Κτηματολόγιο: Απρόσκλητος συνιδιοκτήτης το δασαρχείο

Δυσάρεστες εκπλήξεις που κινδυνεύουν να βγάλουν εκτός χρονοδιαγράμματος την κατάρτιση του Κτηματολογίου μετά την ολοκλήρωση της περιόδου κτηματογράφησης αναμένεται να αποκαλύψει η επεξεργασία των δηλώσεων ακίνητης περιουσίας που έχουν υποβληθεί έως τώρα. Το Δημόσιο και οι διεκδικήσεις του, οι οποίες συμπίπτουν με γεωτεμάχια που έχουν δηλωθεί και από ιδιώτες, φαίνεται να είναι ο «συνήθης ύποπτος» σε πολλές περιπτώσεις, ενώ σε αρκετές περιοχές συχνά είναι και τα λάθη που οφείλονται σε εσφαλμένο γεωεντοπισμό των ακινήτων, λόγω αστοχιών της θέασης των ορθοφωτοχαρτών, με αποκλίσεις έως και 5 μέτρων! Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποιες ιδιοκτησίες «πατάνε» και στις διπλανές.

Αποτέλεσμα είναι ότι ενώ τα στοιχεία του Ελληνικού Κτηματολογίου κάνουν λόγο για υποβολή του 60% των δικαιωμάτων στις περιοχές στις οποίες έληξαν και οι προθεσμίες των παρατάσεων, οι ανάδοχοι-μελετητές των υπό κτηματογράφηση περιοχών να μεταδίδουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα, επισημαίνοντας ότι σε αυτά υπάρχει άγνωστος αριθμός διπλοδηλωμένων ακινήτων, κάτι το οποίο στη συνέχεια θα οδηγήσει σε πολυπληθείς ενστάσεις και ισάριθμες εξετάσεις στις αρμόδιες επιτροπές. Σημειώνουν μάλιστα ότι ο μέσος όρος υποβολής δηλώσεων εξακολουθεί να μην ξεπερνά το 32,7% στο σύνολο των περιοχών, στις οποίες όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ξεκίνησε ταυτόχρονα η συλλογή δηλώσεων, με μερικές όπως η Λήμνος και η Λέσβος να μετρούν μόνο τρεις μήνες κτηματογραφησης.

Γεγονός είναι, πάντως, ότι για ακόμα μία φορά φαίνεται ότι ιδιώτες και Δημόσιο έχουν δηλώσει τα ίδια γεωτεμάχια σε σημαντικά ποσοστά σε ορισμένες περιοχές: «Στις περιοχές που κτηματογραφούνται αυτήν την περίοδο, οι περισσότερες εκ των οποίων δεν είναι αστικές, τα δασαρχεία έχουν υποβάλει δηλώσεις για πολλά γεωτεμάχια, τα οποία όμως έχουν δηλωθεί και από ιδιώτες. Αυτό λοιπόν έχει καταμετρηθεί βάσει δηλώσεων ως δύο δικαιώματα. Ωστόσο αυτό που θα προκύψει μετά την επεξεργασία των δηλώσεων είναι στην πραγματικότητα ένα ενεργό δικαίωμα» επισημαίνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο εκπρόσωπος των μελετητών-αναδόχων, Σωτήρης Λιάρος.

27% των δικαιωμάτων

Είναι χαρακτηριστικό ότι από το σύνολο των περίπου 600.000 προεκτιμώμενων δικαιωμάτων για τον Νομό Ηλείας, έως τώρα περίπου 130.000 έχουν υποβληθεί από το Δασαρχείο. Και ενώ η τελευταία παράταση λήγει στα τέλη Οκτωβρίου, έως τώρα εκτιμάται ότι έχει υποβληθεί μόλις το 27% των δικαιωμάτων, ενώ στα στοιχεία το ποσοστό φαίνεται 40%. Να σημειωθεί ότι παρόμοια προβλήματα με διεκδικήσεις του Δημοσίου είχαν δημιουργηθεί και στο παρελθόν. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των προσφυγικών πολυκατοικιών στη Νέα Ιωνία, οι οποίες αποτελούσαν αντικείμενο διεκδίκησης και από το Δημόσιο. Αν και πρόκειται για περιοχή εντός του σχεδίου πόλης, το Δημόσιο είχε υποβάλει ένσταση δηλώνοντάς την ως δική του.

Η ένσταση κρίθηκε από τις επιτροπές και επιβεβαιώθηκε η κυριότητα των ιδιοκτησιών από τους ιδιώτες, οι οποίοι όμως στο μεταξύ είχαν υποστεί ταλαιπωρία ετών έχοντας σε αρκετές περιπτώσεις αναγκαστεί να πληρώσουν δικηγόρους και τεχνικούς συμβούλους. Βάσει των πρώτων εκτιμήσεων, οι αντίστοιχες περιπτώσεις σε αυτήν τη γενιά κτηματογράφησης αναμένονται πολλαπλάσιες, αφενός διότι η συνολική περιοχή συλλογής δηλώσεων είναι ευρεία αλλά και επειδή πρόκειται για μη αστικά ακίνητα στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Την ίδια στιγμή, και παρά το γεγονός ότι η διοίκηση του Κτηματολογίου διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι οι παρατάσεις που λήγουν έως και τις 29 Νοεμβρίου θα είναι και οι τελευταίες που δίνονται, ενώ «ζεσταίνεται» και η ενεργοποίηση κλιμακούμενων προστίμων από τις αρχές της νέας χρονιάς για τους αμελείς, με... σκηνικό ταινίας τρόμου μοιάζει τις περισσότερες ημέρες το Κεντρικό Γραφείο Κτηματογράφησης στο Γαλάτσι.

Στο γραφείο που εξυπηρετεί ιδιοκτησίες σε άλλους νομούς της χώρας συνήθως δεν... πατάει ψυχή πλην των εργαζομένων στους αναδόχους, όπως επισημαίνουν οι ίδιοι. Αν και οι εκτιμήσεις της διοίκησης του Ελληνικού Κτηματολογίου ότι η μεγαλύτερη προσέλευση ιδιοκτητών προς το τέλος της προθεσμίας θα δώσει κίνητρο στους αναδόχους να διατηρήσουν ανοιχτά τα γραφεία τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, φαίνεται ότι πολλοί από αυτούς έχουν ήδη τάσεις... φυγής. Αιτία το γεγονός ότι εξυπηρετούν τις παρατάσεις που έχουν δοθεί μέχρι τώρα χωρίς αλλαγή στις συμβάσεις τους και επί της ουσίας χωρίς να πληρώνονται για τις υπηρεσίες τους, όπως σημειώνουν.

Πρόσθετο κόστος

Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ζητήματος είχαν ξεκινήσει μήνες πριν με την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και την τέως διοίκηση του Κτηματολογίου, χωρίς όμως να ολοκληρωθούν. Ακολούθησαν συναντήσεις και με τη νέα διοίκηση, κατά τις οποίες έως τώρα δεν υπάρχει σαφής δέσμευση. «Οι προθεσμίες τελειώνουν, το ίδιο και οι μελέτες. Εάν δεν λάβουμε κάποιες οριστικές απαντήσεις εντός του μήνα, υπάρχει ο κίνδυνος για σοβαρές αντιδράσεις εκ μέρους των αναδόχων» σημειώνει ο κ. Λιάρος, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Να σημειωθεί ότι εκτός του πρόσθετου κόστους από τις καθυστερήσεις εξαιτίας των παρατάσεων, το ταμείο των αναδόχων, όπως τονίζουν οι ίδιοι, θα είναι... μείον και στις περιοχές στις οποίες η συμμετοχή είναι μικρή, καθώς η αμοιβή τους αποτελεί τμήμα του τέλους κτηματογράφησης ύψους 35 ευρώ.

Ετσι, εάν σε κάποιες περιοχές η κτηματογράφηση κλείσει με μικρά ποσοστά συμμετοχής ή ακόμα και το μισό, οι ανάδοχοι θα εισπράξουν μόνο το αντίστοιχο ποσοστό από τα προεκτιμώμενα τέλη. «Κι αυτό τη στιγμή που βάσει των όρων των συμβάσεων οι προσλήψεις εργαζομένων έγιναν με στόχο την εξυπηρέτηση του συνόλου των προεκτιμώμενων δικαιωμάτων με αναμονή για τους ιδιοκτήτες που δεν θα ξεπερνούσε τις δύο ώρες». Οι ανάδοχοι υπενθυμίζουν ότι για τις συμβάσεις, οι οποίες έχουν ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, είχαν ήδη δοθεί εκπτώσεις συνολικού ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ, ενώ στην κτηματογράφηση απασχολούνται, σύμφωνα με τα στοιχεία των αναδόχων, τουλάχιστον 3.000 άτομα.

Σφάλματα έως και πέντε μέτρα στην οριοθέτηση των ακινήτων

Επιπλέον προβλήματα πιθανολογείται ότι θα ανακύψουν σε διάφορες υπό κτηματογράφηση περιοχές, καθώς έχουν ήδη εντοπιστεί σφάλματα από τις αστοχίες της θέασης των ορθοφωτοχαρτών, με αποκλίσεις που μπορεί να φτάνουν και τα πέντε μέτρα. Μεγάλο τμήμα των περιπτώσεων αυτών θα καταλήξει επίσης σε ενστάσεις, καθώς κάποιες ιδιοκτησίες θα «πατάνε» η μία στην άλλη. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, Μιχάλη Καλογιαννάκη, ορισμένα λάθη μπορεί να οφείλονται και στη λανθασμένη επιλογή επαγγελματία που θα συντάξει και θα υποβάλει τη δήλωση.

Παρόλο που το ελληνικό Κτηματολόγιο δεν διατηρεί αρχείο με το ποιος υποβάλλει τη δήλωση (ιδιώτης ή επαγγελματίας), υπολογίζεται ότι στην περίπτωση της ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων, την οποία επιλέγει περίπου το 17% των ιδιοκτητών, οι μισές υποβάλλονται από επαγγελματίες. Τοπογράφοι, πολιτικοί μηχανικοί αλλά και λογιστές ή ακόμα και δικηγόροι αναλαμβάνουν τη διεκπεραίωση δηλώσεων με αντίτιμο, το οποίο κυμαίνεται συνήθως από 10 ευρώ και μπορεί να φτάσει και τα 100 ανάλογα με τον αριθμό των γεωτεμαχίων κ.λπ.

Κάποιοι μάλιστα προβαίνουν και σε δωρεάν συμπλήρωση δήλωσης και χρεώνουν μόνο το τοπογραφικό όπου χρειάζεται. Το κόστος ενός απλού τοπογραφικού για χρήση κτηματολογίου ξεκινά από 100-150 ευρώ, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις στην επαρχία μπορεί να το βρει κανείς και με 50-60 ευρώ. Ανθρωποι κοντά στη διαδικασία μάλιστα επισημαίνουν ότι πολλές από τις πιέσεις για συνεχείς παρατάσεις στις προθεσμίες προέρχονται από επαγγελματίες, οι οποίοι συγκεντρώνουν υπερβολικό όγκο δηλώσεων προς υποβολή στο τέλος των προθεσμιών και δεν προλαβαίνουν να τις διεκπεραιώσουν.