Τουρκική οικονομία: Δόση αισιοδοξίας για πληθωρισμό, συμφωνία με Shell αλλά και πανάκριβα ενοίκια

Δόση αισιοδοξίας έδωσαν στην Τουρκία τα στοιχεία για τον πληθωρισμό τον Αυγούστο, που ανακοίνωσε η τουρκική Στατιστική Υπηρεσία. Ο ετήσιος πληθωρισμός μειώθηκε στο 51,97% τον Αύγουστο, σημειώνοντας αισθητή πτώση σε σχέση με το 61,78% του Ιουλίου.

Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ εξέφρασε την ικανοποίησή του, δηλώνοντας ότι ο αποπληθωρισμός στη χώρα έχει ξεκινήσει. Αν και η δήλωσή του ενθάρρυνε, η ομάδα ανεξάρτητων οικονομολόγων ENAG, που παρακολουθεί τις οικονομικές εξελίξεις με διαφορετική μεθοδολογία, παρουσιάζει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Σύμφωνα με τα δικά της στοιχεία, ο πληθωρισμός τον Αύγουστο ανήλθε στο 90,35%. Η Τουρκία βρίσκεται, πάντως, στην κορυφή του πληθωρισμού των τροφίμων μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, αλλά και παγκοσμίως.

Ο πληθωρισμός πλήττει το σχολείο

Ο πληθωρισμός πλήττει φέτος σημαντικά τους γονείς με παιδιά σχολικής ηλικίας. Μόνο το κόστος ενός σχολικού γεύματος έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ενδεικτικά, το κόστος για τυρί, φρούτα και ελιές στο κουτί ενός σχολικού γεύματος αυξήθηκε από 8,80€ σε 17,80€. Τα σχολεία πλέον δεν προσφέρουν μεσημεριανό γεύμα, επιβαρύνοντας περαιτέρω τους γονείς.

Επιπλέον, το κόστος των σχολικών λεωφορείων έχει αυξηθεί δραματικά. Οι προτεινόμενες αυξήσεις ναύλων από τον δήμο της Κωνσταντινούπολης κυμαίνονται στο 16%, αλλά πολλές εταιρείες λεωφορείων έχουν αυξήσει τα ποσοστά τους σε πολύ υψηλότερα επίπεδα. Το ημερήσιο κόστος μεταφοράς ενός παιδιού στο σχολείο ανέρχεται πλέον στα 8,80€, ξεπερνώντας ακόμη και το ναύλο ενός ταξί για την ίδια διαδρομή.

ΔΝΤ: Οι πολιτικές του Σιμσέκ είναι καλές, αλλά...

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε πρόσφατη έκθεσή του μετά τις συναντήσεις που είχε αρχές καλοκαιριού στην Τουρκία δήλωσε ότι το μήνυμα είναι και γλυκό και ξινό. Γλυκό: Το ΔΝΤ βλέπει τον πληθωρισμό να μειώνεται τόσο φέτος όσο και το επόμενο έτος. Το ξινό: Δεν πέφτει ωστόσο αρκετά γρήγορα και κινδυνεύει να μειώσει την ανάπτυξη στο 2,7% το 2025. Η θεραπεία; Ένα πιο αυστηρό μείγμα πολιτικών, με επίκεντρο τη δημοσιονομική πολιτική και μια μεγαλύτερη και πιο εμπροσθοβαρή δημοσιονομική εξυγίανση. Το ΔΝΤ πιστεύει ότι οι κίνδυνοι κρίσης έχουν υποχωρήσει χάρη στις πολιτικές του Σιμσέκ, αλλά μπορεί να απαιτηθεί πρόσθετη σύσφιξη, εάν ο πληθωρισμός δεν παραμείνει στην πορεία του για να φτάσει στο εύρος του στόχου το 2025.

Goldman Sachs: Δυσοίωνες προβλέψεις για την ισοτιμία

Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις της για τη συναλλαγματική ισοτιμία της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου. Εκτιμά ότι η ισοτιμία του δολαρίου με την τουρκική λίρα θα διαμορφωθεί στα 36, 39 και 44, για τους επόμενους 3, 6 και 12 μήνες, αντίστοιχα. Οι αυξημένες αυτές προβλέψεις υποδηλώνουν ότι οι πιέσεις στη λίρα αναμένεται να ενταθούν.

Η Ganfeng Lithium επενδύει στην τουρκική αγορά μπαταριών λιθίου

Μετά την κινεζική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων BYD, άλλη μία κινεζική εταιρεία επενδύει στην Τουρκία. Η κινεζική Ganfeng Lithium ανακοίνωσε τη σύναψη συμφωνίας, ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων, με την τουρκική Yigit Aku για κατασκευή εργοστασίου παραγωγής μπαταριών λιθίου με ετήσια δυναμικότητα 5GWh.

Οι αμυντικές εξαγωγές εκτοξεύονται

Η τουρκική αμυντική βιομηχανία καταγράφει σταθερή αύξηση στις εξαγωγές. Ο τομέας της άμυνας και της αεροδιαστημικής κατέγραψαν αύξηση 12,6% τον Αύγουστο σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο, φτάνοντας τα 423 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα, κατά τους πρώτους 8 μήνες του 2024, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 9,8% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, αποδεικνύοντας τη δυναμική του κλάδου.Οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες πέτυχαν να εξάγουν προϊόντα σε 171 διαφορετικές χώρες κατά το 2024.

Μετατρέποντας την εξάρτηση σε... hub – Συμφωνία LNG με τη Shell

Η 10ετούς διάρκειας συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Shell, που αφορά την προμήθεια στην Τουρκία 4 δισ. κυβικών μέτρων LNG ετησίως από το 2027, αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Άγκυρας να καταστεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος. Παρά την εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου από τη Μαύρη Θάλασσα, η Τουρκία παραμένει μεγάλος εισαγωγέας και πλέον στοχεύει να ενισχύσει τον ρόλο της ως μεταπωλητής ενέργειας στην Ευρώπη. Η συμφωνία με τη Shell, σε συνδυασμό με την προηγούμενη με την Exxon, αναμένεται να μειώσει την εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία και το Ιράν, ενώ ενισχύει τη διαπραγματευτική της θέση στις επερχόμενες συνομιλίες για την ανανέωση συμβάσεων φυσικού αερίου μαζί τους.

Το μέσο ενοίκιο στην Κωνσταντινούπολη υπερέβη τον κατώτατο μισθό

Η ασυμβατότητα μεταξύ μισθών και κόστους διαβίωσης στην Κωνσταντινούπολη γίνεται ολοένα και πιο εμφανής, καθώς τα ενοίκια συνεχίζουν να εκτοξεύονται στην μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας. Τον Ιούλιο του 2024, η μέση τιμή ενοικίασης ανά τετραγωνικό μέτρο στην Κωνσταντινούπολη αυξήθηκε στα 6,5 ευρώ, από 5 ευρώ τον ίδιο μήνα πέρυσι. Αυτό σημαίνει ότι ένα σπίτι 100 τετραγωνικών μέτρων ενοικιάζεται φέτος περίπου 650 ευρώ το μήνα, ξεπερνώντας κατά πολύ τον κατώτατο μισθό των 450 ευρώ. Οι τιμές αυτές δεν αντικατοπτρίζουν ωστόσο την αλήθεια, καθώς οι πραγματικές τιμές ενοικίασης στην πλειονότητα των συνοικιών της πόλης είναι τουλάχιστον διπλάσιες από αυτές που βγάζουν τα επίσημα στοιχεία.

Οι πωλήσεις κλιματιστικών τριπλασιάστηκαν από πέρυσι

Η κατακόρυφη άνοδος των θερμοκρασιών στην Τουρκία το καλοκαίρι του 2024 πυροδότησε μια πρωτοφανή αύξηση στις πωλήσεις κλιματιστικών, οι οποίες τριπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2023. Ο Χάρτης θερμότητας από τις πωλήσεις κλιματιστικών αποκάλυψε τις πιο καυτές πόλεις της Τουρκίας με την Κωνσταντινούπολη να κατέχει την πρώτη θέση. Ακολουθούν Άδανα, Σμύρνη, Μερσίνα και Αττάλεια. Η ζήτηση ήταν τόσο υψηλή που τα αποθέματα εξαντλήθηκαν σε πολλά σημεία πώλησης τον Ιούλιο, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ.