«Καυτό» καλοκαίρι για να «αδειάσει» η κόκκινη δεξαµενή των δανείων

Ένα θερμό καλοκαίρι έχουν µπροστά τους οι συστηµικές τράπεζες σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Επιταχύνουν στις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις προβληµατικών χαρτοφυλακίων, και προχωρούν σε µαζικές ρυθµίσεις καθυστερούµενων δανείων προκειµένου να πιάσουν τους στόχους µείωσης και να περιορίσουν το ποσοστό των «κόκκινων» κάτω από το 20% µέχρι το τέλος του 2021. Κοµβικός στην προσπάθεια µείωσης είναι επίσης ο ρόλος της ηλεκτρονικής πλατφόρµας, ενώ µετά τις εκλογές ξεκινούν και πάλι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασµοί.

Μάλιστα, η µεγάλη ανταπόκριση των δανειοληπτών να ενταχθούν στο νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας τους από τον πλειστηριασµό δηµιουργεί αισιοδοξία ότι µέχρι το τέλος του 2019 θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για να ρυθµιστούν οφειλές ύψους 11 δισ. ευρώ. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 13.000 οφειλέτες έχουν καταθέσει αίτηµα την πρώτη βδοµάδα λειτουργίας της πλατφόρµας.

Εκτιµάται ότι κατ’ ελάχιστο θα υποβάλουν αίτηµα προστασίας και ρύθµισης της οφειλής τους 130.000 δανειολήπτες -στεγαστικών, µικρών επιχειρηµατικών και επαγγελµατικών δανείων µε προσηµείωση σε πρώτη κατοικία-, ενώ ο αριθµός µπορεί να φτάσει µέχρι τους 180.000 οφειλέτες.  Σύµφωνα τώρα µε τους νέους στόχους που υπέβαλαν οι τράπεζες στα τέλη Μαρτίου στον επόπτη (SSM), θα πρέπει τα µη εξυπηρετούµενα ανοίγµατα (NPEs) να µειωθούν κατά 23,4 δισ. ευρώ φέτος -πέρυσι η µείωση ήταν κατά 13,1 δισ. ευρώ-, µε έµφαση στις πωλήσεις και τις τιτλοποιήσεις.

Και µέχρι το τέλος του 2021 µέσα από τις πωλήσεις-τιτλοποιήσεις θα πρέπει να απαλλάξουν τους ισολογισµούς τους από προβληµατικά δάνεια ύψους 36 δισ. ευρώ. Να σηµειωθεί ότι πρόσφατα ολοκληρώθηκε η πρώτη µεγάλη τιτλοποίηση στεγαστικών δανείων της  Eurobank, το project Pillar, ύψους 2 δισ. ευρώ, από την Pimco, µε την οποία η τράπεζα βρίσκεται σε αποκλειστική συνοµιλία και για την τιτλοποίηση του πακέτου Cairo, ύψους 7,5 δισ. ευρώ, που αναµένεται να ολοκληρωθεί τον Σεπτέµβριο.

Φυσικά οι ρυθµίσεις βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των τραπεζών καθώς το ζητούµενο είναι να «πρασινίσουν» δάνεια, κυρίως στεγαστικά, οι δανειολήπτες των οποίων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης στον νέο νόµο. Ενώ για την Τράπεζα της Ελλάδος εξακολουθεί να είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι µεγάλο ποσοστό κόκκινων δανείων «σκάει» και πάλι µέσα σε τρεις µήνες από τη στιγµή της ρύθµισής τους.

Ακριβώς για να αντιστρέψουν αυτή την πραγµατικότητα, οι τράπεζες το τελευταίο διάστηµα έχουν λανσάρει προγράµµατα ρυθµίσεων που προβλέπουν «κούρεµα» της καθυστερούµενης οφειλής. Το ποσοστό του «κουρέµατος» έχει να κάνει τόσο µε το οικονοµικό προφίλ του δανειολήπτη, αλλά και µε την εµπορική αξία του ακινήτου. Με τις ρυθµίσεις αυτού του τύπου το δάνειο «σπάει» στα δύο και το ένα τµήµα παραµένει «παγωµένο» και άτοκο, µε την προϋπόθεση ότι το ενεργό κοµµάτι του δανείου εξυπηρετείται κανονικά στη λήξη της σύµβασης, ενώ το «παγωµένο» ποσό κουρεύεται στο µεγαλύτερο ποσοστό του.

Πάνω από 13.000 αιτήσεις

Υπό αυτές τις συνθήκες οι τράπεζες έχουν το βλέµµα τους στραµµένο στην ηλεκτρονική πλατφόρµα και διαπιστώνουν ότι η ανταπόκριση από τους δανειολήπτες είναι µεγάλη. Να σηµειωθεί ότι η πλατφόρµα µπορεί να εξυπηρετεί 2.500 αιτήµατα την ηµέρα και µέσα στις 5 πρώτες µέρες της λειτουργίας της δέχτηκε 13.000 και πλέον αιτήσεις. Η αναζήτηση όλων των δικαιολογητικών γίνεται ηλεκτρονικά, ενώ το µόνο έγγραφο που θα πρέπει να «φορτώσει» ο ενδιαφερόµενος στο σύστηµα είναι το πιστοποιητικό βαρών του ακινήτου, το οποίο είναι χειρόγραφο και εκδίδεται από το υποθηκοφυλακείο που είναι «γραµµένη» η κατοικία.

Σηµειώνουµε ότι εκτός του νέου νόµου µένουν οφειλέτες για τους οποίους: εκδόθηκε οριστική απόφαση, που απέρριψε αίτησή τους στον ν. 3869/2010 λόγω δόλιας περιέλευσής τους σε αδυναµία πληρωµής ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας ή που εξαίρεσε την κύρια κατοικία του από τη ρευστοποίηση. Επίσης δεν ρυθµίζονται µε τον νέο νόµο: δάνεια µε εγγύηση του ελληνικού ∆ηµοσίου καθώς και δάνεια που κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης έχουν ήδη ρυθµιστεί ή υπάρχει εκκρεµής αίτηση ρύθµισης µε τον εξωδικαστικό µηχανισµό (ν. 4469/2017) ή τον πτωχευτικό κώδικα (δηλ. άρθρο 99 του ν. 3588/2007) ή τον ν. 4307/2014 (άρθρα 61 έως 67).

Ένα άλλο σηµαντικό σηµείο έχει να κάνει µε την επιδότηση που δικαιούνται οι επιλέξιµοι δανειολήπτες από το κράτος και το ποσοστό της διαµορφώνεται από το 20% έως και το 50%, καθώς: Οι προϋποθέσεις και το ποσό της συνεισφοράς του ∆ηµοσίου επανεξετάζονται αυτεπάγγελτα στο τέλος κάθε οικονοµικού έτους, και µέσω της πλατφόρµας ελέγχονται τα δηλωθέντα στοιχεία οικογενειακής κατάστασης και εισοδηµάτων του οφειλέτη.

Στην περίπτωση λοιπόν που κατά τη διάρκεια της επιδότησης αυξηθούν τα προστατευόµενα µέλη ή µειωθούν τα εισοδήµατα του δανειολήπτη, τότε θα δικαιούται µεγαλύτερη επιδότηση από το κράτος. Ωστόσο µπορεί να συµβεί και το αντίστροφο, π.χ. να αυξηθεί το εισόδηµα και συνεπώς το ποσοστό επιδότησης της δόσης του στεγαστικού του δανείου πρέπει να προσαρµοστεί στα νέα δεδοµένα.