Αττική Οδός: Αγώνας δρόμου για να παραδοθεί στις 6 Οκτωβρίου στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ χωρίς να διαταραχθούν οι μετακινήσεις

Σε αγώνα δρόμου θα πρέπει να αποδυθεί το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προκειμένου να μπορέσει σε διάστημα μόλις λίγων ημερών να επιτύχει τη «βελούδινη» μετάβαση από τον υφιστάμενο στον νέο παραχωρησιούχο της Αττικής Οδού, καθώς η κρισιμότητα του συγκεκριμένου αυτοκινητόδρομου για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις στην πρωτεύουσα δεν αφήνει περιθώρια για πειραματισμούς ή λάθη.

Κι αυτό διότι τελικά στην εκπνοή της τρέχουσας παραχώρησης αποφασίστηκε να μην προχωρήσει η εναλλακτική της υπογραφής σύμβασης παράτασης για το μεταβατικό διάστημα των πέντε μηνών μέχρι να αναλάβει τα ηνία του αυτοκινητόδρομου η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – σενάριο για το οποίο το υπουργείο είχε προετοιμαστεί κάνοντας τη σχετική προεργασία – αλλά να επισπευστούν οι εξελίξεις και ο δρόμος να αλλάξει χέρια εν μία νυκτί.

Η τελική απόφαση φέρεται να ελήφθη το περασμένο Σαββατοκύριακο, ενώ χθες Δευτέρα, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο υπουργείο υπό τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και των τραπεζών με αντικείμενο κυρίως το οικονομικό κλείσιμο της συμφωνίας.

Σύμφωνα με την ενημέρωση των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών, η παράδοση από το Ελληνικό Δημόσιο του αυτοκινητοδρόμου της Αττικής Οδού στο νέο παραχωρησιούχο (Νέα Αττική Οδός Α.Ε.) θα γίνει την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2024, γεγονός το οποίο θα ανάψει το πράσινο φως για την είσπραξη του τιμήματος των 3,27 δισ. ευρώ, του υψηλότερου που έχει επιτευχθεί σε διαγωνιστική διαδικασία του ΤΑΙΠΕΔ. Με αυτό θα μειωθεί ισόποσα το δημόσιο χρέος της χώρας, σχεδόν κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ.

Η έναρξη της νέας 25ετούς περιόδου παραχώρησης θα σημάνει και την αυτόματη μείωση των διοδίων στα 2,5 από τα 2,8 ευρώ.

Τα δύο υπουργεία επισημαίνουν σε κοινή ανακοίνωσή τους ότι μέχρι τις 6 Οκτωβρίου, θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες μετάβασης του οδικού άξονα στο νέο καθεστώς παραχώρησης, δηλαδή, μεταξύ άλλων, η κύρωση της σύμβασης παραχώρησης από τη Βουλή και το χρηματοοικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής με την εφάπαξ καταβολή του τιμήματος.

Παρόλα αυτά μόλις έντεκα ημέρες πριν τη λήξη της τρέχουσας σύμβασης, η νέα που υπεγράφη στις 12 Σεπτεμβρίου 2024 μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ δεν είχε έως χθες κατατεθεί προς κύρωση στη Βουλή, γεγονός που προιωνίζεται μία fast track συζήτηση της παραχώρησης ενός εκ των σημαντικότερων assets της χώρας, προτού αυτή γίνει νόμος του κράτους.

Σε κάθε περίπτωση το στοίχημα για τη μετάβαση της Αττικής Οδού στη νέα εποχή είναι μεγάλο δεδομένου ότι το χρονικό περιθώριο που απομένει είναι ασφυκτικό. Τα δύο υπουργεία αναφέρουν πως «οι αρμόδιες Διευθύνσεις του υφιστάμενου και του νέου παραχωρησιούχου βρίσκονται ήδη, το τελευταίο διάστημα, σε απευθείας συνεργασία για την ομαλή ολοκλήρωση της διαδικασίας, υπό τις κατευθύνσεις Ελληνικού Δημοσίου – ΤΑΙΠΕΔ».

Ωστόσο στον ελάχιστο χρόνο που απομένει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα πρέπει να παραλάβει την Αττική Οδό από την υφιστάμενη παραχώρηση «ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΑΒΑΞ-EGIS» με εκπληρωμένους όλους τους όρους της σύμβασης και να υπογράψει πρωτόκολλο παράδοσης - παραλαβής με τον νέο παραχωρησιούχο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Αυτό μεταξύ άλλων προυποθέτει ότι ο αυτοκινητόδρομος θα έχει παραδοθεί από τον νυν παραχωρησιούχο σε πλήρη λειτουργία, με το σύνολο των υποδομών απολύτως συντηρημένο όπως και τον εξοπλισμό κινητό και μη, ενώ θα πρέπει να έχει εξασφαλιστεί από τον διάδοχό του και ο απαραίτητος αριθμός εργαζομένων που θα στελεχώσουν τη νέα παραχώρηση προκειμένου η αλλαγή σκυτάλης να μην έχει συνέπειες για τους δεκάδες χιλιάδες καθημερινούς χρήστες της οδού.

Οι σημερινοί εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν αποζημιωθεί από τον υφιστάμενο παραχωρησιούχο με πηγές κοντά στην υπόθεση να επισημαίνουν ότι - εφόσον το επιθυμούν – θα μπορέσουν να μεταπηδήσουν στη νέα εταιρεία καθώς δαθέτουν ήδη πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία στη λειτουργία της Αττικής Οδού.

Με την παράδοση του αυτοκινητόδρομου στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στις 6 Οκτωβρίου λήγει και το ...θρίλερ της μετάβασης στη νέα εποχή, το οποίο είχε καταγράψει έως σήμερα αρκετά επεισόδια. Ετσι, από την αρχική τοποθέτηση της ηγεσίας του υπουργείου ότι δεν υφίσταται ζήτημα παράτασης της υφιστάμενης σύμβασης, φτάσαμε την περασμένη εβδομάδα στις δηλώσεις του υφυπουργού Υποδομών, Νίκου Ταχιάου ότι «η παραχώρηση αποτελεί το μόνο νομικό όχημα αυτή τη στιγμή που επιτρέπει να εισπράττει κάποιος για λογαριασμό του και να τα αποδίδει στο Δημόσιο τα έσοδα της Αττικής Οδού».

Ο υφυπουργός είχε, πάντως, αναφέρει με νόημα ότι οι εξελίξεις και η αλλαγή σελίδας συνδέονται και με τον απερχόμενο και με τον εισερχόμενο παραχωρησιούχο κάνοντας λόγο για «δύο ενηλικες στο δωμάτιο».

Της τοποθέτησης αυτής είχε προηγηθεί ερώτημα του υπουργείου στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ως προς το εάν μπορεί να υπογραφεί συμπληρωματική σύμβαση για το προσεχές πεντάμηνο. Η γνωμοδότηση του ΝΣΚ άνοιγε το δρόμο στο ενδεχόμενο παράτασης της υφιστάμενης σύμβασης έως και τις 12 Φεβρουαρίου 2025 τεκμηριώνοντας την ανάγκη να μην διακυβευθεί η ομαλή λειτουργία της Αττικής Οδού.

Τελικώς το υπουργείο έκανε άλλη μία στροφή στο ζήτημα ανακοινώνοντας την επίσπευση έναρξης της νέας παραχώρησης και την αυτόματη αλλαγή σκυτάλης.

Υπενθυμίζεται ότι ο νέος παραχωρησιούχος, θα αναλάβει για 25 έτη τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού και πέραν του εφάπαξ οικονομικού ανταλλάγματος, θα αποδίδει ετησίως στο ΤΑΙΠΕΔ ποσοστό που θα ανέρχεται σε 7,5% επί των πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, ενώ προβλέπονται περαιτέρω επενδύσεις και δαπάνες αναβαθμίσεων και εκσυγχρονισμού ύψους 380 εκατ. ευρώ στο σύνολο διάρκειας της παραχώρησης.

Η Αττική Οδός αποτελεί τον πλέον «χρυσοφόρο» αυτοκινητόδρομο με τη μέση ετήσια αύξηση κυκλοφορίας να ανέρχεται σε 4% τα τελευταία 10 χρόνια και τη μέση ημερήσια κυκλοφορία να κινείται στα 270.000 οχήματα.