται εισπράξιµα λιγότερα από 20 δισεκατοµµύρια.

ΤΩΝ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΣΚΟΛΟΥ & ΣΠΥΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΕΛΗ