Έκθεση της Κομισιόν: Οι κάλπες κλείνουν, η συζήτηση για τις παροχές ανοίγει

Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, πυκνές εξελίξεις αναµένονται στο οικονοµικό πεδίο την εποµένη των ευρωεκλογών, καθώς µε το που κλείσουν οι κάλπες, εντός και εκτός συνόρων, ξεκινά η δύσκολη µάχη µε τους πιστωτές γύρω από το σχέδιο των προεκλογικών παροχών.

Η πορεία των συζητήσεων µε τους πιστωτές, αρχής γενοµένης της συνεδρίασης του EuroWorking Group στις 3 Ιουνίου, συνδέεται και µε τον χρόνο που θα αποφασιστεί -εάν αποφασιστεί άµεσα- µια νέα οµολογιακή έκδοση από το ∆ηµόσιο ή άλλες κινήσεις διαχείρισης του ελληνικού χρέους.

∆ιπλωµατικές πηγές εκτιµούν πως µέχρι το Eurogroup στις 13 Ιουνίου η ρευστότητα θα είναι µεγάλη γύρω από το ελληνικό ζήτηµα. Οχι απλώς για τις παροχές, αλλά για το ότι το σχέδιο των παροχών συνδέθηκε µε το σχέδιο για µικρότερα πλεονάσµατα, κάνοντας µερική χρήση του αποθεµατικού. Μπορεί, δε, η ελληνική αγορά χρέους να έχει αντιδράσει σχετικά ψύχραιµα µέχρι τώρα, δεν είναι όµως βέβαιη η διατήρηση της εικόνας εάν προκύψει µια ροή αρνητικών εξελίξεων.

Ηδη, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, τα µολύβια έχουν πιάσει δουλειά προκειµένου να αποτιµηθεί εάν βγαίνει ο φετινός στόχος ακόµη και µε τα µέτρα που ελήφθησαν ή εάν απειλείται ο στόχος, οπότε θα πρέπει να υπάρξουν νέες παρεµβάσεις. Την ίδια ώρα, σε εκκρεµότητα παραµένουν δύο σηµαντικά ζητήµατα: Η ολοκλήρωση της διαδικασίας της πρόωρης αποπληρωµής µέρους του δανείου µε το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, αξίας 3,7 δισ. ευρώ που απαιτεί έγκριση από τα κράτη-µέλη, αλλά και περαιτέρω εκταµιεύσεις κερδών από οµόλογα που έχουν στην κατοχή τους κεντρικές τράπεζες, κίνηση που συνδέεται µε τη συµµόρφωση της Ελλάδας µε τις δεσµεύσεις της.

Τέτοιες κινήσεις, όπως επεσήµανε ήδη ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch, θα µπορούσαν να αποδυναµώσουν το κλίµα στην αγορά και να αυξήσουν το κόστος χρηµατοδότησης, µε τον διεθνή οίκο να προσθέτει πάντως ότι δεν θα υπονόµευαν τις τρέχουσες αξιολογήσεις. Χωρίς αυτό βέβαια να εξασφαλίζει και µια διαδικασία αναβαθµίσεων µε τον ρυθµό που χρειάζεται η ελληνική οικονοµία.

Το πρώτο κρας τεστ αναµένεται στις 3 Ιουνίου στη συνεδρίαση του EWG, όπου ο αναπληρωτής υπουργός Οικονοµικών, Γιώργος Χουλιαράκης, θα κληθεί να απαντήσει στις ενστάσεις των θεσµών για την προσδοκώµενη ροή των φορολογικών εσόδων φέτος και στο κατά πόσο οι παροχές του 2019 θέτουν σε κίνδυνο τον φετινό στόχο.

Η ελληνική πλευρά θεωρεί πως οι προβλέψεις που έκανε στο πλαίσιο του Προγράµµατος Σταθερότητας στο τέλος Απριλίου θα επαληθευθούν. Ωστόσο είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που δίνονται παροχές τόσο νωρίς µέσα στον χρόνο, γεγονός που έχει τη δική του βαρύτητα τουλάχιστον για ορισµένες πλευρές των θεσµών. Θα ακολουθήσει στις 4 Ιουνίου η ανακοίνωση για τις εκτιµήσεις σχετικά µε το ΑΕΠ το πρώτο τρίµηνο του 2019, κατά το οποίο αναµένεται ανάπτυξη πέριξ του 2,5% από την ελληνική πλευρά.

Το µεγάλο τεστ, όπου θα φανούν και οι διαθέσεις των θεσµών, θα είναι εκ των πραγµάτων η έκθεση της Κοµισιόν στις 5 Ιουνίου. Πηγές σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σε κατ’ ιδίαν συνοµιλίες προϊδεάζουν ήδη για µια έκθεση σε υψηλούς τόνους και µένει να φανεί στο διάστηµα που µεσολαβεί πόσο θα αµβλυνθούν οι ενστάσεις ή εάν θα ενταθούν οι πιέσεις, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόµενο λήψης πρόσθετων µέτρων εάν επικρατήσουν οι εκτιµήσεις περί απειλής του φετινού στόχου για το πρωτογενές πλεόνασµα.

Η κρίσιµη πολιτική συζήτηση γύρω από το ελληνικό σχέδιο αναµένεται στο Eurogroup στις 13 Ιουνίου, τόσο ως προς το τι θα συζητηθεί κεκλεισµένων των θυρών µε την ελληνική αντιπροσωπεία, όσο όµως και ως προς το πόσο σκληρή θα αποδειχθεί η δηµόσια ρητορική των θεσµών στις τοποθετήσεις τους και στα ερωτήµατα που θα δεχθούν µετά τη συνεδρίαση.  

Οι εξελίξεις των επόµενων ηµερών στρώνουν το έδαφος για την επόµενη 4η αξιολόγηση, στο πλαίσιο της οποίας αναµένεται να «κλειδώσει» το τελικό σχέδιο του προϋπολογισµού του 2020 τον Νοέµβριο. Πρόκειται για µια δύσκολη άσκηση, µε δεδοµένο ότι µέχρι τον Οκτώβριο θα πρέπει να διεξαχθούν εθνικές εκλογές. Θα έχει προηγηθεί η κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισµού του 2020, που σύµφωνα µε τις συνταγµατικές προθεσµίες πρέπει να έχει κατατεθεί µέχρι την πρώτη ∆ευτέρα του Οκτωβρίου.

To στοίχηµα των αγορών

Το εγχείρηµα νέων οµολογιακών εκδόσεων τους επόµενους µήνες θα είναι µια απαιτητική άσκηση και µένει να αποφασιστεί εάν θα γίνει νέα έκδοση µέχρι τις αρχές Ιουλίου. Βέβαια, όπως επισηµαίνουν αρµόδιες πηγές, µε τις εκδόσεις που έχουν γίνει µέχρι τώρα πρακτικά έχει καλυφθεί ο στόχος για φέτος. Ωστόσο, το θέµα στην ελληνική περίπτωση δεν είναι ταµειακό.

Είναι περισσότερο από απαραίτητο να υπάρχει µια τακτική παρουσία της χώρας στις αγορές, πρώτον για να ανοικοδοµηθεί η ελληνική αγορά οµολόγων σε σταθερές βάσεις, να µειωθεί περαιτέρω το κόστος χρηµατοδότησης του ελληνικού ∆ηµοσίου και των ελληνικών επιχειρήσεων, και δεύτερον για να πλησιάσουµε το ταχύτερο δυνατό στον µεγάλο στόχο που είναι η πλήρης πρόσβαση του ελληνικού ∆ηµοσίου στις αγορές για την κάλυψη των χρηµατοδοτικών αναγκών του. Είναι, δε, σαφές πως µε τους διακανονισµούς που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια οι στόχοι αυτοί πρέπει να επιτευχθούν στην ώρα τους, προκειµένου να µπορεί να λειτουργήσει οµαλά το σχέδιο της µεταµνηµονιακής περιόδου της ελληνικής οικονοµίας που αποφασίστηκε τον Ιούνιο του 2018.

Οπως προκύπτει από µελέτη της, οι τρεις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης θα έχουν σηµαντικά οφέλη από το φυσικό αέριο. Σύµφωνα µε τους υπολογισµούς, σε µία 20ετία η µείωση του ενεργειακού κόστους στις παραπάνω περιοχές θα αγγίξει τα 2,2 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγµή αναµένεται να δηµιουργηθούν 2.500 νέες θέσεις εργασίας, έµµεσες και άµεσες