Επτά ανοιχτά μέτωπα της οικονομίας με το βλέμμα στην κάλπη

Σειρά θεµάτων που αφορούν είτε την εξέλιξη των ιδιωτικοποιήσεων είτε την προώθηση νοµοθετικών µέτρων που θα ρυθµίσουν διάφορες αγορές µένουν σε εκκρεµότητα ενόσω η χώρα οδεύει σε πρόωρες εκλογές. Η πολύ σύντοµη προεκλογική περίοδος λογίζεται από παράγοντες της οικονοµίας ως µια θετική παράµετρος η οποία θα καθυστερήσει λελογισµένα τις ήδη ώριµες υποθέσεις. Ο Ιούνιος, ωστόσο, αποτελεί περίοδο αναµονής, δεδοµένου ότι αρκετές υποθέσεις θα κριθούν από το αποτέλεσµα της κάλπης.

1. Ελληνικό

Αναλυτικότερα, όσον αφορά το Ελληνικό και την πολυαναµενόµενη επένδυση-µαµούθ, για να φτάσει το έργο στο τελικό αυτό στάδιο ωρίµανσης και να εκκινήσει η επένδυση, είναι αναγκαίο να τελεσιδικήσουν δικαστικές υποθέσεις και να ολοκληρωθούν σηµαντικές αιρεσιµότητες, όπως ο διαγωνισµός για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας του καζίνου του Ελληνικού. Σηµειώνεται ότι η προθεσµία για την κατάθεση δεσµευτικών προσφορών για τον διαγωνισµό άδειας του καζίνου έληγε στις 31 Μαΐου, αλλά µετατέθηκε για τις 28 Ιουνίου. Μάλιστα, θεωρείται πιθανό ότι θα µετατεθεί εκ νέου, εφόσον έχουν ολοκληρωθεί οι εκλογές. Οσον αφορά στα δικαστικά ζητήµατα, εκκρεµούν οι αποφάσεις του Συµβουλίου της Επικρατείας για τρεις αιτήσεις ακύρωσης κατά του προεδρικού διατάγµατος µε θέµα την «Εγκριση του Σχεδίου Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσµά Περιφέρεια Αττικής». Ανάµεσα στις προσφυγές κατά της επένδυσης συγκαταλέγονται αυτή του ∆ήµου Αλίµου για τον φορέα διαχείρισης του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού, όπως και ακόµη µία από φορείς στο ∆ιοικητικό Εφετείο Πειραιά. Οι τελευταίοι υποστηρίζουν ότι 37 στρέµµατα στο πρώην αεροδρόµιο αποτελούν δασική έκταση, ζητώντας την ακύρωση απόφασης της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης (βάσει της οποίας το συγκεκριµένο τµήµα της έκτασης δεν αποτελεί δασική έκταση). Οι περισσότερες από τις προσφυγές αυτές έχουν εκδικαστεί και αναµένονται οι αποφάσεις της ∆ικαιοσύνης, οι οποίες, κατά την εκτίµηση της Lamda Development, δεν αναµένεται να φέρουν ανατροπή, ενώ σε κάθε περίπτωση «ουσιώδεις αλλαγές στο master plan δεν είναι δυνατόν να γίνουν». Κατά τα στελέχη της Lamda Development, δεν µπορεί να αποκλειστεί η υποβολή νέων προσφυγών µε την έκδοση των κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) για την έγκριση των πολεοδοµικών µελετών της έκτασης.

Aλλη µία εκκρεµότητα προς επίλυση αποτελεί ο Κανονισµός για τα καζίνα-resorts. Υπενθυµίζεται ότι ο εν λόγω κανονισµός δηµοσιεύτηκε από την Επιτροπή Παιγνίων, έπειτα από απόφαση του διοικητικού συµβουλίου της, χωρίς να έχει εκδοθεί προεδρικό διάταγµα και δίχως να έχει εγκριθεί από το ΣτΕ, όπως προβλέπει ο ν. 4002/11. Για να ανακτήσει νοµική εγκυρότητα θα πρέπει, σύµφωνα µε πληροφορίες, να προχωρήσει η ψήφιση του νοµοσχεδίου για το online betting, το οποίο περιλαµβάνει διάταξη που αλλάζει τον ν. 4002/11, ο οποίος απαιτεί οι κανονισµοί της ΕΕΕΠ να επικυρώνονται µε προεδρικό διάταγµα, προβλέποντας ότι για την επικύρωση των κανονισµών αρκεί υπουργική απόφαση. Η διάταξη αυτή είναι ιδιαίτερα σηµαντική για τη νοµική ενίσχυση των κανονισµών της ΕΕΕΠ τόσο αυτού που αφορά τα καζίνα resorts και εποµένως το Ελληνικό, όσο και αυτού που αφορά τα VLTs.

2. ΔΕΗ

Η ΔΕΗ µετέθεσε ήδη για τις 15 Ιουλίου την καταληκτική ηµεροµηνία για τον διαγωνισµό για τα λιγνιτικά εργοστάσια σε Μελίτη και Μεγαλόπολη, έναν διαγωνισµό που επαναλαµβάνεται, καθώς ο πρώτος δεν προσείλκυσε επενδυτές. Σε κάθε περίπτωση, πέρα από τη συµµόρφωση στην καταδικαστική απόφαση του Ευρωδικαστηρίου για τη µονοπωλιακή πρόσβαση της ∆ΕΗ στον λιγνίτη, η πώληση των δύο λιγνιτικών σταθµών σε Φλώρινα και Πελοπόννησο αποτελεί βασικό «πυλώνα» της στρατηγικής της παρούσας κυβέρνησης (µαζί µε άλλα µέτρα όπως οι δηµοπρασίες ΝΟΜΕ) για το άνοιγµα της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

3. ΔΕΠΑ

Πάντως, πέρα από την αποεπένδυση, οι εθνικές εκλογές «βάζουν στον πάγο» και την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, η εκκίνηση της οποίας είχε έτσι και αλλιώς µετατεθεί για το τέλος Ιουνίου, όταν δηλαδή θα γινόταν η γενική συνέλευση των µετόχων της εταιρείας, η οποία θα έδινε το «πράσινο φως» στη διάσπασή της σε ΔΕΠΑ Εµπορίας και ΔΕΠΑ Υποδοµών. Ετσι, καθώς έµεναν διάφορες εκκρεµότητες να διευθετηθούν, όπως η πρόσληψη των «εργολαβικών» εργαζοµένων, η έναρξη ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ δροµολογείται για µετά τις εκλογές. Μάλιστα, και σε αυτή την περίπτωση η πώληση µεριδίου από δύο ανεξάρτητες θυγατρικές ήταν σχέδιο που πρότεινε η παρούσα κυβέρνηση στους θεσµούς.

4. ΕΛΠΕ

Κάτι ανάλογο ισχύει και για τα ΕΛΠΕ, για τα οποία το ΤΑΙΠΕ∆ το επόµενο διάστηµα επρόκειτο να εισηγηθεί στην κυβέρνηση τις προτιµότερες επιλογές. Ωστόσο, οι όποιες εξελίξεις παγώνουν, καθώς η κυβέρνηση που θα προκύψει µετά τις εκλογές θα διαπραγµατευτεί εφ’ όλης της ύλης µε τους δανειστές τον τρόπο αποκρατικοποιήσεων που θα επιλέξει.

5. Ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης - Αττικής

Στη διάθεση των ενδιαφερόµενων επενδυτών θα βρίσκονται, πάντως, µέχρι τις 22 Ιουλίου -εάν δεν δοθεί παράταση λόγω της διαµεσολάβησης των εθνικών εκλογών- τα τεύχη των προδιαγραφών για το έργο της µεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης µε την Αττική. Τη δηµοσίευση της προκήρυξης κοινοποίησε το υπουργείο Ενέργειας, µε τον διευθύνοντα σύµβουλο του ΑΔΜΗΕ, Μανούσο Μανουσάκη, να δηλώνει ότι, για να επιτευχθεί το χρονοδιάγραµµα, «απαιτείται η συνδροµή των ενδιαφερόµενων µερών εντός και εκτός συνόρων – αναφορά που συνδέεται µε καθυστερήσεις που µπορεί να προκύψουν από τις νοµικές προσφυγές του Euroasia και τυχόν διερεύνηση του θεσµικού πλαισίου προώθησης του έργου από την Κοµισιόν. Το έργο, προϋπολογισµού 915 εκατ. ευρώ, αναµένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2022. Η διακήρυξη για τα καλωδιακά τµήµατα (προϋπολογισµός 600 εκατ. ευρώ) αφορά τη µελέτη, την προµήθεια και την εγκατάσταση δύο υποβρύχιων καλωδιακών συστηµάτων (ανατολικό και δυτικό κύκλωµα, 2 x 500 MW), των υπόγειων καλωδιακών τµηµάτων και των οπτικών ινών. Η προθεσµία για την υποβολή προσφορών λήγει στις 8 Ιουλίου. Η αρχιτεκτονική των διαγωνισµών, σύµφωνα µε τον Α∆ΜΗΕ, ακολουθεί τις βέλτιστες πρακτικές για τέτοιου είδους έργα, µε στόχο την προώθηση του ανταγωνισµού και την επίτευξη των καλύτερων οικονοµικών και τεχνικών όρων για το κάθε τµήµα. Η διακήρυξη για τους σταθµούς µετατροπής εναλλασσόµενου/συνεχούς ρεύµατος (προϋπολογισµός 315 εκατ. ευρώ) περιλαµβάνει τη µελέτη, την προµήθεια και την εγκατάσταση δύο σταθµών µετατροπής, καθώς και ενός υποσταθµού GIS. Η προθεσµία για την ηλεκτρονική υποβολή των προσφορών λήγει στις 22 Ιουλίου.

Η ολοκλήρωση της διπλής ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης µε την Πελοπόννησο, που βρίσκεται εν εξελίξει, καθώς και µε την Αττική, θα απαλλάξει τα ελληνικά νοικοκυριά σε όλη τη χώρα από χρεώσεις ΥΚΩ 300-400 εκατ. ευρώ ετησίως, καθώς περιορίζεται σηµαντικά το κόστος ενέργειας. Επιπλέον, ανοίγει χώρος για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύµατος από καθαρότερες πηγές ενέργειας και αµφίδροµη µεταφορά του µέσω των καλωδίων.

6. Εγνατία Οδός

Η ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας Οδού, η οποία αποτελεί µνηµονιακή υποχρέωση, βρίσκεται επίσης σε εκκρεµότητα. Το θέµα των διοδίων και το ύψος της τιµολογιακής πολιτικής που θα ακολουθηθεί προκειµένου ο οδικός άξονας να γίνει ελκυστικός προς τους επενδυτές, αλλά και η εξεύρεση κονδυλίων για να χρηµατοδοτηθούν τα έργα που απαιτούνται να γίνουν, αποτελούν τα θέµατα της επόµενης µέρας.

Σηµειώνεται ότι πριν από µερικούς µήνες ο υπουργός Υποδοµών, Χρήστος Σπίρτζης, υπέγραψε απόφαση σύµφωνα µε την οποία προβλέπεται η τοποθέτηση κατά µήκος της Εγνατίας Οδού 18 νέων µετωπικών σταθµών διοδίων και 43 πλευρικών, από τα οποία µέχρι σήµερα έχουν κατασκευαστεί µόνο δύο, λόγω και έντονων αντιδράσεων που υπάρχουν από φορείς και κατοίκους των πόλεων από τις οποίες διέρχεται ο αυτοκινητόδροµος.

Την ίδια στιγµή, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει προσφύγει στο Συµβούλιο της Επικρατείας κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τα διόδια, ζητώντας από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας να ακυρώσει και τη λειτουργία νέων σταθµών διοδίων και την προβλεπόµενη αύξηση των τελών διέλευσης.

Η αίτηση ακύρωσης, που κατατέθηκε στο ΣτΕ έρχεται ως αντίδραση της διοίκησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στη χωροθέτηση επιπλέον σταθµών διοδίων από τους ήδη υπάρχοντες – τόσο στον αυτοκινητόδροµο της Εγνατίας Οδου όσο και στο παράπλευρο οδικό δίκτυο και στους κάθετους άξονες.

Η περιφέρεια, όµως, δεν αντιδρά µόνο στη χωροθέτηση νέων σταθµών, αλλά προσφεύγει και κατά της αύξησης του ύψους των τελών διοδίων (αντίτιµο διέλευσης), που προβλέπεται να εισπράττεται. Η προσφυγή στρέφεται κατά του ∆ηµοσίου, και συγκεκριµένα κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που έχει ως αντικείµενο τη χωροθέτηση σταθµών διοδίων και τον καθορισµό τελών στην Εγνατία Οδό και στους κάθετους άξονες αυτής.

7. Eldorado Gold

Σε εκκρεµότητα είναι και η επένδυση της Eldorado Gold στη Χαλκιδική, η οποία από την πρώτη έγκριση του επενδυτικού της σχεδίου πριν από έξι χρόνια δεν µπορεί να αποδείξει ότι η µέθοδος µεταλλουργίας την οποία πρότεινε (µέθοδος ακαριαίας τήξης - flash smelting) µπορεί να εφαρµοστεί στα εδάφη της Χαλκιδικής.

Η µέθοδος του flash smelting είναι η µοναδική που προκρίνεται από τον καναδικό όµιλο και χρειάστηκε πάνω από τρία χρόνια για να εγκριθεί (λίγο πριν από τις εκλογές του 2009). Το καλοκαίρι, όµως, του 2016 η αρµόδια τεχνική υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος απέρριψε τη µεταλλουργική µέθοδο της Eldorado Gold ως µη εφαρµόσιµη, λόγω της εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας στο τοξικό στοιχείο αρσενικό.

Το υπουργείο ανέφερε ότι, εάν προχωρήσει η εξόρυξη χρυσού στην περιοχή, θα εκπέµπονται ετησίως στην ατµόσφαιρα 20.000 τόνοι αρσενικού.

Τον Νοέµβριο του 2017 η Eldorado Gold έθεσε σε καθεστώς συντήρησης τις υπό ανάπτυξη εργασίες της στις Σκουριές Χαλκιδικής, επικαλούµενη δυσχέρειες στην αδειοδότησή της, προσφεύγοντας σε δικαστήρια εναντίον του αρµόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος. Από την πλευρά του, το υπουργείο είχε προσφύγει σε διαιτησία για την επίλυση εκκρεµών ζητηµάτων.