Συντάξεις χηρείας: Πότε δίνονται αυξήσεις, πότε καταβάλλονται τα αναδρομικά

Σε δυο φάσεις έρχονται οι αυξήσεις στις συντάξεις χηρείας για 60.000 δικαιούχους που έχουν συνταξιοδοτηθεί από τον Μάιο του 2016 και μετά. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικρατέστερο σενάριο που «κλειδώνει» αυτές τις μέρες στον ΕΦΚΑ προβλέπει πως οι χήροι/χήρες θα λάβουν τα επιπλέον ποσά που δικαιούνται σε δυο δόσεις:

• στα τέλη Σεπτεμβρίου με την πληρωμή των συντάξεων Οκτωβρίου θα καταβληθούν σε όλους τα νέα αυξημένα ποσά που αντιστοιχούν σε ένα νέο μηνιάτικο (σύνταξη Οκτωβρίου).
• Στα τέλη Οκτωβρίου με την πληρωμή των συντάξεων Νοεμβρίου θα δοθούν και τα αναδρομικά τεσσερισήμισι μηνών, δηλαδή οι διαφορές των ποσών από τις 17 Μαΐου 2019 έως και την σύνταξη Σεπτεμβρίου που πληρώθηκε με τα παλιά δεδομένα τέλη Αυγούστου.

Αυτό σημαίνει πως οι χήρες/χήροι θα δουν την πρώτη αύξηση στα τέλη Σεπτέμβρη. Από 25 έως 27 Σεπτέμβρη καταβάλλονται οι συντάξεις Οκτωβρίου (στις 25/9 οι συντάξεις ΟΑΕΕ, ETAA και ΟΓΑ και στις 27/9 όλες οι υπόλοιπες). Τότε θα δουν οι 60.000 δικαιούχοι συντάξεων λόγω θανάτου τα νέα ποσά που θα λαμβάνουν στο εξής κάθε μήνα. Ένα μήνα μετά, στις 28-30 Οκτωβρίου οι ίδιοι συνταξιούχοι θα λάβουν και τα αναδρομικά τους. Υπενθυμίζεται πως οι αυξήσεις «μετρούν» από τις 17 Μαΐου, όταν δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ ο νόμος για την ρύθμιση των 120 δόσεων. Στον ίδιο νόμο θεσμοθετήθηκαν και οι αλλαγές στις συντάξεις χηρείας. Συνεπώς έχουν ήδη συσσωρευθεί αναδρομικά 4,5 μηνών.

Οι αυξήσεις οι οποίες είναι τουλάχιστον 40% αφορούν όλες τις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν με το σύστημα του νόμου Κατρούγκαλου, για θανάτους από 13 Μαΐου 2016 και μετά. Υπενθυμίζεται πως με τις διατάξεις του περασμένου Μαΐου καταργήθηκε το όριο ηλικίας των 55 ετών που είχε θέσει ο νόµος Κατρούγκαλου και από 17.5.2019 ο επιζών σύζυγος συνεχίζει να λαµβάνει τη σύνταξη λόγω θανάτου ανεξάρτητα από την ηλικία του. Από την ίδια ηµεροµηνία επανακαθορίστηκε το ποσοστό που δικαιούται ο επιζών σε 70% (αντί 50% που ίσχυε από τον Μάιο του 2016 έως και τον Μάιο του 2019). Επίσης καταργήθηκε το «ψαλίδι» του επανυπολογισμού, αφού πλέον το νέο ποσοστό (70%) υπολογίζεται στο ποσό της παλιάς σύνταξης πριν τον επανυπολογισμό εφόσον η σύνταξη προκύπτει μικρότερη από τον επανυπολογισμό. Έτσι η αύξηση για πολλούς θα είναι διπλή και θα ξεπερνά το 40% αφού:

• Αλλάζει το δικαιούμενο ποσοστό από 50% σε 70%
• Καταργείται το «ψαλίδι» του επανυπολογισμού και διατηρείται το συμφερότερο για τον συνταξιούχο ποσό ως βάση υπολογισμού (είτε της παλιάς σύνταξης πριν τον νόμο Κατρούγκαλου είτε της νέας μετά τον επανυπολογισμό).

Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης είχε δώσει εντολή από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του για την εφαρμογή του νέου νομοθετικού πλαισίου, την επιτάχυνση των διαδικασιών και την απόδοση των αυξήσεων στους δικαιούχους, σε συντονισμό και με τον υφυπουργό, αρμόδιο για την κοινωνική ασφάλιση, Νότη Μηταράκη.

Αναλυτικά, ο υπολογισµός του νέου ποσού έχει ως εξής:

• Εάν υπάρχει µόνο επιζών σύζυγος (ή µέρος συµφώνου συµβίωσης) αποδίδεται το 70%.
• Εάν υπάρχει εκτός από τον επιζώντα και διαζευγµένος (µε 10ετή γάµο) το ποσοστό του διαζευγµένου ορίζεται στο 25% του ποσού που δικαιούται ο επιζών, ήτοι 17,5% του ποσού της σύνταξης που δικαιούνταν ο θανών ασφαλισµένος ή ελάµβανε ο θανών συνταξιούχος.
• Εάν ο θανών αφήνει ένα ορφανό παιδί, αυτό λαµβάνει το 25% της σύνταξής του. Εάν το παιδί είναι και από τις δυο πλευρές ορφανό, τότε λαµβάνει 50%.
• Εάν ο θανών αφήνει πίσω του πάνω από δύο παιδιά, τότε:

Α) αν υπάρχει επιζών σύζυγος ή και διαζευγµένος, στα παιδιά θα επιµεριστεί ισόποσα το ποσοστό σύνταξης που αποµένει, δηλαδή το 30%. 

Β) αν δεν υπάρχουν άλλα δικαιοδόχα πρόσωπα εκτός των παιδιών, τότε κάθε παιδί θα λάβει το 25% της σύνταξης, αρκεί το άθροισµα να µην υπερβαίνει το 100% της σύνταξης του θανόντος.

Για όλα τα δικαιοδόχα µέλη ισχύουν τα κατώτατα όρια των 360 - 384 ευρώ. Υπενθυμίζεται πως τα προστατευόµενα τέκνα δικαιούνται σύνταξη µέχρι τα 24 ακόµη κι αν δεν σπουδάζουν.

Αν ο θανών ήταν συνταξιούχος πριν τον νόµο Κατρούγκαλου και πέθανε µετά τις 13 Μαΐου του 2016, τότε η νέα σύνταξη υπολογίζεται επί του συµφερότερου ποσού όπως αυτό προκύπτει από τη σύγκριση τριών ποσών:

• της σύνταξης που καταβαλλόταν στον θανόντα στις 12.5.2016
• της επανυπολογισµένης σύνταξης όπως προκύπτει µε τους κανόνες του νόµου Κατρούγκαλου
• των κατωτάτων ορίων 360-384 ευρώ