Κτηματολόγιο 2019: Έρχονται πρόστιμα μετά και την τελευταία παράταση

Με κλιμακούμενα πρόστιμα που θα µπορούσαν να φτάσουν και τα 1.500 ευρώ, ανάλογα µε τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης της ακίνητης περιουσίας τους στο Κτηµατολόγιο, θα έρθουν αντιµέτωποι οι ασυνεπείς ιδιοκτήτες ακινήτων µετά την εκπνοή των προθεσµιών των τελευταίων παρατάσεων.

Ήδη την περασµένη Παρασκευή ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος παρατάσεις διάρκειας 15 ηµερών έως και δύο µηνών για τις υπό κτηµατογράφηση περιοχές, των οποίων οι προθεσµίες έληγαν αυτές τις ηµέρες.

Ωστόσο διαµηνύεται σε όλους τους τόνους ότι αυτές θα είναι οι τελευταίες που θα δοθούν στις περιοχές, στις οποίες έχουν εξαντληθεί οι προβλεπόµενες παρατάσεις των 3+3 µηνών. Ως εκ τούτου, αυτή θα είναι και η τελευταία ευκαιρία για τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν εµπρόθεσµα και χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση την ακίνητη περιουσία τους. Το υπουργείο έχει έτοιµη δέσµη µέτρων για την επιτάχυνση της διαδικασίας κτηµατογράφησης, καθώς ο µέσος όρος υποβολής δηλώσεων σε όλη την Ελλάδα δεν ξεπερνά το 27%, ποσοστά τα οποία ωστόσο δεν πρόκειται να ανακοινωθούν επισήµως πριν από τη συνάντηση µε τους θεσµούς που έχει προγραµµατιστεί γι’ αυτήν την εβδοµάδα.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, έχει ήδη ξεκαθαρίσει σε δηλώσεις του ότι το υπουργείο δεν προτίθεται σε καµία περίπτωση να αιφνιδιάσει τους ιδιοκτήτες, καθώς πριν από την επιβολή προστίµων θα έχουν προηγηθεί παρατάσεις, πληροφόρηση αλλά και ενηµερωτική καµπάνια. Εξίσου κατηγορηµατικός είναι όµως και ως προς το ότι πρέπει να µπει ένα τέλος στις συνεχείς παρατάσεις ώστε το Κτηµατολόγιο να ολοκληρωθεί το 2021, καθώς αποτελεί µνηµονιακή υποχρέωση, µε τη χώρα να κινδυνεύει µε επιστροφή ευρωπαϊκών πόρων ύψους 84 εκατοµµυρίων ευρώ.

«Δεν θα αιφνιδιάσουμε»

Ερωτηθείς για τα πρόστιµα, ο κ. Χατζηδάκης έχει επισηµάνει πως «υπάρχει ένας νόµος που ήδη τα προβλέπει, προβλέπει υψηλότερα τέλη στη συνέχεια. Αλλά εκείνο που εµείς θέλουµε να κάνουµε είναι να µην αιφνιδιάσουµε κανέναν. Θέλουµε να υπάρχει ένα εύλογο χρονικό διάστηµα που θα µπορέσουν όλοι να δηλώσουν, διότι υπάρχουν δυσκολίες, προβλήµατα κ.λπ. Οπου είναι αναγκαίο θα δοθεί παράταση, αλλά θα βάλουµε ένα σηµείο στον χρόνο, θα βγουν όλες οι ανακοινώσεις, θα υπάρξουν όλες οι αναγκαίες παρατάσεις».

Ετσι, µετά τη λήξη των παρατάσεων σειρά θα έχουν τα πρόστιµα, τα οποία σύµφωνα µε πηγές του Εθνικού Κτηµατολογίου µπορούν να φτάσουν έως και τα 1.500 ευρώ, καθώς βάσει του θεσµικού πλαισίου, ύστερα από εισήγηση της διοίκησης του φορέα και σχετική υπουργική απόφαση, δίνεται η σχετική δυνατότητα. «Το πρόστιµο κατά τα οριζόµενα δεν επιτρέπεται να είναι µικρότερο των 50 ευρώ και µεγαλύτερο των 1.500 ευρώ, ανάλογα µε το είδος και την αξία των ακινήτων» αναφέρεται.

Στόχος είναι -όπως σηµειώνουν οι ίδιες πηγές- «τα πρόστιµα να µην είναι υψηλά και να µην έχουν εισπρακτικό χαρακτήρα, αλλά να κινούνται στη λογική της επιτάχυνσης της διαδικασίας». Αν και οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόµα, η φιλοσοφία που θα ακολουθηθεί είναι η σύνδεση των προστίµων µε τον βαθµό ασυνέπειας των ιδιοκτητών, καθώς όπως επισηµαίνεται «δεν θα ήταν λογικό να αντιµετωπιστούν µε τον ίδιο τρόπο όσοι έχουν καθυστερήσει την υποβολή δήλωσης για έναν µήνα λόγω αντικειµενικών δυσκολιών όπως η µη ύπαρξη συµβολαίων και εκείνοι που µπορεί να έχουν αδιαφορήσει για χρόνια».

Μέχρι σήµερα, πάντως, για τις εκπρόθεσµες δηλώσεις προβλέπονται πρόστιµα έως 250 ευρώ, τα οποία πάντως δεν επιβάλλονται, δεδοµένου ότι είχε εκτιµηθεί πως κάτι τέτοιο θα ναρκοθετούσε ακόµα περισσότερο την ήδη χαµηλή προσέλευση των ιδιοκτητών για την υποβολή αιτήσεων, ορισµένοι εκ των οποίων δυσκολεύονταν στα µνηµονιακά χρόνια να πληρώσουν ακόµα και το τέλος κτηµατογράφησης των 35 ευρώ για τις αστικές περιοχές. Η απροθυµία των ιδιοκτητών να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους, η οποία «χτύπησε κόκκινο» τους καλοκαιρινούς µήνες, αναµένεται να επιφέρει και σειρά άλλων µέτρων, µε το υπουργείο να εξετάζει ήδη τη σύνδεση του αριθµού του Κτηµατολογίου για κάθε ακίνητο µε διοικητικές πράξεις, όπως π.χ. την έκδοση οικοδοµικών αδειών ώστε για αδήλωτα γεωτεµάχια να µην µπορεί να εκδοθεί άδεια οικοδόµησης.

Αναλογικά τέλη

Την ίδια στιγµή, σε εκκρεµότητα παραµένει το ζήτηµα της επιβολής και των προβλεπόµενων αναλογικών τελών κτηµατογράφησης για τα προγράµµατα κτηµατογράφησης µετά το 2008. Το αναλογικό τέλος αντιστοιχεί στο ένα τοις χιλίοις της αντικειµενικής αξίας του ακινήτου, εάν από αυτήν αφαιρεθεί το ποσό των 20.000 ευρώ (µε «ταβάνι» τα 900 ευρώ), κάτι το οποίο σηµαίνει ότι µε αυτό δεν θα επιβαρυνθούν οι ιδιοκτήτες µε µικρότερης των 20.000 ευρώ αντικειµενικής αξίας ακίνητα.

Επιπλέον επιµερίζεται µεταξύ συνιδιοκτητών και δεν πληρώνεται ανά δικαίωµα, όπως το τέλος κτηµατογράφησης. Το συγκεκριµένο τέλος αφορά σε παλαιές κτηµατογραφήσεις και συγκεκριµένα σε προγράµµατα από το 2008 και µετά, κατά τη διάρκεια των οποίων είχε πληρωθεί από τους ιδιοκτήτες το τέλος κτηµατογράφησης των 35 ή 20 ευρώ ανά δικαίωµα, αλλά όχι το αναλογικό τέλος. Αντιστοιχεί σε περίπου 1 εκατοµµύριο ακίνητα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε όλες τις πρωτεύουσες νοµών.

Το ποινολόγιο

Τα προβλεπόµενα πρόστιµα, που αναγράφονται και στην ιστοσελίδα του Κτηµατολογίου, είναι:

Για ακίνητα εντός αστικής περιοχής:

• Για αδόµητο γεωτεµάχιο κάτω των 400 τ.µ., 70 ευρώ
• Για αδόµητο γεωτεµάχιο άνω των 400 τ.µ., 120 ευρώ
• Για γεωτεµάχιο µε κτίσµα µέχρι 200 τ.µ., 150 ευρώ
• Για γεωτεµάχιο µε κτίσµα άνω των 200 τ.µ., 250 ευρώ
• Για διηρηµένη ιδιοκτησία µέχρι 200 τ.µ., 100 ευρώ
• Για διηρηµένη ιδιοκτησία άνω των 200 τ.µ., 250 ευρώ
• Για βοηθητικό χώρο (αυτοτελούς ιδιοκτησίας), 50 ευρώ ∆ικαίωµα σε αγροτική περιοχή:
• Για αδόµητο γεωτεµάχιο κάτω των 4.000 τ.µ., 70 ευρώ
• Για αδόµητο γεωτεµάχιο άνω των 4.000 τ.µ., 100 ευρώ
• Για γεωτεµάχιο άνω των 4.000 τ.µ. µε κτίσµα, 200 ευρώ
• Για κάθε άλλο δικαίωµα (π.χ. δουλεία κ.λπ.), 70 ευρώ