Συντάξεις: Το ΣτΕ αποφασίζει για τη δυνατότητα λήψης δύο εθνικών από ένα άτομο

Σήμερα αναμένεται να συζητηθεί στο Α΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας αν θα καταργηθεί η όχι η δυνατότητα να χορηγούνται δυο εθνικές συντάξεις στον ίδιο συνταξιούχο, ένα θέμα που αφορά κυρίως τους συνταξιούχους λόγω χηρείας.

Μέχρι τώρα, στους συνταξιούχους χηρείας, οι οποίοι δικαιούνταν ταυτόχρονα και σύνταξη από ίδιο δικαίωμα χορηγούνταν διπλή εθνική σύνταξη.

Η εγκύκλιος Τσακλόγλου που δεν ενεργοποιήθηκε

Οι συνταξιούχοι που προσέφυγαν στο ΣτΕ  ζητούσαν την ακύρωση παλαιότερης εγκυκλίου του  υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνου Τσακλόγλου, που βασίζεται στο Νόμο Κατρούκαλου (άρθρο 7 παρ. 5 του ν. 4387/2016) και προβλέπει ότι ο δικαιούχος περισσοτέρων συντάξεων λαμβάνει μόνο μία εθνική σύνταξη.

Η εγκύκλιος ωστόσο δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ στο πλαίσιο των κυβερνητικών αποφάσεων να παραπεμφθεί σε μελλοντικό χρόνο η αντιμετώπιση των ζητημάτων των συντάξεων χηρείας που αγγίζουν θέματα κοινωνικής ευαισθησίας και στο ...βάθος πολιτικό κόστος.

Ο κ. Τσακλόγλου την ίδια περίοδο είχε κοινοποιήσει έγγραφο που ανέφερε ότι η κατάργηση δύο εθνικών συντάξεων ισχύει ακόμη και στην περίπτωση που κάποιος δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου (χηρείας) και σύνταξη για διαφορετική αιτία (λόγω γήρατος ή αναπηρίας). Επίσης το έγγραφο επεσήμανε ότι :

α) δεν έχει αναδρομική ισχύ (επομένως, η μη χορήγηση της δεύτερης εθνικής σύνταξης εφαρμόζεται στις συντάξεις χηρείας που απονέμονται μετά την 1.1.2022),

β) οι ήδη καταβαλλόμενες στους συνταξιούχους λόγω θανάτου διπλές εθνικές συντάξεις θα συνεχίζουν να καταβάλλονται ως προσωπική διαφορά και

γ) τα επιπλέον ποσά εθνικών συντάξεων που καταβλήθηκαν δεν αναζητούνται.

Σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας το επίμαχο έγγραφο αποτελεί μία απλή εγκύκλιο προς τον e-ΕΦΚΑ για την σωστή ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου.

Συνταξιούχοι: Πρέπει να ακυρωθεί η εγκύκλιος

Ωστόσο οι συνταξιούχοι που προσέφυγαν υποστήριξαν ότι το προσβαλλόμενο έγγραφο θέτει νέους κανόνες και εφόσον δεν δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ, δεν ισχύει και πρέπει να ακυρωθεί.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι σε άρθρο του στην «Η» ο δικηγόρος- εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος είχε επισημάνει για την εγκύκλιο Τσακλόγλου τα εξής: «Η εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας για την μία Εθνική Σύνταξη στις συντάξεις χηρείας, αναπηρίας κ.λ.π., έχει δημιουργήσει ανησυχία σ΄ αυτούς που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν από 1-1-2022 και μετά, δεδομένου ότι αν εφαρμοσθεί, θα οδηγήσει σε περιορισμό των συντάξεων κάποιων μελλοντικών συνταξιούχων». 

Η μείωση, κατά τη δήλωση του αρμοδίου υφυπουργού, απεφεύχθη για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί μέχρι 31-12-2021. Το θέμα επανεξετάζεται από το Υπουργείο Εργασίας, προκειμένου, όπως είπε και ο αρμόδιος Υπουργός, να καταλήγει σε δίκαιες λύσεις.

Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό, πάντοτε εντός των πλαισίων και ορίων που αφήνουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, να καταλήγουμε σε επίπεδα συνταξιοδοτικών παροχών αξιοπρεπή, που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις οικονομικές υποχρεώσεις της εποχής μας.

Το σενάριο χορήγησης μιας εθνικής σύνταξης

Ας δούμε λοιπόν πως θα διαμορφωθεί το ύψος των απονεμομένων συντάξεων αν εφαρμοσθεί η χορήγηση μίας Εθνικής Σύνταξης για όλες τις συντάξεις που λαμβάνει κάποιος.

Έστω αποβιώσας συνταξιούχος που έχει συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη ασφάλισης, λαμβάνοντας μικτό ποσό κύριας σύνταξης 1.200 ευρώ. Εξ αυτών τα 816 είναι ανταποδοτική σύνταξη και τα 384 εθνική.

Αν η δικαιούχος χήρα έχει πάρει δική της σύνταξη με περισσότερα από 20 έτη ασφάλισης, δηλαδή λαμβάνει 550 ευρώ, εκ των οποίων τα 384 είναι εθνική σύνταξη και τα 166 ανταποδοτική, τότε ως σύνταξη θανάτου θα λάβει 571 ευρώ για την πρώτη τριετία από το θάνατο και 384 (κατώτατο όριο) μετά την πάροδο της τριετίας.

Έτσι λοιπόν η δικαιούχος για μια τριετία θα πάρει αθροιστικά 1.121 ευρώ και μετά την τριετία αθροιστικά 934 ευρώ.

Τα ποσά αυτά, αν εφαρμοζόταν το προηγούμενο καθεστώς (εθνική σύνταξη για κάθε σύνταξη), θα ήταν αντίστοιχα 1.390 ευρώ για την πρώτη τριετία και 970 ευρώ μετά την τριετία.

Τι ισχύει αν έχει προηγηθεί η σύνταξης χηρείας

Η χορήγηση μίας εθνικής σύνταξης καταλήγει σε διαφορετικά ποσά, αν έχει προηγηθεί η απονομή της σύνταξης χηρείας σε σχέση με την σύνταξη από ίδιο δικαίωμα.

Αν λοιπόν προηγηθεί η χηρείας, τότε η δικαιούχος του προηγούμενου παραδείγματος θα λάβει από την σύνταξη χηρείας για μια τριετία 840 ευρώ και μετά την τριετία 420 ευρώ.

Αν λάβει δική της σύνταξη εντός της τριετίας, το ποσό που θα λάβει θα είναι 321 ευρώ.

Αν συνταξιοδοτηθεί μετά την τριετία από δικό της δικαίωμα, το ποσό που θα λάβει θα είναι 415 ευρώ.

Έτσι λοιπόν στη πρώτη περίπτωση αθροιστικά θα λάβει για μια τριετία 1.161 ευρώ και μετά την τριετία 835 ευρώ.

Στην δεύτερη δε περίπτωση (μόνο χηρείας) το ποσό θα είναι την πρώτη τριετία 840 ευρώ και αφ΄ ης λάβει από ίδιο δικαίωμα, μετά την τριετία το ποσό θα διαμορφωθεί αθροιστικά σε 835 ευρώ.

Δηλαδή θα λαμβάνει χαμηλότερο ποσό από αυτό που θα ελάμβανε αν δεν έπαιρνε δική της σύνταξη.

Θα ήταν ιδιαίτερα θετικό το Υπουργείο να καταλήξει σε λύσεις που θα χαρακτηρίζονται από κοινωνικοασφαλιστική δικαιοσύνη, διατηρώντας τις συνταξιοδοτικές παροχές σε επίπεδα ικανοποιητικά.